Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει εκτός των άλλων πολλές αλυσιδωτές γεωπολιτικές συνέπειες, θέτοντας χώρες όπως η Σερβία εν μέσω κρίσιμων αποφάσεων για το μέλλον τους.
Είναι γεγονός ότι η Σερβία βρίσκεται εν μέσω αντικρουόμενων συμφερόντων, μεταξύ Ρωσίας και ΕΕ-ΗΠΑ, αφού η μεν πρώτη επιθυμεί να την διατηρήσει σύμμαχό της στα Βαλκάνια , οι δε Βρυξέλλες και Ουάσιγκτον θέλουν να την "τραβήξουν" προς την πλευρά της Δύσης , αποστερώντας ουσιαστικά την δυνατότητα ουσιαστικής παρέμβασης της Μόσχας στα Βαλκάνια μελλοντικά.
Πρίν την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία τον πρώτο λόγο σε σχέση με πωλήσεις αμυντικού υλικού στην Ευρώπη είχαν Αμερικανικές και Ευρωπαϊκές αμυντικές εταιρείες, με την Ρωσία να τηρεί ωστόσο για λογαριασμό της μια μικρή ποσόστοση από πωλήσεις δικών της οπλικών συστημάτων σε Ευρωπαίκές χώρες και δή Βαλκανικές, με την Σερβία να αποτελεί τον ακλόνητο σύμμαχό της.
Ωστόσο ο πόλεμος στην Ουκρανία, οι κυρώσεις ΗΠΑ-ΝΑΤΟ-ΕΕ κατά της Ρωσίας και η κίνηση από ΗΠΑ-ΝΑΤΟ εξοπλισμού των Ουκρανών, αρχικά με ρωσικά οπλικά συστήματα, που υπήρχαν σε οποιαδήποτε χώρα στην Ευρωπαϊκή Ήπειρο, λόγω του ότι ήταν εξοικειωμένοι στην χρήση τους, με ταυτόχρονη παροχή σε αυτές δυτικού τύπου οπλικών συστημάτων, έχει ολέθρια αποτελέσματα για την Ρωσική πολεμική βιομηχανία, η οποία χάνει και τα τελευταία ερείσματα της στην Ευρωπαϊκή αγορά, από τώρα και εφεξής.
Αυτό με την σειρά τους θα έχει γεωπολιτικές μετακινήσεις και ανακατατάξεις, ιδιαίτερα ορατές στην ευαίσθητη περιοχή των Βαλκανίων.
Υπενθυμίζεται ότι το Βελιγράδι σχεδίαζε πρόσφατα να αγοράσει έξι μαχητικά MiG-29. Η Σερβία διαθέτει επί του παρόντος 11 σοβιετικά μαχητικά αεροσκάφη MiG-29. Με την τελική απόκτηση των επιπλέον έξι, το Βελιγράδι ήθελε να αυξήσει τη μαχητική ικανότητα της αεροπορίας του.
Ωστόσο, η Σερβία πρόκειται να εγκαταλείψει τα Ρωσικά μαχητικά.
Ο πρόεδρος της Σερβίας κ. Aleksandar Vucic ανακοίνωσε ότι η εξυπηρέτηση του MiG-29 έχει καταστεί αδύνατη. Ο πόλεμος στην Ουκρανία μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας ουσιαστικά εμποδίζει σχεδόν οτιδήποτε στρατιωτικό οπλικό σύστημα να αγοραστεί από τη Ρωσία.
Για το λόγο αυτό ο κ. Βούτσιτς ανακοίνωσε ότι το Βελιγράδι κινείται προς μια άλλη εναλλακτική.
Τα γαλλικά μαχητικά Dassault Rafale είναι η καλύτερη επιλογή, πιστεύει ο Σέρβος πρόεδρος. Ως εκ τούτου, η Σερβία θα στείλει επιστολή για αίτημα , LoR, στην Γαλλία.
Το ενδιαφέρον της Σερβίας για το Rafale μπορεί να θεωρηθεί ως ένα ακόμη αρνητικό πλήγμα στις ρωσικές εξαγωγές όπλων τους τελευταίους 12 μήνες.
Επίσης δεν υπάρχουν ακριβείς πληροφορίες για την τρέχουσα μαχητική ικανότητα των σερβικών MiG-29SM. Είναι σαφές ότι τα γερασμένα σοβιετικά μαχητικά αεροσκάφη χρειάζονται συντήρηση και η Σερβία δεν έχει την πολυτέλεια να βασίζεται αποκλειστικά σε αυτά τη στιγμή που η Ρωσία συγκεντρώνει τη στρατιωτική της παραγωγική ικανότητα στον πόλεμο με την Ουκρανία.
Ο Πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς ωστόσο χαρακτήρισε τον Οργανισμό Βορειοατλαντικής Συνθήκης (ΝΑΤΟ) ως απειλή για τη χώρα του, όπως μετέδωσε την Παρασκευή, το TV Prva.
Η Ρωσική απειλή και οι προτροπές για ένταξη της Σερβίας στο ΝΑΤΟ
Σύμφωνα με τον Βούτσιτς δυτικοί αξιωματούχοι επιμένουν να πιέζουν στη Σερβία να γίνει μέλος του στρατιωτικού μπλοκ μιλώντας για την υποτιθέμενη ρωσική απειλή, ενώ η Ατλαντική Συμμαχία αποτελεί πρόκληση για την ασφάλεια της χώρας του.
