Η Νορβηγία είναι υπεύθυνη για την αεράμυνα στη βόρεια πτέρυγα του ΝΑΤΟ. Γι' αυτό και τα αεροσκάφη της Βασιλικής Πολεμικής Αεροπορίας, πετούν στις βόρειες θαλάσσιες περιοχές. Εκεί δραστηριοποιείται και η Ρωσία, ακολουθώντας τη στρατηγική που αναπτύχθηκε κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου.
Η λεγόμενη άμυνα του Προμαχώνα της Ρωσίας, βασίζεται στις προσπάθειες της μεγάλης δύναμης να αποκτήσει τον έλεγχο της θαλάσσιας περιοχής μεταξύ της Γροιλανδίας, της Ισλανδίας, της Βρετανίας και της Νορβηγίας. Ταυτόχρονα, η Ρωσία προσπαθεί να εμποδίσει την πρόσβαση των αντιπάλων της στην ενδοχώρα, πιο κοντά στα Kola, Novaya Zemlya και Σιβηρία.
Λόγω της μεγάλης επένδυσής της στη στρατιωτική τεχνολογία, η Ρωσία θεωρήθηκε πρόσφατα ότι πέτυχε ένα πλεονέκτημα στην αεροπορική ισχύ, έναντι των αντιπάλων της στο ΝΑΤΟ. Ωστόσο, αυτό το πλεονέκτημα είναι τώρα προς συζήτηση λόγω της αγοράς του F-35 από πολλές χώρες του ΝΑΤΟ, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων στην πρώτη γραμμή με τη Ρωσία.
Το F-35 είναι κάτι παραπάνω από ένα μαχητικό κρούσης. Αυτό που το κάνει τόσο απαραίτητο για τους συνεργάτες και τόσο πολυπόθητο από τους αγοραστές, είναι η απαράμιλλη φονικότητα, η δυνατότητα επιβίωσης και η προσαρμοστικότητά του. Είναι δέκα φορές πιο αποτελεσματικό στη συλλογή πληροφοριών, αναγνώρισης και επιτήρησης (ISR) από άλλα μαχητικά. Επιπλέον, είναι ικανό να βάζει τόση ενέργεια στις σχετικές συχνότητες, που να καταστέλλει εχθρικά ραντάρ και επικοινωνίες. Με λίγα λόγια, είναι ένας απαράμιλλος πολλαπλασιαστής δύναμης.
Τον Ιούνιο του 2009, το νορβηγικό κοινοβούλιο αποφάσισε ότι το F-35A Lightning II θα αντικαταστήσει τον σημερινό στόλο των μαχητικών αεροσκαφών F-16. Σε αντίθεση με την Οτάβα, παρά τις έντονες εσωτερικές αντιδράσεις, το Όσλο τα κατάφερε.
Οι Ένοπλες Δυνάμεις καθιέρωσαν ενισχυμένη επιπλέον ετοιμότητα F-35, από τον αεροπορικό σταθμό Ørland για την ενίσχυση της κυριαρχίας.
Η νορβηγική Πολεμική Αεροπορία, βρίσκεται επί του παρόντος σε μεταβατική περίοδο και θα διατηρήσει τα F-16 στο QRA για το ΝΑΤΟ στην αεροπορική βάση Bodø μέχρι το 2022. Στη συνέχεια, μερικά F-35 θα βρίσκονται σε ετοιμότητα από την αεροπορική βάση Evenes στη βόρεια Νορβηγία, ενώ το μεγαλύτερο μέρος των F-35 θα λειτουργεί από την αεροπορική βάση Ørland.
Μέχρι το 2025, όλα τα F-16 θα αποσυρθούν και ο νέος στόλος των 52 F-35 θα είναι πλήρως λειτουργικός.
Η νορβηγική Πολεμική Αεροπορία, έχει λάβει μέχρι στιγμής 15 νέα αεροσκάφη, εκ των οποίων τα τέσσερα βρίσκονται επί του παρόντος στο Keflavik, εκτελώντας την αποστολή Αεροπορίας του ΝΑΤΟ στην Ισλανδία.
