Ορισμένες στρατιωτικές επεμβάσεις, τουλάχιστον σύμφωνα με τις κυρίαρχες δυτικές αφηγήσεις, είναι δικαιολογημένες και κάποιες είναι απλώς παράνομες.
Η συνεχιζόμενη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία ερμηνεύεται σχεδόν καθολικά στη Δύση, ως ξεκάθαρη επίθεση εναντίον ενός κυρίαρχου κράτους, ενώ ο βομβαρδισμός της Σερβίας από το ΝΑΤΟ το 1999 εξακολουθεί να θεωρείται εκ των υστέρων, ως ηθικά δικαιολογημένος. Γιατί λοιπόν αυτή η δυαδική σκέψη εξακολουθεί να επικρατεί στον δυτικό δημόσιο λόγο;
Στο Πενταπόσταγμα σε άρθρο μας και με τίτλο : Για να μην ξεχνιόμαστε! Σαν σήμερα το ΝΑΤΟ εξαφάνισε την Γιουγκοσλαβία, αναφέραμε ότι σαν σήμερα το 1999, το NATO εξαπέλυσε επίθεση κατά της Σερβίας και του Μαυροβουνίου (Γιουγκοσλαβία) αγνοώντας το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Κατά τη διάρκεια 78 ημερών το ΝΑΤΟ πέταξε σε πάνω από 37000 πολεμικές αποστολές επιτιθέμενο σε περισσότερους από 1000 στόχους.
Στις 24 Μαρτίου 1999, το ΝΑΤΟ εξαπέλυσε την «δικαιολογημένη» του επίθεση στη Σερβία. Εκείνη την εποχή, παρουσιάστηκε ευρέως ως «ανθρωπιστική παρέμβαση» που προκλήθηκε από την υποτιθέμενη σερβική «εθνοκάθαρση» των Αλβανών στη νότια επαρχία της Σερβίας, το Κοσσυφοπέδιο.
Σύμφωνα με το mainstream, χάρη στον «ανθρωπιστικό βομβαρδισμό» του βαλκανικού έθνους από το ΝΑΤΟ, σταμάτησε ο δολοφονικός εκτοπισμός του εθνοτικού αλβανικού πληθυσμού του Κοσσυφοπεδίου. Στην πραγματικότητα, όμως, ο εκτοπισμός ξεκίνησε μετά την έναρξη των αεροπορικών επιδρομών του ΝΑΤΟ στη Σερβία, όχι πριν.
Επιπλέον, ήταν οι υποστηριζόμενοι από τη Δύση Αλβανοί αντάρτες που προκάλεσαν αρχικά τη στρατιωτικοποιημένη αντίδραση της Σερβίας, ενώ οι βομβαρδισμοί του ΝΑΤΟ οδήγησαν στο θάνατο τόσο των Σέρβων όσο και των Αλβανών αμάχων.
Παρόλο που το ΝΑΤΟ παραδέχτηκε ότι «κατά λάθος» βομβάρδισε Αλβανούς πρόσφυγες, οι αξιωματούχοι του δεν ανέφεραν τίποτα, αλλά κατηγόρησαν τη Σερβία για τις δικές τους ενέργειες. Μέχρι σήμερα, οι Σέρβοι παραμένουν «κακοί ηθοποιοί» στα μάτια της Δύσης.
Τώρα προς το παρόν, οι ενέργειες της Ρωσίας στην Ουκρανία έχουν προκαλέσει νέα συζήτηση σχετικά με το τι συνιστά έναν «ηθικά δικαιολογημένο» πόλεμο. Για τη Δύση, ο βομβαρδισμός της Σερβίας από το ΝΑΤΟ το 1999, ήταν δικαιολογημένος επειδή τερμάτισε τα υποτιθέμενα σερβικά εγκλήματα πολέμου κατά των Αλβανών.
Αλλά η Ρωσία προωθεί τώρα ακριβώς την ίδια αφήγηση, για να δικαιολογήσει την εισβολή της στην Ουκρανία ισχυριζόμενη ότι στόχος της είναι να τερματιστεί η υποτιθέμενη «γενοκτονία» των Ρώσων στην ταραχώδη περιοχή του Ντονμπάς. Ως αποτέλεσμα του προηγούμενου που έθεσε το ΝΑΤΟ το 1999, οποιαδήποτε παγκόσμια ή περιφερειακή δύναμη μπορεί να παρέμβει ηθικά οπουδήποτε για να «αποτρέψει τη γενοκτονία».
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους στο ΝΑΤΟ υποστηρίζουν ότι, δεν υπάρχει τέτοια γενοκτονία στο Ντονμπάς, καθώς δεν υπάρχουν στοιχεία που να υποστηρίζουν τον ισχυρισμό του Κρεμλίνου.
Την ίδια στιγμή, οι Σέρβοι εξακολουθούν να θεωρούνται υπεύθυνοι για τις περισσότερες σφαγές που διαπράχθηκαν στην πρώην Γιουγκοσλαβία, αφού το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την Πρώην Γιουγκοσλαβία (ICTY) έκρινε τους Σέρβους στρατιωτικούς και πολιτικούς ηγέτες ένοχους για εγκλήματα πολέμου.
