Το F-35 γράφει μια νέα ιστορία ως το πιο ικανό μαχητικό πέμπτης γενιάς, αλλά έχει δεχθεί κατά καιρούς κριτικές. Η προβληματική ιστορία του μαχητικού αεροσκάφους F-35 θα έλεγε κανείς.
Σύμφωνα με τον Γκρέγκορι Ούλμερ, εκτελεστικό Αντιπρόεδρο της Lockheed Martin Aeronautics, η Ελλάδα θα αποκτήσει την πλέον προηγμένη έκδοση F-35A Block 4 Technology Refresh 3 (TR3).
Οι αναβαθμισμένες ικανότητες ηλεκτρονικού πολέμου του μαχητικού, βρέθηκαν εξαρχής στο στόχαστρο της Αθήνας, καθώς το F-35 θα κληθεί να επιχειρήσει σε περιβάλλον σύγχρονων απειλών.
Σύμφωνα με τους κατασκευαστές, η διαμόρφωση TR-3 δίνει στο αεροσκάφος 25 φορές μεγαλύτερη υπολογιστική ισχύ σε σχέση με τα F-35 που βρίσκονται τώρα σε υπηρεσία.
Όμως, προς το παρόν, το F-35, που αναπτύχθηκε από τη Lockheed-Martin, δεν έχει όλες τις δυνατότητες που αναφέρονται στις προδιαγραφές του. Αυτό θα ισχύει για τη λεγόμενη έκδοση Block 4 ( που θα πάρει και η χώρα μας), η οποία θα έχει 66 νέα χαρακτηριστικά που θα απαιτούν έναν πιο ισχυρό κινητήρα… που δεν έχει χρηματοδοτηθεί ακόμη.
Το κόστος των μεγάλων αναβαθμίσεων στο μαχητικό F-35 συνεχίζει να αυξάνεται, και οι επαναλαμβανόμενες καθυστερήσεις σε κρίσιμες δοκιμές προσομοίωσης πρέπει να επιδιορθωθούν, με αποτέλεσμα (ενδεχομένως) να επηρεάσει την αγορά του μαχητικού από την Ελλάδα.
Σύμφωνα με τον Russ Goemaere, (εκπρόσωπο του Γραφείου Κοινού Προγράμματος των F-35), η διακοπή των παραδόσεων νέων F-35 μπορεί να διαρκέσει από τον Δεκέμβριο έως τον Απρίλιο του επόμενου έτους.
Πολλαπλά προβλήματα με το λογισμικό, ζητήματα χρηματοδότησης που σταμάτησαν την ανάπτυξη λογισμικού για οκτώ μήνες το 2021 και η προσθήκη νέων δυνατοτήτων, θα καθυστερήσει επίσης την παράδοση των τελικών δυνατοτήτων του Block 4 (το 2029), τρία χρόνια αργότερα από ότι αρχικά αναμενόταν.
Σύμφωνα με τους όρους της σύμβασής της, η Lockheed Martin δεσμεύεται να παραδίδει εννέα αεροπλάνα το μήνα, το καθένα εξοπλισμένο με τη νέα τεχνολογική αναβάθμιση. Εάν η καθυστέρηση επεκταθεί μέχρι τον Δεκέμβριο, η εταιρεία θα μείνει με 45 τζετ στο απόθεμά της. Ο αριθμός θα μπορούσε να ανέλθει σε 81 αν η καθυστέρηση συνεχιστεί μέχρι τον Απρίλιο.
Στο επίκεντρο αυτής της καθυστέρησης είναι το Block 4, μια φιλόδοξη προσπάθεια του Πενταγώνου να ενημερώσει αρκετές τεχνολογίες στον στόλο των F-35. Ωστόσο, για να μπορέσουν αυτά τα τζετ να λάβουν τις αναβαθμίσεις του Block 4, χρειάζονται ένα σύνολο βελτιώσεων υλικού και λογισμικού, γνωστές συλλογικά ως Technology Refresh 3 ή TR-3. Δυστυχώς, το TR-3 υστερεί ήδη ένα χρόνο πίσω από το αρχικό του πρόγραμμα.
Σύμφωνα με το Breaking Defense, το Πεντάγωνο δεν θα δεχτεί νέα F-35 μέχρι να ολοκληρωθούν οι δοκιμές. Εν τω μεταξύ, παρά την πιθανή καθυστέρηση, η Lockheed Martin παραμένει αισιόδοξη, δηλώνοντας ότι εξακολουθεί να σχεδιάζει να εκπληρώσει τη δέσμευσή της για παράδοση μέχρι τον Δεκέμβριο.