Ο Σέρβος πρόεδρος είπε ότι μας είπαν να μπούμε στο ΝΑΤΟ γιατί η Ρωσία θα έθετε σε κίνδυνο τους πάντες. Δεν μπορούμε να μπούμε στο ΝΑΤΟ γιατί μας εκφοβίζει.
Το Βελιγράδι ακολούθησε μια πολιτική στρατιωτικής ουδετερότητας το 2007, όταν η Εθνοσυνέλευση (Σερβικό Κοινοβούλιο) ενέκρινε ψήφισμα σχετικά με αυτό, ως μέλος του προγράμματος «Σύμπραξη για την Ειρήνη» του ΝΑΤΟ.
Τα τελευταία χρόνια, η χώρα έχει πραγματοποιήσει κοινές ασκήσεις με τη Ρωσική Ομοσπονδία, καθώς και με την Ευρωπαϊκή συμμαχία.
Βούτσιτς «Το ΝΑΤΟ είναι η κύρια απειλή για εμάς»
«Μας λένε ότι η Ρωσία είναι απειλή για όλους, άρα πρέπει να ενταχθούμε στο ΝΑΤΟ. «Δεν μπορούμε να ενταχθούμε στο ΝΑΤΟ γιατί το ΝΑΤΟ είναι η πραγματική απειλή για εμάς», είπε.
Ο Βούτσιτς υπενθύμισε επίσης ότι η 23η Απριλίου σηματοδοτεί την 24η επέτειο από την αεροπορική επιδρομή του ΝΑΤΟ στο κτίριο της Σερβικής Ραδιοτηλεόρασης, η οποία σκότωσε 16 υπαλλήλους.
Στις 24 Μαρτίου, στην επέτειο της έναρξης του βομβαρδισμού το 1999, ο Βούτσιτς απευθυνόταν στην ηγεσία του δυτικού στρατιωτικού μπλοκ λέγοντας:
«Ποιος έδωσε στη Συμμαχία το δικαίωμα να σκοτώνει Σέρβους πολίτες; Οι βομβαρδισμοί του ΝΑΤΟ σκότωσαν περισσότερους από 2.500 ανθρώπους, μεταξύ των οποίων 87 παιδιά, και προκάλεσαν ζημιές 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Μελλοντικές εξελίξεις
Η Ρωσία είναι δεδομένο ότι δεν θέλει να χάσει την Σερβία από σύμμαχο, αφού είναι το προπύργίο της στα Βαλκάνια.
Ωστόσο το Βελιγράδι να αντιλαμβάνεται ότι στην παρούσα φάση η Ρωσία δεν μπορεί να το ενισχύσει, έχοντας στρέψει ολοκληρωτικά την προσοχή της στον πόλεμο στην Ουκρανία και μη διαθέτοντας χερσαία σύνορα με την Σερβία.
Αντιλαμβάνεται ο Βούτσιτς ότι η χώρα του απομονώνεται επικίνδυνα Διεθνώς, γεγονός που τον ωθεί κατά την άποψή μας να γίνει περισσότερο ελαστικός και συζητήσιμος στο θέμα του Κοσόβου, όπως αποδείχθηκε άλλωστε από την μη υποτροπή των πρόσφατων επεισοδίων σε θερμή στρατιωτική σύγκρουση, χάρη στην παρέμβαση της ΕΕ πρωτίστως.
Η ΕΕ είναι γνωστό ότι επιθυμεί την λείανση των Εθνικιστικών αντιθέσεων και τάσεων στα Δυτικά Βαλκάνια και την μη κακόβουλη επιρροή τρίτων χωρών στην περιοχή ,που έχουν κάθε συμφέρον για την αναζωπύρωση αντιθέσεων και μετουσίωσή τους σε ένοπλες συρράξεις, στην Βαλκανική.
Ωστόσο είναι άλλο για το Βελιγράδι η ΕΕ και άλλο το ΝΑΤΟ, αφού είναι σχετικά νωπές οι μνήμες, από τους βομβαρδισμούς της Συμμαχίας το 1999.
Γνωρίζουμε τέλος ότι υπάρχουν ιστορικοί δεσμοί μεταξύ Μόσχας-Βελιγραδίου , οι οποίοι δεν είναι καθόλου εύκολο να αποκοπούν από την μια στιγμή στην άλλη, εφόσον η Σερβία θελήσει να στραφεί προς την Δύση, κάτι που διαφαίνεται ότι πράτει έστω και δειλά το Βελιγράδι σε σχέση όμως με την ΕΕ και όχι με το ΝΑΤΟ.
Τέλος θεωρούμε ότι είναι πολύ πιθανό εφεξής να πιεστεί η Σερβική κυβέρνηση για ένταξη στο ΝΑΤΟ και σε αυτό το μήκος κύματος κινήθηκαν οι δηλώσεις Βούτσιτς, λέγοντας ότι οι Σέρβοι βλέπουν το ΝΑΤΟ ως απειλή
Εκτίμησή μας είναι τέλος ότι θα υπάρξουν μελλοντικά σοβαρά εσωτερικά προβλήματα και αναταραχές στην φίλη Σερβία, εφόσον η τωρινή ή μελλοντική κυβέρνηση της χώρας αποφασίσουν να την εντάξουν στο ΝΑΤΟ.