Περισσότερες από 1.500 ώρες, έχουν ήδη συσσωρευτεί στα αρχεία καταγραφής πτήσεων των Νορβηγών πιλότων σε αεροσκάφη F-35. Έτσι, περιγράφεται το νέο μαχητικό από τον συνταγματάρχη Øivind Gunnerud, πρώην πιλότο F-16, διοικητή της αεροπορικής βάσης Ørland και της 132ης Πολεμικής Αεροπορίας :
«Είναι υπέροχο αεροπλάνο για να πετάξεις. Έχει πολύ καλές επιδόσεις, κινείται καλά και είναι ένα ευέλικτο μαχητικό», αναφέρει.
Αλλά γιατί η Νορβηγία πήρε το F-35;
Ως οπλικό σύστημα, η ανάπτυξή του κόστισε μεγάλα ποσά. Ως μαχητικό, είναι γνωστό, ότι είναι πολύ ακριβό για καθημερινή στρατιωτική δραστηριότητα «μια Ferrari του καιρού που μπορεί να αντέξει οικονομικά να πετάξει μόνο τις Κυριακές» όπως πολλοί λένε.
Ο συνταγματάρχης Gunnerud, Frank Knutsen, απαντά σε αυτή την ερώτηση δισεκατομμυρίων δολαρίων, και μιλά για τη γεωστρατηγική θέση της Νορβηγίας.
Σύμφωνα με τον Knutsen, η Νορβηγία είναι υπεύθυνη για την αεράμυνα στη βόρεια πτέρυγα του ΝΑΤΟ. Γι' αυτό και τα αεροσκάφη της Βασιλικής Πολεμικής Αεροπορίας, πετούν στις βόρειες θαλάσσιες περιοχές. Εκεί δραστηριοποιείται και η Ρωσία, ακολουθώντας τη στρατηγική που αναπτύχθηκε κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου.
Η λεγόμενη άμυνα του Προμαχώνα της Ρωσίας, βασίζεται στις προσπάθειες της μεγάλης δύναμης να αποκτήσει τον έλεγχο της θαλάσσιας περιοχής μεταξύ της Γροιλανδίας, της Ισλανδίας, της Βρετανίας και της Νορβηγίας. Ταυτόχρονα, η Ρωσία προσπαθεί να εμποδίσει την πρόσβαση των αντιπάλων της στην ενδοχώρα, πιο κοντά στα Kola, Novaya Zemlya και Σιβηρία.
«Πριν από την απόκτηση του F-35 και τις δυνατότητες αυτού του συστήματος, δεν μπορούσαμε να κάνουμε πολλά στη μαύρη ζώνη. Επιπλέον, οι επιχειρήσεις μας στη γκρίζα ζώνη ήταν περιορισμένες», λέει ο αντισυνταγματάρχης Knutsen.
«Το F-35 άλλαξε το παιχνίδι από αυτή την άποψη. Τώρα μπορούμε να κάνουμε πολλά περισσότερα, τόσο στη γκρίζα όσο και στη μαύρη ζώνη», λέει.
Ο KNUTSEN, υπογραμμίζει τα χαρακτηριστικά του συστήματος F-35 που βελτιώνουν τις επιδόσεις της νορβηγικής Πολεμικής Αεροπορίας και στις δύο ζώνες Bastion: το αεροσκάφος είναι δύσκολο να εντοπιστεί και διαθέτει ισχυρά οπλικά συστήματα και αισθητήρες.
Αυτοί είναι οι κύριοι λόγοι για τους οποίους η Νορβηγία επέλεξε το F-35. Το αεροσκάφος μπορεί να λειτουργήσει σε αυτούς τους χώρους, που θεωρείται η «αυλή» της Νορβηγίας . Όπως πολύ καλά γνωρίζετε, το Svalbard ανήκει στη Νορβηγία και υπάρχουν ζωτικά συμφέροντα στον έλεγχο αυτών των περιοχών.
