Ο αμερικανικός ιδιωτικός στρατός Blackwater έλαμψε δια των εγκλημάτων του στο Ιράκ. Ο ρόλος της ρωσικής Βάγκνερ του μακαρίτη Πριγκόζιν στην Αφρική είναι εξίσου σκοτεινός. Ωστόσο, υπάρχει ένας ιδιωτικός στρατός που «τεμπελιάζει» εδώ και… 200 χρόνια!
Το εντυπωσιακό σύνταγμα των Σκωτσέζων Atholl Highlanders αποτελεί τον μοναδικό ιδιωτικό στρατό στην Ευρώπη, έχοντας διοικητή τον συνταγματάρχη τους, ο οποίος είναι ο Δούκας του Άθολ.
Πρόκειται για τον παλαιότερο ίσως ιδιωτικό στρατό που υπάρχει, με την ιστορία του να ξεκινάει από τον 18αιώνα.
Ο λόγος όμως που δεν έχουμε ακούσει γι’ αυτόν τον στρατό, όπως ακούμε για τη Βάγκνερ ή την Blackwater μαρτυράται από τον οπλισμό τους: Είναι ο μοναδικός στρατός που ο οπλισμός τους είναι οι γκάιντες και τα τυφέκια Lee–Metford, τα οποία έχουν καταργηθεί εδώ και 100 χρόνια.
Η στρατιωτική δράση περιορίζεται στα τέλη Μαΐου κάθε χρόνο, όταν 100 στρατιώτες παρελαύνουν με την μπάντα τους υπό τον συνταγματάρχη τους Δούκας του Άθολ.
Το άδοξο τέλος… της αρχής
Ωστόσο, η μονάδα ξεκίνησε πολλά υποσχόμενη. Το σύνταγμα ιδρύθηκε στο Περθσάιρ από τον John Murray, 4ο Δούκα του Άθολ, ως το 77ο Σύνταγμα το 1777.
Η αποστολή που θα αναλάμβανε ήταν δύσκολη: θα μεταφερόταν στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, στις ΗΠΑ, για να ανακουφίσει τις βρετανικές δυνάμεις που τα είχαν βρει σκούρα αντιμετωπίζοντας τους Αμερικανούς επαναστάτες.
Οι όροι με τους οποίους δημιουργήθηκε το σύνταγμα δήλωναν ότι οι άνδρες επρόκειτο να απασχοληθούν είτε για τρία χρόνια είτε για τη διάρκεια του πολέμου στην Αμερική.
Ωστόσο, οι Βρετανοί ηττήθηκαν στον πόλεμο ενώ η θητεία του συντάγματος πλησίαζε στο τέλος της και έτσι οι στρατιώτες ανέμεναν ότι το σύνταγμα θα διαλυόταν.
Ωστόσο, οι βρετανικές αρχές, που μόλις είχαν ξοδέψει χρόνο και χρήματα για να τους εκπαιδεύσουν, ήθελαν το σύνταγμα να υπηρετήσει στις Ανατολικές Ινδίες. Έτσι το σύνταγμα μεταφέρθηκε στην Αγγλία και βάδισε στο Πόρτσμουθ για να επιβιβαστεί στα πλοία για να υπηρετήσει στην Ινδία.
Μόλις λοιπόν οι άνδρες πληροφορήθηκαν τα σχέδια της διοίκησης στασίασαν τερματίζοντας έτσι την υπηρεσία τους στον Βρετανικό Στρατό, με άδοξο τέλος καθώς δεν έριξαν ούτε τουφεκιά. ανταρσίασαν και διαλύθηκαν. Το σύνταγμα οδηγήθηκε στο Μπέργουικ, όπου διαλύθηκε το 1783. Έτσι, η υπηρεσία στον βρετανικό στρατό των Atholl Highlanders έφτασε σε απότομο και μάλλον άτιμο τέλος.
Σωματοφύλακες της Βασίλισσας και σε… πάρτυ
Περισσότερα από 50 χρόνια αργότερα, το 1839, ο George Murray, 6ος δούκας του Atholl, ανασυγκρότησε το σύνταγμα ως σωματοφυλακή το οποίο συμμετείχε στο τουρνουά Eglinton στο Κάστρο Eglinton, στο Ayrshire που βρίσκεται στη νοτιοδυτική Σκωτία.
