Η Βουλή των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ ενέκρινε νομοσχέδιο που θα μπορούσε να επιβάλει κυρώσεις σε ξένες ομάδες που υποστηρίζουν αντίπαλες φατρίες και βλάπτουν τη σχετική σταθερότητα στη Λιβύη.
Ο νόμος για τη σταθεροποίηση της Λιβύης εισήχθη από τον Δημοκρατικό Ted Deutch και τον Ρεπουμπλικανό Joe Wilson και πέρασε με 386 ψήφους υπέρ έναντι 35κατά
Ο μεταβατικός πρωθυπουργός της Λιβύης Abdul Hamid Dbeibeh εξήρε την κίνηση γράφοντας στο Twitter: «Το Κογκρέσο επιβεβαίωσε με την ψήφιση του νόμου ότι υποστηρίζει τη σταθερότητα στη Λιβύη, λέγοντας ότι το νομοσχέδιο επιτρέπει στις αμερικανικές αρχές να επιβάλλουν κυρώσεις σε όσους φθείρουν στην πολιτική διαδικασία και τη σταθερότητα της Λιβύης»
Η ανάκληση της ψήφου εμπιστοσύνης προς τον Dbeibeh και η στάση του ΟΗΕ
Η κυβέρνηση της Εθνικής Ενότητας της Λιβύης (GNU), με επικεφαλής τον πρωθυπουργό Abdul Hamid Dbeibeh , έχασε την ψήφο εμπιστοσύνης από το Κοινοβούλιο της χώρας και βρέθηκε ξαφνικά στο ρόλο μιας υπηρεσιακής κυβέρνησης.
Σε ψηφοφορία, 89 βουλευτές, από τους 113 παρόντες, ψήφισαν την ανάκληση της υποστήριξής τους για το GNU. Αν ωστόσο ο Dbeibe δεν το έβλεπε αυτό να έρχεται, με δεδομένους τους επανειλημμένους καβγάδες του με βουλευτές, ήταν εξαιρετικά κοντόφθαλμος.
Μετά το παραπάνω γεγονός, η αποστολή του ΟΗΕ στη Λιβύη εξέφρασε τη σοβαρή ανησυχία της.
Φοβούμενη την ανανέωση των συγκρούσεων, η αποστολή του ΟΗΕ δημοσίευσε μια δήλωση στον ιστότοπό της επισημαίνοντας ότι η GNU «παραμένει η νόμιμη κυβέρνηση» στη Λιβύη έως ότου αντικατασταθεί «μετά τις εκλογές».
Αυτή ήταν σαφώς μια προληπτική κίνηση του ΟΗΕ για να αποτρέψει κάθε προσπάθεια τοπικών παραγόντων να αντικαταστήσουν την κυβέρνηση, με αρνητικά επακόλουθα ολόκληρη την πολιτική διαδικασία στη χώρα.
Ωστόσο, το κοινοβούλιο δεν έχει συζητήσει μέχρι στιγμής σχέδια για την αντικατάσταση της κυβέρνησης ή του πρωθυπουργού μέχρι να γίνουν οι κατάλληλες εκλογές αργότερα φέτος.
Η GNU συμφωνήθηκε στον πολιτικό διάλογο που υποστηρίχθηκε από τον ΟΗΕ τον Φεβρουάριο στη Γενεύη, μετά από μαραθώνιες συνομιλίες που συγκέντρωσαν τους πολιτικούς παράγοντες της Λιβύης, την κοινωνία των πολιτών και τους ηγέτες των φυλών. Η ομάδα των 75 συνομιλητών συνέταξε επίσης έναν οδικό χάρτη που ουσιαστικά έθεσε την ατζέντα της κυβέρνησης και περιέγραψε τα κύρια καθήκοντα και στόχους της έως τις νομοθετικές και προεδρικές εκλογές που προγραμματίστηκαν για τις 24 Δεκεμβρίου. Ωστόσο, η GNU είναι προφανώς απασχολημένη με άλλα θέματα.
Τα προβλήματα εστιάζονται στην εκλογική διαδικασία
Ενώ όλοι οι πολιτικοί παράγοντες στη Λιβύη χαιρέτισαν τις εκλογές, τώρα διαφωνούν ως προς το νομικό πλαίσιο και τη συνταγματική βάση για τη διεξαγωγή των ψηφοφοριών. Ο νόμος που διέπει τις προεδρικές εκλογές ψηφίστηκε από το κοινοβούλιο με έδρα το Τομπρούκ, αλλά απορρίφθηκε από το Ανώτατο Συμβούλιο Επικρατείας στην Τρίπολη, θέτοντας τις εκλογές σε αμφισβήτηση για άλλη μια φορά.
