"Οι πύραυλοι "φονιάδες αεροσκαφών" της Ουκρανίας βρέχουν κόλαση στα ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη. Οι ειδικοί τους αποκαλούν "αστέρι του σόου", είναι ο τίτλος άρθρου έγκριτου Διεθνούς ΜΜΕ, του οποίου τα κυριότερα σημεία είναι τα ακόλουθα:
"Το αντιαεροπορικό σύστημα Buk είναι ένα σοβιετικό πυραυλικό σύστημα που μπορεί να πλήξει αεροσκάφη και ελικόπτερα που πετούν σε χαμηλά ή μεγάλα υψόμετρα όταν ο εχθρός χρησιμοποιεί ηλεκτρονικά αντίμετρα.
Σύμφωνα με αναφορές του Royal United Services Institute, η απόδοση αυτού του αρχαϊκού συστήματος ήταν πιο αξιοσημείωτη στην Ουκρανία ενάντια στα ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη.
Ο Justin Bronk, ο Nick Reynolds και ο Jack Watling από το Royal United Services Institute (RUSI) στο Λονδίνο πήραν συνεντεύξεις από Ουκρανούς αξιωματούχους για να κατανοήσουν το θέμα.
Το τρίο διεξήγαγε μια οριστική μελέτη για το πώς οι επίγειες αεράμυνες και τα ραντάρ της Ουκρανίας, που τις πρώτες εβδομάδες της εισβολής ήταν αδρανείς, κατέρριψαν αργότερα πολλά ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη και αρνήθηκαν στη ρωσική αεροδιαστημική δύναμη (VKS), την πλήρη αεροπορική υπεροχή .
Περίπου 12 ώρες μετά την έναρξη της αεροπορικής επιδρομής, το ρωσικό υπουργείο Άμυνας ισχυρίστηκε ότι 74 ουκρανικές στρατιωτικές χερσαίες εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένων 18 σταθμών ραντάρ για αντιαεροπορικά πυραυλικά συστήματα, είχαν καταστραφεί.
Οι θέσεις των εκατοντάδων σταθερών συστημάτων ραντάρ στα οποία βασίζονταν οι συστοιχίες πυραύλων S-300 του Ουκρανικού Στρατού και της Πολεμικής Αεροπορίας είχαν γίνει γνωστές στα Su-24 του VKS.
Στα πρώτα στάδια της σύγκρουσης, τα ρωσικά βομβαρδιστικά Sukhoi Su-34 κατέστρεψαν 100 ουκρανικά ραντάρ ενώ πετούσαν μόνα τους στα 12.000 πόδια, στερώντας από τους χειριστές S-300 την έγκαιρη προειδοποίηση που χρειάζονταν για να εμπλακούν με ρωσικά αεροσκάφη.
Οι Ουκρανοί αγόραζαν χρόνο για τα πληρώματα εδάφους για να επισκευάσουν και να μετακινήσουν τα ραντάρ μεγάλης εμβέλειας και να επαναφέρουν τα S-300 σε επιχειρησιακή κατάσταση.
Η μελέτη αναφέρει: «Την πρώτη εβδομάδα του Μαρτίου, τα ουκρανικά SAM άρχισαν να προκαλούν σημαντικές απώλειες σε ρωσικές επιθέσεις».
Παρεμπιπτόντως, αυτό ήταν όταν τα ρωσικά χερσαία στρατεύματα αντιμετώπισαν απροσδόκητη αντίσταση από τις Ένοπλες Δυνάμεις της Ουκρανίας (AFU) στο έδαφος. Ο στόχος των ρωσικών στρατευμάτων ήταν να καταλάβουν το Κίεβο, ωστόσο, προέκυψαν προβλήματα επιμελητείας και σύγχυση, αναφέρει η έκθεση.
Οι αναλυτές εξήγησαν στη μελέτη τους ότι ο αποδεκατισμός των ρωσικών χερσαίων στρατευμάτων και μονάδων τεθωρακισμένων οδήγησε σε αλλαγή στρατηγικής για το VKS.
Οι Ρώσοι πιλότοι μαχητικών από την πραγματοποίηση επιθέσεων για την καταστολή της ουκρανικής άμυνας πέρασαν στην υποστήριξη των χερσαίων στρατευμάτων τους.
