Σε άρθρο μας 4 εβδομάδες περίπου νωρίτερα με τίτλο, "Κινούμενη άμμος το τοπίο στη Λιβύη -Η αναβολή των εκλογών φαντάζει πιο πιθανή από ποτέ! Τι ρόλο έπαιξε η παραίτηση του επικεφαλής της UNSMIL Γιαν Κούμπις", κάναμε την εκτίμησή μας ότι οι Προεδρικές εκλογές στη Λιβύη θα αναβληθούν, η οποία σήμερα επαληθεύεται πήρως
Συγκεκριμένα το Rrutres αναφέρει σε άρθρο του ότι " οι εκλογές στη Λιβύη καταρρέουν χωρίς να υπάρχει σχέδιο εξόδου από την κρίση"
Το κοινοβούλιο της Λιβύης δήλωσε ότι οι προγραμματισμένες προεδρικές εκλογές της Παρασκευής δεν θα διεξαχθούν και δεν όρισε νέα ημερομηνία, αφήνοντας την διεθνώς υποστηριζόμενη ειρηνευτική διαδικασία σε χάος και την τύχη της προσωρινής κυβέρνησης αμφίβολη.
Η δήλωση της εκλογικής επιτροπής του κοινοβουλίου ήταν η πρώτη επίσημη ανακοίνωση αναβολής διεξαγωγής των εκλογών, η οποία ήταν ευρέως αναμενόμενη εν μέσω συνεχιζόμενων διαφωνιών σχετικά με τους κανόνες, συμπεριλαμβανομένης της επιλεξιμότητας αρκετών διχαστικών σημαντικών υποψηφίων.
Διακυβεύεται μια ειρηνευτική διαδικασία που είχε θεωρηθεί ως η καλύτερη ελπίδα εδώ και χρόνια που έθεσε ένα τέλος στη δεκαετία του χάους και της βίας που έχει κατακλύσει τη Λιβύη από τότε που μια εξέγερση με την υποστήριξη του ΝΑΤΟ ανέτρεψε τον Μουαμάρ Καντάφι το 2011.
Πολύ μεγάλος αριθμός Λιβύων είχαν ήδη εγγραφεί στους εκλογικούς καταλόγους προκειμένου να μετέχει στις εκλογές, κάτι που λένε οι πολιτικοί από όλες τις πλευρές στη Λιβύη ότι αποτελεί ένδειξη έντονης λαϊκής επιθυμίας για έξοδο της χώρας από την κρίση.
Ωστόσο, με τις κινητοποιήσεις στην Τρίπολη και σε άλλες δυτικές περιοχές από ένοπλες ομάδες, η κατάρρευση της εκλογικής διαδικασίας κινδυνεύει να επιδεινώσει τις τοπικές διαμάχες και να πυροδοτήσει έναν νέο γύρο μαχών.
Οι διαφωνίες για την πορεία προς τα εμπρός θα μπορούσαν επίσης να αναιρέσουν την ευρύτερη ειρηνευτική διαδικασία που υποστηρίζεται από τον ΟΗΕ μεταξύ των κύριων ανατολικών και δυτικών στρατοπέδων της Λιβύης που διατήρησαν την κατάπαυση του πυρός από πέρυσι.
Ορισμένα στοιχεία στα ανατολικά έχουν προειδοποιήσει για μια νέα αποσχισθείσα κυβέρνηση που θα επαναφέρει τη Λιβύη στη διαίρεση μεταξύ αντιμαχόμενων διοικήσεων που διήρκεσε από τις τελευταίες εκλογές του 2014 μέχρι την εγκατάσταση της τρέχουσας προσωρινής κυβέρνησης.
Φατρίες, υποψήφιοι και ξένες δυνάμεις συζητούν στα παρασκήνια για το εάν οι εκλογές μπορούν να διεξαχθούν με μικρή καθυστέρηση ή εάν απαιτείται μεγαλύτερη αναβολή για να επιτευχθεί συμφωνία σχετικά με τη νομική βάση της ψηφοφορίας.
Η ειδική σύμβουλος των Ηνωμένων Εθνών Στέφανι Γουίλιαμς είπε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι συνάντησε μέλη του πολιτικού φόρουμ που δρομολόγησε την εκλογική διαδικασία πέρυσι και επανέλαβε την ανάγκη για «ελεύθερες, δίκαιες και αξιόπιστες εκλογές».
