Η τελετή ξεκίνησε στις 2.00 μ.μ. (08:00 ώρα Ελλάδας) με τη χήρα του Άμπε, Ακίε, να φθάνει κρατώντας την τεφροδόχο με την τέφρα του συζύγου της στο Nippon Budokan Hall στο κέντρο του Τόκιο, ενώ παιάνιζε η στρατιωτική μπάντα και αντηχούσε στην αίθουσα ο ήχος των τιμητικών κανονιοβολισμών.
Χιλιάδες άνθρωποι κατέκλυσαν προσδιορισμένα σημεία κοντά στον χώρο αυτόν από νωρίς το πρωί για να αποτίσουν ύστατο φόρο τιμής. Μέσα σε μερικές ώρες περίπου 10.000 άνθρωποι είχαν εναποθέσει λουλούδια, σύμφωνα με τηλεοπτικά πλάνα, με περισσότερους να περιμένουν στην ουρά μέχρι και τρεις ώρες.
Η δολοφονία του Άμπε σε προεκλογικό συλλαλητήριο στις 8 Ιουλίου προκάλεσε ένα κύμα αποκαλύψεων για τις σχέσεις ανάμεσα σε βουλευτές του κυβερνώντος Φιλελεύθερου Δημοκρατικού Κόμματος (LDP) του οποίου υπήρξε ηγέτης και της Εκκλησίας της Ενοποίησης, την οποία επικριτές αποκαλούν καλτ, προκαλώντας μια αντίδραση εναντίον του νυν πρωθυπουργού Φούμιο Κισίντα.
Με τα ποσοστά της δημοτικότητάς του να πέφτουν στο χαμηλότερο επίπεδο εξαιτίας της αντιπαράθεσης, ο Κισίντα ζήτησε συγγνώμη και υποσχέθηκε να διακόψει τις σχέσεις του κόμματος με την εκκλησία.
Όμως η αντίθεση στο να τιμηθεί ο Άμπε με κρατική κηδεία, την πρώτη από το 1967, παρέμεινε, καθώς 11,5 εκατ. δολάρια επιβάρυναν το κράτος σε μια εποχή οικονομικής δυσκολίας για τους απλούς πολίτες.
Σε ένα τμήμα του κεντρικού Τόκιο, διαδηλωτές κρατούσαν πανό και φώναζαν «Όχι στην κρατική κηδεία» υπό τους ήχους μιας κιθάρας.
Μέσα στο Budokan, που είναι πιο γνωστό ως χώρος συναυλιών, ένα μεγάλο πορτρέτο του Άμπε με μαύρη κορδέλα δέσποζε πάνω από έναν πάγκο με πράσινα, άσπρα και κίτρινα λουλούδια.
Κάπου δίπλα, ένας τοίχος με φωτογραφίες που έδειχναν τον Άμπε να περπατά μαζί με τους ηγέτες της G7, να κάνει χειραψίες με παιδιά και να επισκέπτεται περιοχές καταστροφών.
Τη σιγή ενός λεπτού ακολούθησε μια αναδρομή στην πολιτική ζωή του Άμπε και ομιλίες από ηγετικές φυσιογνωμίες του κυβερνώντος κόμματος, περιλαμβανομένου του Κισίντα και του Γιοσιχίντε Σούγκα, διαδόχου του Άμπε και προκατόχου του Κισίντα στην πρωθυπουργία.
Ο Σούγκα σημείωσε πως πολλοί εικοσάρηδες και τριαντάρηδες ήρθαν για να προσφέρουν λουλούδια.
«Έλεγες πάντα ότι ήθελες να κάνεις την Ιαπωνία καλύτερη, ότι ήθελες οι νέοι άνθρωποι να έχουν ελπίδα και περηφάνια», είπε με τρεμάμενη από τη συγκίνηση φωνή ο Σούγκα.
Η σύζυγος του Άμπε, η οποία φορούσε ένα μαύρο κιμονό, σκούπισε τα δάκρυά της κατά την ομιλία του Σούγκα.
Η τελετή τελείωσε όταν και ο τελευταίος πενθών τοποθέτησε λουλούδια στη σκηνή και στη συνέχεια ο Κισίντα και η Άκιε Άμπε μετέφεραν την τεφροδόχο έξω από την αίθουσα.