Αντί να επιδιορθώσει τους δεσμούς με τα μέλη του κοινοβουλίου, ο Abdul Hamid Dbeibeh επέλεξε να ακολουθήσει τη διαδικασία ψήφου εμπιστοσύνης.
Μεταξύ άλλων καταγγελιών, πολλοί βουλευτές εξέφρασαν την αντίθεσή τους στα σχέδιά του, ενώ άλλοι αμφισβήτησαν τις πιστώσεις του προϋπολογισμού του.
Επισημαίνουν, σωστά, ότι η GNU υποτίθεται ότι επικεντρώνεται σε τρεις κύριους στόχους:
Την ένωση των κυβερνητικών θεσμών, χωρισμένων μεταξύ ανατολής και δύσης από το 2014, την βελτίωση των δημόσιων υπηρεσιών και την διοργάνωση εκλογών.
Ο "εκτροχιασμός" του φιλότουρκου-φιλόδοξου Dbeibeh
Τίποτα ουσιαστικό δεν έχει επιτευχθεί σε κανένα από αυτούς τους στόχους
Αντ 'αυτού, ο Dbeibeh υποσχέθηκε μεγάλα σχέδια δαπανών για τις τοπικές κυβερνήσεις σε όλη τη Λιβύη παρά το γεγονός ότι οι προτάσεις προϋπολογισμού του απορρίφθηκαν, δύο φορές, από το κοινοβούλιο.
Προχώρησε μάλιστα περαιτέρω υπογράφοντας συμφωνίες ανακατασκευής, αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων, με χώρες όπως η Τουρκία και, πιο πρόσφατα, η Αίγυπτος.
Η τελευταία προτεινόμενη έξοδος δαπανών από την GNU είδε σχεδόν ένα δισεκατομμύριο λιβυκά δηνάρια (περίπου 200 εκατομμύρια δολάρια) ως «δώρο γάμου» με τη μορφή κρατικών φυλλαδίων, για να βοηθήσουν χιλιάδες νέους Λίβυους να παντρευτούν . Χιλιάδες άνθρωποι έχουν ήδη επωφεληθεί, αλλά δεν είναι όλοι ευχαριστημένοι.
Πολλοί βουλευτές και μέλη του κοινού πιστεύουν ότι πρόκειται για σπατάλη χρημάτων και πιθανόν να οδηγήσει σε περισσότερα κοινωνικά και νομικά προβλήματα.
Σε μια χώρα όπου η πλαστογραφία εγγράφων είναι συνηθισμένη, ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να αδράξουν την ευκαιρία να πάρουν τα υποσχόμενα 40.000 LYD (περίπου $ 9.000) χωρίς να παντρευτούν.
Άλλοι θα μπορούσαν να χωρίσουν μετά τη λήψη του δώρου. Η βουλευτής Άσμα Αλ-Χότζα επέκρινε την κυβέρνηση και κάλεσε το κοινοβούλιο να απορρίψει αυτό που χαρακτήρισε «ανήθικη απόφαση». Αντιμετωπίζοντας τη δημόσια αναστάτωση από πιθανούς δικαιούχους, η Αλ-Χότζα δικαίωσε τη χρήση της λέξης "ανήθικα" επειδή δίνει προτεραιότητα στα χρήματα έναντι της "δημιουργίας οικογένειας".
Η οικονομική πολιτική της GNU είναι τουλάχιστον τολμηρή. Αυτή η κυβέρνηση δεν υποτίθεται ότι «θα αναλάβει μεγάλα έργα ανασυγκρότησης ούτε θα ξεκινήσει νέα», σύμφωνα με τον μικροοικονομολόγο Σάλεχ Αμάρ, από το Πανεπιστήμιο της Ζάβια.
Πιστεύει ότι τα φυλλάδια της κυβέρνησης είναι αντιπαραγωγικά και μεροληπτικά, επειδή η πλειοψηφία των Λιβυέων «αντιμετωπίζει οικονομικές δυσκολίες», και όχι μόνο εκείνοι που θέλουν να παντρευτούν. Υποψιάζεται ότι ο πρωθυπουργός «προσπαθεί να δωροδοκήσει» νέους και έτσι στοχεύει, έστω και έμμεσα, στις εκλογές του Δεκεμβρίου.
Στην πραγματικότητα, πολλοί παρατηρητές πιστεύουν ότι ο Dbeibeh προσπαθεί να παραμείνει στην εξουσία για τουλάχιστον άλλους έξι μήνες αναβάλλοντας τις εκλογές. Αυτό, είπε ένας οικονομολόγος μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας, θα του δώσει χρόνο να βάλει τα χέρια του σε περισσότερα χρήματα για να ωφεληθεί «ο ίδιος και ο άμεσος κύκλος του».
