Είναι γνωστή η διασύνδεση στην οποία έχει προβεί ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Μπάιντεν, μεταξύ της αποδοχής ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ από την Τουρκία και της πώλησης σε αυτήν 40 μαχητικών F-16 BLOCK 70 και 79 κιτ εκσυγχρονισμού για ισάριθμα μαχητικά της Πολεμικής της αεροπορίας.
Υπενθυμίζεται ότι ο Τούρκος Πρόεδρος στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής των ηγετών του ΝΑΤΟ στην Λιθουανία, είχε φραστικά συνηγορήσει υπέρ της ένταξης της Σουηδίας στη Συμμαχία, υποσχόμενος να φέρει το θέμα προς ψήφιση για έγκριση στο Κοινοβούλιο της χώρας του , μετά το ξεκίνημα των εργασιών του το Φθινόπωρο.
Ακολούθησαν οι γνωστές "πιρουέτες" του Ερντογάν με πισωγυρίσματα στο θέμα με διάφορες αφορμές, προκειμένου να εκμαιεύσει επιπλέον ανταλλάγματα από τις ΗΠΑ κατά των Κούρδων της Συρίας, με τελικό αποτέλεσμα να δεχθεί ένα μεγαλοπρεπέστατο stop από την Ουάσιγκτον για νέα χερσαία επιχείρηση των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων (ΤΕΔ) στην Βόρεια Συρία.
Ο Ερντογάν φέρνει προς ψήφιση στο Τουρκικό Κοινοβούλιο το θέμα ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ
Τελικά, σύμφωνα με Διεθνές ΜΜΕ, "η Τουρκία δίνει επιτέλους πράσινο φως για την είσοδο της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ", το οποίο επισημαίνει:
"Η Στοκχόλμη "βλέπει" επιτέλους την ένταξή στο ΝΑΤΟ, αφού ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν υπέβαλε τη Δευτέρα ένα νομοσχέδιο στο κοινοβούλιο που εγκρίνει την ένταξη της Σουηδίας. Δεν υπάρχει καθορισμένο χρονοδιάγραμμα για την ψήφισή του, αλλά παρόμοιο νομοσχέδιο για τη Φινλανδία ψηφίστηκε σε 13 ημέρες.
Η διαδικασία είχε καθυστερήσει λόγω της επιμονής της Άγκυρας να κάνει η Σουηδία περισσότερα για να καταστείλει το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν, του οποίου η ένοπλη πτέρυγα έχει εξαπολύσει εξέγερση για δεκαετίες στα ανατολικά της χώρας.
Η Στοκχόλμη υποσχέθηκε να εμπλέξει τις υπηρεσίες πληροφοριών της σε αιτήσεις ασύλου από Τούρκους Κούρδους, μεταξύ άλλων βημάτων, αλλά η Άγκυρα παρέμεινε ανικανοποίητη, καθυστερώντας τη διαδικασία.
Δεν είναι ξεκάθαρο ότι η Σουηδία έκανε κάτι τις τελευταίες ημέρες για να επισπεύσει τη συγκατάθεση του Ερντογάν, που ωστόσο αντιμετωπίζει αυξημένη οργή από τους συμμάχους του ΝΑΤΟ. Άλλωστε, είπε ότι θα περάσει την ένταξη της Σουηδίας στο κοινοβούλιο στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ τον Ιούλιο.
Παράλληλα η κυβέρνηση Μπάιντεν εφόσον ενταχθεί η Σουηδία στο ΝΑΤΟ, υποσχέθηκε να εγκαταλείψει τις αντιρρήσεις του για την αγορά αεροσκαφών F-16 από την Τουρκία, ενώ υπάρχει παράλληλα υπόσχεση της Σουηδίας να βοηθήσει στην ετοιμοθάνατη προσπάθεια ένταξης της Άγκυρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ικανοποίηση από τον ΓΓ του ΝΑΤΟ για την κίνηση Ερντογάν
Από την πλευρά του ο Γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ χαιρέτισε τη Δευτέρα την υπογραφή του πρωτοκόλλου ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ από τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
«Χαιρετίζω την υπογραφή του πρωτοκόλλου ένταξης της Σουηδίας από τον Πρόεδρο Ερντογάν και την υποβολή του στη Συνέλευση», δήλωσε ο Στόλτενμπεργκ.
"Ανυπομονώ για μια ταχεία ψηφοφορία έγκρισης και για να καλωσορίσω τη Σουηδία ως πλήρη σύμμαχο του ΝΑΤΟ πολύ σύντομα. Όπως ανέφερα στην πρόσφατη συνάντησή μου με τον Πρόεδρο Ερντογάν το Σαββατοκύριακο, αυτή η εξέλιξη θα κάνει ολόκληρη τη Συμμαχία ισχυρότερη και πιο ασφαλή", πρόσθεσε.
