Ηγέτες αραβικών και μουσουλμανικών χωρών συμμετέχουν σήμερα σε σύνοδο κορυφής στη Σαουδική Αραβία αφιερωμένη στην κατάσταση στη Μέση Ανατολή, μια ευκαιρία να παρουσιάσουν στον νεοεκλεγέντα πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ενιαία θέση ικανή να επηρεάσει την αμερικανική πολιτική στην περιοχή, εκτιμούν οι ειδικοί.
Στη σύνοδο αυτή συμμετέχουν μέλη του Αραβικού Συνδέσμου – ενός παναραβικού οργανισμού στον οποίο συμμετέχουν 22 χώρες- και του Οργανισμού Ισλαμικής Συνεργασίας, στον οποίο συμμετέχουν περισσότερες από 50 μουσουλμανικές χώρες.
Οι συμμετέχοντες θα συζητήσουν «τη συνεχιζόμενη ισραηλινή επιθετικότητα στα παλαιστινιακά εδάφη και στον Λίβανο» και τις περιφερειακές εξελίξεις, μετέδωσε χθες Κυριακή το σαουδαραβικό πρακτορείο ειδήσεων SPA.
O Σαουδάραβας υπουργός Εξωτερικών Φαϊσάλ μπιν Φαρχάν ζήτησε στα τέλη Οκτωβρίου τη διεξαγωγή αυτής της συνόδου στη διάρκεια συνάντησης στο Ριάντ η οποία είχε στόχο τη δημιουργία μιας νέας «διεθνούς συμμαχίας» για την προώθηση της ίδρυσης ενός παλαιστινιακού κράτους.
Το Ισραήλ βρίσκεται σε πόλεμο με τη Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας από τις 7 Οκτωβρίου 2023, μετά την επίθεση της παλαιστινιακής οργάνωσης εναντίον του ισραηλινού εδάφους, και με τη Χεζμπολάχ στον Λίβανο από τον Σεπτέμβριο.
Η σημερινή σύνοδος διεξάγεται έναν χρόνο έπειτα από μια αντίστοιχη διάσκεψη στο Ριάντ του Αραβικού Συνδέσμου και του Οργανισμού Ισλαμικής Συνεργασίας, στη διάρκεια της οποίας άραβες και μουσουλμάνοι ηγέτες είχαν χαρακτηρίσει «βάρβαρες» τις ενέργειες του Ισραήλ στη Γάζα.
Η επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο ενδέχεται να κυριαρχήσει αυτή τη φορά στις συζητήσεις, εκτίμησε η Άντα Τζέικομπς του International Crisis Group.
«Η σύνοδος αυτή αποτελεί σημαντική ευκαιρία για τους ηγέτες της περιοχής να δείξουν στη μελλοντική κυβέρνηση Τραμπ τι αναμένουν από τις ΗΠΑ», πρόσθεσε η ερευνήτρια.
«Το μήνυμα θα επικεντρώνεται μάλλον στον διάλογο, στην αποκλιμάκωση και την καταγγελία των ισραηλινών στρατιωτικών εκστρατειών στην περιοχή», πρόσθεσε.
Επί προεδρίας Τζο Μπάιντεν οι ΗΠΑ παρέμειναν ο βασικότερος στρατιωτικός και διπλωματικός σύμμαχος του Ισραήλ.
Στη διάρκεια της πρώτης θητείας του Τραμπ, ο Ρεπουμπλικάνος είχε αυξήσει τις ενέργειές του υπέρ του Ισραήλ, υποστηρίζοντας τους ισραηλινούς οικισμούς στη Δυτική Όχθη, που βάσει του διεθνούς δικαίου είναι παράνομες.
Επίσης, μετέφερε την αμερικανική πρεσβεία από το Τελ Αβίβ στην Ιερουσαλήμ και την ίδια ώρα συνέβαλε στην εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ του Ισραήλ και αραβικών χωρών, όπως το Μπαχρέιν, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Μαρόκο.
Η Σαουδική Αραβία όμως δεν προχώρησε στην εξομάλυνση των σχέσεών της με το Ισραήλ, γεγονός που δεν εμπόδισε τον Τραμπ να συνεχίσει να ενισχύει τους οικονομικούς δεσμούς των επιχειρήσεών του με την πλούσια μοναρχία του Κόλπου επί προεδρίας Μπάιντεν.
Στον Αραβικό Σύνδεσμο και τον Οργανισμό Ισλαμικής Συνεργασίας συμμετέχουν χώρες που έχουν αναγνωρίσει το Ισραήλ και άλλες που είναι εντελώς αντίθετες στην ένταξή του σε περιφερειακούς θεσμούς.
Στην περσινή αντίστοιχη σύνοδο κορυφής κυριάρχησαν οι διαφωνίες σχετικά με τη λήψη μέτρων, όπως η διακοπή των οικονομικών και διπλωματικών δεσμών με το Ισραήλ.
Σύμφωνα με τον Ουμέρ Καρίμ, ειδικό αναλυτή της πολιτικής της Σαουδικής Αραβίας, η συμμετοχή του Ιρανού προέδρου Εμπραχίμ Ραϊσί στην περσινή σύνοδο, τον Νοέμβριο του 2023, αποτελεί ένδειξη των εξελίξεων που σημειώθηκαν στην περιφερειακή διπλωματία μετά την προηγούμενη θητεία του Τραμπ.
Τον Μάρτιο του 2023, Ριάντ και Τεχεράνη τερμάτισαν τη διπλωματική τους αντιπαράθεση, που διαρκούσε επτά χρόνια, χάρη στις μεσολαβητικές προσπάθειες της Κίνας.
Εξάλλου χθες Κυριακή ο ιρανικός κρατικός Τύπος μετέδωσε ότι ο επικεφαλής των ενόπλων δυνάμεων της Σαουδικής Αραβίας συναντήθηκε με Ιρανούς αξιωματούχους στην Τεχεράνη, με την ευκαιρία σπάνιας επίσκεψης ενός υψηλόβαθμου Σαουδάραβα αξιωματικού στο Ιράν.