Στις 10 Νοεμβρίου του 2020 με την υπογραφή της εκεχειρίας, ο πόλεμος στο Ναγκόρνο Καραμπάχ έφτασε στο τέλος του, με νίκη των Τουρκοαζέρων και την παραχώρηση εδαφών από την πλευρά των Αρμενίων. Κατά την διάρκεια του πολέμου, υπήρξαν αρκετές απορίες για την στάση που θα κρατούσε η Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν, μιας και η σύγκρουση γινόταν ακριβώς στα σύνορα του, μεταξύ δύο κρατών, που η Τεχεράνη έχει ιστορικά ιδιαίτερες σχέσεις.
Υπήρξαν αρκετές περιπτώσεις χτυπημάτων, μέσα στα σύνορα του Ιράν και αυτό, αύξησε την πιθανότητα ιρανικής παρέμβασης. Όντως, οι ένοπλες δυνάμεις των Ιρανών οχυρωμένες, παρακολουθούσαν την κατάσταση να εξελίσσεται και ήταν προετοιμασμένοι για κάθε ενδεχόμενο. Όμως τελικά το Ιράν, δεν έκανε τίποτα που θα άλλαζε θετικά, τα γεγονότα προς την πλευρά των Αρμενίων.
Η Τεχεράνη διπλωματικά καλωσόρισε την εκεχειρία, παρότι μπορεί να μην εξυπηρετεί τα ιρανικά γεωπολιτικά συμφέροντα στην περιοχή του Νοτίου Καυκάσου. Μια περιοχή που για αιώνες οι Ιρανοί, θεωρούσαν πως είναι στην σφαίρα επιρροής τους. Ιστορικά οι περιοχές που σήμερα συνθέτουν τα δυο κράτη της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν, υπήρξαν κομμάτια μεγάλων περσικών (ιρανικών) αυτοκρατοριών, όπως οι Αχαιμενίδες, οι Πάρθοι, οι Σασσανίδες και οι Σαφαβίδες, οι οποίοι έλεγχαν και πολέμησαν σκληρά για να διατηρήσουν την παρουσία τους εκεί.
Υπάρχει μια σοβαρή επιδείνωση, στα σύνορα του Αζερμπαϊτζάν και του Ιράν, καθώς τα στρατεύματα και των δύο χωρών φέρονται σε πλήρη πολεμική ετοιμότητα.Η μεταφορά ιρανικού στρατιωτικού εξοπλισμού και βαρέων όπλων, στις περιοχές που συνορεύουν με το Αζερμπαϊτζάν οδήγησε σε πιθανή ένοπλη σύγκρουση. Σύμφωνα με πληροφορίες που διαθέτει το πρακτορείο ειδήσεων Avia.pro, αφού τα ιρανικά στρατεύματα άρχισαν να πραγματοποιούν στρατιωτικές ασκήσεις χρησιμοποιώντας άρματα μάχης, μη επανδρωμένα αεροσκάφη, συστήματα πυραύλων πολλαπλής εκτόξευσης και τακτικούς πυραύλους, το Αζερμπαϊτζάν αποφάσισε να επιδεινώσει την κατάσταση, φέρνοντας τα στρατεύματά του σε κατάσταση πλήρους μαχητικής ετοιμότητας με εξοπλισμό στα σύνορα με το Ιράν.
Ταυτόχρονα, πηγές στο Ιρανικό Σώμα Φρουράς της Ισλαμικής Επανάστασης, λένε ότι το Μπακού, είναι αυτό που αποφάσισε να κλιμακώσει την κατάσταση, παρά το γεγονός ότι η Τεχεράνη ανακοίνωσε τις ασκήσεις πολύ νωρίτερα, και ο ιρανικός στρατός τέθηκε επίσης σε υψηλή ετοιμότητα βλέποντας τις κινήσεις του στρατού του Αζερμπαιτζάν. Αυτό, στην πραγματικότητα, οδηγεί στην εμφάνιση του κινδύνου πιθανής ένοπλης σύγκρουσης μεταξύ Ιράν και Αζερμπαϊτζάν.
