Γερουσιαστές προερχόμενοι και από τους Ρεπουμπλικάνους και τους Δημοκρατικούς, με παρέμβασή τους ασκούν πίεση στο Πεντάγωνο, να προχωρήσει στον άμεσο τερματισμό της συνεργασίας των τουρκικών αμυντικών βιομηχανιών για το πρόγραμμα του μαχητικού πέμπτης γενιάς, F-35 Lightning II.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το έγκυρο Defense News, πρόκειται για τους Γερουσιαστές James Lankford (Ρεπουμπλικάνος – Οκλαχόμα), Jeanne Shaheen, (Δημοκρατική, Νιου Χάμσαϊρ) Thom Tillis (Ρεπουμπλικάνος, Βόρεια Καρολίνα) και Chris Can Hollen (Δημοκρατικός, Μέριλαντ), οι οποίοι συνέταξαν επιστολή και την απέστειλαν στον υπουργό Άμυνας, Μάρκ Έσπερ στις 6 Ιουλίου, διαμρτυρόμενοι για την πρόθεση του Πενταγώνου να συνεχίσει να αγοράζει από τις τουρκικές συνεργαζόμενες εταιρίες, απάρτια του F-35 μέχρι το 2022.
Οι γερουσιαστές αναφέρουν στην επιστολή τους, ότι τα σχέδια αυτά απομειώνουν την πίεση των Ηνωμένων Πολιτειών στην Τουρκία, με αφορμή την προμήθεια του ρωσικού συστήματος αντιαεροπορικής και αντιβληματικής προστασίας S-400, το οποίο -θεωρητικά- είναι σε θέση να “αποκωδικοποιήσει” μυστικά των F-35.
Επισήμως, οι ΗΠΑ τερμάτισαν την τουρκική συμμετοχή στο πρόγραμμα το 2019 και σταμάτησαν το πρόγραμμα εκπαίδευσης Τούρκων ιπταμένων στα υπερσύγχρονα μαχητικά, καθώς επίσης και προσωπικού υποστήριξης των μαχητικών στο έδαφος. Παράλληλα, το 2020 απαγορεύθηκε διά νόμου η παράδοση των πρώτων F-35 στην Τουρκία.
Τον περασμένο Ιανουάριο, η Έλεν Λορντ, υφυπουργός Άμυνας αρμόδια για τις προμήθειες (Under Secretary of Defense for Acquisition and Sustainment), είχε δηλώσει προς τους δημοσιογράφους ότι θα επιτραπεί στο κύριο κατασκευαστή, την Lockheed Martin, αλλά και την κατασκευάστρια των κινητήρων Pratt & Whitney, να μην παραβιάσουν τις υπάρχουσες συμβατικές υποχρεώσεις προς τους Τούρκους υποκατασκευαστές για απάρτια του F-35.
Αυτό πρακτικά σημαίνει, ότι μέχρι την ολοκλήρωση της “Παρτίδας 14” (Lot 14) που θα ολοκληρωθεί το 2022, οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να παραλαμβάνουν απάρτια κατασκευασμένα από τουρκικές εταιρίες. Οι Αμερικανοί ισχυρίζονται ότι έχουν ήδη βρει αντικαταστάτριες εταιρίες που θα αναλάβουν το έργο των Τούρκων υποκατασκευαστών και τη θέση τους στην εφοδιαστική αλυσίδα (supply chain).
Οι Γερουσιαστές, αφού αναφέρονται στο ολοκληρωτικό ύφος εξουσίας που ασκεί στην Τουρκία και σε καταπατήσεις αν8ρωπίνων δικαιωμάτων στη Συρία και το Ιράκ, αναφέρουν ότι η συνέχιση της συνεργασίας συνιστά παραβίαση του 2020 NDAA (National Defense Authorization Act), καθώς αυτό αποστέλλει καθαρό διπλωματικό μήνυμα στην Τουρκία για τις συνέπειες της συνέχισης της συνεργασίας με τους Ρώσους για τους S-400.
Εν κατακλείδι, οι Γερουσιαστές κατηγορούν το Πεντάγωνο ότι δεν ακολουθεί ούτε το δικό του χρονοδιάγραμμα ούτε τη βούληση του Κογκρέσου στο θέμα. Ζητούν δε από τον Μαρκ Έσπερ την επανεξέταση της στάσης του υπουργείου Άμυνας στο θέμα και την ανάληψη δράσης για επιτάχυνση της εκδίωξης της Τουρκίας από το πρόγραμμα του F-35, καθώς αυτό απαιτείται από τον αμερικανικό νόμο