«Κάθε πρόγραμμα δοκιμών συνοδεύεται από το δικό του σύνολο προκλήσεων, όπως προβλέπουν τα μοντέλα ανάλυσης κινδύνου. Παρά το γεγονός ότι, το Γραφείο Κοινού Προγράμματος (JPO) αναγνωρίζει ένα πιθανό “παράθυρο” παράδοσης μεταξύ Δεκεμβρίου 2023 και Απριλίου 2024, παραμένουν σταθεροί στη δέσμευσή τους να παραδώσουν το πρώτο τζετ TR-3 το 2023», δήλωσε η εταιρεία.
Παρά την καθυστέρηση, η Lockheed Martin συνεχίζει να παράγει τα μαχητικά, συσσωρεύοντας ένα απόθεμα στο Φορτ Γουόρθ του Τέξας. Μάλιστα πιστεύει ότι, μόλις επιλυθούν τα προβλήματα λογισμικού, η παραγωγή θα αποκατασταθεί γρήγορα.
Η πρώτη δοκιμή πτήσης TR-3, που διεξήχθη τον Ιανουάριο, αποκάλυψε προβλήματα λογισμικού που όμως παραβλέφθηκαν κατά τη διάρκεια των εργαστηριακών δοκιμών, σύμφωνα με μια πρόσφατη έκθεση του Κυβερνητικού Γραφείου Λογοδοσίας (GAO).
Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να ασκηθεί πίεση, και πλέον διατηρείται αυστηρότερο χρονοδιάγραμμα, με σκοπό να ολοκληρωθούν πρόσθετες δοκιμές και να διορθωθούν αυτά τα προβλήματα λογισμικού.
Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι, η έκθεση GAO υπογράμμισε επίσης το κλιμακούμενο κόστος για τις αναβαθμίσεις του Μπλοκ 4, με αύξηση 1,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων από την έκθεσή τους τον Απρίλιο του 2022, ανεβάζοντας το συνολικό ποσό στα 16,5 δισεκατομμύρια δολάρια.
Εκτιμάται ότι, το TR-3/Block 4 θα είναι θεμελιωδώς ανώτερο. Το TR-3, το οποίο αποτελεί τη ραχοκοκαλιά IT των αναβαθμίσεων του Block 4, θα ενσωματώσει έναν νέο ολοκληρωμένο επεξεργαστή απαραίτητο για μελλοντικούς αισθητήρες και όπλα.
Πάντως, αυτή θα είναι η τρίτη φορά μέσα σε λιγότερο από ένα χρόνο που διακόπτονται οι παραδόσεις F-35. Τον Σεπτέμβριο του 2022, το Πεντάγωνο ανακοίνωσε ότι, είχε διακόψει προσωρινά τις παραδόσεις F-35 μετά την ανακάλυψη ενός κράματος κινεζικής προέλευσης που χρησιμοποιήθηκε για χρόνια για την κατασκευή ενός βασικού μαγνήτη στο μαχητικό.
Οι πτήσεις αποδοχής πριν από την παράδοση σταμάτησαν επίσης τον Δεκέμβριο, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα να σταματήσουν οι παραδόσεις, λόγω ενός προβλήματος κραδασμών του κινητήρα που οδήγησε σε ένα ατύχημα στις 15 Δεκεμβρίου με ένα F-35B.
Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι ένα F-35 που έχει ήδη αποκτηθεί, δεν θα είναι το ίδιο αεροσκάφος μερικά χρόνια στο μέλλον. Οι προγραμματισμένες αναβαθμίσεις και βελτιώσεις σημαίνουν ότι, τα σημερινά JSF θα έχουν σημαντικά βελτιωμένες δυνατότητες.
Τελικά, η αξία του F-35 αντικατοπτρίζεται στο γεγονός ότι, 17 έθνη πετούν αυτή τη στιγμή ή έχουν αποφασίσει να αποκτήσουν το αεροσκάφος. Το F-35 προσφέρει απαράμιλλες δυνατότητες, μελλοντικές επιλογές ανάπτυξης και συνεχείς βελτιώσεις στη συντήρηση και τη βιωσιμότητα.
Εξίσου σημαντικό είναι ότι με τον αριθμό των ανεπτυγμένων JSF να πλησιάζει τις χίλιες, δημιουργείται μια κοινότητα που μπορεί όχι μόνο να μοιράζεται τακτικές, τεχνικές και διαδικασίες αλλά, σε περίπτωση σύγκρουσης, να μεταφέρει δεδομένα σε στρατιωτικές υπηρεσίες και μεταξύ χωρών. Αυτή η ικανότητα ανταλλαγής κρίσιμων πληροφοριών, θα είναι ανυπολόγιστης αξίας στις επιχειρήσεις Κοινού Συνασπισμού.