Είναι διακυβερνητική στρατιωτική συμμαχία που υπεγράφη στις 15 Μαΐου 1992. Το 1992, έξι μετασοβιετικά κράτη που ανήκουν στην Κοινοπολιτεία Ανεξαρτήτων κρατών η Ρωσία, η Αρμενία, το Καζακστάν, το Κιργιζιστάν, το Τατζικιστάν και το Ουζμπεκιστάν - υπέγραψαν τη Συνθήκη Συλλογικής Ασφάλειας (που αναφέρεται επίσης ως Σύμφωνο της Τασκένδης,
Το τελευταίο χρονικό διάστημα παρατηρείται μια έξαρση μεθοριακών επεισοδίων-συγκρούσεων μεταξύ κρατών της Υπερκαυκασίας
Συγκεκριμένα αγνοώντας τα αιτήματα του CSTO, το Αζερμπαϊτζάν εξαπέλυσε νέα χτυπήματα στην Αρμενία , σύμφωνα με άρθρο Ρωσικού ΜΜΕ, το οποίο αναφέρει:
"Σύμφωνα με αρχικά στοιχεία, ο λόγος ήταν ο βομβαρδισμός του εδάφους του Αζερμπαϊτζάν από τις θέσεις του αρμενικού στρατού και λαμβάνοντας υπόψη τις πληροφορίες των αρμενικών πηγών πληροφόρησης, οι επιθέσεις του Αζερμπαϊτζάν επαναλήφθηκαν το προηγούμενο βράδυ, ενώ το πρωί έγιναν πολύ πιο ισχυροί
Δημοσιογράφοι του Karabakh Records ανέφεραν για τον βομβαρδισμό του εδάφους της Αρμενίας, σημειώνοντας ότι έχουν στοιχεία ότι τα στρατεύματα του Αζερμπαϊτζάν χτυπούν το έδαφος της Αρμενίας.
«Είμαστε με έναν ανταποκριτή του Infoteka24 και μπορούμε να επιβεβαιώσουμε ότι έχουν πραγματοποιηθεί βομβαρδισμοί από την πλευρά του Αζερμπαϊτζάν την τελευταία μισή ώρα», ανέφερε το πρόγραμμα Karabakh Records.
Ωστόσο, το πρωί εμφανίστηκαν και επίσημα στοιχεία που παρουσίασε το Υπουργείο Άμυνας της Αρμενίας, σύμφωνα με τα οποία, από τις 8 το πρωί, ο στρατός του Αζερμπαϊτζάν βομβαρδίζει το έδαφος της δημοκρατίας χρησιμοποιώντας διάφορα είδη όπλων.
«Τη νύχτα, ο εχθρός χρησιμοποίησε επιθετικά drones προς την κατεύθυνση του Jermuk. Από τις 08:00, ο εχθρός χρησιμοποιεί πυροβολικό, όλμους καιόπλα μεγάλου διαμετρήματος προς την κατεύθυνση του Jermuk και του Verin Shorzha, βομβαρδίζοντας τόσο στρατιωτικές όσο και πολιτικές υποδομές. Οι Αρμενικές Ένοπλες Δυνάμεις λαμβάνουν όλες τις απαραίτητες ενέργειες, εκπληρώνοντας τα καθήκοντα που τους έχουν ανατεθεί», αναφέρει το αρμενικό υπουργείο Άμυνας.
Ειδική αποστολή του CSTO με επικεφαλής τον Γενικό Γραμματέα του οργανισμού Στάνισλαβ Ζας πρόκειται να φτάσει σήμερα στην Αρμενία για να αξιολογήσει την κατάσταση."
Τι είναι ο CSTO;
Ο CSTO είναι μια διακυβερνητική στρατιωτική συμμαχία που υπεγράφη στις 15 Μαΐου 1992.
Τότε έξι μετασοβιετικά κράτη που ανήκουν στην Κοινοπολιτεία Ανεξαρτήτων κρατών η Ρωσία, η Αρμενία, το Καζακστάν, το Κιργιζιστάν, το Τατζικιστάν και το Ουζμπεκιστάν ,υπέγραψαν τη Συνθήκη Συλλογικής Ασφάλειας ,που αναφέρεται επίσης ως Σύμφωνο της Τασκένδης
Άλλα τρία μετασοβιετικά κράτη , το Αζερμπαϊτζάν, η Λευκορωσία και η Γεωργία, υπέγραψαν το επόμενο έτος και η συνθήκη τέθηκε σε ισχύ το 1994.
