Ο Σουηδός πρεσβευτής στην Τσεχία, Fredrik Jörgensen, αποκάλυψε σε συνέντευξή του στο Seznam Zprávy, έναν τσέχικο διαδικτυακό ιστότοπο ειδήσεων, ότι η Σουηδία είναι έτοιμη να προσφέρει στην Τσεχία δωρεάν μεταβίβαση των Gripens που μίσθωσε από τη Στοκχόλμη.
Το τσεχικό μέσο ενημέρωσης αναφέρει ότι ο Fredrik Jörgensen είπε : «Είναι δυνατό να μεταφερθούν αυτά τα αεροσκάφη που έχουν μισθωθεί στην Τσεχική Δημοκρατία, με σχεδόν μηδενικό κόστος. Έχουν ήδη πληρωθεί. Είναι σαν ένα μισθωμένο αυτοκίνητο».
«Θα θεωρούσαμε ότι πληρώθηκαν και σε αυτή τη βάση, θα μπορούσαμε να επεκτείνουμε το σύστημα συνεργασίας για να συμπεριλάβουμε Gripens της σειράς C ή Gripens της σειράς E», πρόσθεσε.
Τα νέα έρχονται καθώς η κυβέρνηση της Τσεχικής Δημοκρατίας εξετάζει το ενδεχόμενο αγοράς 24 μαχητικών, καθώς η μίσθωση για τα Gripens λήγει το 2027. Η έκθεση σημείωσε ότι, το αμερικανικής κατασκευής μαχητικό αεροσκάφος F-35 stealth είναι ο κύριος υποψήφιος για αυτή τη σύμβαση.
Η κυβέρνηση μπορεί να ενεργήσει για αυτό το θέμα τον Ιούλιο. «Η κυβέρνηση θα πρέπει πιθανώς, να ασχοληθεί με το μέλλον της υπερηχητικής αεροπορίας τον Ιούλιο. Θα είναι μια πολιτική απόφαση, που βασίζεται στη σύσταση εμπειρογνωμόνων του στρατού, ο οποίος αξιολογεί πιθανές επιλογές», είπε η υπουργός Άμυνας Jana Černochová (ODS) στον Seznam Zprávy.
Η Τσεχική Δημοκρατία έχει ξεκαθαρίσει ότι, δεν θέλει μαχητικά αεροσκάφη με τη μορφή μίσθωσης, και αντ' αυτού σκοπεύει, να αγοράσει 24 μαχητικά ή δύο πολεμικές Μοίρες. Η υπουργός, ωστόσο, διστάζει να δηλώσει την τρέχουσα προτίμησή της για μια συγκεκριμένη πλευρά. «Οι Αμερικανοί βρίσκονται σε ισχυρότερη διαπραγματευτική θέση», υποστηρίζει ο Seznam Zprávy.
Αρκετές πηγές, συμπεριλαμβανομένου του Seznam Zprávy, ανέφεραν ότι η τρέχουσα κυβέρνηση σχεδιάζει να αγοράσει αμερικανικά μαχητικά αεροσκάφη. Ωστόσο, το δημοσίευμα ανέφερε ότι οι Σουηδοί δεν τα παρατάνε και θα συνεχίσουν να ασκούν πιέσεις στην Τσεχία για την αγορά των Gripen τους μέχρι την τελευταία στιγμή.
Η Σουηδία κάνει καλύτερη προσφορά
Με την προσφορά της να αναλάβει την τρέχουσα πολεμική Μοίρα των Gripens, η σουηδική κυβέρνηση επιδιώκει να επηρεάσει τα σχέδια της τσεχικής κυβέρνησης υπέρ της την τελευταία στιγμή.
Ο Σουηδός πρέσβης τόνισε ότι η Saab, (Σουηδική κατασκευάστρια εταιρεία), μπορεί να παραδώσει πολεμικά αεροσκάφη πιο γρήγορα. Επιπλέον, πιστεύει ότι η Πράγα δεν θα χρειαστεί να τροποποιήσει την υπάρχουσα υποδομή για το νέο αεροσκάφος.
«Η Saab προσφέρει τη νέα σειρά E Gripens στην Πράγα. Εκτός από το ότι είναι ένα από τα καλύτερα πολεμικά αεροσκάφη στον κόσμο, τα νέα Gripen της σειράς E είναι επίσης πολύ προσιτά», είπε ο πρέσβης.