Εν τω μεταξύ, το καθεστώς της προσωρινής κυβέρνησης που εγκαταστάθηκε τον Μάρτιο ως μέρος της ίδιας ειρηνευτικής διαδικασίας βρίσκεται επίσης σε κίνδυνο, με το κοινοβούλιο με έδρα την ανατολική πλευρά να έχει αποσύρει την εμπιστοσύνη του προς τον τουρκόφιλο Πρωθυπουργό της μεταβατικής κυβέρνησης, από τον Σεπτέμβριο.
ΔΙΑΦΟΡΕΣ
Η ανακοίνωση της εκλογικής επιτροπής την Τετάρτη προσέθεσε ότι η εντολή της κυβέρνησης θα λήξει την Παρασκευή. Ωστόσο, άλλες κύριες φατρίες και πολιτικοί θεσμοί ενδέχεται να ζητήσουν την παραμονή της κυβέρνησης, η οποία αναγνωρίζεται επίσης από τα Ηνωμένα Έθνη.
Οι εκλογές προκηρύχθηκαν αρχικά μέσω ενός οδικού χάρτη με την υποστήριξη του ΟΗΕ, ο οποίος προέβλεπε ταυτόχρονες βουλευτικές και προεδρικές εκλογές στις 24 Δεκεμβρίου ,την ημέρα εθνικής επετείου της Λιβύης.
Ωστόσο, δεν υπήρξε συμφωνία για τη συνταγματική βάση των εκλογών ή για τους κανόνες μεταξύ των κατακερματισμένων πολιτικών θεσμών της χώρας.
Τον Σεπτέμβριο, ο πρόεδρος του κοινοβουλίου Aguila Saleh, ο ίδιος υποψήφιος για την προεδρία, εξέδωσε έναν νόμο που οι επικριτές του είπαν ότι δεν ψηφίστηκε σωστά από την αίθουσα, παρέκκλινε από τον οδικό χάρτη και σχεδιάστηκε για να ωφελήσει τον ίδιο και τους συμμάχους του.
Αυτός ο νόμος, ο οποίος διαχώρισε τις προεδρικές εκλογές από τις μεταγενέστερες κοινοβουλευτικές, αποτέλεσε τη βάση της εκλογικής διαδικασίας, αν και ισχυρές παρατάξεις και κορυφαίοι υποψήφιοι τον απέρριψαν.
Με ελάχιστη συμφωνία σχετικά με τους κανόνες, ή σχετικά με το ποιος θα τους επιβάλει ή θα εκδικάσει διαφορές, η είσοδος υποψηφίων που διχάζουν έντονα την προεδρική κούρσα προκάλεσε την κατάρρευση της διαδικασίας.
Οι τρεις πιο εξέχοντες υποψήφιοι που προκάλεσαν έντονο διχασμό ήταν, ο ανατολικός διοικητής Στρατηγός Khalifa Haftar, ο γιος του πρώην δικτάτορα Saif al-Islam Gaddafi και του μεταβατικού πρωθυπουργού Abdulhamid al-Dbeibah.
Ο Χάφταρ ήταν μισητός από πολλούς στη δυτική Λιβύη μετά την επίθεσή του το 2019-20 στην Τρίπολη που κατέστρεψε τμήματα της πρωτεύουσας. Ο Καντάφι καταδικάστηκε για εγκλήματα πολέμου από δικαστήριο της Τρίπολης και είναι απεχθής από πολλούς από αυτούς που πολέμησαν στην εξέγερση του 2011.
Ο Ντμπέιμπα αν και είχε υποσχεθεί όταν διορίστηκε πρωθυπουργός ότι δεν θα κατέβαινε σε εκλογές, τελικά καταπάτησε την υπόσχεσή του, ενώ ως πρωθυπουργός ενόψει της ψηφοφορίας πήρε κάποια μέτρα προκειμένου να προσποριστεί ψήφους από μερίδες της Λιβυκής κοινωνίας τις οποίες ευνόησε με αυτά.
Διαπιστώσεις-Συμπεράσματα
Από τα παραπάνω προκύπτουν δύο βασικά συμπεράσματα.
To πρώτο είναι ότι το πολιτικό κλίμα είναι εξαιρετικά πολωμένο και το δεύτερο ότι οι ξένοι μισθοφόροι και οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις παραμένουν στη Λιβύη ακόμη.
Και τα δύο παραπάνω έχουν τη δυνατότητα να προκαλέσουν την επανάληψη των εχθροπραξιών στη Λιβύη, μετά την ματαίωση των Προεδρικών εκλογών.