Ο Στόλτενμπεργκ θα επισκεφθεί τη Σουηδία τη Δευτέρα και θα συναντηθεί με τον πρωθυπουργό Ulf Kristersson. Ο Ερντογάν υπέγραψε τη Δευτέρα το πρωτόκολλο προσχώρησης και το έστειλε στο κοινοβούλιο, σύμφωνα με τη Διεύθυνση Επικοινωνιών της Τουρκίας. Ο Σουηδός Πρωθυπουργός χαιρέτισε επίσης την ανακοίνωση της Tουρκίας.
Η Φινλανδία και η Σουηδία υπέβαλαν αίτηση για ένταξη στο ΝΑΤΟ αμέσως μετά την έναρξη του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022.
Η Τουρκία ενέκρινε προηγουμένως την ένταξη της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, αλλά είχε δηλώσει ότι περίμενε τη Σουηδία να συμμορφωθεί με τις προβλέψεις ενός τριμερούς μνημονίου που υπογράφηκε τον Ιούνιο του 2022 στη Μαδρίτη.
Νέα παζάρια από τον Ερντογάν με σκοπό να εκθέσει τις ΗΠΑ
Εκτίμησή μας είναι ότι από πλευράς ΗΠΑ τα παραπάνω ίσχυαν μέχρι πρίν την 7η Οκτωβρίου, οπότε η Χαμάς προκάλεσε μακελειό στο Ισραήλ, δολοφονώντας εκατοντάδες αμάχους "παίρνοντας" ως όμηρους πάνω από 200 αθώους πολίτες, κυρίως γυναικόπαιδα, ενώ η Τουρκία από την πλευρά της ούτε καταδίκασε την τρομοκρατική αυτή ενέργεια, αλλά ούτε και έπαψε να στηρίζει ανοιχτά την εν λόγω οργάνωση, στρεφόμενος τελικά ο Ερντογάν ολοκληρωτικά κατά του Ισραήλ.
Όπως είναι αναμενόμενο η εχθρικότατη αυτή στάση Ερντογάν-Τουρκίας έναντι του Ισραήλ και η συνεχής στήριξη προς την τρομοκρατική οργάνωση της Χαμάς, δεν μπορεί να αφήσει ανεπηρέαστες τις σχέσεις Ουάσιγκτον-Άγκυρας, κάτι το οποίο αντελήφθη ο Τούρκος Πρόεδρος.
Με τον πόλεμο στο Ισραήλ να μαίνεται και την αντεπίθεση της Ουκρανίας να σημειώνουν βασανιστικά αργή πρόοδο, ο Ερντογάν αντιλαμβάνεται ότι δεν θα ήταν δόκιμο να καθυστερήσει και άλλο την αποδοχή ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, προκειμένου να αποκτήσει τα F-16 από τις ΗΠΑ.
Που το πάει ο Τούρκος Πρόεδρος;
Φέρνοντας το θέμα της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ τώρα, ο Ερντογάν αποβλέπει είτε να εκθέσει τις ΗΠΑ έναντι του ΝΑΤΟ σε περίπτωση που η Ουάσιγκτον λόγω της αντιτουρκικής στάσης έναντι του Ισραήλ δεν δώσει τελικά τα F-16 στην Τουρκία, εφόσον βέβαια το τουρκικό κοινοβούλιο θα κάνει αποδεκτή την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, είτε να προκαλέσει τριβές μεταξύ Τελ Αβίβ και Ουάσιγκτον σε περίπτωση που δοθούν τελικά στην Τουρκία τα F-16 από τις ΗΠΑ.
Σε κάθε περίπτωση το θέμα ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ δεν έχει κλείσει ακόμη, αφού μένει να δούμε την απόφαση του Τουρκικού Κοινοβουλίου πότε θα ληφθεί χρονικά και ποιά θα είναι, αφού μολονότι ο Ερντογάν το ελέγχει, μπορεί να το χρησιμοποιήσει ως άλλοθι για να καλυφθεί ο ίδιος έναντι ΗΠΑ-ΝΑΤΟ.
Κοινώς εκτίμησή μας είναι ότι δεν είναι βέβαιο ότι το τουρκικό κοινοβούλιο θα ψηφίσει τελικά την είσοδο της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, κατόπιν τυχόν μυστικής προτροπής του Ερντογάν, υπό το βάρος των εξελίξεων στον πόλεμο Χαμάς-Ισραήλ, δηλαδή της έναρξης χερσαίας εισβολής του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας και του έντονου αντιαμερικανισμού που υπάρχει στην Τουρκία.
