Οι Ηνωμένες Πολιτείες δήλωσαν την Παρασκευή ότι είναι δυνατή μια διπλωματική λύση με τη Ρωσία, αλλά ότι δεν θα ενδώσουν στις απαιτήσεις της στις συνομιλίες την επόμενη εβδομάδα, καθώς το ΝΑΤΟ προειδοποίησε για πραγματικούς κινδύνους που υπάρχουν για ενδεχόμενη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Κορυφαίοι Ρώσοι και Αμερικανοί διπλωμάτες συναντώνται τη Δευτέρα στη Γενεύη, μετά τη συγκέντρωση δεκάδων χιλιάδων Ρώσων στρατιωτών στα ουκρανικά σύνορα και την απαίτηση από τη Μόσχα για γραπτή δέσμευση της Δύσης να μην επεκτείνει το ΝΑΤΟ πρός ανατολάς, κοινώς να μην εντάξει την Ουκρανία και τη Γεωργία στους κόλπους του μελλοντικά
Ο υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν κατηγόρησε τη Ρωσία ότι η κλιμάκωση της έντασης στην Ουκρανία προκλήθηκε από τη Ρωσία τονίζοντας ότι οι συνομιλίες θα επικεντρωθούν στην «επιθετικότητα της Μόσχας προς την Ουκρανία».
«Δεν θα απομακρυνθούμε από αυτό το ζήτημα», είπε ο Μπλίνκεν στους δημοσιογράφους.
Χρησιμοποιώντας μια παροιμία που έχει χρησιμοποιήσει στο παρελθόν, ο Μπλίνκεν παρομοίασε τη Ρωσία με «μια αλεπού που λέει ότι έπρεπε να επιτεθεί στο κοτέτσι επειδή οι ένοικοί του με κάποιο τρόπο αποτελούν απειλή».
Ο Blinken είπε ότι η Ρωσία θα πρέπει να γνωρίζει ότι διατυπώνει «απολύτως μη αποδεκτές απαιτήσεις», αλλά ότι αυτό ήταν μέρος του σχεδίου της.
Η Ρωσία μπορεί «να ισχυριστεί ότι η άλλη πλευρά εμπλέκεται και στη συνέχεια να το χρησιμοποιήσει ως δικαιολογία για επιθετική ενέργεια», είπε ο Μπλίνκεν.
Ο Μπλίνκεν είπε επίσης ότι εξαρτάται από τη Ρωσία εάν θα υπάρξει επιτυχία στη Γενεύη, όπου οι αντιπροσωπείες θα έχουν επικεφαλής την αναπληρώτριά του Αμερικανικού ΥΠΕΞ Γουέντι Σέρμαν και τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Ριάμπκοφ.
«Είμαστε έτοιμοι να απαντήσουμε δυναμικά σε περαιτέρω ρωσική επιθετικότητα, αλλά μια διπλωματική λύση εξακολουθεί να είναι δυνατή και προτιμότερη αν την επιλέξει η Ρωσία», είπε ο Μπλίνκεν.
Η κατάσταση είναι επικίνδυνη
Ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν αρνείται ότι υπάρχουν τα σχέδια για εισβολή στην Ουκρανία, όπως το 2014 όπου η Μόσχα κατέλαβε τη χερσόνησο της Κριμαίας, γεγονός που έχει στοιχίσει περισσότερες από 13.000 ζωές.
Από την πλευρά του ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν ηγείται των δυτικών απειλών για «τεράστιες» συνέπειες εάν η Ρωσία εισβάλει, με μέτρα που φέρεται να εξετάζονται για να περιλαμβάνουν την αποκοπή της Μόσχας από το παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα.
«Ο κίνδυνος σύγκρουσης είναι υπαρκτός. Οι επιθετικές ενέργειες της Ρωσίας υπονομεύουν σοβαρά την τάξη ασφαλείας στην Ευρώπη», δήλωσε ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ μετά από βιντεοσύσκεψη των υπουργών Εξωτερικών της δυτικής συμμαχίας.
