Σε συντριβή μεταγωγικού αεροσκάφους στις 5:30 το πρωί, λίγα χιλιόμετρα από το αεροδρόμιο του Βίλνιους, στην Λιθουανία έχασε τη ζωή του ένα μέλος του τετραμελούς πληρώματος. Το αεροσκάφος της ισπανικής Swiftair πραγματοποιούσε πτήση για λογαριασμό της εταιρείας DHL. Μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν ενδείξεις για τρομοκρατικό χτύπημα ή δολιοφθορά, δήλωσε ο Λιθουανός υπουργός Άμυνας Λαουρίνας Κασκιούνας σε δημοσιογράφους, προσθέτοντας ότι οι έρευνες θα διαρκέσουν «μια περίπου εβδομάδα».
Στην έρευνες συμμετέχουν και ειδικοί από την γερμανική υπηρεσία αεροπορικών δυστυχημάτων, ανακοίνωσε στο Βερολίνο το ομοσπονδιακό υπουργείο Μεταφορών.
Σε δηλώσεις του ο επικεφαλής των λιθουανικών υπηρεσιών πληροφοριών Ντάριους Γαουνίσκις τόνισε σε μέσα ενημέρωσης της χώρας του: «Είχαμε προειδοποιήσει ότι ενδέχεται να συμβεί κάτι τέτοιο. Αντιμετωπίζουμε μια ολοένα αυξανόμενη επιθετικότητα από πλευράς Ρωσίας». Πρόσθεσε ωστόσο ότι είναι πρόωρο να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα.
Πακέτα με εμπρηστικούς μηχανισμούς
Μετά από πυρκαγιές πακέτων σε ταχυδρομικές αποθήκες διαφόρων ευρωπαϊκών χωρών συνελήφθησαν στις αρχές Νοεμβρίου στη Λιθουανία ύποπτοι για συμμετοχή στην αποστολή δεμάτων με εμπρηστικούς μηχανισμούς σε δυτικές χώρες. Ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας της Λιθουανίας βλέπει πάντως ρωσικό δάκτυλο πίσω από τα περιστατικά.
Στα τέλη Αυγούστου έγινε γνωστό ότι οι γερμανικές αρχές ασφαλείας, όπως η Υπηρεσία Καταπολέμησης του Εγκλήματος και η Υπηρεσία Προστασίας του Συντάγματος, προειδοποιούν για «μη συμβατικούς εμπρηστικούς μηχανισμούς» που αποστέλλονται από αγνώστους μέσω παρόχων ταχυδρομικών υπηρεσιών.
Αφετηρία για τις προειδοποιήσεις των γερμανικών αρχών ήταν το περιστατικό του περασμένου Ιουλίου με ένα δέμα, το οποίο λίγο μετά την άφιξή του αεροπορικώς από χώρες της Βαλτικής στο κέντρο logistics της DHL στη Λειψία, πήρε φωτιά προκαλώντας μικρής έκτασης υλικές ζημιές.
«Πιθανή ρωσική δολιοφθορά»
Ανάλογο περιστατικό σημειώθηκε και στην Μεγάλη Βρετανία, όταν πακέτο κάηκε σε αποθήκη της DHL τον Ιούλιο και στην Πολωνία, όπου δέμα προκάλεσε πυρκαγιά σε φορτηγό της γερμανικής DHL. Στις αρχές Οκτωβρίου, ο επικεφαλής των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών Κεν ΜακΚάλουμ προειδοποίησε για ρωσικές πράξεις δολιοφθοράς και εμπρησμού.
Η Μόσχα θέλει να προκαλέσει «χάος» στις χώρες που στηρίζουν την Ουκρανία, δήλωσε ο βρετανός αξιωματούχος. Από την πλευρά του ο αντιπρόεδρος της κοινοβουλευτικής επιτροπής ελέγχου των υπηρεσιών πληροφοριών Ρόντεριχ Κιζεβέτερ, από το κόμμα των Χριστιανοδημοκρατών, δήλωσε στην εφημερίδα Handelsblatt ότι η Ρωσία είναι πολύ πιθανό να κρύβεται πίσω από την συντριβή του αεροσκάφους της Swiftair.
«Ακόμα και αν η υπόθεση δεν έχει διαλευκανθεί, είναι τουλάχιστον πιθανό να πρόκειται για ρωσική δολιοφθορά και άρα τρομοκρατικό πλήγμα, μιας και οι υπηρεσίες πληροφοριών είχαν προειδοποιήσει σχετικά».