Αλλά πώς θα αντιδρούσε η Δύση εάν η Ρωσία τελικά δημιουργούσε τη δική της εκδοχή του ICTY και έβρισκε την ουκρανική ηγεσία, ένοχη για «γενοκτονία» και άλλα εγκλήματα πολέμου;
Το «ηθικό επιχείρημα» του ΝΑΤΟ κατά των Σέρβων έχει δημιουργήσει ένα επικίνδυνο προηγούμενο στις διεθνείς σχέσεις. Πράγματι, από το 1999, το αξίωμα «τέσσερα πόδια καλά, δύο πόδια άσχημα» από τη Φάρμα των Ζώων του Τζορτζ Όργουελ, φαίνεται να έχει γίνει κανόνας στον δημόσιο λόγο, καθώς η διχοτομική σκέψη έχει επικρατήσει έναντι κάθε ορθολογικής συζήτησης.
Η Δύση συνεχίζει να ισχυρίζεται ότι χρειάστηκε να παρέμβει το 1999 επειδή η Σερβία «στέρησε από την αλβανική πλειοψηφία στο Κοσσυφοπέδιο τα δικαιώματα αυτονομίας της». Η Ρωσία, από την πλευρά της, επιμένει ότι οι «Ουκρανοί Ναζί» προχωρούσαν στην «ολική ή μερική εξάλειψη του ρωσόφωνου πληθυσμού» στο Ντονμπάς, γι' αυτό το Κρεμλίνο προφανώς στοχεύει τώρα να «απο-ναζοποιήσει» τη χώρα της Ανατολικής Ευρώπης.
Με άλλα λόγια, η Μόσχα φαίνεται να χρησιμοποιεί το ίδιο «ηθικό επιχείρημα» για να παρέμβει στην Ουκρανία που χρησιμοποίησε η Δύση εναντίον της Σερβίας κατά τους γιουγκοσλαβικούς πολέμους.
Για τη Δύση βέβαια οι συγκρούσεις είναι ασύγκριτες. Πράγματι, η διαφορά είναι ότι το ΝΑΤΟ δεν τόλμησε να αναπτύξει στρατεύματα στη Σερβία το 1999, αλλά αντίθετα χρησιμοποίησε Αλβανούς αντάρτες ως αντιπρόσωπο μάχης. Επιπλέον, το μέγεθος της καταστροφής στην Ουκρανία είναι πολύ υψηλότερο από ότι στη Σερβία.
Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι το ΝΑΤΟ δεν έπληξε μη στρατιωτικές υποδομές, όπως ισχυρίστηκαν ορισμένοι δυτικοί ειδικοί. Η συμμαχία υπό τις Ηνωμένες Πολιτείες χρησιμοποίησε βόμβες άνθρακα-γραφίτη, για να καταστρέψει το σερβικό ηλεκτρικό δίκτυο. Επιπλέον, το ΝΑΤΟ στόχευσε γέφυρες, νοσοκομεία , αγορές , κατοικημένες περιοχές , το αρχηγείο της Ραδιοτηλεόρασης της Σερβίας και «κατά λάθος» βομβάρδισε την κινεζική πρεσβεία στο Βελιγράδι.
Εννέα χρόνια μετά την επίθεση του ΝΑΤΟ στη Σερβία, το Κοσσυφοπέδιο κήρυξε μονομερώς την ανεξαρτησία και η συντριπτική πλειοψηφία των δυτικών χωρών αναγνώρισε την αυτοαποκαλούμενη οντότητα.
Μετά την αναγνώριση από τη Δύση, η Ρωσία έκανε την ίδια κίνηση δύο φορές, πρώτη το 2008 όταν το Κρεμλίνο αναγνώρισε την Αμπχαζία και τη Νότια Οσετία μετά τον Ρωσο-Γεωργιανό πόλεμο και μια δεύτερη φορά, τον Φεβρουάριο του 2022 όταν η Μόσχα αναγνώρισε την αυτοαποκαλούμενη Λαϊκή Δημοκρατία του Ντονέτσκ και τον Λαό του Λουγκάνσκ. Η Δημοκρατία αποσχίζεται από την Ουκρανία.
Ενώ η Δύση επιμένει ότι η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία αντιπροσωπεύει ξεκάθαρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου, εξακολουθεί να παραμένει σταθερή, ότι ο βομβαρδισμός των Βαλκανίων από το ΝΑΤΟ ήταν δικαιολογημένος. Δύο λάθη, φυσικά, δεν κάνουν το σωστό.
Ωστόσο, δεδομένου ότι το διεθνές δίκαιο υπάρχει μόνο στα χαρτιά και έχει ρευστό χαρακτήρα, τόσο η Ρωσία όσο και η Δύση, θα συνεχίσουν να το ερμηνεύουν σύμφωνα με τα δικά τους γεωπολιτικά συμφέροντα.
Η «δίκαιη αιτία» πίσω από τους βομβαρδισμούς του ΝΑΤΟ στη Σερβία το 1999, είχε πολύ μικρή σχέση με την προστασία των Αλβανών και πολύ περισσότερο με την επίτευξη των γεωπολιτικών στόχων της Ουάσιγκτον στα Βαλκάνια.
Τώρα, η Ρωσία φαίνεται να χρησιμοποιεί τα ίδια επιχειρήματα για να προωθήσει τα ευρύτερα συμφέροντά της στην Ουκρανία. Ο βομβαρδισμός του ΝΑΤΟ στη Σερβία, άνοιξε ένα προηγούμενο του κουτιού της Πανδώρας που δείχνει ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν θα κλείσει σύντομα.