Το Κογκρέσο των ΗΠΑ, έχει αναφέρει εκατοντάδες διαφορετικά σφάλματα και προβλήματα με το F-35. Τα πρώτα αεροσκάφη που παραδόθηκαν στη Νορβηγία, αντιπροσώπευαν την αρχή της γραμμής παραγωγής.
«Τα μαχητικά είχαν παρόμοια προβλήματα με άλλους χρήστες», λέει ο Knutsen.
Για παράδειγμα, υπήρχαν κάποια προβλήματα στην πλαστικοποίηση του θόλου της καμπίνας. Ορισμένα στρώματα δεν είχαν σωστή επίστρωση. «Είναι σημαντικό να μπορείτε να διορθώνετε προβλήματα ανά πάσα στιγμή. Τώρα δεν υπάρχει τίποτα κακό με την πλαστικοποίηση» αναφέρει ο Knutsen.
Το κόστος του συστήματος, χωρίζεται ανάλογα με το πόσα αεροπλάνα έχει ο χρήστης και πόσες ώρες πετάει. Υπάρχουν και κάποιοι άλλοι κανόνες για την κατανομή του κόστους.
Σύμφωνα με τον υπεύθυνο συντήρησης, το σύστημα συντήρησης δίνει στη Νορβηγία προβλεψιμότητα στο κόστος, αλλά ταυτόχρονα μειώνει την ευελιξία χρήσης. Λόγω του συστήματος, οι επιχειρησιακοί στόλοι F-35 της Νορβηγικής Πολεμικής Αεροπορίας πρέπει να προγραμματίζουν τη χρήση των αεροσκαφών τους εκ των προτέρων, συνήθως κάθε δύο χρόνια.
Τι γίνεται με την τιμή μιας ώρας πτήσης;
Μπορεί να υπολογιστεί με πολλούς τρόπους. Ο χαμηλότερος αριθμός προκύπτει, υπολογίζοντας μόνο την τιμή των καυσίμων και των ανταλλακτικών στο κόστος ανά ώρα πτήσης.
Η νορβηγική Πολεμική Αεροπορία, κατέληξε σε έναν αριθμό που πολλοί ανταγωνιστές θεωρούν πολύ χαμηλό για να είναι αληθινός.
« Θα έλεγα ότι ο πιο πρόσφατος υπολογισμός είναι 110.000 SEK ανά ώρα πτήσης», λέει ο αντισυνταγματάρχης Sørgaard.
Με την τρέχουσα συναλλαγματική ισοτιμία της νορβηγικής κορώνας, η ωριαία ισοτιμία θα είναι επομένως περίπου 10.920 ευρώ.
«Είναι ένας μάλλον σφικτός υπολογισμός, ο οποίος περιλαμβάνει το κόστος συντήρησης, εργασίας και καυσίμων. Εάν συγκρίνετε την τιμή ανά ώρα πτήσης με το F-16, τα στοιχεία είναι κοντά», λέει ο Sørgaard.
Σύμφωνα με τον Frank Knutsen, η τιμή ώρας πτήσης των 110.000 SEK βασίζεται στο γεγονός ότι μια έτοιμη, εύρυθμη λειτουργία βάσης και σύστημα συντήρησης έχει ήδη κατασκευαστεί γύρω από το αεροσκάφος.
Με άλλα λόγια: η τιμή ισχύει αν τα πράγματα πάνε ομαλά και το σύστημα δεν μπερδευτεί. Ο υπολογισμός των τιμών των ωρών πτήσης είναι πολύπλοκος μαθηματικώς. Υπολογίζεται διαφορετικά σε διάφορες χώρες.
Ο κατασκευαστής Lockheed Martin πάντως, ανακοίνωσε σχέδια για μείωση της ωριαίας τιμής του F-35 στα 25.000 $ έως το 2025. Ο στόχος αυτός εκφράζεται σε δολάρια. Λαμβάνοντας υπόψη τον πληθωρισμό στις Ηνωμένες Πολιτείες, το ποσό στο τρέχον νόμισμα αυξάνεται κοντά στα 30.000 ευρώ.
