Η Γαλλία και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί της ανακοίνωσαν ότι θα αρχίσουν να αποσύρουν στρατεύματα από το Μάλι μετά από σχεδόν 10 χρόνια μάχης σε ένοπλες αναταραχές στη χώρα
Μια δήλωση που υπογράφηκε από τη Γαλλία και τους Αφρικανούς και Ευρωπαίους συμμάχους της και δημοσιεύθηκε την Πέμπτη, ανέφερε ότι «πολλαπλά εμπόδια» από την κυβερνώσα στρατιωτική κυβέρνηση της εν λόγω χώρας σημαίνουν ότι δεν υπάρχουν πλέον οι προϋποθέσεις για να επιχειρήσει κανείς στο Μάλι.
Η απόφαση ισχύει τόσο για τη γαλλική δύναμη Barkhane στο Σαχέλ όσο και για την ευρωπαϊκή δύναμη Takuba που το Παρίσι προσπαθούσε να δημιουργήσει μαζί με τους συμμάχους του.
«Δεν πληρούνται πλέον οι πολιτικές, επιχειρησιακές και νομικές προϋποθέσεις για να συνεχίσουμε αποτελεσματικά την τρέχουσα στρατιωτική μας δέσμευση στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας στο Μάλι», αναφέρεται στην ανακοίνωση.
Ως εκ τούτου, οι σύμμαχοι «αποφάσισαν να ξεκινήσουν τη συντονισμένη απόσυρση των αντίστοιχων στρατιωτικών τους δυνάμεων και μέσων που συμμετείχαν σε αυτές τις επιχειρήσεις από το έδαφος του Μάλι», συμπληρώνεται στην ανακοίνωση
Από την πλευρά του, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν απέρριψε «εντελώς» την ιδέα ότι η Γαλλία απέτυχε στην πρώην αποικία της, προσθέτοντας: «Δεν μπορούμε να παραμείνουμε στρατιωτικά δεσμευμένοι δίπλα στις de facto αρχές των οποίων τη στρατηγική και τους κρυφούς στόχους δεν συμμεριζόμαστε».
Η Delina Goxho, ειδικός στην ασφάλεια στην περιοχή Σαχέλ, είπε στο Al Jazeera από την πρωτεύουσα του γειτονικού Νίγηρα Νιαμέι ότι η απόσυρση θα άφηνε ένα κενό ασφαλείας, δημιουργώντας πρόβλημα τόσο στο Μάλι όσο και στον Νίγηρα.
«Βραχυπρόθεσμα, αυτό που προβλέπουμε είναι το κενό όσον αφορά την ασφάλεια, ειδικά στη συνοριακή περιοχή όπου βρίσκονται οι περισσότερες ένοπλες ομάδες», είπε.
«Το γεγονός ότι ο Barkhane δεν θα παρέχει ασφάλεια τουλάχιστον για λίγο… θα είναι πρόβλημα για αυτά τα στρατεύματα τόσο του Μάλι όσο και του Νίγηρα ιδιαίτερα. Άρα αυτό θα έχει άμεσες συνέπειες».
Ο Ολιβιέ Σαλγκάδο, εκπρόσωπος της ειρηνευτικής αποστολής MINUSMA του ΟΗΕ στο Μάλι, δήλωσε στο πρακτορείο ειδήσεων AFP ότι τα Ηνωμένα Έθνη μελετούν τον αντίκτυπο της αποχώρησης και θα «λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα».
Γεμάτη προβλήματα η ανάπτυξη στο Μάλι για τη Γαλλία
Η ανάπτυξη στο Μάλι ήταν γεμάτη προβλήματα για τη Γαλλία. Από τους 53 στρατιώτες που σκοτώθηκαν υπηρετώντας στην αποστολή Barkhane στη Δυτική Αφρική, 48 από αυτούς πέθαναν στο Μάλι.
Η Γαλλία ανέπτυξε αρχικά στρατεύματα κατά των ανταρτών στο Μάλι το 2013, αλλά η βία ποτέ δεν καταπνίγηκε πλήρως και τώρα έχουν προκύψει νέοι φόβοι για ώθηση των ανταρτών στον Κόλπο της Γουινέας.
Ακόμη και μετά την αποχώρηση από το Μάλι, ωστόσο, οι σύμμαχοι υποσχέθηκαν να παραμείνουν δεσμευμένοι στην καταπολέμηση της «τρομοκρατίας» σε άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένου του Νίγηρα.
«Συμφώνησαν ωστόσο να συνεχίσουν την κοινή τους δράση κατά της τρομοκρατίας στην περιοχή του Σαχέλ, συμπεριλαμβανομένου του Νίγηρα και του Κόλπου της Γουινέας», αναφέρεται στην ανακοίνωση.
«Έχουν ξεκινήσει πολιτικές και στρατιωτικές διαβουλεύσεις μαζί τους με στόχο να ορίσουν τους όρους για αυτήν την κοινή δράση έως τον Ιούνιο του 2022».
Επικείμενες εκλογές
Η ανακοίνωση της αποχώρησης ήρθε σε μια κρίσιμη στιγμή για τον Μακρόν, λίγες μέρες πριν από την πολυαναμενόμενη δήλωση του προέδρου ότι θα είναι υποψήφιος για μια νέα θητεία στις εκλογές του Απριλίου.
