Παρά το γεγονός ότι, διαθέτει μία από τις μεγαλύτερες και πιο τεχνολογικά εξελιγμένες αεροπορικές δυνάμεις στον κόσμο, η Ρωσία δεν κατάφερε να εδραιώσει την αεροπορική υπεροχή έναντι της Ουκρανίας. Και πολλοί δυτικοί αναλυτές είναι έκπληκτοι και σαστισμένοι . Αλλά η αμηχανία είναι σημάδι στρατιωτικής «μυωπίας» περισσότερο από οτιδήποτε άλλο.
Σύμφωνα με το warontherocks, οι δυτικές αεροπορικές δυνάμεις εξακολουθούν να ακολουθούν ένα μονοπάτι που χάραξε για πρώτη φορά ο Ιταλός στρατηγός Giulio Douhet , Ταξίαρχος του Αεροπορικού Σώματος Στρατού των ΗΠΑ., o Στρατηγός Μπίλι Μίτσελ και ο Αρχηγός Αεροπορίας της Βασιλικής Αεροπορίας Χιου Τρέντσαρντ . Αυτοί οι ιδρυτές της θεωρίας της αεροπορικής δύναμης, υποστήριξαν τη νίκη και τη διατήρηση της « διοίκησης του αέρα » ή, στο σημερινό δόγμα, της « αεροπορικής υπεροχής ».
Ο Ντούχετ πρότεινε, «το να έχεις διοίκηση του αέρα σημαίνει να είσαι σε θέση να εμποδίζεις τον εχθρό να πετάει, διατηρώντας παράλληλα την ικανότητα να πετάς ο ίδιος». Αυτή η κατανόηση βασίστηκε σε μια δημοφιλή ανάγνωση της εντολής του Alfred Thayer Mahan, για τη θάλασσα, στο οποίο στόχος είναι η αναζήτηση και η καταστροφή του εχθρικού στόλου σε μια αποφασιστική μάχη.
Έναν αιώνα αργότερα, αυτό το όραμα παραμένει σταθερά εδραιωμένο στο δόγμα και το ήθος των δυτικών αεροπορικών δυνάμεων. Ωστόσο, ο αεροπορικός πόλεμος στην Ουκρανία, όπου καμία πλευρά δεν ελέγχει τους ουρανούς , υποδηλώνει ότι η άρνηση της αεροπορικής υπεροχής είναι μερικές φορές πιο έξυπνος επιχειρησιακός στόχος, από την προσπάθεια να την αποκτήσει κανείς.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία δείχνει ότι, η Πολεμική Αεροπορία θα έπρεπε να κάνει περισσότερα για να εκμεταλλευτεί τις δυνατότητες της αεροπορικής άρνησης.
Η Ουκρανία έχει χρησιμοποιήσει την κινητικότητα και τη διασπορά για να διατηρήσει την αεράμυνα της ως «δύναμη που υπάρχει». Λειτουργώντας ένα μείγμα της εποχής του Ψυχρού Πολέμου, σοβιετικής κατασκευής κινητά πυραυλικά συστήματα εδάφους-αέρος, Ουκρανοί υπερασπιστές στο έδαφος έχουν κρατήσει τα ρωσικά αεροσκάφη σε απόσταση και απειλή.
Για να το κάνουν αυτό, έχουν χρησιμοποιήσει τα συστήματα μεγάλης εμβέλειας S-300, SA-11 μεσαίου βεληνεκούς και συστήματα Gecko SA-8 μικρής εμβέλειας. Εκμεταλλευόμενοι τη διασπορά και την κινητικότητα, οι Ουκρανικές αεράμυνες έχουν χρησιμοποιήσει τακτικές « πυροβολήστε και κρυφτείτε », εκτοξεύοντας τους πυραύλους τους και απομακρύνονται γρήγορα από το σημείο εκτόξευσης. «Οι Ουκρανοί συνεχίζουν να είναι πολύ εύστροφοι στον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούν αεράμυνα τόσο μικρής όσο και μεγάλης εμβέλειας», κατέληξε ένας ανώτερος αξιωματούχος του Πενταγώνου. «Και έχουν αποδειχθεί πολύ αποτελεσματικοί, στη μετακίνηση αυτών των περιουσιακών στοιχείων για να βοηθήσουν στην προστασία τους».