Περίπου 4.300 άνθρωποι παρακολούθησαν την ίδια την επικήδεια τελετή, μαζί με τουλάχιστον 48 νυν ή πρώην κυβερνητικούς αξιωματούχους, περιλαμβανομένης της αντιπρόεδρου των ΗΠΑ Καμάλα Χάρις και του Ινδού πρωθυπουργού Ναρέντρα Μόντι.
«Ήταν εκείνος που επινόησε τον όρο ελεύθερος και ανοικτός Ινδικός-Ειρηνικός Ωκεανός», δήλωσε η Χάρις στους δημοσιογράφους μετά την κηδεία, αναφερόμενη σε μια ιδέα που έχει γίνει ο ακρογωνιαίος λίθος της ασφάλειας στην Ασία.
«Αγαπάμε αυτές τις αρχές και επιμένουμε σε αυτές. Είναι μέρος του δεσμού που διαμορφώνει τη συμμαχία», ανέφερε.
Ο πρεσβευτής της Ρωσίας στην Ιαπωνία, Μιχαήλ Γκαλούζιν, ήταν επίσης παρών.
Κάπου 20.000 αστυνομικοί είχαν αναπτυχθεί, οι γύρω δρόμοι έκλεισαν, ακόμη και μερικά σχολεία καθώς η Ιαπωνία επιδίωξε να αποφύγει τα λάθη ασφαλείας που οδήγησαν στη δολοφονία του Άμπε με αυτοσχέδιο όπλο από έναν ύποπτο ο οποίος, σύμφωνα με την αστυνομία, κατηγόρησε την Εκκλησία της Ενοποίησης ότι οδήγησε την οικογένειά του στη φτώχεια.
Η κρατική κηδεία για τον Άμπε, που είχε λάβει ιδιωτική κηδεία μετά τη δολοφονία του, ήταν η πρώτη για έναν πρώην πρωθυπουργού από το 1967 για τον πρώην πρωθυπουργό Σιγκέρου Γιοσίντα.
Ο Κισίντα αιτιολόγησε την απόφαση λέγοντας πως ήταν ένας τρόπος να τιμηθούν τα επιτεύγματα του Άμπε και να υποστηριχθεί η δημοκρατία. Όμως οι Ιάπωνες παραμένουν διχασμένοι. Μόνο το 30% των ερωτηθέντων σε μια πρόσφατη δημοσκόπηση του δικτύου Asahi συμφώνησαν με την κρατική κηδεία, ενώ το 54% εξέφρασε την αντίθεσή του.
«Νομίζω πως η απόφαση του Κισίντα για την κρατική κηδεία υπαγορεύθηκε από ένα μείγμα μιας αίσθησης πολιτικής ικανότητας, προσωπικού συναισθήματος και πολιτικού υπολογισμού», δήλωσε ο Τζέιμς Μπρέιντι, επικεφαλής αναλυτής για την Ιαπωνία στην εταιρία παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών Teneo.
«Υποψιάζομαι πως ο Κισίντα εξέλαβε πολύ προσωπικά την απώλεια του Άμπε», ανέφερε.
Ακόμη και χωρίς τις πρόσφατες αποκαλύψεις για την Εκκλησία της Ενοποίησης, θα ήταν δύσκολο να φανταστεί κανείς μια κατάσταση όπου η πλειονότητα των Ιαπώνων θα συμφωνούσαν να τιμηθεί ο Άμπε με κρατική κηδεία, δήλωσε ο Τομπάιας Χάρις, μέλος του Center for American Progress και συγγραφέας μιας βιογραφίας του πρώην πρωθυπουργού.
«Ήταν κάποιος που σχεδόν καλωσόριζε και προκαλούσε την αντιπαράθεση και θεωρούσε πως αποστολή του ήταν να ανατρέψει τη μακροχρόνια συναίνεση ή συναινέσεις», για το πώς κυβερνάται η Ιαπωνία, είπε ο Χάρις.
Πολλοί Ιάπωνες είναι «προσκολλημένοι στο μεταπολεμικό καθεστώς που ήθελε να ανατρέψει», σημείωσε ο Χάρις.