Από την εδραίωση της εξουσίας του μέσα από σκληρά κατασταλτικά μέτρα μέχρι τις σοβαρές προκλήσεις που αντιμετώπισε, όπως οι επιθέσεις στη Μόσχα και η εισβολή του ουκρανικού στρατού στο ρωσικό έδαφος, το έτος αυτό σκιαγραφήθηκε από στιγμές θριάμβου αλλά και βαθιές κρίσεις.
Όπως σχολιάζει το Associated Press (AP), η ρωσική ηγεσία προσπάθησε να διαχειριστεί την απομόνωσή της από τη Δύση εν μέσω του πολέμου στην Ουκρανία, αλλά βρέθηκε αντιμέτωπη με σημαντικές προκλήσεις τόσο στο εσωτερικό όσο και στο διεθνές μέτωπο.
Σύμφωνα με το AP, καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία εισήλθε σε μια νέα και κρίσιμη φάση, εν μέσω της επιστροφής του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο, η χρονιά για τον Πούτιν χαρακτηρίστηκε από γεγονότα που επηρέασαν όχι μόνο τη Ρωσία αλλά και τη διεθνή σκηνή.
Ιανουάριος: Μια προεδρική εκστρατεία χωρίς αντιπάλους
Ο Βλαντίμιρ Πούτιν ξεκίνησε την εκστρατεία για την πέμπτη του θητεία σε ένα πολιτικό τοπίο απόλυτου ελέγχου, με τους κορυφαίους αντιπάλους του είτε στη φυλακή είτε στην εξορία. Ωστόσο, η εμφάνιση του Μπόρις Ναντεζντίν, ενός 60χρονου πολιτικού και επικριτή του πολέμου στην Ουκρανία, προσέφερε μια αναλαμπή πολιτικής πρόκλησης στη χώρα.
Παρά τις αντίξοες συνθήκες, χιλιάδες Ρώσοι αψήφησαν το παγερό κρύο του Ιανουαρίου για να υπογράψουν υπέρ της υποψηφιότητάς του.
Ο Ναντέζντιν κατάφερε να συγκεντρώσει τις απαιτούμενες 100.000 υπογραφές, προκαλώντας αμηχανία στο Κρεμλίνο, το οποίο τελικά απέκλεισε την υποψηφιότητά του. Σύμφωνα με το AP, η απήχηση που συγκέντρωσε η προσπάθεια αυτή αντικατοπτρίζει τη διαρκή δυσαρέσκεια για τον πόλεμο και τη δίψα για πραγματικό «πολιτικό ανταγωνισμό» στη Ρωσία.
Παρότι ο Πούτιν παραμένει ακλόνητος στη θέση του, η κινητικότητα αυτή υπενθυμίζει τις ρωγμές που υπάρχουν στο εσωτερικό μέτωπο.
Φεβρουάριος: Ο θάνατος του Ναβάλνι συγκλονίζει
Στις 16 Φεβρουαρίου, η είδηση του θανάτου του Αλεξέι Ναβάλνι συγκλόνισε τόσο τη Ρωσία όσο και τη διεθνή κοινότητα. Ο Ναβάλνι πέθανε σε μια απομονωμένη αποικία κρατουμένων, αφήνοντας πολλά ερωτήματα αναπάντητα. Οι συνθήκες θανάτου του παραμένουν ασαφείς, καθώς δεν δόθηκε καμία επίσημη αιτία θανάτου από τις αρχές.
Η οικογένεια και οι σύμμαχοί του, υπενθυμίζει το AP, κατηγόρησαν ευθέως το Κρεμλίνο για ανάμειξη στον θάνατό του, ενώ η ρωσική κυβέρνηση αρνήθηκε οποιαδήποτε ευθύνη. Οι χιλιάδες που παραβρέθηκαν στην κηδεία του στη Μόσχα δεν ήταν απλά θλιμμένοι, αλλά εξέφραζαν και την αντίθεσή τους στην καταστολή του Κρεμλίνου.
Ο θάνατος του Ναβάλνι, όπως σχολιάζει το Associated Press στην ανασκόπησή του, στερεί από την αντιπολίτευση τον πιο χαρισματικό ηγέτη της, αφήνοντας ένα μεγάλο κενό στις δυνάμεις που αντιτίθενται στον Πούτιν.
Μάρτιος: Μακελειό σε συναυλία και εκλογικός θρίαμβος
Η επανεκλογή του Πούτιν στις 17 Μαρτίου δεν αποτέλεσε έκπληξη. Ωστόσο, λίγες μέρες αργότερα, η Ρωσία βυθίστηκε στο πένθος λόγω της χειρότερης τρομοκρατικής επίθεσης των τελευταίων δεκαετιών.
