Nοτιοανατολικά από την Ακρόπολη της Αθήνας, η σιλουέτα του δεξαμενόπλοιου Πσκοφ χάθηκε την προηγούμενη εβδομάδα προς τα γαλανά νερά του Αιγαίου. Μέσα στο μπλε ναυτικό της κύτος, μήκους σχεδόν 300 μέτρων, ένας κρυμμένος θησαυρός: ένα φορτίο υγροποιημένου καθαρού καυσίμου.
Η Ευρώπη διψάει για LNG αφού η Ρωσία έκλεισε τις περισσότερες ακαθάριστες πωλήσεις καυσίμων αγωγού στην ήπειρο, μετατρέποντας τη ζωτικότητα σε όπλο στην σύγκρουση με την Ουκρανία και τους δυτικούς συμμάχους της, αναφέρει το Bloomberg.
Δεκάδες πλοία μεταφοράς LNG όπως το Πσκοφ ελλιμενίζονται τώρα στην Ευρώπη, μεταφέροντας καύσιμα από το εξωτερικό για να διατηρήσουν τα φώτα αναμμένα και τα σπίτια ζεστά αυτόν τον χειμώνα. Ωστόσο, το Πσκοφ δεν ταξίδεψε στην Ελλάδα από έναν δυτικό σύμμαχο, όπως το Κατάρ. Σαρκαστικά, απέπλευσε από την ίδια τη Ρωσία.
Και ποτέ από κανένα απαράμιλλο ρωσικό λιμάνι LNG. Εναλλακτικά, ήταν το παρθενικό φορτίο από έναν ολοκαίνουργιο τερματικό σταθμό που χρησιμοποιεί η Μόσχα για να προωθήσει μερικά από τα ίδια ακριβώς καύσιμα που μόλις λίγες εβδομάδες στο παρελθόν έστελνε στη Γερμανία. Η ολοκαίνουργια εγκατάσταση βρίσκεται δίπλα στον διαβόητο αντλιοστάσιο Πορτόβαγια στον ανενεργό πλέον αγωγό Nord Stream 1.
Το Πσκοφ- και η απίθανη προέλευσή του - είναι ένα μέρος ενός πολύ ευρύτερου εμπορίου που λαμβάνει ελάχιστη ή καθόλου προσοχή, ανεξάρτητα από την πολιτική και οικονομική του σημασία. Σχεδόν κάτω από το ραντάρ, η Ρωσία συνεχίζει να προωθεί τόνους εκατοντάδων χιλιάδων {δολαρίων} σε φορτία LNG, κυρίως στα πανομοιότυπα έθνη που έχουν επιβάλει κυρώσεις στη Μόσχα.
Είναι ένα ισχυρό όπλο
Αν και αναγνωρίζεται περισσότερο για τις τεράστιες εξαγωγές καυσίμων της σε αγωγούς, η Ρωσία είναι ο τέταρτος μεγαλύτερος αποστολέας LNG στον κόσμο, ακολουθώντας αποκλειστικά το Κατάρ, την Αυστραλία και τις ΗΠΑ και μπροστά από άλλους όπως η Μαλαισία και η Νιγηρία.
«Το Κρεμλίνο φαίνεται να σημείωσε μια γεωπολιτική νίκη διατηρώντας ανέπαφα τα έσοδα από τις παγκόσμιες ακαθάριστες πωλήσεις LNG», υποστηρίζει η Anne-Sophie Corbeau, μελετήτρια στο Middle on International Vitality Coverage στο Columbia College στη Νέα Υόρκη.
Οι δυτικές χώρες έχουν επιβάλει κυρώσεις στο ρωσικό πετρέλαιο, ωστόσο δεν έχουν αγγίξει τα ρωσικά καύσιμα. Έτσι, σχεδόν το 80% του LNG που εξήγαγε το Κρεμλίνο σε αυτό το σημείο αυτό το έτος έχει πάει σε ευρωπαϊκά και ασιατικά έθνη που έχουν επιβάλει κάποιου είδους τιμωρητικά μέτρα κατά του Βλαντιμίρ Πούτιν. Πληρώνουν το κόστος της αγοράς για τα καύσιμα και στέλνουν τα μετρητά στους υποστηρικτές του Ρώσου προέδρου. Η Κίνα, η Ιαπωνία, η Γαλλία και η Ισπανία αντιπροσωπεύουν πολλές από τις αγορές.
Στην τρέχουσα τροχιά τους, οι ακαθάριστες πωλήσεις υγροποιημένου φυσικού αερίου της Ρωσίας θα φτάσουν σε υπερβολικό ετήσιο αρχείο το 2022, σύμφωνα με εκτιμήσεις που βασίζονται κυρίως σε πληροφορίες παρακολούθησης δεξαμενόπλοιων που συγκεντρώθηκαν από το Bloomberg. Μεταξύ Ιανουαρίου και Σεπτεμβρίου, οι αποστολές ανήλθαν κατά μέσο όρο σε 2,78 εκατομμύρια μετρικούς τόνους το μήνα, σε αντίθεση με μέσο όρο 2,62 εκατομμύρια για ολόκληρο το 2021 και μέσο όρο 2,56 εκατομμύρια το 2019, πριν από την πανδημία.
