Ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζεται με αμείωτη ένταση στα ανατολικά και νότια της χώρας, ενώ σε δύο εβδομάδες θα κλείνουμε το πρώτο τρίμηνο στρατιωτικών επιχειρήσεων στην πολύπαθη χώρα.
Η Ρωσική επίθεση στα ανατολικά
Η ρωσική επίθεση στα ανατολικά δεν σημειώνει αξιοσημείωτη πρόοδο γεγονός που μπορεί να τύχει ανάλογης εκμετάλλευσης από τις Ουκρανικές δυνάμεις.
Οι Ρώσοι έχουν επαναπροσανατολίσει τον επιχειρησιακό σχεδιασμό τους για να επικεντρωθούν στην ανατολική Ουκρανία ως κύρια προσπάθειά τους, με τη νότια να αποτελεί μια υποστηρικτική προσπάθεια, ενώ παράλληλα έχουν επίσης εντείνει τις στρατηγικές τους επιχειρήσεις για να υποβαθμίσουν την αμυντική ικανότητα της Ουκρανίας.
Παρά τη συγκέντρωση των δυνάμεών τους στα ανατολικά, οι Ρώσοι δεν έχουν ακόμη σημειώσει σημαντική πρόοδο, όπως προαναφέραμε και όπου υπήρξε πρόοδος αυτή επιτεύχθηκε με σημαντικό κόστος, ενώ χωρίς περαιτέρω στρατιωτική κινητοποίηση και ενίσχυση με νέες ενισχύσεις σε ανθρώπινο δυναμικό, ο Ρωσικός στρατός θα αντιμετωπίσει περαιτέρω προβλήματα.
Οι ρωσικές απώλειες σε Ανώτερους και Ανώτατους Αξιωματικούς συνεχίστηκαν καθώς αυτοί μετακινούνται σε τοποθεσίες που διεξάγονται επιχιερήσεις στην πρώτη γραμμή του μετώπου . Στόχος αυτών των επισκέψεων είναι οι Στρατηγοί να αποκτήσουν καλύτερη επίγνωση της κατάστασης και να εξασφαλίσουν καλύτερη ενσωμάτωση συνδυασμένων όπλων/αέρος-εδάφους.
Η Ουκρανική αντεπίθεση στο Χάρκοβο
Την περασμένη εβδομάδα περίπου, είδαμε τους Ουκρανούς να μετατοπίζονται από τις τακτικές αντεπιθέσεις σε κάτι που προσεγγίζει με Κύρια αντεπίθεση στα βορειοανατολικά. Οι ουκρανικές δυνάμεις απώθησαν με επιτυχία τις ρωσικές δυνάμεις με αποτέλεσμα το Χάρκοβο να βρίσκεται εκτός βεληνεκούς του ρωσικού πυροβολικού.
Θα μπορούσαμε τώρα να θέσουμε το ερώτημα πόσο μακριά μπορεί η Ουκρανία να ωθήσει τις αντεπιθέσεις της;
Αυτό θα εξαρτηθεί από τους εξής παράγοντες: χρονοδιάγραμμα, τοποθεσία, σχέδιο, πόροι και όρια της ουκρανικής εκμετάλλευσης.
Στον πόλεμο, η επιλογή του σωστού χρόνου είναι ένα από τα πιο σημαντικά ζητήματα στο σχεδιασμό και την εκτέλεση στρατιωτικών σχεδίωνν. Ο Κόλιν Γκρέι γράφει ότι «κάθε στρατιωτικό σχέδιο σε κάθε επίπεδο πολέμου διέπεται από τον χρόνο».
Οι Ουκρανοί έχουν ξεκάθαρα αποφασίσει ότι ο χρόνος για μια αντεπίθεση στα βορειοανατολικά ήταν σωστός. Αυτό όχι μόνο έχει ως αποτέλεσμα την ανακατάληψη των εδαφών που κατέλαβαν οι Ρώσοι, αλλά θέτει ένα πραγματικό δίλημμα για τους ανώτερους Ρώσους στρατιωτικούς Διοικητές.
Τα διλήμματα των Ρώσων Στρατηγών και οι επιλογές των Ουκρανών
Οι Ρώσοι ηγέτες θα πρέπει να εκτιμήσουν εάν η Ουκρανική αντεπίθεση θα περιοριστεί στην περιοχή του Χάρκοβο ή εάν αποτελεί απειλή για τις επιχειρήσεις τους ευρύτερα στα ανατολικά. Εάν είναι το δεύτερο, θα έχει αντίκτυπο στα ρωσικά αποθέματα, τις υλικοτεχνικές αποθέσεις και τις προτεραιότητες τους.
