Μέσα στα ουκ ολίγα προβλήματα που αντιμετωπίζει το πρόγραμμα παραγωγής του Joint Strike Fighter, δηλαδή, του μαχητικού 5ης γενιάς F-35, το τελευταίο διάστημα προστέθηκε και αυτό του κινητήρα του αεροσκάφους.
Συγκεκριμένα, διαπιστώθηκε ότι κινητήρας F135 του μαχητικού, ο οποίος κατασκευάζεται από την εταιρεία Pratt & Whitney, φθείρεται με υψηλότερους ρυθμούς από τους αρχικά αναμενόμενους και έχει προβλήματα και με τη θερμική διαχείριση. Το ζήτημα είναι πολύ σοβαρό, αν κάποιος αναλογιστεί ότι ο κινητήρας ενός αεροσκάφους είναι κυριολεκτικά το βασικό του τμήμα και, συνήθως, το πιο ακριβό.
Στις ΗΠΑ έχει ήδη αρχίσει μια συζήτηση σχετικά με το πώς θα αντιμετωπιστεί το πρόβλημα, με το Πεντάγωνο να θεωρεί ως πιο συμφέρουσα λύση τη αναβάθμιση του F135, η οποία θα λύσει τα όποια ζητήματα έχουν ανακύψει. Ωστόσο, διαφορετική άποψη φαίνεται ότι έχει η κατασκευάστρια εταιρεία του F-35, η Lockheed Martin, ο CEO της οποίας τάχθηκε δημόσια και ξεκάθαρα υπέρ της κατασκευής νέου κινητήρα.
Μάλιστα, εντάσεις επικράτησαν στην Αεροπορική Έκθεση του Παρισιού, καθώς τα στελέχη της Pratt κατηγόρησαν ένα στέλεχος της Lockheed ότι, έκανε παραπλανητικές δηλώσεις σχετικά με την υποτιθέμενη ανάγκη του F-35 για νέο κινητήρα. Η Pratt κατηγόρησε τη Lockheed ότι, προσπάθησε να διαθέσει το F-35 ως μαχητικό αεροσκάφος έκτης γενιάς.
«Δεν μας εκπλήσσει που η Lockheed Martin προσπαθεί να πλασάρει το F-35 ως μαχητικό 6ης γενιάς, κάτι που δεν θα γίνει ποτέ, με σκοπό να καθυστερήσει ή να αναιρέσει την ανάγκη για ανταγωνισμό μαχητών 6ης γενιάς και να παρατείνει τη διάρκεια ζωής του συμβολαίου τους», δήλωσε ο Jeff Shockey, ανώτερος αντιπρόεδρος της Raytheon Technologies . Η Pratt είναι θυγατρική της Raytheon.
Το Πρόγραμμα Adaptive Engine Transition Program , ή AETP, είναι μια προσπάθεια της Πολεμικής Αεροπορίας για την ανάπτυξη ενός ισχυρού, αλλά αποδοτικού κινητήρα για μελλοντικά πολεμικά αεροσκάφη.
Το σχέδιο είναι να χρησιμοποιηθεί η νέα τεχνολογία κινητήρα στο μαχητικό αεροσκάφος επόμενης γενιάς Air Dominance της Πολεμικής Αεροπορίας . Αλλά η τεχνολογία θα μπορούσε επίσης να ωφελήσει το F-35, διατηρώντας αυτό το αεροπλάνο να πετάει για πέντε δεκαετίες. Οι ομάδες Pratt και GE εργάζονται και οι δύο πάνω στις δικές τους προσαρμοστικές προτάσεις κινητήρων.
«Πιστεύω ότι το F-35 θα είναι περίπου μέχρι το 2070. Θα υπάρχει ένα Block 5, θα υπάρχει ένα Block 6, πιθανώς ένα Block 7. Θα χρειαστούμε περισσότερη ισχύ και ψύξη», ανέφερε ο Greg Ulmer, εκτελεστικός αντιπρόεδρος της επιχείρησης Aeronautics της Lockheed.
Οι υποστηρικτές του προσαρμοστικού κινητήρα λένε ότι, θα προσφέρει περισσότερη ώθηση ενώ θα καίει λιγότερο καύσιμο. Ο Ulmer είπε ότι, ο προσαρμοστικός κινητήρας θα προσφέρει «βελτιωμένη απόδοση» για το F-35, εκτός από περισσότερη ισχύ και ψύξη.
«Πέρα από το Block 4, χρειαζόμαστε περισσότερη ισχύ και ψύξη. Αυτό που μου αρέσει στην AETP είναι ότι παίρνετε και τα δύο και λαμβάνετε συγκεκριμένη βελτίωση στην κατανάλωση καυσίμου, οπότε τώρα η εμβέλεια του αεροπλάνου αυξάνεται», είπε.
Από την πλευρά της, η Lockheed Martin, αφού «κάρφωσε» την Pratt & Whitney, ότι κι αυτή αναπτύσσει κινητήρα προσαρμοστικού κύκλου, όπως και η General Electric, τόνισε ότι για ένα τόσο μακρόπνοο σχέδιο οι αναβαθμίσεις στο αεροσκάφος θα είναι απαραίτητες, ώστε να προσαρμόζεται σε νέες συνθήκες απειλών και να αποκτά νέες δυνατότητες μάχης.
Η Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ έχει δείξει ενδιαφέρον για τον νέας γενιάς κινητήρα, ωστόσο, ο συγκεκριμένος κινητήρας δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην έκδοση F-35B του στρατού και είναι αμφίβολο αν ταιριάζει στα F-35C του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ, οπότε η χρήση του μόνο για τα F-35A της Αεροπορίας αποτελεί λογιστικό εφιάλτη.
Και εδώ μπαίνει ο ρόλος των πολιτικών, καθώς η Επιτροπή Ενόπλων Δυνάμεων της Βουλής των Αντιπροσώπων, παρά την αντίθετη άποψη του Πενταγώνου, ενέκρινε για το δημοσιονομικό έτος 2024 επιπλέον 588 εκατ. δολάρια για τον κινητήρα νέας γενιάς, μαζί με την χρηματοδότηση για την ήδη εγκεκριμένη αναβάθμιση του κινητήρα F135.