Στη πραγματικότητα, το τουρνουά αυτό ήταν μια προσπάθεια –παρωδία ίσως- αναβίωσης των μεσαιωνικών κονταρομαχιών στο οποίο συμμετείχε η αφρόκρεμα της βρετανικής και ευρωπαϊκής αριστοκρατίας. Βέβαια εκείνες οι εκδηλώσεις, στις οποίες προσποιοούνται και ντύνονται όπως 400 χρόνια πριν, αποδείχτηκαν γραφικές και καταστροφικές οικονομικά.
Τρία χρόνια αργότερα, το 1842, το σύνταγμα συνόδευσε τη βασίλισσα Βικτώρια κατά τη διάρκεια της περιοδείας της στο Περθσάιρ και, το 1844, όταν η Βασίλισσα φιλοξενήθηκε από τον Δούκα στο Κάστρο Μπλερ. Αποστολή του συντάγματος ήταν η φρούρηση της βασίλισσας.
Γι’ αυτή την αναίμακτη υπηρεσία που παρείχαν οι στρατιώτες του συντάγματος, η Βικτώρια ενέταξε τους Atholl Highlanders τεχνικά ως μέρος των ενόπλων δυνάμεων τη Αυτοκρατορίας.
Υπό τον John Stewart-Murray, 7ο Δούκα, το σύνταγμα παρείχε τακτικά φρουρούς για τους βασιλικούς επισκέπτες στο Κάστρο Μπλερ. Επιπλέον, το σύνταγμα παρευρέθηκε επίσης στις εκδηλώσεις του Braemar, που είναι αγαπημένα παιχνίδια των Σκωτσέζων εδώ και εκατοντάδες χρόνια. Επίσης συμμετέχει σε διάφορες δοκιμασίες δύναμης και αντοχής στις ετήσιες συγκεντρώσεις του Άθολ (Atholl Gathering), οι οποίες αναμένεται να επαναληφθούν τον Μάιο του 2024.
Και ξανά παρελάσεις
Μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι παρελάσεις του συντάγματος έγιναν λιγότερες, αν και παρείχε φρουρούς όταν ο διάδοχος της Ιαπωνίας και ο βασιλιάς Φαϊζάλ Α΄ του Ιράκ επισκέφτηκαν το Κάστρο Μπλερ το 1921 και το 1933 αντίστοιχα.
«Κατά τη διάρκεια και των δύο παγκόσμιων πολέμων, οι Άντρες του Άθολ υπηρέτησαν σε πολλά συντάγματα, συμπεριλαμβανομένων κυρίως του Black Watch και του Scottish Horse Cavalry, αλλά οι τελετουργικοί Atholl Highlanders ήταν ουσιαστικά ένα λείψανο, ένα πράγμα του παρελθόντος» αναφέρει ο πρώην οπλίτης του συντάγματος Greg Murray.
Για πολλά χρόνια το σύνταγμα παρέμενε αδρανές, ώσπου ο 10ο Δούκας του Άθολ, Iain Murray, το «ενεργοποίησε»… με μια παρέλαση στις 8 Απριλίου 1966 στο Κάστρο Μπλερ για πρώτη φορά μετά από 33 χρόνια. Ο Δούκας πήρε την απόφαση να αναβιώσει την ετήσια παρέλαση του συντάγματος και γι΄αυτό προσκάλεσε να συμμετάσχουν μόλις οκτώ ντόπιοι άνδρες -ως επί το πλείστον υπάλληλοι κτηματολογίου- και όλοι με προηγούμενη στρατιωτική εκπαίδευση.
Το 1973 το σύνταγμα επέστρεψε στη συγκέντρωση Braemar και συμμετείχε σε μια πορεία μπροστά από τη βασίλισσα και άλλα μέλη της βασιλικής οικογένειας.
Οι εκδηλώσεις Atholl Gathering επανήλθαν στο Target Park τον Ιούνιο του 1984, ωστόσο πολλοί φοβήθηκαν ότι το σύνταγμα θα διαλυόταν, μετά τον θάνατο του 10ου Δούκα το 1996.
Ωστόσο, ο διάδοχός του, John Murray, 11ος Δούκας του Atholl, ενημέρωσε ότι θα συνέχιζε τον παραδοσιακό του ρόλο, παρά το γεγονός ότι η μόνιμη κατοικία του ήταν στη Νότια Αφρική. Παρ’ όλα αυτά επισκεπτόταν το Μπλερ, σχεδόν κάθε χρόνο, για να επιθεωρήσει την ετήσια παρέλαση του συντάγματος μέχρι τον θάνατό του. Ο 12ος Δούκας συνεχίζει αυτή την παράδοση, αποτελώντας τον μοναδικό ιδιωτικό στρατό που απλά… κάνει παρελάσεις.