Στις 22 Μαρτίου, ένοπλοι επιτέθηκαν σε συναυλιακό χώρο στα περίχωρα της Μόσχας, σκοτώνοντας πάνω από 140 άτομα και προκαλώντας τεράστιες καταστροφές.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
«Συγγνώμη» ζητά ο Πούτιν για την συντριβή αεροσκάφους στο Καζακστάν, αλλά δεν αναλαμβάνει την ευθύνη
Το AP σημειώνει ότι την ευθύνη της επίθεσης ανέλαβε μια θυγατρική του Ισλαμικού Κράτους, αν και το Κρεμλίνο έσπευσε να κατηγορήσει την Ουκρανία χωρίς αποδείξεις. Το γεγονός αυτό θύμισε παρόμοιες επιθέσεις στις αρχές της προεδρίας του Πούτιν, επιβεβαιώνοντας ότι η ασφάλεια της Ρωσίας παραμένει ευάλωτη, παρά τα χρόνια σκληρών μέτρων καταστολής.
Ιούνιος: Ενίσχυση των σχέσεων με τη Βόρεια Κορέα
Η επίσκεψη του Πούτιν στη Βόρεια Κορέα αποτέλεσε ορόσημο για τις ρωσο-κορεατικές σχέσεις. Σύμφωνα με το AP, η συνάντηση με τον Κιμ Γιονγκ Ουν επικεντρώθηκε σε συζητήσεις για στρατιωτική συνεργασία, εν μέσω κοινής αντιπαράθεσης με τις ΗΠΑ.
Η νέα συμφωνία που υπέγραψαν περιλαμβάνει αμοιβαία στρατιωτική υποστήριξη, γεγονός που προκαλεί ανησυχίες τόσο στη Δύση όσο και στην Ασία.
Το Associated Press σχολιάζει ότι αυτή η επίσκεψη ήταν ένα σημαντικό πολιτικό μήνυμα προς τη Δύση, υποδεικνύοντας ότι η Ρωσία συνεχίζει να βρίσκει συμμάχους, παρά τις κυρώσεις και τη διεθνή απομόνωση.
Ιούλιος: Καταδίκη δημοσιογράφου και προειδοποίηση προς τη Δύση
Η καταδίκη σε 16 χρόνια φυλάκισης του Αμερικανού δημοσιογράφου της Wall Street Journal, Έβαν Γκέρσκοβιτς ήταν μια κίνηση που προκάλεσε διεθνή κατακραυγή. Το AP υπογραμμίζει ότι η δίκη του ήταν «εξπρές» και στερούνταν διαφάνειας, με τη ρωσική πλευρά να κατηγορεί τον δημοσιογράφο για κατασκοπεία, χωρίς να παρουσιάσει αποδείξεις.
Η απόφαση αυτή έστειλε ένα σαφές μήνυμα προς τη Δύση: οι δημοσιογράφοι δεν είναι πλέον ασφαλείς στη Ρωσία. Επιπλέον, η υπόθεση αποσκοπούσε -πιθανόν- να αποθαρρύνει τα διεθνή μέσα από την κάλυψη γεγονότων στη χώρα.
Αύγουστος: Μαζική ανταλλαγή αιχμαλώτων και ουκρανική επίθεση στην Κουρσκ
Η ανταλλαγή αιχμαλώτων μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας, την 1η Αυγούστου, χαρακτηρίστηκε ως η μεγαλύτερη από τη μετασοβιετική εποχή, με σημαντικές προσωπικότητες και από τις δύο πλευρές να απελευθερώνονται, εκ των οποίων ανάμεσά τους ο Έβαν Γκέρσκοβιτς και οι Ρώσοι αντιφρονούντες Βλαντίμιρ Καρα-Μούρζα και Ίλια Γιασίν.
Την ίδια στιγμή, η ουκρανική εισβολή στην Κουρσκ αποτέλεσε σοβαρό πλήγμα για τη Μόσχα. Η επίθεση αυτή αποκάλυψε σημαντικά κενά στην άμυνα της Ρωσίας, προκαλώντας πανικό στους κατοίκους, όπου χιλιάδες ντόπιοι εγκατέλειψαν την περιοχή, και εκθέτοντας την ευαλωτότητα των ρωσικών εδαφών.
Έκτοτε, οι ρωσικές δυνάμεις έχουν ανακτήσει τον έλεγχο μέρους της περιοχής, ωστόσο δεν έχουν καταφέρει μέχρι στιγμής να απομακρύνουν πλήρως τα ουκρανικά στρατεύματα.
Σεπτέμβριος: Επίσκεψη στη Μογγολία χωρίς φόβο σύλληψης
Τον Σεπτέμβριο, ο Πούτιν πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στη Μογγολία, μία κίνηση που ερμηνεύτηκε ως στρατηγική απόπειρα να αντικρούσει τις δυτικές προσπάθειες απομόνωσής του λόγω του πολέμου στην Ουκρανία.
Η Μογγολία, αν και είχε επικυρώσει τη συνθήκη ίδρυσης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ICC) που είχε εκδώσει ένταλμα σύλληψης κατά του Πούτιν για φερόμενα εγκλήματα πολέμου, αγνόησε τις διεθνείς εκκλήσεις για τη σύλληψή του. Αντιθέτως, υποδέχτηκε τον Πούτιν με τιμές, υπογράφοντας συμφωνίες για ενεργειακές προμήθειες και αναβαθμίσεις σταθμών ηλεκτροπαραγωγής.