Ωστόσο, αυτό ήταν ένα "καμπανάκι" θανάτου για τα ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη και τα χερσαία στρατεύματα.
Ενώ η επίθεση της Ρωσίας στο Κίεβο απέτυχε, τα μαχητικά αεροσκάφη τηςς καταρρίφθηκαν μαζικά από τα συστήματα αεράμυνας της Ουκρανίας. Το αστέρι αυτής της παράστασης ήταν απροσδόκητο, τα σοβιετικής προέλευσης συστήματα Buk.
Πώς τα Ουκρανικά Buks άλλαξαν το παιχνίδι
Για το ρωσικό προσωπικό το θέμα ήταν το υψόμετρο. Με τόσα πολλά ουκρανικά S-300 που στοχεύουν προς αυτά, η πτήση σε μεγάλα ύψη ήταν αδύνατη.
Αντίθετα, η πτήση σε χαμηλά υψόμετρα έγινε επίσης δύσκολη από MANPADS τοποθετημένα στον ώμο των Ουκρανών στρατιωτών, που τα χρησιμοποιούσαν ευρέως εναντίον της Ρωσικής Πολεμικής Αεροπορίας.
Η ευθύνη για την κατάρριψη ρωσικών αεροσκαφών που πετούσαν σε μεσαίο ύψος ανατέθηκε στα πυραυλικά συστήματα Buk.
Οι πτήσεις σε μεσαίο ύψος παρουσίαζαν πρόσθετες προκλήσεις καθώς οι ουκρανικοί χειριστές Buk διασκορπίστηκαν σε όλο το πεδίο της μάχης.
Άνοιξαν τα ραντάρ τους μόνο για το χρόνο που απαιτείτο για να εκτοξεύσουν πυραύλους εναντίον ρωσικών αεροσκαφών, πριν μετακινηθούν σε συστοιχίες δέντρων για να καλυφθούν.
Ο Διοικητής συστοιχίας Buk M1, Yaroslav Melnyk, ισχυρίστηκε ότι σε μια περίπτωση όταν ένα ρωσικό αεροσκάφος φωτίστηκε από ραντάρ παρακολούθησης, ο πιλότος πιθανότατα τρόμαξε τόσο πολύ που εκτινάχθηκε αμέσως.
Το αεροπλάνο έπεσε, έτσι ακόμη και χωρίς πυροδότηση, η συστοιχία του είχε καταρρίψει ένα ρωσικό μαχητικό αεροσκάφος.
Επιπλέον, σύμφωνα με τη μελέτη RUSI, οι Buks κατέρριψαν τόσα πολλά ρωσικά αεροσκάφη που οι Ρώσοι πιλότοι «αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις πτήσεις σε μεσαία ή μεγάλα υψόμετρα όταν διείσδυσαν στον ουκρανικό εναέριο χώρο».
Μπήκαν πρόθυμα στην παγίδα που είχε στήσει ο πολύ κατώτερος αλλά έξυπνος στρατός της Ουκρανίας και καταρρίφθηκαν από πυραύλους ενώ πετούσαν σε χαμηλά υψόμετρα.
«Τα αποτελέσματα ήταν προβλέψιμα, με τουλάχιστον οκτώ διαφορετικά αεροσκάφη Su-25, Su-30 και Su-34 να καταρρίπτονται από MANPADS μέσα σε μια εβδομάδα», έγραψαν οι Bronk, Reynolds και Watling.
Ωστόσο, οι Buks αποδείχθηκαν καθοριστικοί σε αυτόν τον τακτικό σχεδιασμό.
Ο στρατός της Ουκρανίας φέρεται να κατέρριψε τουλάχιστον 55 ρωσικά πολεμικά αεροσκάφη καθ' όλη τη διάρκεια του πολέμου χρησιμοποιώντας τις διαφορετικές παραλλαγές αυτού του πυραυλικού συστήματος Buk.
Τα ουκρανικά στρατεύματα χρησιμοποίησαν ως επί το πλείστον τους πυραύλους εδάφους-αέρος SA-10 και SA-11 της Σοβιετικής εποχής (SAM).
Πριν ξεκινήσει η εισβολή, η Ουκρανία διέθετε περίπου 300 εκτοξευτές του συστήματος S-300 και 72 συστήματα Buk-M1.