Το Μπακού γνωρίζει καλά ότι είναι σημαντικά κατώτερο από το Ιράν, όσον αφορά τη στρατιωτική του δύναμη, ακόμη και λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι νωρίτερα η Τουρκία δήλωσε έτοιμη να υποστηρίξει στρατιωτικά το Αζερμπαϊτζάν. Κάθε πρόκληση που στρέφεται εναντίον του Ιράν, (συμπεριλαμβανομένης της καύσης πορτρέτων των ανώτατων ηγετών της Ισλαμικής Δημοκρατίας, που παρατηρήθηκε την προηγούμενη μέρα), μπορεί να οδηγήσει σε πραγματικές συγκρούσεις.
Η Τουρκία αποφάσισε να εμπλακεί στη σύγκρουση μεταξύ Αζερμπαϊτζάν και Ιράν, αφού το τελευταίο διάστημα δηλώσεις ανώτερων Αξιωματούχων των δύο χωρών, μιλούν ξεκάθαρα για «αδελφά» έθνη με κοινό στρατό.
Η αντιπαράθεση στα σύνορα Ιράν και Αζερμπαϊτζάν, η οποία δεν συνοδεύτηκε ακόμη από στρατιωτικές ενέργειες, οδήγησε στο γεγονός ότι η Τουρκία κλιμάκωσε τις εντάσεις με την Τεχεράνη, αναπτύσσοντας τα όπλα της στα σύνορα με την Ισλαμική Δημοκρατία και επίσης, άρχισε να χρησιμοποιεί ενεργά τα Bayraktar μη επανδρωμένα αεροσκάφη TB2 μόλις λίγα χιλιόμετρα από τα σύνορα με το Ιράν.
Εν τω μεταξύ, μέσα σε αυτήν την περίπλοκη κατάσταση ο στρατός του Αζερμπαϊτζάν και της Τουρκίας, ξεκίνησαν την κοινή στρατιωτική άσκηση Άφθαρτη Αδελφότητα 2021, όπως αναφέρει η υπηρεσία Τύπου του Υπουργείου Άμυνας του Αζερμπαϊτζάν.
"Μηχανοκίνητες μονάδες πεζικού, μονάδες ειδικών δυνάμεων και πληροφοριών καθώς και στρατιωτικοί από άλλους κλάδους συμμετέχουν στην τακτική άσκηση που πραγματοποιείται στο Ναχιτσεβάν", αναφέρεται στην έκθεση. Θα πραγματοποιηθούν επίσης ασκήσεις με πραγματικά πυρά, στο πλαίσιο των στρατιωτικών ασκήσεων. Ο αριθμός των στρατιωτικών που συμμετέχουν στην άσκηση δεν έχει διευκρινιστεί. Η Αυτόνομη Δημοκρατία Nakhichevan, είναι μια περιοχή θύλακα του Αζερμπαϊτζάν με έκταση 5.500 τετραγωνικά χιλιόμετρα που περιβάλλεται από την Αρμενία, το Ιράν και την Τουρκία.
Πριν από λίγες ώρες, μόλις τρία χιλιόμετρα από το βορειοδυτικό τμήμα των ιρανικών-τουρκικών συνόρων, παρατηρήθηκε τουλάχιστον ένα τουρκικό drone επίθεσης και αναγνώρισης Bayraktar TB2. Το τελευταίο φέρεται να πραγματοποίησε αποστολή αναγνώρισης, με φόντο την επιδείνωση της κατάστασης στις σχέσεις μεταξύ Ιράν και Αζερμπαϊτζάν. Είναι γνωστό, ότι δεν υπήρξε παραβίαση των ιρανικών συνόρων, ωστόσο, η Άγκυρα αποφάσισε να αναλάβει ένα πολύ σοβαρό ρίσκο, προετοιμάζοντας μια σύγκρουση με το Ιράν σε περίπτωση σύγκρουσης μεταξύ Τεχεράνης και Μπακού.