«Η ρωσική στρατιωτική συγκέντρωση δυνάμεων δεν έχει σταματήσει, συνεχίζεται και σταδιακά αναπτύσσονται περισσότερες δυνάμεις με περισσότερες δυνατότητες».
Η Ρωσία ισχυρίζεται ότι είχε ψευδώς υποσχεθεί μετά τον Ψυχρό Πόλεμο ότι το ΝΑΤΟ δεν θα επεκταθεί προς τα ανατολικά. Στο προσχέδιο προτάσεων που εξέδωσε η Ρωσία, το ΝΑΤΟ θα συμφωνούσε να μην εντάηει στους κόλπους του τις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες της Ουκρανίας και της Γεωργίας ή να χτίσει βάσεις αλλού σε χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Ρωσικό δημοσίευμα: Μετά το Καζακστάν και στην Τουρκία όλα μπορούν να φουντώσουν ξαφνικά
Μετά τις συνομιλίες της Γενεύης, η Ρωσία την Τετάρτη θα συναντηθεί και με τα 30 μέλη του ΝΑΤΟ , η οποία θα είναι η πρώτη τέτοια συνάντηση από τον Ιούλιο του 2019. «Το ΝΑΤΟ θα ξεκινήσει διάλογο με τη Ρωσία καλόπιστα και επί της ουσίας, αλλά πρέπει επίσης να είμαστε προετοιμασμένοι για την πιθανότητα η διπλωματία να αποτύχει», είπε ο Στόλτενμπεργκ.
Είπε επίσης ότι οι υπουργοί Εξωτερικών «τόνισαν ότι οποιαδήποτε περαιτέρω επιθετικότητα της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας θα είχε σημαντικές συνέπειες και θα είχε βαρύ τίμημα για την Μόσχα».
«Όλοι οι σύμμαχοί μας έστειλαν ένα πολύ σαφές μήνυμα ότι δεν θα κάνουμε συμβιβασμούς σε βασικές αρχές, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος κάθε έθνους να αποφασίζει το δικό του μονοπάτι», είπε ο Στόλτενμπεργκ.
Η στάση της ΕΕ δεν είναι εννιαία
Διπλωμάτες είπαν ότι υπήρχαν βασικές διαφορές μεταξύ των Ευρωπαίων συμμάχων σχετικά με την προσέγγιση που πρέπει να ακολουθήσει το ΝΑΤΟ στις συνομιλίες με τη Ρωσία την επόμενη εβδομάδα. Ορισμένα μέλη επιμένουν ότι η εστίαση πρέπει να παραμείνει στο να αναγκαστεί ο Πούτιν να αποχωρήσει από την Ουκρανία και ότι οι προτάσεις της Μόσχας πρέπει να απορριφθούν
Άλλοι είπαν ότι η συνάντηση θα μπορούσε ήδη να βοηθήσει στην έναρξη μιας διαπραγματευτικής διαδικασίας και υπάρχουν θέματα για τα οποία θα μπορούσε να υπάρξει χώρος για συζήτηση.
Η επικεφαλής της ΕΕ Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επέμεινε ότι «η Ευρώπη πρέπει να εμπλακεί» σε οποιαδήποτε λύση.
Ο Στόλτενμπεργκ είπε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν «πολύ σαφείς ότι δεν θα υπάρξουν αποφάσεις για την ευρωπαϊκή ασφάλεια, ούτε συζητήσεις για την ευρωπαϊκή ασφάλεια χωρίς τους Ευρωπαίους στο τραπέζι».
Ο Μπλίνκεν υποσχέθηκε ομοίως την Παρασκευή ότι «δεν θα γίνουν συνομιλίες για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία» σε τηλεφωνική επικοινωνία με τον ομόλογό του.
Οι απαιτήσεις της Μόσχας έχουν επίσης δημιουργήσει νευρικότητα στους ευρωπαίους συμμάχους εκτός του ΝΑΤΟ, Φινλανδία και Σουηδία, οι οποίες απέρριψαν ισχυρισμούς ότι οποιοσδήποτε θα έπρεπε να έχει λόγο σχετικά με την απόφαση ένταξης στη συμμαχία.
