Ποιοι S-400; H υπόθεση του σκανδάλου της τράπεζας Halkbank θα αποτελέσει την μεγάλη δοκιμασία στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις. Η Άγκυρα φοβάται πως η Ουάσιγκτον θα επιβάλει νέες κυρώσεις.
Πιο αναλυτικά, ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Τουρκία δήλωσε στις 5 Φεβρουαρίου 2021 ότι η Ουάσιγκτον ελπίζει ότι το ζήτημα S-400 μεταξύ Τουρκίας και ΗΠΑ μπορεί να επιλυθεί, σύμφωνα με πληροφορίες από το bankingnews.gr
«Ελπίζουμε ότι το ζήτημα του S-400 μπορεί να επιλυθεί.
Αλλά αν δεν μπορεί, θα συνεχίσουμε να επικεντρωνόμαστε σε όλους τους τομείς της συνεργασίας μας που δεν επηρεάζονται άμεσα από τις κυρώσεις που έχουμε επιβάλει», δήλωσε ο David Satterfield.
Στις 14 Δεκεμβρίου 2020, οι ΗΠΑ επέβαλαν κυρώσεις στην Τουρκία λόγω της απόκτησης του ρωσικού αντιαεροπορικού και πυραυλικού αμυντικού συστήματος S-400.
Οι αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν εκφράσει την αντίθεση τους στη συμφωνία, ισχυριζόμενοι ότι οι S-400 θα ήταν ασυμβίβαστοι με τα συστήματα του ΝΑΤΟ εκθέτοντας τα αεροσκάφη F-35 απέναντι στα συστήματα άμυνας της Ρωσίας.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Ποιος είναι μεταβατικός φιλότουρκος πρόεδρος της Λιβύης - Παιχνίδια της Άγκυρας για να σώσει το Τουρκολιβυκό μνημόνιο
Η Τουρκία, ωστόσο, τόνισε ότι οι S-400 δεν θα ενσωματωθούν στα συστήματα του ΝΑΤΟ και δεν αποτελούν απειλή για τη συμμαχία.
Τι συμβαίνει με την Halkbank;
Αναφερόμενος στην υπόθεση που αφορούσε την κρατική τράπεζα Halkbank , ο Satterfield δήλωσε ότι «δεν είναι θέμα της κυβέρνησης των ΗΠΑ», προσθέτοντας, «το ζήτημα των δικαστικών διαδικασιών στη νότια περιφέρεια της Νέας Υόρκης σε σχέση με την υπόθεση Halkbank βρίσκεται αποκλειστικά στα δικαστήρια των ΗΠΑ»
Η υπόθεση της Halkbank θα κρίνει εάν οι ΗΠΑ θέλουν να διατηρήσουν και σε ποιο βαθμό καλές σχέσεις με την Τουρκία.
Η δήλωση του αμερικανού πρέσβη στην Τουρκία έχει διττή ερμηνεία…
Οικονομικοί δεσμοί
Ο Satterfield, σχετικά με τις οικονομικές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών, δήλωσε ότι οι ΗΠΑ έχουν επενδύσεις άνω των 30 δισεκατομμυρίων δολαρίων (212,6 δισεκατομμύρια τουρκικές λίρες) συνολικά δραστηριοποιούνται 1.700 αμερικανικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Τουρκία, απασχολώντας 75.000 ανθρώπους.
Να σημειωθεί ότι στόχος των ΗΠΑ ήταν το εμπόριο με την Τουρκία να φθάσει στα 100 δισεκ. δολάρια.
Οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να στηρίζουν τους κούρδους του YPG και PKK
Το YPG των Κούρδων οι ΗΠΑ τους θεωρεί ως «τακτικούς συμμάχους» από την περίοδο του Obama ωστόσο για την Τουρκία είναι τρομοκρατική οργάνωση.
Ο Satterfield είπε ότι οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να συνεργάζονται με τους κούρδους του YPG στη βορειοανατολική Συρία.
Τι έχει συμβεί με την Halkbank;
Η υπόθεση της Halkbank βρίσκεται σε διαδικασία εκδίκασης από δικαστήριο της Νέας Υόρκης και αφορά άμεσα την Τουρκία, την κυβέρνηση της Τουρκίας και βεβαίως το Ιράν.