Αυτή θα ήταν μια σκόπιμη σχεδιαστική απόφαση των Ουκρανών, οι οποίοι έχουν επιδείξει τακτική και επιχειρησιακή αριστεία σε όλη τη διάρκεια του πολέμου. Έβαλαν τους Ρώσους διοικητές μπροστά σε ένα δίλημμα, καθώς εξαντλούν σιγά σιγά τη μαχητική τους ισχύ στα ανατολικά.
Μόλις οι Ουκρανοί εξασφαλίσουν την περιοχή του Χάρκοβο, θα πρέπει να την κρατήσουν ενώ θα αποφασίσουν πού μπορεί να γίνει η επόμενη αντεπίθεσή τους.
Εδώ είναι δύο περιοχές όπου οι Ουκρανοί θα μπορούσαν να επικεντρώσουν την αντεπίθεσή τους στη συνέχεια , η ανατολική και η νότια. Μπορούν να επιλέξουν το ένα ή το άλλο, και τα δύο ταυτόχρονα ή και τα δύο διαδοχικά. Θα επηρεαστεί από τον λειτουργικό σχεδιασμό τους.
Η τοποθεσία της επόμενης ουκρανικής αντεπίθεσης θα επηρεαστεί επίσης από την ικανότητά τους να συγκεντρώνουν τον απαιτούμενο αριθμό των δυνάμεων που απαιτούνται για την επόμενη μάχη, πυροβολικό, μηχανοκίνητα μέσα , αεροπορική υποστήριξη, επικοινωνίες, υλικοτεχνική υποστήριξη κ.λπ.
Ο επιχειρησιακός σχεδιασμός είναι ένα σημαντικό συστατικό του στρατιωτικού επαγγελματισμού, επιτρέποντας μέσω αυτού αλληλουχία μεταξύ των Διοικητών και του επιτελείου τους για την επίτευξη των Αντικειμενικών Σκοπών (ΑΝΣΚ).
Για την Ουκρανία, θα χρειαστεί ένα σχέδιο που θα λαμβάνει υπόψη πόσες επιθέσεις ταυτόχρονα μπορούν να διεξάγουν και πώς θα υλοποιηθούν τα στάδια τους.
Αυτός ο σχεδιασμός λαμβάνει υπόψη την κύρια προσπάθεια, την υποστήριξη των προσπαθειών, τη διοίκηση και τον έλεγχο και τις ευκαιρίες για την εκμετάλλευση των επιτυχιών.
Ο ουκρανικός επιχειρησιακός σχεδιασμός θα εστιάσει πιθανώς τη μαχητική ισχύ σε έναν βασικό τομέα για να εξασφαλίσει τις μέγιστες πιθανότητες διάρρηξης στις ρωσικές αμυντικές ζώνες και εκμετάλλευση στη συνέχεια.
Σε αυτή του την προσπάθεια θα υποβοηθηθεί με την διαθέσιμη αεροπορική υποστήριξη και υποστήριξη πυρών πυροβολικού , αλλά και από την αντιαεροπορική του άμυνα.
Οι πόροι
Οι επιθετικές επιχειρήσεις είναι δαπανηρές σε πόρους, όπως πυροβολικό, μηχανοκίνητες δυνάμεις, υλικοτεχνική αεροπορική υποστήριξη. Θα χρειαστεί πληθώρα από το καθένα καθώς και αριθμός Ταξιαρχιών και Μεραρχιών, που από ότι όλα δείχνουν δεν διαθέτουν οι Ουκρανοί.
Για αυτόν τον λόγο οι Ουκρανοί πιθανότατα θα συνεχίσουν το συνεχές «τσιμπολόγημα» των Ρώσων για να πάρουν πίσω το έδαφός τους, αντί για μια γενική επίθεση σε όλα τα μέτωπα.
Με τους Ρώσους να εντείνουν την επίθεσή τους η Ουκρανία μπορεί να εξαρτάται όλο και περισσότερο από τη δυτική βοήθεια σε οπλισμό-μέσα και πληροφορίες.
Όρια Εκμετάλλευσης.
