Η απελευθέρωση πολλών αιχμαλώτων από τις φυλακές της Συρίας έφερε στο προσκήνιο τις κτηνωδίες που διέπραξε η οικογένεια Άσαντ στη διάρκεια των σχεδόν πενήντα χρόνων της εξουσίας της. Πιο συγκεκριμένα, το καθεστώς τρόμου τους ξεκίνησε τη δεκαετία του 1970, στην αρχή της εξουσίας του Χαφέζ αλ Άσαντ, που αξιοποίησε την «τεχνογνωσία» του ναζί εγκληματία πολέμου Άλοϊς Μπρούνερ αλλοτινό «δεξί χέρι» του Άντολφ Άιχμαν, του εμπνευστή της Τελικής Λύσης στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Μια δημοσιογραφική έρευνα του 2017 από το γαλλικό περιοδικό Revue XXI στην οποία αναφέρεται το France 24 εντόπισε τους δεσμούς μεταξύ του συριακού καθεστώτος και του Μπρούνερ, έναν από τους διεθνώς καταζητούμενους δράστες του Ολοκαυτώματος ο οποίος κατηγορήθηκε ότι έστειλε 128.500 Εβραίους στα στρατόπεδα εξόντωσης.
Ο Μπρούνερ ήταν υπεύθυνος του στρατοπέδου εγκλεισμού του Ντρανσί έξω από το Παρίσι από το 1943 έως το 1944 και ήταν υπεύθυνος για την απέλαση 24.000 Γάλλων Εβραίων –ή Εβραίων που κατοικούσαν στη Γαλλία– σε ναζιστικά στρατόπεδα θανάτου. Δικάστηκε ερήμην από γαλλικό δικαστήριο το 1954 για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και καταδικάστηκε σε θάνατο.
Αλλά στις αρχές της δεκαετίας του 1950, ο Μπρούνερ πιστεύεται ότι κατέφυγε στην Αίγυπτο και στη συνέχεια στη Συρία, όπου ήταν γνωστός ως «Γκέοργκ Φίσερ» και εργαζόταν ως έμπορος όπλων στη Δαμασκό.
Η Συρία είχε ήδη παράσχει καταφύγιο στον Φραντς Στάνγκλ, πρώην διοικητή των στρατοπέδων εξόντωσης Σόμπιμπορ και Τρεμπλίνκα.
Από τη Δαμασκό, ο Μπρούνερ σχεδίαζε - με τη συριακή υποστήριξη - να απελευθερώσει τον πρώην προϊστάμενό του, Άιχμαν, ο οποίος είχε συλληφθεί από την υπηρεσία κατασκοπείας του Ισραήλ Μοσάντ στην Αργεντινή το 1960 προτού δικαστεί στο Ισραήλ και απαγχονιστεί.
Παρά τις αρνήσεις των συριακών αρχών, η παρουσία του Μπρούνερ στη Συρία ήταν κοινή γνώση στις αρχές της δεκαετίας του 1960. Ήταν στόχος τουλάχιστον δύο αποπειρών δολοφονίας. το 1961, έχασε το αριστερό του μάτι όταν άνοιξε φάκελο με βόμβα. Σχεδόν 20 χρόνια αργότερα, μια ένας άλλος εκρηκτικός μηχανισμός σε φάκελο έκοψε αρκετά από τα δάχτυλά του.
Σύμβουλος των συριακών μυστικών υπηρεσιών
Παρά τις διεθνείς πιέσεις για έκδοσή του, ο Μπρούνερ παρέμεινε προστατευόμενος διαδοχικών καθεστώτων στη Δαμασκό τα χρόνια πριν από το πραξικόπημα του 1963 που διεξήχθη από ηγέτες του συριακού κόμματος Μπάαθ.
Μέχρι το 1966, είχε καταφέρει να αποκτήσει έναν ισχυρό σύμμαχο, τον Χαφέζ αλ Άσαντ, πατέρα του Μπασάρ αλ Άσαντ.
Ο Μπρούνερ έγινε έμπιστος του πρεσβύτερου Άσαντ, ο οποίος μόλις είχε διοριστεί υπουργός Άμυνας. Όταν ο Άσαντ κατέλαβε την εξουσία με πραξικόπημα το 1970, ο Μπρούνερ βοήθησε το νέο καθεστώς να δημιουργήσει ένα αποτελεσματικό σύστημα καταστολής, εμπνευσμένο από τις πρακτικές του Τρίτου Ράιχ.
Οι συντάκτες της έρευνας του Revue XXI Χεντί Αουίντ και Μαθιού Παλέν περιγράφουν τον κρατικό μηχανισμό ως εξής: «σύνθετο, χωρισμένο σε πολυάριθμα παρακλάδια που το ένα παρακολουθεί και κατασκοπεύει το άλλο, λειτουργώντας με βάση απόλυτη αυτονομία, αυτή η ‘’κατασκευή’’ βασίζεται σε μια αρχή: να ελέγχει τη χώρα με τη χρήση απεριόριστου τρόμου».
