Ο πρόεδρος της Λιθουανίας, Γκιτάνας Ναουσέντα, επέκρινε αυτήν την εβδομάδα την επιτροπή που είναι επιφορτισμένη με την αφαίρεση μνημείων και αλλαγή ονομάτων που σχετίζονται με το σοβιετικό ή ναζιστικό παρελθόν της βαλτικής χώρας, κατηγορώντας την ότι παίρνει αποφάσεις χωρίς να λαμβάνει υπόψη τις απόψεις των ειδικών, τροφοδοτώντας τον διχασμό στην κοινωνία.
Ο Ναουσέντα έκανε το σχόλιο αυτό σε ραδιοφωνική συνέντευξη, μετά την απόφαση της επιτροπής να αφαιρέσει ένα άγαλμα της Σαλομέγια Νέρις, μιας διάσημης ποιήτριας, η οποία στράφηκε στον κομμουνισμό μετά την προσάρτηση της Λιθουανίας από τη Σοβιετική Ένωση το 1940.
Ο Λιθουανός πρόεδρος τόνισε ότι η απόφαση για την απομάκρυνση του μνημείου ελήφθη από τη λεγόμενη επιτροπή «αποσοβιετοποίησης» χωρίς να ληφθεί επαρκώς υπόψη η γνώμη των ειδικών στην ιστορία και τη λογοτεχνία και συνέχισε προειδοποιώντας ότι αν η χώρα συνεχίσει σε αυτόν τον δρόμο, υπάρχει κίνδυνος να εκφυλιστεί συνολικά αυτή η διαδικασία «αποσοβιετοποίησης».
Υποσχέθηκε ότι, ως πρόεδρος, θα προσπαθήσει να αποτρέψει μια τέτοια εξέλιξη που κινδυνεύει τελικά να προκαλέσει «περισσότερο άγχος και αντιπαράθεση» σε αυτή την πρώην σοβιετική δημοκρατία της Βαλτικής.
Οι επικρίσεις του απορρίφθηκαν χθες από τον πρόεδρο αυτής της επιτροπής, που συστάθηκε πριν από ένα χρόνο βάσει νόμου που ψηφίστηκε τον Δεκέμβριο του 2022, ο οποίος διατάσσει την αφαίρεση μνημείων και δημοσίων συμβόλων της σοβιετικής και ναζιστικής περιόδου κατοχής.
Η απόφαση να αφαιρεθεί το άγαλμα της Σαλομέγια Νέρις από ένα σχολείο στην πρωτεύουσα Βίλνιους ελήφθη νωρίτερα αυτό το μήνα, ενώ άλλες λιθουανικές πόλεις είχαν αφαιρέσει το όνομα της ποιήτριας από τα ονόματα των δρόμων τους.
Γεννημένη το 1904, η Νέρις άρχισε να δημοσιεύει τα ποιήματά της το 1927 και έγραφε σε εθνικιστικά και καθολικά έντυπα, όμως αργότερα στράφηκε στον σοσιαλισμό. Το 1938 έλαβε το Λιθουανικό Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας.
Μετά την προσάρτηση της Λιθουανίας στη Σοβιετική Ένωση το 1940, ήταν μέρος της αντιπροσωπείας που ταξίδεψε στη Μόσχα για να ζητήσει επίσημα την ενσωμάτωση της χώρας της στη Σοβιετική Ένωση και έγραψε ένα εγκώμιο για τον Ιωσήφ Στάλιν.
Σε αντίθεση με τις άλλες δύο χώρες της Βαλτικής, τη Λετονία και την Εσθονία, όπου το ποσοστό του πληθυσμού ρωσικής καταγωγής είναι διψήφιο, στη Λιθουανία η ρωσική εθνική μειονότητα αντιπροσωπεύει ένα 4-5% του πληθυσμού.
