Ο Μαρτιν Γκρίφιθς, Βρετανός πρώην διπλωμάτης που βοήθησε να επιτευχθεί η συμφωνία της Μαύρης Θάλασσας για τα σιτηρά μεταξύ της Ουκρανίας και της Ρωσίας και έχει διατυπώσει πολλές φορές ανησυχίες για τον πόλεμο στη Γάζα, έχει πει ότι σχεδιάζει να διορίσει την αναπληρώτριά του Τζόις Μσούγια ως εκτελούσα χρέη επικεφαλής.
Ωστόσο, κάποιοι παρατηρητές λένε ότι το γεγονός πως δεν έχει οριστεί μόνιμος αντικαταστάτης δίνει το λάθος μήνυμα σε μια περίοδο κατά την οποία ορισμένοι δωρητές κάνουν περικοπές, με τον φετινό προϋπολογισμό των 48,7 δισεκ. δολαρίων να έχει χρηματοδοτηθεί σε ποσοστό μικρότερο του 20%.
«Κάποιος που εκτελεί χρέη προσωρινά δεν είναι κάτι καλό», δήλωσε στο Reuters ο Γιαν Έγκελαντ, που κατείχε τη θέση αυτή το 2003-2006 και είναι τώρα γενικός γραμματέας του Νορβηγικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες.
«Δεν έχουν την ίδια εξουσία, αντίληψη, την ίδια βαρύτητα σε μια περίοδο βαθιάς κρίσης στο ανθρωπιστικό έργο –- δεν είχαμε ποτέ στο παρελθόν τόσους πεινασμένους, τόσους ανθρώπους που να έχουν δεχθεί επίθεση, να έχουν κακοποιηθεί, με τόσο λίγες ελπίδες».
Άλλοι διπλωμάτες επίσης εξέφρασαν απογοήτευση που θα υπάρξει καθυστέρηση στον διορισμό μόνιμου αντικαταστάτη του Γκρίφιθς.
Με βάση τους άγραφους κανόνες του συστήματος των Ηνωμένων Εθνών, οι πέντε χώρες που έχουν μόνιμες θέσεις στο Συμβούλιο Ασφαλείας μοιράζονται τους βασικούς ρόλους. Η Βρετανία αναλαμβάνει την αρωγή, η Γαλλία τις ειρηνευτικές διαδικασίες, οι ΗΠΑ τις πολιτικές υποθέσεις, η Κίνα τις οικονομικές υποθέσεις και η Ρωσία μια κρίσιμη θέση του ΟΗΕ στην Ευρώπη.
Οι πέντε προηγούμενοι αξιωματούχοι αρμόδιοι για την ανθρωπιστική βοήθεια πριν από τον Έγκελαντ ήταν όλοι Βρετανοί και παραδοσιακά οι υποψηφιότητες των χωρών δεν αμφισβητούνται από τα άλλα τέσσερα μόνιμα μέλη, ούτε από άλλα μέλη του ΟΗΕ.
Ο Ρίτσαρντ Γκόουαν, διευθυντής των Ηνωμένων Εθνών στο International Crisis Group, δήλωσε ότι η καθυστέρηση στον διορισμό διαδόχου υποδηλώνει ότι ο Γκουτέρες, που κάνει συνεντεύξεις με υποψηφίους, περιμένει τα αποτελέσματα των βρετανικών εκλογών της 4ης Ιουλίου.
«Προφανώς θα ήταν προτιμότερο να είχαμε μια πιο συντεταγμένη αλλαγή σκυτάλης», δήλωσε, προσθέτοντας ότι, εάν η θέση παραμείνει ανοικτή για πολύ καιρό, «αυτό θα δώσει μια εντύπωση ολίσθησης».
Ο υποψήφιος της Βρετανίας είναι ο υφυπουργός Εξωτερικών Ταρίκ Άχμαντ, σύμφωνα με διπλωμάτες. Το Reuters δεν ήταν σε θέση να επιβεβαιώσει τους άλλους υποψηφίους.
Με την αποχώρηση του Γκρίφιθς, επανήλθαν στο προσκήνιο οι ανησυχίες για το σημερινό σύστημα διορισμών.
Η ένωση προσωπικού του ΟΗΕ στη Γενεύη απέστειλε επιστολή στον Γκουτέρες καλώντας τον να καταστήσει τη διαδικασία «διαφανή, συμπεριληπτική και αξιοκρατική … αντί να βασίζεται μόνο την εθνικότητα του υποψηφίου».