Μάλιστα τον Μάρτιο 2021 η υπόθεση θα επανέλθει στο προσκήνιο.
Στο σκάνδαλο διαφθοράς του 2013 στην Τουρκία συμμετείχαν αρκετά μέλη της τουρκικής κυβέρνησης.
Και οι 52 άνθρωποι που ενεπλάκησαν συνδέθηκαν με διάφορους τρόπους με το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP).
Οι εισαγγελείς κατηγόρησαν 14 άτομα - συμπεριλαμβανομένου του Suleyman Aslan, του διευθυντή της κρατικής εταιρείας Halkbank, του ιρανού επιχειρηματία Reza Zarrab και πολλών μελών της οικογένειας υπουργών της τουρκικής κυβέρνησης - για δωροδοκία, διαφθορά, απάτη, ξέπλυμα χρήματος και λαθρεμπόριο χρυσού.
Τι αφορούσε το σκάνδαλο;
Το σκάνδαλο αφορούσε φυσικό αέριο και χρυσό με το Ιράν, στο οποίο συμμετείχε ο Aslan, ο οποίος είχε 4,5 εκατομμύρια δολάρια σε μετρητά στο σπίτι του, και ο Zarrab, ο οποίος συμμετείχε σε συναλλαγές χρυσού περίπου 9,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2012.
Και οι δύο άντρες συνελήφθησαν.
Το σχέδιο ξεκίνησε όταν Τούρκοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι βρήκαν ένα κενό στις κυρώσεις των ΗΠΑ εναντίον του Ιράν που τους επέτρεψαν να έχουν πρόσβαση στο ιρανικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο.
Οι Τούρκοι εξήγαγαν περίπου 13 δισεκατομμύρια δολάρια χρυσού στο Ιράν απευθείας, ή μέσω των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, μεταξύ Μαρτίου 2012 και Ιουλίου 2013.
Σε αντάλλαγμα, οι Τούρκοι έλαβαν ιρανικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο.
Οι συναλλαγές πραγματοποιήθηκαν μέσω της τουρκικής κρατικής τράπεζας Halkbank.
Τον Ιανουάριο του 2013, η κυβέρνηση Obama αποφάσισε να κλείσει αυτό το κενό, αλλά αντί να μπλοκάρει αμέσως τη Halkbank, η κυβέρνηση των ΗΠΑ επέτρεψε να συνεχιστούν οι εμπορικές δραστηριότητες με το χρυσό μέχρι τον Ιούλιο του 2013, επειδή η Τουρκία ήταν ένας σημαντικός σύμμαχος σχετικά με την αμερικανική παρέμβαση στον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας και οι ΗΠΑ εργάζονταν πάνω σε μια πυρηνική συμφωνία με το Ιράν.
Η αστυνομία κατάσχεσε περίπου 17,5 εκατομμύρια δολάρια που χρησιμοποιήθηκαν για δωροδοκία κατά τη διάρκεια της έρευνας. Περίπου 4,5 εκατομμύρια δολάρια βρέθηκαν στην κατοικία του Süleyman Aslan.
Συνολικά, 91 άτομα συνελήφθησαν κατά την έρευνα.
11 Οκτωβρίου 2018….
Η Τουρκία συμφωνεί να απελευθερώσει τον Πάστορα Brunson σε αντάλλαγμα να χαλαρώσουν οι αμερικανικές κυρώσεις κατά της Τουρκίας αλλά και να περιθωριοποιηθεί η έρευνα για την Halkbank.
Όπως αναφέρει ο John Bolton (πρώην σύμβουλος εθνικής ασφαλείας των ΗΠΑ επί διοίκησης Trump) στο βιβλίο του, ο Bolton, ο Mnuchin υπουργός οικονομικών και ο Pompeo υπουργός εξωτερικών συνεργάστηκαν για να προσπαθήσουν να κλείσουν την υπόθεση Brunson, αλλά οι εισαγγελείς της Νέας Υόρκης ήταν άτεγκοι.
«Σε τριμερείς συνομιλίες, ο Mnuchin, ο Pompeo και εγώ (δηλαδή ο Bolton) συμφώνησαν ότι τίποτα δεν θα γίνει χωρίς την πλήρη συμφωνία των εισαγγελέων, του Υπουργείου Δικαιοσύνης στη Νότια Περιφέρεια της Νέας Υόρκης, όπου εκκρεμούσε η υπόθεση, που αφορούσε παραβιάσεις κυρώσεων άνω των 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων στο Ιράν.