Κατά τη διάρκεια της νέας του ζωής στη Συρία, ο Μπρούνερ μοιράστηκε την «εμπειρία» του από τη Γκεστάπο στις τεχνικές παρακολούθησης, ανάκρισης και βασανιστηρίων.
Οι βάναυσες μέθοδοι που δίδασκε στις συριακές μυστικές υπηρεσίες επρόκειτο να ασκήσουν διαρκή επιρροή στον τρόπο με τον οποίο το καθεστώς θα καταστέλλει στο εξής την πολιτική διαφωνία.
Ένα από τα μέσα βασανιστηρίων που χρησιμοποιούσαν οι Σύροι, με βάση την «τεχνογνωσία» του Μπρούνερ, ήταν η «Γερμανική Καρέκλα», ένα κατασκευή μεσαιωνικού τύπου που χρησιμοποιούταν για να τεντώσει τη σπονδυλική στήλη του θύματος.
Ο γνωστός ως «Σφαγέας της Θεσσαλονίκης», κατηγορούνταν για τη μεταγωγή σε γερμανοναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης και την εκεί θανάτωση δεκάδων χιλιάδων Εβραίων από την Ελλάδα, τη Γαλλία, την Ουγγαρία, τη Σλοβακία και την Αυστρία.
Ο Μπρούνερ καταδικάστηκε για δεύτερη φορά ερήμην από γαλλικό δικαστήριο το 2001 για τον θάνατο περίπου 345 Εβραιοπαίδων τα οποία έστειλε από το στρατόπεδα εγκλεισμού του Ντρανσί στο Άουσβιτς και στο Μπέργκεν-Μπέλσεν.
Τα αιτήματα έκδοσης του Μπρούνερ από τη Γερμανία και πολλές άλλες χώρες απορρίπτονταν πάντα από τις συριακές αρχές.
Το τέλος του Μπρούνερ: Πετάχθηκε σαν σκουπίδι
Αν και ο Μπρούνερ δεν παραδόθηκε ποτέ για να δικαστεί, σταδιακά έχασε την επιρροή του στις αρχές, μέχρι που έγινε ένα απλό «διαπραγματευτικό χαρτί» για το συριακό καθεστώς. Φροντίζοντας να προωθήσει την εικόνα του ως εκσυγχρονιστή, ο Μπασάρ αλ Άσαντ, ο οποίος ανέβηκε στην εξουσία το 2000, εγκατέλειψε τελικά τον SS πρώην σύμβουλο του πατέρα του.
Σύμφωνα με την έρευνα του Revue XXI, ο Μπρούνερ έβαλε τέλος στη ζωή του σε άθλιες συνθήκες, υπό περιορισμό από το συριακό κράτος στο υπόγειο ενός κτιρίου κατοικιών στη Δαμασκό. Υπήρχαν αναφορές ότι πέθανε το 2001 και θάφτηκε στο νεκροταφείο Αλ Αφίφ στη Δαμασκό.
Το 2014, το Κέντρο Σίμον Βίζενταλ, το οποίο εντοπίζει τους Ναζί εγκληματίες πολέμου, ανακοίνωσε ότι αφαιρεί τον Μπρούνερ από τη λίστα με τους πιο καταζητούμενους δράστες του Ολοκαυτώματος. Ο τότε διευθυντής του, Εφρέμ Ζουρόφ, είπε ότι ο πρώην αξιωματικός των SS είχε πεθάνει τέσσερα χρόνια νωρίτερα.
«Είμαι σχεδόν βέβαιος ότι αυτός (ο Άλοϊς Μπρούνερ) δεν είναι πια στη ζωή» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Ζουρόφ στο Γαλλικό Πρακτορείο, προσθέτοντας ότι πίστευε πως ο Μπρούνερ πέθανε τέσσερα χρόνια νωρίτερα στη Δαμασκό, όπου είχε βρει καταφύγιο. Ο Ζουρόφ επικαλέστηκε πληροφορίες από έναν πρώην πράκτορα της γερμανικής υπηρεσίας πληροφοριών, και το Κέντρο αποφάσισε να τον αφαιρέσει από τον ενεργό κατάλογο αναζήτησης ναζί εγκληματιών πολέμου και των συνεργατών τους.
Πάντως, ο Μπρούνερ παρέμεινε αμετανόητος Ναζί μέχρι το τέλος της ζωής του. Σε μια από τις σπάνιες συνεντεύξεις που έδωσε από τη Δαμασκό, στους Chicago Sun-Times το 1987, δήλωσε ότι οι Εβραίοι «άξιζαν να πεθάνουν επειδή ήταν πράκτορες του διαβόλου και ανθρώπινα σκουπίδια».
«Δεν μετανιώνω και θα το έκανα ξανά».