Η επίσκεψη αυτή υπογράμμισε τη γεωπολιτική σημασία της Μογγολίας ως περιφερειακού συμμάχου της Ρωσίας, παρά τις πιέσεις από τη Δύση για απομόνωση του Κρεμλίνου.
Οκτώβριος: Βορειοκορεάτες στρατιώτες στη Ρωσία και η σύνοδος των BRICS
Τον Οκτώβριο, το Πεντάγωνο ανακοίνωσε ότι περίπου 10.000 στρατιώτες από τη Βόρεια Κορέα είχαν σταλεί στη Ρωσία για να πολεμήσουν στο πλευρό των ρωσικών δυνάμεων κατά της Ουκρανίας. Αυτή η κίνηση, σύμφωνα με δυτικούς ηγέτες, θα εντείνει τον πόλεμο και θα ανατρέψει τις ισορροπίες στις σχέσεις με την Ασία.
Η Μόσχα και η Πιονγιάνγκ δεν επιβεβαίωσαν δημόσια τις αναφορές για την ανάπτυξη των στρατιωτών, αλλά η σιωπή τους ερμηνεύτηκε ως έμμεση παραδοχή.
Παράλληλα, ο Πούτιν φιλοξένησε τη Σύνοδο Κορυφής της ομάδας BRICS, με τη συμμετοχή ηγετών ή εκπροσώπων 36 χωρών. Σύμφωνα με παρατηρητές, η Σύνοδος είχε στόχο να αναδείξει την αποτυχία των ΗΠΑ να απομονώσουν τη Ρωσία διεθνώς.
Νοέμβριος: Νίκη Τραμπ και ο νέος ρωσικός υπερηχητικός πύραυλος
Τον Νοέμβριο, ο Ντόναλντ Τραμπ επανεξελέγη πρόεδρος των ΗΠΑ, προκαλώντας ανησυχίες ότι η κυβέρνησή του θα μειώσει τη στρατιωτική υποστήριξη προς την Ουκρανία και θα πιέσει για διαπραγματεύσεις με τη Μόσχα. Εν τω μεταξύ, ο απερχόμενος πρόεδρος Τζο Μπάιντεν είχε ήδη εγκρίνει τη χρήση αμερικανικών όπλων μακράς εμβέλειας από το Κίεβο για βαθύτερες επιθέσεις σε ρωσικό έδαφος – όπως και έγινε.
Σε απάντηση, η Ρωσία εκτόξευσε τον νέο υπερηχητικό πύραυλο μεσαίου βεληνεκούς, τον Oreshnik (Ορέσνικ), εναντίον ουκρανικής πόλης στο κεντρικό τμήμα της χώρας. Ο Πούτιν καυχήθηκε ότι ο πύραυλος είναι αδύνατον να αναχαιτιστεί από συστήματα αεράμυνας και προειδοποίησε ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για περαιτέρω επιθέσεις στην Ουκρανία ή ακόμα και για στόχευση στρατιωτικών εγκαταστάσεων του ΝΑΤΟ.
Δεκέμβριος: Πτώση του Άσαντ, βομβιστική επίθεση στη Μόσχα και αεροπορική τραγωδία στο Καζακστάν
Ο Δεκέμβριος ήταν μήνας έντονων κρίσεων για τη Ρωσία. Καταρχάς, η κυβέρνηση του Σύρου ηγέτη Μπασάρ αλ Άσαντ κατέρρευσε έπειτα από αιφνίδια επίθεση ανταρτών. Ο Πούτιν χορήγησε πολιτικό άσυλο στον Άσαντ και την οικογένειά του, αλλά η αποτυχία του Κρεμλίνου να αποτρέψει την κατάρρευση της συμμαχικής κυβέρνησης έθεσε υπό αμφισβήτηση την επιρροή της Ρωσίας στη Μέση Ανατολή, σε μια κρίσιμη στιγμή για τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Στη συνέχεια, μια βομβιστική, τρομοκρατική επίθεση συγκλόνισε τη Μόσχα, με αποτέλεσμα τη δολοφονία του αντιστράτηγου Ιγκόρ Κιρίλοφ, επικεφαλής των ρωσικών δυνάμεων βιολογικής και χημικής προστασίας, και ενός συνεργάτη του. Ο Πούτιν χαρακτήρισε την επίθεση ως «σοβαρό λάθος» των υπηρεσιών ασφαλείας.
Στις 25 Δεκεμβρίου, συντριβή αεροσκάφους από το Αζερμπαϊτζάν κοντά στο Γκρόζνι της Τσετσενίας προκάλεσε τον θάνατο 38 ανθρώπων. Η τραγωδία αποδίδεται, βάσει των πρώτων ενδείξεων αλλά και την μετέπειτα «συγγνώμη» του Πούτιν στον πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν, σε εσφαλμένη ενεργοποίηση της ρωσικής αντιαεροπορικής άμυνας, που προσπαθούσε να αναχαιτίσει ουκρανικό drone.
Ο Ρώσος πρόεδρος, ωστόσο, δεν ανέλαβε επίσημα την ευθύνη για το περιστατικό.