Ο Στόλτενμπεργκ μίλησε με τους ηγέτες των δύο εθνών την Παρασκευή για να επιμείνει ότι η συμμαχία «σέβεται το δικαίωμα κάθε χώρας να επιλέγει τον δικό της δρόμο».
Διαπιστώσεις -Συμπεράσματα
Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Μπάιντεν έδωσε στον Πούτιν δύο δρόμους, δύο πτυχές της προσέγγισης του ζητήματος της Ουκρανίας που θα εξαρτηθούν από τις ενέργειες της Ρωσίας.
Ο ένας είναι ο δρόμος της διπλωματίας που οδηγεί σε αποκλιμάκωση και ο άλλος είναι ένας δρόμος που επικεντρώνεται περισσότερο στην αποτροπή, συμπεριλαμβανομένων σοβαρών δαπανών και συνεπειών από ΗΠΑ-ΝΑΤΟ εάν η Ρωσία επιλέξει να προχωρήσει σε περαιτέρω εισβολή στην Ουκρανία
Το συμβιβαστικό προφίλ του Πούτιν τις πιο τελευταίες ημέρες, μάλλον ενίσχυσε την εντύπωση στις ΗΠΑ ότι ο Ρώσος Πρόεδρος αναζητά μια στρατηγική εξόδου, την ώρα που η Ουάσιγκτον πέτυχε να συσπειρώσει σε σημαντικό βαθμό τους Ευρωπαίους συμμάχους της
Οι στρατιωτικές επιλογές της Ρωσίας στην Ουκρανία έχουν δύο όψεις, μια πλήρη εισβολή στην Ουκρανία ή μια περιορισμένη εισβολή συν την ανάπτυξη ρωσικών στρατευμάτων στο Ντονμπάς.
Παράλληλα ο Πούτιν είναι πολύ πιθανόν να αναπτύξει ρωσικά στρατεύματα στη Λευκορωσία .Μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να αυξήσει δραματικά την πρόκληση που αντιμετωπίζει το ΝΑΤΟ για την υπεράσπιση των Βαλτικών κρατών από μελλοντική ρωσική επίθεση, επειδή θα έβαζε ρωσικούς μηχανοκίνητους και τεθωρακισμένους Σχηματισμούς και στις δύο πλευρές του στενού διαδρόμου Suwalki, μέσα από τις οποίες το ΝΑΤΟ προμηθεύει και ενισχύσει τα κράτη της Βαλτικής. Επιπλέον εξετάζεται η πιθανότητα η Ρωσία να στείλει επιπλέον στρατεύματα στα πολωνικά σύνορα, αυξάνοντας την απειλή για την ανατολική πλευρά του ΝΑΤΟ.
Ωστόσο έχοντας δημοσιοποιήσει στις 17 Δεκεμβρίου το αίτημά της για γραπτή νομικά δεσμευμένη εγγύηση ασφάλειας όπως προαναφέραμε , η Μόσχα είναι πλέον υποχρεωμένη να την τηρήσει.
Eάν ο Πούτιν υποχωρήσει, θα είναι μια τεράστια απώλεια της δημόσιας εικόνας του ως «ισχυρού άνδρα», κάτι που μπορεί να έχει επιπτώσεις ακόμη και στις προεδρικές εκλογές του 2024 στη Ρωσία.
Ακόμη χειρότερα, η Δύση θα ενθαρρυνόταν να διατηρήσει την επιλογή να συνεχίσει με την παρούσα «τακτική σαλάμι» - να ενσωματώσει σταδιακά την Ουκρανία στο ΝΑΤΟ ενώ θα ωθούσε τις στρατιωτικές αναπτύξεις μέχρι τα σύνορα της Ρωσίας
Ύστερα από όλα τα παραπάνω αντιλαμβανόμαστε το πόσο επικίνδυνη είναι η κατάσταση, ευχόμενοι να πρυτανεύσει ο διάλογος και η λογική και όχι τα όπλα.