Συνέπεσε επίσης χρονικά με την περίοδο που ο Μακρόν επιδιώκει να αναλάβει ηγετικό ρόλο στη διεθνή διπλωματία, καθώς πιέζει τη Ρωσία να αποκλιμακώσει την ένταση στην Ουκρανία.
Ειδικά με τις γαλλικές εκλογές να πλησιάζουν, η προτεραιότητα του Μακρόν είναι να διασφαλίσει ότι οποιαδήποτε απόσυρση δεν προκαλεί συγκρίσεις με τη χαοτική αποχώρηση των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν πέρυσι.
Ο Μακρόν την Τετάρτη προετοίμασε το έδαφος για την ανακοίνωση με ένα δείπνο στο οποίο συγκεντρώθηκαν οι ηγέτες των βασικών συμμάχων της Γαλλίας στην περιοχή του Σαχέλ , το Τσαντ, η Μαυριτανία και ο Νίγηρας.
Αξιωματούχοι από το Μάλι και την Μπουρκίνα Φάσο, που επίσης γνώρισαν πρόσφατα πραξικόπημα, δεν προσκλήθηκαν στη συνάντηση.
Οι δυνάμεις Γαλλίας -ΕΕ-ΟΗΕ στο Σαχέλ
Συνολικά 25.000 ξένοι στρατιώτες αναπτύσσονται επί του παρόντος στην περιοχή Σαχέλ.
Περιλαμβάνουν περίπου 4.300 Γάλλους στρατιώτες, οι οποίοι με τη μείωση που ανακοινώθηκε πέρυσι πρόκειται να μειωθούν σε περίπου 2.500 το 2023 από το ανώτατο όριο των 5.400.
Άλλες δυνάμεις που αναπτύσσονται στο Μάλι είναι η ειρηνευτική αποστολή του ΟΗΕ MINUSMA που ιδρύθηκε το 2013 και η EUTM Mali, μια στρατιωτική εκπαιδευτική αποστολή της ΕΕ που στοχεύει στη βελτίωση της ικανότητας του στρατού του Μάλι στην καταπολέμηση των ένοπλων ανταρτών.
Η Γαλλική ανάπτυξη στο Μάλι
Περίπου 2.400 Γάλλοι στρατιώτες αναπτύσσονται στο Μάλι στο πλαίσιο της επιχείρησης Barkhane, καθώς και της δύναμης Takuba της ΕΕ που ιδρύθηκε το 2020, η οποία προοριζόταν να αυξηθεί σε αριθμό καθώς η γαλλική ανάπτυξη μειώθηκε.
Σύμφωνα με γαλλική πηγή, η οποία ζήτησε να μην κατονομαστεί με το όνομά της, ακόμη και μετά την αναχώρησή της, η Γαλλία θα παρέχει για ένα διάστημα στη MINUSMA και την EUTM αεροπορική υποστήριξη και ιατρική υποστήριξη.
Ωστόσο η αποχώρηση του Παρισιού θα μπορούσε να δημιουργήσει το έδαφος για άλλες ευρωπαϊκές δυνάμεις όπως η Βρετανία ή η Γερμανία να εγκαταλείψουν τους ρόλους τους στις πολυεθνικές αποστολές.
"«Η αποχώρηση των Μπαρκάνε και Τακούμπα δημιουργεί ένα κενό», δήλωσε την Τετάρτη ο πρόεδρος της Ελεφαντοστού Αλασάν Ουατάρα.
Στο Σαχέλ και στον Κόλπο της Γουινέας, «οι εθνικοί στρατοί θα πρέπει να αντιμετωπίσουν προβλήματα στα εθνικά μας εδάφη και αυτή είναι η φιλοσοφία μας», είπε στους τηλεοπτικούς σταθμούς RFI και France 24.
Η Ρωσία μέσω Wagner στο παιγνίδι
Οι σχέσεις μεταξύ Γαλλίας και Μαλί έχουν βυθιστεί σε νέα χαμηλά, αφού η στρατιωτική κυβέρνηση με επικεφαλής τον Assimi Goita αρνήθηκε να τηρήσει ένα χρονοδιάγραμμα για την επιστροφή στην πολιτική εξουσία.
Η Δύση κατηγορεί επίσης το Μάλι ότι χρησιμοποιεί τις υπηρεσίες της εξαιρετικά αμφιλεγόμενης ρωσικής ομάδας μισθοφόρων Wagner για να υποστηρίξει τη θέση της, μια κίνηση που δίνει στη Μόσχα ένα νέο έρεισμα στην περιοχή.
«Είναι ένα άδοξο τέλος μιας ένοπλης επέμβασης που ξεκίνησε με ευφορία και που τελειώνει, εννέα χρόνια αργότερα, σε ένα πλαίσιο κρίσης μεταξύ του Μάλι και της Γαλλίας», σχολίασε η εφημερίδα Le Monde.
Επίλογος
Από τα παραπάνω διαφαίνεται ότι τελικά κανένας Έλληνας στρατιωτικός δεν πρόκειται να μεταβεί στο Μάλι, κάτι που επεσήμανε ο Έλληνας Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη βουλή της χώρας λίγες ημέρες νωρίτερα και παρά την πρόνοια που απέρρεε από την πρόσφατη Ελληνογαλλική συμφωνία αμυντικής συνεργασίας των δύο χωρών.