Το 2004, η Τσεχική Δημοκρατία υπέγραψε σύμβαση μίσθωσης 12 μαχητικών αεροσκαφών Gripen C/D από τη Σουηδία, στην μονοθέσια έκδοση και δύο στη διθέσια έκδοση. Η μίσθωση θα λήξει το 2027 και μπορεί να παραταθεί για άλλα δύο χρόνια. Η Στοκχόλμη προσπαθεί και πάλι να δελεάσει τους Τσέχους, να εξετάσουν το ενδεχόμενο αγοράς των πολεμικών αεροσκαφών τους.
«Τα αεροπλάνα τώρα νοικιάζονται. Ως εκ τούτου, θα τα θεωρούσαμε εξοφλημένα και θα μπορούσαμε να τα αφήσουμε στην Τσεχία δωρεάν. Πρόκειται για δεκατέσσερα μαχητικά Gripen C/D που χρησιμοποιούνται σήμερα από την Πολεμική Αεροπορία του Στρατού της Τσεχίας, τα οποία θα μπορούσαν να υποστούν σημαντικό εκσυγχρονισμό. Στο μέλλον, θα μπορούσαμε να επεκτείνουμε τη συνεργασία ώστε να συμπεριλάβουμε και τα Gripens της σειράς E», δήλωσε η Σουηδική Πρεσβεία στο iDNES.cz.
Ο Duan Rovensk, ένας στρατιωτικός αναλυτής, συμφωνεί ότι ο τσεχικός στρατός θα είχε ευκολότερο χρόνο να μεταβεί σε νεότερα Gripens. «Εάν η Τσεχική Δημοκρατία αποφάσιζε να αγοράσει Gripens, θα απλοποιούσε την εκπαίδευση και την υλικοτεχνική υποστήριξη. Οι πιλότοι των σημερινών C/D Gripens αναμφίβολα θα επανεκπαιδεύονταν στα E/F Gripens πολύ πιο γρήγορα από έναν εντελώς νέο τύπο αεροσκάφους», ανέφερε και συνέχισε:
«Ομοίως, δεν θα χρειαζόταν να αγοραστούν νέα μέσα ασφάλειας εδάφους, αλλά θα αρκούσαν τα σημερινά. Και τα δύο αυτά πράγματα αναμφίβολα, θα μείωναν την τιμή αγοράς των νέων Gripens», είπε ο Rovensky.
Ωστόσο, ο Σουηδικός κατασκευαστής αεροσκαφών έχει ήδη χάσει την προσφορά, για 64 φινλανδικά αεροσκάφη στο μαχητικό αεροσκάφος F-35 stealth τον Δεκέμβριο του 2021 και αναμφίβολα δεν θέλει να βιώσει παρόμοια κατάσταση στην περίπτωση της Πράγας.
Στάση των Τσέχων
«Το Υπουργείο Άμυνας δεν έχει προσφορά από τη Σουηδία, την οποία θέλει να προσφέρει στη Τσεχική Δημοκρατία τη δωρεάν μεταφορά του χρησιμοποιούμενου μαχητικού αεροσκάφους Gripen», απάντησε η τσέχικη πλευρά. Ομοίως, η υπουργός Άμυνας Jana Ernochová (ODS), που παρευρίσκεται επί του παρόντος στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ, λέει ότι δεν γνωρίζει την προσφορά.
«Αυτή είναι εντελώς νέα πληροφορία για μένα. Εδώ στη Σύνοδο Κορυφής της Μαδρίτης, η σουηδική πλευρά δεν μας είπε τίποτα για αυτό το αποτέλεσμα, ούτε υπονοούσε κάτι. Ως εκ τούτου, μπορώ να σχολιάσω μια πιθανή προσφορά μόνο αφού την λάβω επίσημα και ενημερωθώ με τα στοιχεία της», είπε.
Εν τω μεταξύ, πολλοί Τσέχοι πολιτικοί υποστηρίζουν επίσης την απόκτηση αμερικανικών μαχητικών αεροσκαφών. Για παράδειγμα, ο Jan Bartoek (KDU-SL), ο αντιπρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, «αγαπά τα Αμερικανικά μαχητικά». Θεωρεί ευνοϊκό το γεγονός ότι, η κυβέρνηση θα λάβει έγκαιρα απόφαση σχετικά με την αγορά.
«Ναι, ας πάρουμε το καλύτερο στην αγορά για τον στρατό μας. Η πλατφόρμα είναι λογική για μένα, γιατί πολλές γειτονικές χώρες θα την έχουν», αναφερόμενος στο γεγονός ότι πολλά ευρωπαϊκά έθνη, συμπεριλαμβανομένης της Φινλανδίας και της Πολωνίας, έχουν παραγγείλει αμερικανικά μαχητικά αεροσκάφη.