Ο Κόλπος της Γουινέας είναι πιο ασφαλής από ό,τι ήταν παλιά, με μια σταθερή μείωση των περιστατικών πειρατείας και ένοπλων ληστειών στη θάλασσα που αναφέρθηκαν τον περασμένο χρόνο.
Μια νέα έκθεση του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών λέει ότι η άλλαξε η τακτική των πειρατώνγιατί μεγαλύτερο κέρδος πλεον έχουν από την κλοπή πετρελαίου, γνωστή ως «καυσίμων».
Ο Κόλπος της Γουινέας βρίσκεται στα ανοικτά των ακτών της Δυτικής Αφρικής από τη Σενεγάλη μέχρι την Αγκόλα και είναι μια σημαντική ναυτιλιακή οδός για το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, καθώς και μια ζώνη για διεθνή αλιεία. Η περιοχή έχει μια ιστορία πειρατών που αλλάζουν συνεχώς τακτική για να ανταποκριθούν στις μεταβαλλόμενες οικονομικές συνθήκες.
Τα τελευταία 15 χρόνια, αυτή η περιοχή έχει γίνει ένα από τα hotspots στον κόσμο για τη θαλάσσια πειρατεία, προωθώντας μια ποικιλία μορφών εγκληματικότητας, όπως ένοπλες επιθέσεις, επιβίβαση πλοίων και αεροπειρατεία, απαγωγές και δολοφονίες μελών του πληρώματος.
Τα έτη μεταξύ 2016 και 2021 σημειώθηκε ιδιαίτερα αύξηση των απαγωγών για λύτρα, η οποία κορυφώθηκε το 2020 όταν περίπου 140 άνθρωποι απήχθησαν στη θάλασσα, σύμφωνα με μελέτη του Παγκόσμιου Προγράμματος Ναυτιλιακού Εγκλήματος του Γραφείου των Ηνωμένων Εθνών για τα Ναρκωτικά και το Έγκλημα (UNODC).
Ωστόσο, αυτή η απότομη αύξηση των απαγωγών και άλλων εγκλημάτων άρχισε να μειώνεται σημαντικά τον Απρίλιο του 2021, σύμφωνα με την έκθεση.
Ο ΟΗΕ επαίνεσε τις συνεργατικές προσπάθειες των εθνικών αρχών για την καταπολέμηση της πειρατείας, όπως οι αυξημένες ναυτικές περιπολίες από το Ναυτικό της Νιγηρίας, σε συνδυασμό με την υποστήριξη των περιφερειακών και διεθνών ομολόγων τους, αλλά είπε ότι μπορεί επίσης να οφείλεται σε αλλαγή στρατηγικής εκ μέρους της εγκληματικές ομάδες.
«Οι πειρατικές ομάδες προσαρμόζονται στην μεταβαλλόμενη δυναμική τόσο στη θάλασσα όσο και στις παράκτιες περιοχές», είπε η Μάρθα Άμα Ακιάα Πόμπι, υφυπουργός των Ηνωμένων Εθνών για την Αφρική, στο Συμβούλιο Ασφαλείας την περασμένη εβδομάδα παρουσιάζοντας την έκθεση.
«Από αυτή την άποψη, η πρόσφατη μείωση των κρουσμάτων πειρατείας μπορεί εν μέρει να αποδοθεί στη στροφή των εγκληματικών δικτύων σε άλλες μορφές θαλάσσιου και ποταμού εγκλήματος, όπως η ανεφοδιασμός πετρελαίου και διάφορες άλλες μορφές κλοπής, τις οποίες πιθανώς θεωρούν ως τόσο λιγότερο επικίνδυνο όσο και πιο κερδοφόρο», είπε ο Pobee.
Είπε ότι είναι επιτακτική ανάγκη για τα κράτη του Κόλπου της Γουινέας και τους περιφερειακούς και διεθνείς εταίρους τους όχι μόνο να συνεχίσουν τις προσπάθειές τους και να παραμείνουν σε εγρήγορση, αλλά και να εντείνουν τις προσπάθειες για τη δημιουργία ενός ασφαλούς και σταθερού ναυτικού περιβάλλοντος.
Η εκτεταμένη φτώχεια, και οι αυξανόμενες οικονομικές πιέσεις της κλιματικής αλλαγής έχουν συνδυαστεί με την παράνομη, λαθραία και άναρχη αλιεία και τροφοδοτούν την ανάπτυξη της πειρατείας στον Κόλπο αναφέρει η έκθεση.
Σύμφωνα με την έκθεση, το 2005 οι πειρατείες που έγιναν στον κόλπο ήταν κυρίως από εγκληματίες που επιβιβάζονταν και λήστευαν πλοία υποστήριξης πετρελαίου και φυσικού αερίου. Από το 2010 έως το 2015, οι τακτικές τους εξελίχθηκαν για να προσθέσουν αεροπειρατεία και απαγωγές, εξακολουθώντας να στοχεύουν κυρίως δεξαμενόπλοια φορτωμένα με εξευγενισμένα προϊόντα.
Λόγω πολλών παραγόντων, συμπεριλαμβανομένης της παγκόσμιας κατάρρευσης των τιμών του πετρελαίου, αυτές οι περιπτώσεις «πετρελαιοπειρατείας» μειώθηκαν με την πάροδο του χρόνου και είχαν σχεδόν εξαφανιστεί μέχρι το 2016, αντικαθιστώντας τις απαγωγές για λύτρα.
Η έκθεση ανέφερε ότι καθώς ο συνολικός αριθμός των περιστατικών μειώθηκε, η εγκληματική δραστηριότητα μετατοπίστηκε επίσης νότια προς την κεντρική Αφρική για να αποφύγει τις αυξημένες περιπολίες του Ναυτικού της Νιγηρίας.
Μια άλλη ανησυχία που αντιμετωπίζεται στην έκθεση ήταν ο αυξανόμενος κίνδυνος «διάχυσης της τρομοκρατικής απειλής από το κεντρικό Σαχέλ προς τον Κόλπο της Γουινέας».
«Προς το παρόν, δεν υπάρχουν σταθερά στοιχεία που να υποδεικνύουν πιθανούς ή πιθανούς δεσμούς μεταξύ τρομοκρατικών και πειρατικών ομάδων», είπε ο Πόμπι στο Συμβούλιο Ασφαλείας. «Ωστόσο, η αντιμετώπιση των υποκείμενων κοινωνικών, οικονομικών και περιβαλλοντικών προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι κοινότητες στην περιοχή θα χρησιμεύσει τελικά στον περιορισμό και των δύο απειλών», είπε.