Μπέρμποκ: Πιθανόν να είναι «υβριδικό περιστατικό» που συνδέεται με εξωτερική ανάμιξη
Και η υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Αναλένα Μπέρμποκ δεν απέκλεισε, με τη σειρά της, ότι η συντριβή του αεροπλάνου της DHL είναι «ένα ατύχημα ή ένα υβριδικό περιστατικό» που συνδέεται με εξωτερική ανάμιξη.
«Πρέπει να αναρωτηθούμε (...) σοβαρά αν ήταν ένα ατύχημα ή, όπως την περασμένη εβδομάδα, πάλι ένα υβριδικό περιστατικό», δήλωσε η Μπέρμποκ στο περιθώριο μιας συνόδου της G7 στην Ιταλία.
«Πρόσφατα, είχαμε υβριδικές επιθέσεις σε πολλές περιπτώσεις στην Ευρώπη (...) με στόχους μεμονωμένα άτομα, υποδομές υποθαλάσσιες ή στην ξηρά», ανέφερε η επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας σε συνέντευξη Τύπου στο Φιούτζι, λίγα χιλιόμετρα έξω από τη Ρώμη.
Ο πρόεδρος της Λιθουανίας Γκιτάνας Ναουσέντα επισκέφθηκε νωρίς το απόγευμα τον τόπο συντριβής του φορτηγού αεροπλάνου, μαζί με τους πρέσβεις της Γερμανίας και Ισπανίας στη χώρα. «Η έρευνα είναι ακόμη σε εξέλιξη και διεξάγεται από ειδικούς. Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι όλα θα ξεκαθαρίσουν και θα διευκρινιστούν λεπτομερώς», δήλωσε ο Ναουσέντα.
Οι αποκαλούμενες υβριδικές ενέργειες στοχεύουν να βλάψουν τους πολιτικούς θεσμούς μιας χώρας, να υπονομεύσουν την ασφάλειά της ή να επηρεάσουν την κοινή γνώμη της με μη στρατιωτικά μέσα, όπως δολιοφθορές ή επιθέσεις υπολογιστή.
Από την εισβολή στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, πολυάριθμοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι πιστεύουν ότι η Ρωσία διεξάγει έναν «υβριδικό πόλεμο» κατά των δυτικών χωρών που συμμάχησαν με το Κίεβο με στόχο την αποσταθεροποίησή τους.
Στην έρευνα για το αεροπλάνο της DHL, «οι γερμανικές και οι λιθουανικές αρχές εργάζονται ήδη σκληρά προς όλες τις κατευθύνσεις για να διευκρινίσουν το περιστατικό», δήλωσε η Γερμανίδα ΥΠΕΞ.
Τα αίτια της συντριβής του φορτηγού αεροσκάφους δεν είναι γνωστά σε αυτή τη φάση.
Ο αρχηγός της αστυνομίας της Λιθουανίας δήλωσε πως μια τρομοκρατική επίθεση δεν μπορεί να αποκλεισθεί ως λόγος της συντριβής, πρόσθεσε όμως ότι μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν ενδείξεις για κάτι τέτοιο. «Αυτή είναι μία από τις εκδοχές που χρειάζεται να ερευνηθούν και να επαληθευθούν. Εξακολουθούμε να έχουμε πολλή δουλειά μπροστά μας», δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου ο Αρούντα Παουλάουσκας.
Η DHL ανακοίνωσε από τη Φρανκφούρτη πως το αεροπλάνο πραγματοποιούσε «προσγείωση έκτακτης ανάγκης» όταν συνετρίβη και είχε τέσσερις επιβαίνοντες και πως τα αίτια παραμένουν μέχρι στιγμής άγνωστα. Το κτίριο, στο οποίο συνετρίβη, είχε δύο ορόφους και τέσσερα διαμερίσματα, ενώ ζούσαν σ' αυτό τρεις οικογένειες. Και οι 12 ένοικοι είναι ασφαλείς, δήλωσε ο Ποσέλα. Η πυρκαγιά στο αεροπλάνο τέθηκε υπό έλεγχο.
Δύο υποθαλάσσια καλώδια οπτικών ινών τηλεπικοινωνιακών δεδομένων κόπηκαν στη Βαλτική θάλασσα την περασμένη εβδομάδα, το ένα μεταξύ Φινλανδίας και Γερμανίας και το άλλο μεταξύ Σουηδίας και Λιθουανίας. Ευρωπαϊκές κυβερνήσεις κατηγόρησαν τότε τη Ρωσία για κλιμάκωση των υβριδικών επιθέσεων εναντίον των δυτικών συμμάχων της Ουκρανίας, αλλά απέφυγαν να κατηγορήσουν άμεσα τη Ρωσία για την καταστροφή των καλωδίων.