Οι εισαγγελείς των ΗΠΑ ωστόσο συνεχίζουν την έρευνα.
1 Δεκεμβρίου 2018
Ο Erdogan Τουρκία και ο Trump ΗΠΑ συναντιούνται στη σύνοδο κορυφής G20 του Μπουένος Άιρες της Αργεντινής και το θέμα που μονοπώλησε το ενδιαφέρον ήταν η HalkBank σύμφωνα με τον Bolton.
Ο Πρόεδρος Trump λέει στον Erdogan ότι «θα φροντίσει τα πράγματα, εξηγώντας ότι οι εισαγγελείς της Νότιας Περιφέρειας της Νέας Υόρκης ήταν άνθρωποι του Obama, ένα πρόβλημα που θα επιλυόταν όταν θα τους αντικαθιστούσε».
Κατά τον Bolton ο Erdogan έδωσε στον Πρόεδρο Trump ένα σημείωμα που συντάχθηκε από τη δικηγορική εταιρεία που εκπροσωπεί την Halkbank, η οποία είναι σήμερα η King & Spalding.
Μετά από αυτό ο Trump υποστήριξε ότι η «Halkbank ήταν εντελώς αθώα δεν παραβίασε τις κυρώσεις των ΗΠΑ στο Ιράν».
Ο Trump κατά τον Bolton δεν ήθελε να συμβεί κάτι κακό στον Erdogan ή στην Τουρκία και ότι θα εργαζόταν πολύ σκληρά για το θέμα.
Τι είχαν αναφέρει οι New York Times;
Οι προσπάθειες των Trump και Barr (Γενικός Εισαγγελέας ΗΠΑ) για παρεμπόδιση της έρευνας για την τουρκική τράπεζα, Halkbank, αποδεικνύει την εμπλοκή του Trump σε διάφορες υποθέσεις στο εξωτερικό.
Η έρευνα κατά της Halkbank περιλαμβάνει πιθανό σχέδιο εκ μέρους της κρατικής τουρκικής τράπεζας η οποία παραβίασε τις κυρώσεις των ΗΠΑ στο Ιράν.
Τον Οκτώβριο του 2019, ο Berman εισαγγελέας στην νότια Νέα Υόρκη ανακοίνωσε ότι η Halkbank κατηγορείται για απάτη, ξέπλυμα χρήματος και φοροδιαφυγή.
Η έρευνα είχε μεγάλο ενδιαφέρον για τον Τούρκο Πρόεδρο Erdogan ο οποίος είχε ζητήσει από το 2016 να ακυρωθεί η έρευνα.
Κατά τον Bolton, ο Trump και η κυβέρνηση του είχαν διατάξει να κλείσει η υπόθεση κατά της Halkbank επιβάλλοντας της μόνο οικονομικό πρόστιμο.
Ο Berman τελικά εξασφάλισε άδεια από το Τμήμα Δικαιοσύνης για τις κατηγορίες κατά της Halkbank τον Οκτώβριο του 2019. Αλλά ο Barr τον απέλυσε τον Ιούνιο 2020, επικαλούμενος την υποτιθέμενη απροθυμία του Berman να καταλήξει σε διακανονισμό με τη Halkbank.
Η έρευνα της Halkbank φαίνεται να έχει συνδεθεί και με την Συρία. Σύμφωνα με τους Times, λίγο πριν από την απόφαση αποχώρησης της Συρίας από τον Trump τον Δεκέμβριο του 2018, αναφέρθηκε ότι η αποτυχία να σταματήσει η έρευνα εναντίον της Halkbank ενδέχεται να επηρέαζε τις αμερικανικές δυνάμεις στην Συρία.
Κατά τον Bolton η πολιτική προσέγγιση του Trump προς την Τουρκία υπαγορευόταν από τα «προσωπικά ή επιχειρηματικά του συμφέροντα».
Η απλούστερη θα ήταν οικονομική διαφθορά αλλά αυτό δεν αποδείχθηκε ποτέ, ούτε και ο Bolton επέμεινε σε αυτό το επιχείρημα.