Η Ισπανία, ο έκτος μεγαλύτερος αγοραστής υγροποιημένου φυσικού αερίου στον κόσμο, έχει εισαγάγει σε αυτό το σημείο το 2022 επιπλέον από τη Ρωσία παρά ένα άλλο έτος. Το Βέλγιο βρίσκεται επίσης σε παρακολούθηση για να ξεπεράσει τον προσωπικό του ετήσιο φάκελο. Και η Γαλλία αγόρασε περίπου 6% επιπλέον μεταξύ Ιανουαρίου και Σεπτεμβρίου σε σχέση με ολόκληρο το 2021.
Η αχίλλειος πτέρνα της Ευρώπης και της ΒΑ Ασίας
Οι αγορές παρουσιάζουν πώς η Ρωσία συνεχίζει να εκμεταλλεύεται την αχίλλειο πτέρνα της Ευρώπης και της Βορειοανατολικής Ασίας: την εξάρτησή τους από τα καθαρά καύσιμα. Στην Ιαπωνία, αυτό το γεωπολιτικό λογισμικό λειτουργεί αθόρυβα, με το Τόκιο να λαμβάνει μια δειλή απάντηση κάλυψης προς τη Ρωσία. Ενώ οι κορυφαίες αμερικανικές και ευρωπαϊκές εταιρείες ζωτικότητας συγκρίσιμες με την Exxon Mobil Corp. και τη Shell Plc έχουν εγκαταλείψει τη Ρωσία, οι ιαπωνικές αρχές έχουν υποστηρίξει να παραμείνουν οι εγχώριοι πρωταθλητές της ζωτικότητας.
Η Ιαπωνία επέμενε επιπλέον να αποκλείει τις ακαθάριστες πωλήσεις πετρελαίου από μια βασική ρωσική επιχείρηση ζωτικότητας από το ανώτατο όριο αξίας πετρελαίου G-7. Οι ροές LNG παρουσιάζουν επιπλέον πώς η Ρωσία εκτελεί ένα κυνήγι γάτας και ποντικιού με τους καταναλωτές καυσίμων της στη Δύση, κλείνοντας ορισμένους τις εξαγωγές, ωστόσο, διατηρώντας άλλες ανοιχτές, εξαργυρώνοντας το κόστος του φακέλου και αξιοποιώντας τις ως πολιτική και οικονομική μόχλευση.
Είναι ένα μέρος μιας οικονομικής υβριδικής σύγκρουσης που ο Πούτιν κατέκτησε ως πρώην αξιωματικός των μυστικών υπηρεσιών της KGB. Θα έπρεπε η Ευρώπη να προχωρήσει σε αγορές για ρωσικό LNG; Η ηθική υπόθεση είναι προφανής: όχι. Και, πάνω απ' όλα, όχι από έναν ρωσικό τερματικό σταθμό που κατασκευάστηκε για να παρακάμψει, αν και μερικώς, τον πλέον ανενεργό αγωγό Nord Stream 1.
Η οικονομική υπόθεση είναι πολύ λιγότερο σαφής χαμηλότερη: Το επόμενο έτος, η Ευρώπη θα επιθυμούσε όλο το LNG που πιθανότατα θα διατηρούσε να ανοικοδομήσει, για άλλη μια φορά, τα αποθέματα καυσίμων της νωρίτερα από την έναρξη μιας σύγχρονης περιόδου θέρμανσης. Επειδή το Worldwide Financial Fund το έθεσε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα: «Ο χειμώνας του 2022 θα είναι πιθανότατα δύσκολος για την Ευρώπη, ωστόσο ο χειμώνας του 2023 θα είναι πιθανώς χειρότερος».
Εάν η σύγκρουση στην Ουκρανία συνεχιστεί, η ήπειρος θέλει τις αποστολές. Το κέρδος για την Ευρώπη, αποφεύγοντας την έλλειψη καυσίμων το επόμενο έτος, μπορεί να είναι μεγαλύτερο από το κέρδος για τη Ρωσία ως πρόσθετο εισόδημα. Από καθαρά οικονομική άποψη, ίσως είναι λογικό να αγοράσετε από τη Ρωσία. Ωστόσο, η γεωπολιτική περίπτωση είναι τόσο απλή όσο και η ηθική: Εφόσον η Ευρώπη αγοράζει ρωσικά καύσιμα, είτε μέσω αγωγού είτε μέσω υπηρεσίας LNG όπως το Πσκοφ, θα μπορούσε να είναι στο έλεος του Πούτιν. Είναι μια αγορά πωλητών - και ο πωλητής, κανείς εκτός από τον Ρώσο πρόεδρο, μπορεί να καθορίσει κατά την κρίση του πότε θα κλείσει τη βαλβίδα ή πότε θα ακινητοποιήσει τα πλοία.