Πέντε χρόνια αργότερα, έξι από τα εννέα κράτη, εκτός από το Αζερμπαϊτζάν, τη Γεωργία και το Ουζμπεκιστάν, συμφώνησαν να ανανεώσουν τη συνθήκη για πέντε ακόμη χρόνια και το 2002 τα έξι κράτη συμφώνησαν να δημιουργήσουν τον Οργανισμό της Συνθήκης Συλλογικής Ασφαλείας ως στρατιωτική συμμαχία.
Σήμερα έχει έξι μέλη, Αρμενία, Λευκορωσία, Καζακστάν, Κιργιστάν, Ρωσία και Τατζικιστάν
Το Ουζμπεκιστάν επανήλθε αποσύρθηκε το 2012
Ο καταστατικός χάρτης του επιβεβαίωσε την επιθυμία όλων των συμμετεχόντων κρατών να απέχουν από τη χρήση ή την απειλή βίας. Οι υπογράφοντες δεν θα είναι σε θέση να ενταχθούν σε άλλες στρατιωτικές συμμαχίες ή σε άλλες ομάδες κρατών,ενώ η επιθετικότητα εναντίον ενός υπογράφοντος θα θεωρηθεί ως επιθετικότητα εναντίον όλων.
Μεθοριακό ένοπλό επεισόδιο Ταζικιστάν-Κιργιζία
Επίσης μεθοριακό ένοπλο επεισόδιο είχαμε στα σύνορα Τατζικιστάν-Κιργιστάν, όπου ένας Τατζίκος συνοριοφύλακας σκοτώθηκε και δύο τραυματίστηκαν σε συγκρούσεις
Ως αποτέλεσμα των συγκρούσεων στα σύνορα Τατζικιστάν και Κιργιστάν υπάρχουν νεκροί και τραυματίες.
Σύμφωνα με πληροφορίες που έχουν στη διάθεσή τους δημοσιογράφοι του Avia.pro, στο χωριό Bulak-Bashy, στην περιοχή Batken, Κιργίζοι συνοριοφύλακες, ενώ περιπολούσαν, συνάντησαν τατζίκους συνοριοφύλακες που κατέλαβαν θέσεις μάχης σε ένα αδιευκρίνιστο τμήμα των κρατικών συνόρων
Η συνοριακή υπηρεσία επιβεβαίωσε τις πληροφορίες σχετικά, σημειώνοντας ότι το Τατζικιστάν, ως απάντηση στα νόμιμα αιτήματα των Κιργιζίων συνοριοφυλάκων, χρησιμοποίησε φορητά όπλα και όλμους.
«Αγνοώντας τις νόμιμες απαιτήσεις της Κιργιζίας πλευράς να εγκαταλείψει την επικράτεια, οι Τατζίκοι συνοριοφύλακες άνοιξαν πυρ. Σε απάντηση, οι συνοριοφύλακες της Κρατικής Επιτροπής Εθνικής Ασφάλειας του Κιργιστάν χρησιμοποίησαν επίσης όπλα. Ξεκίνησε μια αψιμαχία μεταξύ των συνοριακών αποσπασμάτων, κατά την οποία η πλευρά του Τατζίκ χρησιμοποίησε όλμους », ανέφερε το κέντρο Τύπου της συνοριακής υπηρεσίας Κιργιζίας της Κρατικής Επιτροπής Εθνικής Ασφάλειας.
Μέχρι σήμερα, η κατάσταση στα σύνορα Κιργιστάν και Τατζικιστάν έχει τεθεί υπό έλεγχο, ωστόσο, ο κίνδυνος νέων συγκρούσεων παραμένει.
Τι εξυπηρετούν και ποιούς οι περιφερειακές αναφλέξεις-συγκρούσεις στην Υπερκαυκασία;
Τον Απρίλιο του 2021, συγκρούσεις με στρατιωτικό προσωπικό κατά μήκος των συνόρων Τατζικιστάν-Κιργιστάν άφησαν δεκάδες νεκρούς και από τις δύο πλευρές, ενώ ένοπλα μεθοριακά επεισόδια μεταξύ των δύο χωρών είχαμε και τον Μάρτιο, αλλά και τον Απρίλιο του 2022
Η πηγή της έντασης Τατζικιστάν-Κιργιζίας
Σχεδόν το ήμισυ των συνόρων Τατζικιστάν-Κιργιζίας μήκους 970 χιλιομέτρων δεν έχει ακόμη οριοθετηθεί, οδηγώντας σε επαναλαμβανόμενες εντάσεις από τότε που οι δύο χώρες απέκτησαν την ανεξαρτησία τους μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης πριν από περισσότερες από τρεις δεκαετίες.
Πολλές παραμεθόριες περιοχές στην Κεντρική Ασία έχουν αμφισβητηθεί από την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991.