Ωστόσο, ο οδικός χάρτης με την υποστήριξη του ΟΗΕ που επέτρεψε στον Dbeibeh να είναι πρωθυπουργός ορίζει ότι ούτε αυτός ούτε οποιοδήποτε από το υπουργικό του συμβούλιο δεν μπορεί να είναι υποψήφιο στις εκλογές του Δεκεμβρίου. Η παραβίαση αυτής της συνθήκης θα ανοίξει την πόρτα σε άλλους να παραβιάσουν τη συμφωνία, η οποία είναι ήδη πολύ εύθραυστη με πολλούς διαφορετικούς τρόπους.
Η GNU απέτυχε μέχρι στιγμής να σημειώσει πρόοδο προς την ένωση των ενόπλων δυνάμεων ή του μηχανισμού ασφαλείας σε ολόκληρη τη Λιβύη. Οι πολιτοφυλακές εξακολουθούν να κυριαρχούν στην πρωτεύουσα Τρίπολη, παρά τους ισχυρισμούς της κυβέρνησης για βελτιωμένη κατάσταση ασφαλείας και τον έλεγχο όλων των ενόπλων ομάδων.
Νωρίτερα τον Σεπτέμβριο, ξέσπασαν μάχες στα νότια της Τρίπολης μεταξύ μιας πολιτοφυλακής συμμαχίας του υπουργείου Άμυνας και μιας άλλης ομάδας που υποτίθεται ότι ήταν μέρος του υπουργείου Εσωτερικών.
Καθώς η ημερομηνία των εκλογών πλησιάζει, η GNU φαίνεται να απομακρύνεται από τις κύριες προτεραιότητές της, εκ των οποίων η οργάνωση των νομοθετικών και προεδρικών εκλογών βρίσκεται στην κορυφή.
Την περασμένη εβδομάδα ο Ντεμπίμπεχ αποφάσισε να αναθεωρήσει τον νόμο της ιθαγένειας της Λιβύης, μια αμφιλεγόμενη και άκαιρη κίνηση.
Ότι και αν προκύψει από αυτήν την αναθεώρηση είναι πολύ απίθανο να γίνει νόμος πριν από τις εκλογές του Δεκεμβρίου, υποθέτοντας, φυσικά, ότι ο λαός της Λιβύης θα πάει πραγματικά στις κάλπες.
Για άλλη μια φορά ο Dbeibeh φαίνεται να ανησυχεί για τη δική του δημοτικότητα περισσότερο από αυτό που, ως πρωθυπουργός, έχει εντολή να κάνει.
Έρχονται νέες κυρώσεις για την Τουρκία από τις ΗΠΑ;
Το θέμα που σίγουρα θα τεθεί το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, είναι αν και κατά πόσο η ψήφιση του "νόμου για τη σταθεροποίηση της Λιβύης" από το Αμερικανικό Κογκρέσσο, θα χρησιμοποιηθεί από τον Πρόεδρο Μπαϊντεν για επιβολή νέων κυρώσεων σε βάρος της Τουρκίας, η οποία με τη στάση της αποτελεί το μεγαλύτερο αγκάθι στην πολιτική διαδικασία και τη σταθερότητα της Λιβύης.
Υπάρχει υφέρπουσα φημολογία ότι Ρωσία και Τουρκία τα έχουν "βρεί" αναφορικά με τη Λιβύη και πως η κοινή γραμμή τους θα είναι η παραμονή του προσωπικού των Ενόπλων Δυνάμεων και των μισθοφόρων τους μέχρι και μετά τη διεξαγωγή των εκλογών του Δεκεμβρίου.
Αυτό φυσικά δεν είναι δυνατόν να γίνει αποδεκτό από τις ΗΠΑ-ΕΕ, αφού έτσι θα αποδέχονται ότι όποια κυβέρνηση και αν εκλεγεί στη χώρα αυτή θα είναι έρμαιο των διαθέσεων Πούτιν-Ερντογάν αναφορικά με την εξυπηρέτηση των συμφερόντων τους.
Επίσης με ξένα στρατεύματα και μισθοφόρους, εκλογές δημοκρατικές και νόμιμες δεν μπορούν να διεξαχθούν στη Λιβύη, κάτι το οποίο είναι αυτονόητο.
Πάντως οι Τούρκοι ακάθεκτα στέλνουν συνεχώς στρατιωτικά εφόδια και υλικά αεροπορικώς στις βάσεις τους στη Λιβύη, επιβεβαιώνοντας για μια ακόμη φορά ότι βλέπουν τη Λιβύη ως κομμάτι της πάλαι ποτέ Οθωμανικής Αυτοκρατορίας που ονειρεύεται να ανασυστήσει ο Ερντογάν και όχι σαν ελεύθερο κράτος.