Για τους περισσότερους από εμάς, οι διακοπές και τα ταξίδια συνοδεύονται από… ημερομηνία λήξης. Λίγες στιγμές ξεγνοιασιάς και επιστροφή στην σκληρή καθημερινότητα.
Η ιδέα από την άλλη πως τα ταξίδια προσφέρουν πολύτιμες εμπειρίες ζωής είναι ευρέως αποδεκτή. Τα μεγάλα και μακρινά ωστόσο θεωρούνταν πως προορίζονταν για νεότερους ενήλικες, προτού «νοικοκυρευτούν», ή για μεγαλύτερους, των οποίων τα παιδιά είχαν μεγαλώσει.
Όμως, τα πράγματα αλλάζουν, σύμφωνα με άρθρο του BBC, καθώς όλο και περισσότερες οικογένειες αποφασίζουν να «πάρουν τους δρόμους».
Τι είναι οι εργαζόμενοι νομάδες
Ο Τζόελ Γιανγκ, 38 ετών, σχεδιάζει τον τρόπο ζωής του έτσι ώστε να προσφέρει στα παιδιά του υψηλή πολιτισμική συνείδηση, σε συνδυασμό με μια διαφορετικού είδους μαθησιακή εμπειρία.
Ο Γιανγκ, voice actor, που διευθύνει εξ αποστάσεως την εταιρεία παραγωγής του, και η σύζυγός του Τζένα, 39 ετών, ταξιδεύουν με τροχόσπιτο στις ΗΠΑ μέχρι κι έξι μήνες τον χρόνο, μαζί με τους τρεις γιους τους, ηλικίας μεταξύ οκτώ έως δεκατεσσάρων ετών, οι οποίοι κάνουν κατ’ οίκον εκπαίδευση.
«Η Τζένα κι εγώ μεγαλώσαμε σε επαρχία του Οχάιο, σε αγροτικές κοινότητες. Πρώτη φορά ανέβηκα σε αεροπλάνο στα δεκαεπτά μου. Ευχόμαστε να είχαμε δει και να είχαμε βιώσει περισσότερα προτού πάρουμε κρίσιμες αποφάσεις ζωής», λέει ο Γιανγκ, και προσθέτει: «Θέλουμε τα παιδιά μας να έχουν το πλεονέκτημα του να τα δουν όλα. Είναι κάτι που οδηγεί στην καλύτερη λήψη αποφάσεων».
Η συγκεκριμένη οικογένεια αποτελεί μέρος μιας αναπτυσσόμενης δημογραφικής ομάδας γονέων που επιλέγουν να ταξιδεύουν επί μακρά διαστήματα με τα παιδιά τους. Σύμφωνα με μελέτη του Lonely Planet και της πλατφόρμας ελεύθερων επαγγελματιών Fiverr, αργά και σταθερά αναδύεται ένα νέο είδος εργαζόμενου, ο «εργαζόμενος από οπουδήποτε».
Μια νέα «φυλή» ψηφιακών νομάδων που, αντί να εργάζονται ως ελεύθεροι επαγγελματίες, έχουν μόνιμη απασχόληση ως εργαζόμενοι γνώσης και τη βάση τους όπου επιθυμούν.
Από τους 1.400 συμμετέχοντες της έρευνας, οι οποίοι ανήκαν σε 67 διαφορετικές εθνικότητες, το 54% αυτοχαρακτηρίστηκε ως «εργαζόμενοι από οπουδήποτε» και το 70% ήταν γονείς που έπαιρναν τα παιδιά τους μαζί τους στα ταξίδια τους.
«Πριν από την πανδημία, ήξερα λιγότερες οικογένειες που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν νομαδικά», λέει η αρθρογράφος του Lonely Planet Σάρα Στόκινγκ. Όμως, το τοπίο άλλαξε. Πλέον, πολύ περισσότερα άτομα εργάζονται με πιο ευέλικτους όρους και οι γονείς έχουν μεγαλύτερη εμπειρία της μη παραδοσιακής εκπαίδευσης.
Οι γονείς που ασπάζονται έναν τρόπο ζωής γεμάτο ταξίδια, πιστεύουν πως τα παιδιά τους έχουν πολλά να κερδίσουν, είτε πρόκειται για την έκθεσή τους σε νέες γλώσσες και πολιτισμούς και για σημαντικές δεξιότητες, όπως αντοχή και προσαρμογή, είτε καλλιεργώντας τους τη διάθεση για περιπέτεια.