Αυτό θα παραμείνει ένα από τα πιο δύσκολα ζητήματα για τις αντεπιθέσεις της Ουκρανίας. Επιδιώκουν να ανακαταλάβουν το έδαφος που κατέλαβε η Ρωσία από τις 24 Φεβρουαρίου ή κάτι λιγότερο;
Ανεξάρτητα από την τοποθεσία των αντεπιθέσεων, αυτή θα είναι τόσο πολιτική όσο και στρατιωτική απόφαση. Ο Πρόεδρος της Ουκρανίας θα θέλει να εξισορροπήσει την ανάκτηση του ουκρανικού εδάφους διατηρώντας παράλληλα τη δυτική υποστήριξη και όχι να πιέσει τους Ρώσους να χρησιμοποιήσουν χημικά/πυρηνικά όπλα.
Ο Ουκρανός Πρόεδρος θα έχει το ένα μάτι στην πρόοδο των αντεπιθέσεων και το άλλο μάτι στην κατάπαυση του πυρός ή τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις. Η πρόοδος της Ουκρανίας στις αντεπιθέσεις τηςς θα επηρεάσει τον χρόνο και τη διεξαγωγή αυτών των διαπραγματεύσεων.
Διαπιστώσεις-Συμπεράσματα
Από τα παραπάνω διαφαίνεται ότι η Ουκρανική Κύρια αντεπίθεση στο Χάρκοβο, σε συνδυασμό με την μικρή προχώρηση των Ρωσικών δυνάμεων στο Ντονμπάς και την μη επίτευξη μέχρι στιγμής συγκέντρωσης μεγάλου όγκου δυνάμεων από πλευράς Ρωσίας, πως δημιουργεί νέα δεδομένα στις στρατιωτικές επιχειρήσεις.
Η Ρωσία εφαρμόζει στη 2η φάση της διεξαγωγής της "ειδικής επιχείρησης" στην Ουκρανία, την εξής τακτική.
Σε όλα τα μέτωπα πλην Ντονμπάς και Μαριούπολης πλήττει με πυρά πυροβολικού- πυραυλικά συστήματα και από αέρος διάφορους στόχους, κρατώντας σε εγρήγορση και αγγιστρώνοντας τις υπάρχουσες δυνάμεις των Ουκρανών εκεί, με απώτερο σκοπό αυτές να μην σπεύσουν στην περιοχή του Ντονμπάς για ενίσχυση των εκεί αμυνόμενων Ουκρανικών δυνάμεων.
Παράλληλα για να πετύχει την απαιτούμενη συγκέντρωση δυνάμεων η Ρωσία στο Ντονμπάς για διάρρηξη της αμυντικής τοποθεσίας των Ουκρανών, αποψίλωσε τις δυνάμεις της από άλλες περιοχές παντελώς όπως το Κίεβο και από άλλες μερικώς όπως το Χάρκοβο.
Η Ουκρανία αντλήφθηκε αυτό και αντέδρασε πραγματοποιώντας Κύρια αντεπίθεση στο Χάρκοβο, αφενός για να ωθήσει το ρωσικό πυροβολικό μακριά από την πόλη έτσι ώστε να μην πλήττεται αυτή από τα πυρά του, αφετέρου και αυτό είναι πολύ βασικό , προκειμένου να προβληματίσει για τις δυνατότητες συνέχισης της τους Ρώσους Στρατηγούς.
Αν και οι δυνατότητες συνέχισης της Κύριας Ουκρανικής αντεπίθεσης κατά την εκτίμησή μας είναι περιορισμένες προκειμένου να επιφέρει ήττα των Ρώσων, εντούτοις έχει τη δυνατότητα αφενός να πλήξει μερικώς τις ανεφοδιαστικές οδούς σε καύσιμα-τρόφιμα-πυρομαχικά των ρωσικών δυνάμεων στα ανατολικά, αφετέρου να ωθήσει τους Ρώσους Στρατηγούς να στρέψουν σε αυτή την κατεύθυνση μέρος των δυνάμεών τους προκειμένου να στεγανοποιήσουν το ρήγμα που δημιούργησε.
Σε όποια των περιπτώσεων η Ουκρανική αντεπίθεση στο Χάρκοβο είναι μια πάρα πολύ σωστή ενέργεια αντιπερισπασμού, αναγκάζοντας τους Ρώσους Στρατηγούς να προβούν σε διορθωτικές κινήσεις για την αντιμετώπισή της, προβαίνοντας σε αλλαγή της αρχικής τους σχεδίασης .