Τοποθετημένα σε ιχνηλατούμενα οχήματα , τα πυραυλικά συστήματα εδάφους-αέρος της Ουκρανίας είναι φευγαλέοι στόχοι. Δεδομένου του κινδύνου πτήσης πάνω από την Ουκρανία, η Ρωσία βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε αισθητήρες στάσης για την εύρεση στόχων ραντάρ, επιμηκύνοντας τον χρόνο που απαιτείται για την εμπλοκή των κινητών συστημάτων της Ουκρανίας.
Μετά την πυροδότηση, ο αμυνόμενος μπορεί να απενεργοποιήσει το ραντάρ, να μαζέψει και να απομακρυνθεί για να κρυφτεί στην ακαταστασία του εδάφους - δάση, κτίρια , κ.λπ. Ακόμη και με το πλεονέκτημα της αεροπορικής υπεροχής ( Ρωσία ), δεν κατάφερε να πετύχει ούτε μία επιβεβαιωμένη εξουδετέρωση. Στον ουρανό πάνω από την Ουκρανία, τα ρωσικά αεροσκάφη δεν είναι μόνο ο κυνηγός αλλά και ο κυνηγημένος, περιπλέκοντας περαιτέρω το έργο της εύρεσης και της καταστροφής τους.
Ως αποτέλεσμα, υπάρχει ένα θανατηφόρο παιχνίδι «γάτας με το ποντίκι», μεταξύ ρωσικών αεροσκαφών και ουκρανικής αεράμυνας. Ο ιστότοπος πληροφοριών ανοιχτού κώδικα Oryx αναφέρει ότι, από την έναρξη του πολέμου, 96 ρωσικά αεροσκάφη έχουν καταστραφεί, συμπεριλαμβανομένων τουλάχιστον εννέα Sukhoi Su-34 και ένα Su-35, ισοδύναμα με το αμερικανικό F-15.
Η Ουκρανία ξεκίνησε τον πόλεμο με συνολικά 250 εκτοξευτές S-300, αλλά 11 εβδομάδες αργότερα, οι Ρώσοι κατάφεραν να βγάλουν νοκ άουτ μόνο 24 από αυτούς, τουλάχιστον όσο έχει επιβεβαιώσει η Oryx με φωτογραφίες και βίντεο.
Ωστόσο, αυτά τα στοιχεία υποδηλώνουν ότι οι Ρώσοι, είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν μόνο ένα μικρό μέρος της απειλής και, σε σύγκριση με τα οχήματα με ραντάρ και αντιαεροπορικά, το λιγότερο σημαντικό μέρος σε αυτό. Η καλύτερη απόδειξη μπορεί να είναι η ίδια η ρωσική συμπεριφορά. Όπως υποστήριξε ένας ανώτερος αξιωματούχος του Πενταγώνου , «Και ένας από τους λόγους που γνωρίζουμε… (η αεράμυνα της Ουκρανίας) λειτουργεί, είναι επειδή συνεχίζουμε να βλέπουμε τους Ρώσους να είναι επιφυλακτικοί στο να μπουν στον ουκρανικό εναέριο χώρο και αν το κάνουν, δεν μένουν καιρό… Και νομίζω… αυτό λέει πολλά…»
Στις σπάνιες περιπτώσεις που ρωσικά τζετ και βομβαρδιστικά πετούν στον ουκρανικό εναέριο χώρο, γενικά πετούν χαμηλά στο έδαφος για να αποφύγουν την ανίχνευση ραντάρ. Αλλά η επίλυση ενός προβλήματος δημιουργεί ένα άλλο, αυτές οι τακτικές βάζουν τα ρωσικά αεροσκάφη στην εμβέλεια του αντιαεροπορικού πυροβολικού της Ουκρανίας και χιλιάδες φορητά συστήματα αεράμυνας που εκτοξεύονται από τον ώμο, συμπεριλαμβανομένων των Stingers που παρέχονται από την Αμερική.