Προς το παρόν, η κατάσταση στα σύνορα μεταξύ Αζερμπαϊτζάν και Ιράν παραμένει πολύ τεταμένη, λόγω των προκλητικών ενεργειών της πλευράς του Αζερμπαϊτζάν και των άμεσων απειλών κατά της Τεχεράνης.
Ένα ιρανικό στρατιωτικό αεροπλάνο, υπενθύμισε στο Μπακού ποιό είναι το αφεντικό στην περιοχή.
Με φόντο την κλιμάκωση της κατάστασης στις σχέσεις μεταξύ Ιράν και Αζερμπαϊτζάν, πριν από λίγες ώρες, ένα ιρανικό στρατιωτικό αεροπλάνο πέταξε για να πραγματοποιήσει αναγνώριση στο έδαφος του Αζερμπαϊτζάν. Ο λόγος για αυτό ήταν η μεταφορά των στρατευμάτων του Αζερμπαϊτζάν, του εξοπλισμού και των όπλων του στα σύνορα με το Ιράν. Σύμφωνα με τους Αζερμπαϊτζάν χρήστες κοινωνικών δικτύων, το ιρανικό στρατιωτικό αεροπλάνο, διέσχισε ακόμη και τα σύνορα του εναέριου χώρου του Αζερμπαϊτζάν, παραμένοντας σε αυτό για αρκετά λεπτά, ωστόσο, δεδομένων των ανοιχτών δικτύων παρακολούθησης, δεν υπήρξε πραγματική παραβίαση των συνόρων του Αζερμπαϊτζάν - το ιρανικό αεροπλάνο έκανε στροφή κυριολεκτικά πεντακόσια μέτρα από τον εναέριο χώρο του γειτονικού κράτους.
Με τις ενέργειές του, το Ιράν απέδειξε στο Μπακού ότι είναι έτοιμο να ενεργήσει στο έδαφος του κράτους του όπως θέλει, και οι όποιες προειδοποιήσεις και απειλές από το Αζερμπαϊτζάν είναι εντελώς ακατάλληλες, ειδικά επειδή το Μπακού δεν έχει καμία πιθανότητα σε περίπτωση ένοπλης σύγκρουσης με την Ισλαμική δημοκρατία.
Νωρίτερα, στο Αζερμπαϊτζάν, έγιναν μαζικές προσβολές εναντίον των ιρανικών αρχών, δηλώνοντας ότι, εάν χρειαστεί, το Μπακού θα μπορούσε να «κόψει την ουρά του ιρανικού λιονταριού».
Το Ιράν στο εσωτερικό του, έχει περίπου 100.000 Αρμένιους και 15 εκατομμύρια Αζέρους. Η Αζέρικη μειονότητα αποτελεί το 25% του πληθυσμού της χώρας και ελέγχει, σημαντικό κομμάτι της ιρανικής οικονομίας. Γεγονός που της δίνει την δυνατότητα να ασκεί πίεση σε ζητήματα που θεωρεί πως έμμεσα ή άμεσα την αφορούν.Οι Τουρκοαζέροι του Ιράν στην πλειοψηφία τους, κατοικούν στην περιοχή του ιρανικού Αζερμπαϊτζάν, που περιλαμβάνει τρεις βορειοδυτικές ιρανικές επαρχίες: το Δυτικό Αζερμπαϊτζάν, το Ανατολικό Αζερμπαϊτζάν και το Αρνταμπίλ. Είναι αλήθεια πως περισσότεροι Αζέροι ζουν στο Ιράν παρά στο ίδιο το Αζερμπαϊτζάν.
Ιρανοί αξιωματούχοι και εθνικιστικές φωνές πιστεύουν, πως ένα ισχυρό Αζερμπαϊτζάν, μπορεί να ενθαρρύνει τους Τουρκοαζέρους της μειονότητας να εξεγερθούν, να αντισταθούν στο καθεστώς. Να πολεμήσουν για να την ανεξαρτησία τους και την απόσχιση των περιοχών τους από την κυριαρχία της Τεχεράνης.