Η κατάσταση είναι ιδιαίτερα περίπλοκη κοντά στους πολυάριθμους θύλακες στην ασταθή κοιλάδα Φεργκάνα, όπου συναντώνται τα σύνορα του Τατζικιστάν, της Κιργιζίας και του Ουζμπεκιστάν.
Η διαμάχη Αζερμπαϊτάν-Αρμενίας
Η συμμετοχή της Τουρκίας στον πόλεμο πέρυσι στο Ναγκόρνο Καραμπάχ μεταξύ Αζέρων και Αρμενίων, είχε ως απώτερο σκοπό την επικοινωνία του Ανατολικού με το Δυτικό Αζερμπαϊτζάν με την κατάληψη του στρατηγικής σημασίας διαδρόμου του Ζangezur, και κατ' έπέκταση της Τουρκίας μέσω Αζερμπαϊτζάν με την Κασπία θάλασσα και μέσω αυτής με το Καζακστάν.
Υπενθυμίζουμε ότι ο Οργανισμός Τουρκικών Κρατών, περιλαμβάνει το Αζερμπαϊτζάν, το Καζακστάν, το Κιργιστάν, την Τουρκία και το Ουζμπεκιστάν, καθώς και την Ουγγαρία και το Τουρκμενιστάν ως χώρες παρατηρητές.
Ο ρόλος Τουρκίας-ΝΑΤΟ-Ρωσίας-Κίνας
Όλοι γνωρίζουμε ότι με αφορμή τον πόλεμο στην Ουκρανία υπάρχει μεγάλη η ένταση στις σχέσεις ΗΠΑ- ΝΑΤΟ-ΕΕ με τη Ρωσία, η οποία αναμένουμε να συνεχιστεί ακόμη και μετά το τέλος του συγκεκριμένου πολέμου.
Ουσιαστικά μιλάμε για την έναρξη μιας νέας περιόδου "Ψυχρού πολέμου" στην Ευρώπη , αλλά και στον κόσμο γενικότερα, μεταξύ Δύσης -Ανατολής , η οποία όμως θα έχει και περιφερειακές εκφάνσεις.
Μια από τις περιοχές υψηλού γεωπολιτικού ενδιαφέροντος για Ρωσία-Κίνα και ΗΠΑ-ΝΑΤΟ-ΕΕ , είναι η περιοχή της Ευρασίας και συγκεκριμένα της Υπερκαυκασίας .
Ο Πούτιν έδειξε με τον πόλεμο στην Ουκρανία ότι θέλει να ελέγχει την "αυλή" της Ρωσίας και συνεπώς και τι γίνεται μεταξύ Κιργιστάν και Τατζικιστάν, όπου και το νότιο μαλακό υπογάστριό της
Η Άγκυρα επιθυμεί από την άλλη να δημιουργήσει ενιαίο στρατό από τα κράτη του "Οργανισμού Τουρκικού κόσμου", στις προσπάθειες της Τουρκίας για δημιουργία με όχημα τον Οργανισμό Τουρκικών κρατών, μιας "μίνι ΕΕ θα λέγαμε τουρκόφωνων κρατών στην Υπερκαυκασία".
Ευελπιστεί με αυτόν τον τρόπο να δημιουργήσει πολιτική, οικονομική και στρατιωτική συμμαχία και αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών του εν λόγω Οργανισμού
Τέλος η Κίνα βλέπει την βόρεια όδευση του "δρόμου του μεταξιού" να περνάει από τις χώρες τις υπερκαυκασίας, γεγονός που συνεπάγεται ότι επιθυμεί περιατέρω διείσδυση σε αυτές
Επίλογος
Εκτίμησή μας είναι ότι οι συνοριακές εντάσεις στην περιοχή μεταξύ Κιργιστάν-Τατζικιστάν καθώς και η επανάληψη εχθροπραξιών μικρής μέχρι στιγμής εμβέλειας μεταξύ Αζέρων και Αρμενίων, οφείλονται σε γεωπολιτικούς, οικονομικούς λόγους, αλλά και στα συμφέροντα Ρωσίας-Τουρκίας-Κίνας,από τη μια και ΗΠΑ-ΕΕ-ΝΑΤΟ από την άλλη
Ο Ερντογάν επιχειρεί να πουλήσει σε ΗΠΑ-ΝΑΤΟ-ΕΕ την όποια παρέμβαση θα έχει στην περιοχή,ότι γίνεται επωφελεία των συμφερόντων τους, πράγμα που φυσικά δεν ισχύει
Η συμμετοχή της Τουρκίας στη "Σύνοδο Κορυφής του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO)", του οποίου η Tουρκία είναι εταίρος διαλόγου, δίπλα σε Κίνα και Ρωσία, αποδεικνύει ξεκάθαρα τον τουρκικό προσανατολισμό