Η Ουκρανία διέθετε επίσης ορισμένες μονάδες Buk-M1 που δόθηκαν από τη Φινλανδία, οι οποίες σύμφωνα με πληροφορίες ήταν αποθηκευμένες εδώ και αρκετό καιρό, αλλά διατηρήθηκαν έτοιμες για πιθανή χρήση κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης.
Η Ουκρανία έχασε έξι οχήματα εκτόξευσης Buk-M1 τον Σεπτέμβριο, σύμφωνα με τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν από το στρατιωτικό ιστολόγιο παρακολούθησης Oryx με βάση οπτικές επιβεβαιώσεις.
Η Ουκρανία έχει απομείνει με μόλις 100 Buk-M1 που απομένουν από τη σοβιετική εποχή. Αλλά το Buk είναι ένα αξιόπιστο, αυτόνομο σύστημα.
Σύμφωνα με το Forbes, η Ουκρανία τα έχει βελτιώσει και έχει δώσει στους χειριστές τους tablet με ψηφιακούς χάρτες για το πού βρίσκονται οι ρωσικές δυνάμεις για να χρησιμοποιούν αυτά τα συστήματα με μεγαλύτερη ακρίβεια.
Το Buk-M1-2 (γνωστό και ως SA-17 ή Grizzly) αναπτύχθηκε μεταξύ 1994 και 1997 και ο Ρωσικός Στρατός άρχισε να τα χρησιμοποιεί γύρω στο 1998. Έχει υψηλότερη απόδοση όταν εκτοξεύει πυραύλους 9M317. Το μέγιστο ύψος και βεληνεκές αυτού του πυραύλου είναι 25 χιλιόμετρα και 45 χιλιόμετρα, αντίστοιχα.
Μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα, έξυπνες βόμβες, θερμικοί πύραυλοι , βαλλιστικοί πύραυλοι και πύραυλοι κρουζ είναι τα άλλα όπλα που μπορεί να αντιμετωπίσει το σύστημα.
Τα ουκρανικά συστήματα αεράμυνας από τα πρώτα στάδια της σύγκρουσης περιελάμβαναν 250 πυραυλικά συστήματα S-300P/PS/PT (SA-10 Grumble) και 72 πυραυλικά συστήματα μεσαίου βεληνεκούς 9K37M Buk-M1 (SA-11 Gadfly).
Ένας Ρώσος διοικητής αποκάλυψε ότι χρησιμοποιούσαν το σύστημα πυραύλων Buk για να καταρρίψουν πυραύλους MLRS (πολλαπλών συστημάτων πυραύλων εκτόξευσης) που εκτοξεύτηκαν από ουκρανικές δυνάμεις, όπως αναφέρθηκε προηγουμένως από τους EurAsian Times.
Ωστόσο, διατυπώθηκαν αμφιβολίες για τη βιωσιμότητά του έναντι των αμερικανικών HIMARS που αναπτύσσει η Ουκρανία.
Παρόλα αυτά, ο ρόλος τους στην Ουκρανία ήταν αδιαμφισβήτητος.
Ενώ η Ρωσία εξαπέλυσε άλλη μια επιχείρηση αεροπορικών επιδρομών τον Οκτώβριο χωρίς ουσιαστικά αποτελέσματα, η Ουκρανία πέτυχε να διατηρήσει το αξιόμαχο της αεράμυνας της .
Καί όχι μόνο αυτό, αφού έχει εξασφαλίσει την παράδοση ορισμένων δυτικών συστημάτων αντιπυραυλικής άμυνας αιχμής.
«Η Ουκρανία έχει καταφέρει μέχρι στιγμής να κρατηθεί μόνη της στον τομέα της αεράμυνας, χρησιμοποιώντας σε μεγάλο βαθμό τον εξοπλισμό της», έγραψαν οι αναλυτές της RUSI.
«Ωστόσο, υπάρχει πραγματικός κίνδυνος αυτή η επιτυχία να οδηγήσει σε εφησυχασμό της Δύσης σχετικά με την απειλή που μπορεί να εξακολουθήσει να αποτελεί η ρωσική αεροπορία στις ουκρανικές δυνάμεις, τις υποδομές και τις πόλεις, εάν δοθεί το έναυσμα».