Οι κίνδυνοι
Ωστόσο, ειδικοί προειδοποιούν πως τα παιδιά ίσως ζημιωθούν αναφορικά με την αίσθηση της κοινότητας και της συνέχειας που αποκτούν μεγαλώνοντας σε ένα μέρος. Την ώρα που η εξ αποστάσεως εργασία απελευθερώνει περισσότερες οικογένειες ώστε να διερευνήσουν νέες δυνατότητες, η κατανόηση των πιθανών κινδύνων ενός τέτοιου τρόπου ζωής είναι κρίσιμη προκειμένου να αξιοποιήσουν τα οφέλη του.
Οι Γιανγκ πιστεύουν πως τα παιδιά τους μαθαίνουν περισσότερα ταξιδεύοντας από το να βρίσκονται σε μια σχολική αίθουσα.
«Η μάθηση γίνεται πιο εύκολα κομμάτι της ζωής σου όταν βλέπεις καινούρια πράγματα, παρά όταν βλέπεις τα ίδια κάθε μέρα», λέει ο Τζόελ. «Προσπαθούμε να τα εφοδιάσουμε, έτσι ώστε όταν εντοπίζουν ότι έχουν δυνατότητες και δεξιότητες, να λένε: ‘Είμαι καλός σ’ αυτό, κάποιος θα με πληρώσει να το κάνω. Ας το χρησιμοποιήσω ως βάση για να στήσω μια δουλειά’», συνεχίζει ο ίδιος.
Η εκπαιδευτικός Λούσι Αλεξάντρα Σπένσερ, με βάση το Ηνωμένο Βασίλειο, είναι διευθύντρια της εταιρίας ιδιωτικής εκπαίδευσης Education Boutique, και συνοδεύει οικογένειες σε ταξίδια μεγάλης διάρκειας. Συμφωνεί πως η μάθηση μέσα από τις εμπειρίες της ζωής έχει τα οφέλη της.
«Ένας από τους λόγους που το κάνεις, είναι για να προσφέρεις στα παιδιά την ελευθερία της σκέψης. Να τα κάνεις να δουν πόσο μεγάλος είναι ο κόσμος και πόσο διαφορετικές ευκαιρίες υπάρχουν εκεί έξω. Επίσης, συνειδητοποιείς πως η μάθηση δεν σταματάει ποτέ».
Παρόλο που οι Γιανγκ και η Σπένσερ περιγράφουν μια εικόνα ενός ειδυλλιακού τρόπου ζωής, όπου η πολιτισμική αναζήτηση συναντά την περιπέτεια, ειδικοί εκφράζουν επιφυλάξεις εάν μια οικογένεια περνάει πολλούς μήνες ταξιδεύοντας, και σημειώνουν πως οι γονείς – ψηφιακοί νομάδες πρέπει να γνωρίζουν τα πιθανά μειονεκτήματα.
Η ειδική αναπτυξιολόγος δρ. Τζόντι Λε Βος προειδοποιεί πως η έλλειψη ρουτίνας κι ευρύτερου υποστηρικτικού δικτύου μπορεί να είναι επιζήμια για τα παιδιά, ακόμα κι αν εκτίθενται σε ποικίλες πολιτισμικές εμπειρίες.
«Ειδικά τα μικρά παιδιά συνήθως αποζητούν μια αίσθηση οικειότητας. Αυτό μπορεί να είναι δύσκολο εάν αλλάζουν οι ζώνες ώρας, το φυσικό περιβάλλον και οι κοινωνικές επαφές».
Οι οικογένειες των ψηφιακών νομάδων λένε πως έχουν υπόψη τους αυτούς τους παράγοντες. Μακροπρόθεσμα εξετάζουν δυνατότητες κατ’ οίκον εκπαίδευσης και σχεδιάζουν να αντιμετωπίσουν την έννοια της «συνέχειας» μένοντας κοντά σε φίλους που επίσης ταξιδεύουν.
Συναρπαστική ή απαιτητική ζωή;
Ο τρόπος με τον οποίο δομούν τη ζωή τους οι οικογένειες που ζουν «ταξιδεύοντας» εξαρτάται από τις απαιτήσεις κάθε οικογένειας.
Όμως, δεν είναι λίγοι αυτοί που πιστεύουν πως όσο περισσότεροι άνθρωποι αμφισβητούν δομές που ορίζουν την εργασία και την εκπαίδευση, θα «κανονικοποιούνται» όλο και περισσότερο διαφορετικοί τρόποι οικογενειακής ζωής.