Μια νέα εποχή αεροπορικού πολέμου
Από αυτή την άποψη, ο αεροπορικός πόλεμος στην Ουκρανία είναι πιθανό να είναι ο κανόνας και όχι η εξαίρεση. Προσφέρει μια οδυνηρή ματιά στο μέλλον του αεροπορικού πολέμου, όπου οι μεσαίες δυνάμεις, για να μην αναφέρουμε άλλες μεγάλες δυνάμεις, θα ελέγχουν όλο και περισσότερο και θα αρνούνται περιοχές εναέριου χώρου στις ΗΠΑ και άλλες δυτικές αεροπορικές δυνάμεις.
Τα μικρά και μεσαία κράτη που παρατηρούν αυτά τα γεγονότα, έχουν σίγουρα προσέξει και θα επιδιώξουν να αποκτήσουν τέτοιες δυνατότητες για τον εαυτό τους, εγκαινιάζοντας μια εποχή ολοένα και πιο ρομποτικοποιημένων αεροπορικών δυνάμεων με δυνατότητες χτυπήματος ακριβείας, που είναι αποτελεσματικές αλλά λιγότερο δαπανηρές από τα παραδοσιακά επανδρωμένα μαχητικά αεροσκάφη.
Όλο και περισσότερο, το δυτικό παράδειγμα της αεροπορικής δύναμης - με την απόλυτη απαίτηση να ελεγχθεί ο αέρας με επανδρωμένα αεροσκάφη - δεν ισχύει πλέον. Και η Πολεμική Αεροπορία των Ηνωμένων Πολιτειών, πρέπει επειγόντως να συμβιβαστεί με αυτήν την αλλαγή παραδείγματος.
Σίγουρα, ανώτεροι ηγέτες της Πολεμικής Αεροπορίας έχουν προειδοποιήσει εδώ και χρόνια ότι, η αδιαμφισβήτητη κυριαρχία των ουρανών που απολάμβαναν οι Ηνωμένες Πολιτείες στην εποχή της πρωτοκαθεδρίας, πλησιάζει στο τέλος της. «Έχω πολύ πρόβλημα» με την ιδέα της συνολικής και μόνιμης αεροπορικής υπεροχής, είπε πρόσφατα ο υποστράτηγος S. Clinton Hinote, αναπληρωτής αρχηγός του επιτελείου για θέματα στρατηγικής, ολοκλήρωσης και απαιτήσεων.
Για να το πετύχει αυτό, η Πολεμική Αεροπορία θέλει να επιταχύνει τις επενδύσεις στο πρόγραμμα μαχητικών αεροσκαφών Next Generation Air Dominance - ένα ολοκληρωμένο σύστημα επανδρωμένων αεροσκαφών, drones και άλλων προηγμένων δυνατοτήτων - με κάθε επανδρωμένο αεροσκάφος έκτης γενιάς να αναμένεται να κοστίζει «πολλαπλές» εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια.
«Ο στόχος είναι να μπορέσουμε να διεισδύσουμε σε προηγμένες αντιαεροπορικές άμυνες του εχθρού και να χτυπήσουμε εναέριους και χερσαίους στόχους βαθιά μέσα στο εχθρικό έδαφος προκειμένου να αποκτήσουμε αεροπορική υπεροχή και να διευκολύνουμε τη στενή αεροπορική υποστήριξη στις επίγειες δυνάμεις», είπε.
Σύμφωνα με το warontherocks, απαιτείται επανεξέταση ποια υπηρεσία θα πρέπει να έχει την ευθύνη για την αεράμυνα καθώς και την ιδιοκτησία συστημάτων, όπως οι πύραυλοι Patriot και το Terminal High Altitude Area Defense. Μέρος του λόγου, που η Πολεμική Αεροπορία συνεχίζει να δίνει προτεραιότητα στην αεροπορική υπεροχή και τις επιθετικές αποστολές κρούσης, είναι απλώς γραφειοκρατική πολιτική, άλλες υπηρεσίες έχουν την κύρια ευθύνη για την αεράμυνα. «Δεδομένης της κεντρικής σημασίας της αεράμυνας και της άρνησης του μέλλοντος του εναέριου ελέγχου, η Πολεμική Αεροπορία θα πρέπει να επικεντρωθεί στην προστασία των επίγειων δυνάμεων και όχι στην άρνηση του εναέριου χώρου», αναφέρει το warontherocks.