Διαπιστώσεις-Συμπεράσματα
Από τα παραπάνω αντιλαμβανόμαστε τον καταλυτικό ρόλο της Ουκρανικής αεράμυνας στην εξέλιξη των στρατιωτικών επιχειρήσεων με τη Ρωσία, χάρη στην εξαιρετική απόδοση κυρίως του αντιαεροπορικού συστήματος Buk-M1 το οποίο κατέρριψε τουλάχιστον 55 ρωσικά πολεμικά αεροσκάφη καθ' όλη τη διάρκεια του πολέμου.
Η πολυεπίπεδη Ουκρανική αεράμυνα των S-300, BUK και MANPADS, για μεγάλο, μεσαίο και χαμηλό υψόμετρο αντίστοιχα, πέτυχε την απαγόρευση της Ρωσικής αεροπορική υπεροχής στα πεδία των μαχών, με αποτέλεσμα η παροχή εγγύς υποστήριξης των Ρωσικών Ενόπλων Δυνάμεων από την πολεμική τους αεροπορία να μην είναι επαρκής και ξαθοριστική για την έκβαση των μαχών.
Η Ελληνική αεράμυνα
Η χώρα μας διαθέτει ένα Ενοποιημένο Σύστημα Αεράμυνας με δυνατότητα αποκάλυψης και εμπλοκής κατά εχθρικών μαχητικών αεροσκαφών και βαλλιστικών πυραύλων.
Αυτή επιτυγχάνεται με τα μαχητικά αεροσκάφη της Πολεμικής μας αεροπορίας αλλά και με αντιαεροπορικά οπλικά συστήματα Μεγάλου ,Μεσαίου και μικρού Βεληνεκούς όπως PATRIOT, S-300 PMU1 και HAWK, MANPADS και λοιπά.
Η Ελλάδα διαθέτει 6 συστοιχίες MIM-104 Patriot PAC-3 και 1 Μοίρα S-300
Οι Patriot έχουν τη δυνατότητα να ιχνηλατήσουν έως 100 στόχους σε απόσταση από 3 μέχρι 170 χλμ. και να
παράσχουν δεδομένα καθοδήγησης για εννέα πυραύλους ενώ το μέγιστο βεληνεκές του συστήματος εναντίoν βαλλιστικών πυραύλων είναι τα 20 χλμ.
Κλείνουμε υπενθυμίζοντας ότι καθοριστικό ρόλο για την αντιαεροπορική άμυνά μας στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου και τα Δωδεκάνησα, θα διαδραματίσουν εκτός των παραπάνω, τα MANPADS, τα οποία θα πρέπει από τώρα να βρίσκονται σε αυτά σε μεγάλους αριθμούς, μεταφερόμενα και από Σχηματισμούς της Δυτικής Μακεδονίας και Ηπείρου.
Τέλος ενδείκνυται η δημιουργία από τώρα στην ηπειρωτική Ελλάδα 2 ΛΑΤΦΑ (Λόχων αντιαρματικών-φορητών αντιαροπορικών) και 1 ΛΑΤΦΑ στην Κρήτη , όπου ο καθένας θα έχει 20 ΜANPADS STINGER ( φορητά αντιαεροπορικά) και 20 συνολικά αντιαρματικά (10 MILAN, 6TOW, 4 KORNET).
Ο λόγος ότι αυτά αναλόγως της αρχικής διαμόρφωσης των επιχειρήσεων στο Αιγαίο, θα αποτελέσουν σημαντικό πολλαπλασιαστή ισχύος μας στην έκβαση των επιχειρήσεων, εφόσον μεταφερθούν με ελικόπτερα ή ταχύπλοα εκεί όπου θα απαιτηθεί.
Για τα αντιαρματικά δεν απαιτείται να είναι επί οχημάτων, αφού μπορεί να υπάρχει πρόβλεψη για αυτά από τα υπάρχοντα στα νησιά μας πολιτικού τύπου τζίπ-αγροτικά οχήματα.
Είναι βέβαιο τέλος πως χωρίς την εξασφάλιση τοπικής έστω αεροπορικής υπεροχής, η Τουρκία δεν θα επιχειρήσει καμία αυτοκτονική για την ίδια επιχείρηση στο Αιγαίο, γιαυτό την αεράμυνα μας θα πρέπει να την πρεσέχουμε σαν τα μάτια μας.