Μια βαλίτσα με τα απαραίτητα, ένα laptop, το κινητό τηλέφωνο και ένας άνετος χώρος σε έναν προορισμό που να συνδυάζει το φυσικό κάλλος με τις κατάλληλες υποδομές είναι τα βασικά «εφόδια» που χρειάζεται ένας ψηφιακός νομάς ή οι εργαζόμενοι από απόσταση, από άλλη χώρα. Μια διαρκώς διογκούμενη τάση στο εξωτερικό που δειλά- δειλά ανθίζει και στην Ελλάδα. Και μπορεί οι «ψηφιακοί νομάδες» να έχουν… εμφανιστεί την τελευταία τριετία, όμως, μετά το ξέσπασμα της πανδημίας του κορονοϊού, η τάση αυτή αποκτά όλο και περισσότερους «φανατικούς θαυμαστές».
Οι «digital nomads» είναι όσοι μπορούν να εργάζονται μακριά από την έδρα της εταιρείας τους, από οποιοδήποτε μέρος του κόσμου. Μπορεί να είναι υπάλληλοι και στελέχη μιας επιχείρησης ή αυτοαπασχολούμενοι. Σύμφωνα με τις έως τώρα έρευνες καταδεικνύεται ότι συνήθως τα επαγγέλματα που «πρωταγωνιστούν» σε αυτή την κατηγορία είναι συγγραφείς, δημοσιογράφοι, επαγγελματίες της μόδας, σχεδιαστές ιστοσελίδων κ.α. όμως, πλέον απήχηση βρίσκει η τάση και σε όσους ασχολούνται με την πληροφορική, με οικονομικά, μεταξύ των επενδυτικών συμβούλων κλπ.
Με δεδομένο ότι έως το 2035 υπολογίζεται ότι οι εργαζόμενοι ψηφιακά θα ανέλθουν σε 1 δισεκατομμύριο, η Ελλάδα προετοιμάζεται για να διεκδικήσει δυναμικά μερίδιο από τη συγκεκριμένη «πίτα» μιας άλλης μορφής τουρισμού και να αναδειχθεί σε πόλο έλξης, καθώς τα οικονομικά και όχι μόνο, οφέλη είναι πολλά. Η κυβέρνηση ψήφισε νόμο με τον οποίο δίνεται έκπτωση 50% στον φόρο εισοδήματος για τους ψηφιακούς νομάδες που θα εγκατατασταθούν στην χώρα μέσα στο έτος. Η φοροαπαλλαγή θα έχει διάρκεια επτά ετών και έχει δύο απαραίτητες προϋποθέσεις: 1) ο εργαζόμενος να μην έχει υπάρξει στο παρελθόν φορολογικός κάτοικος της Ελλάδας, 2) να μην έχει αφαιρέσει αντίστοιχη θέση εργασίας από την Ελλάδα.
Ταυτόχρονα, όπως προανήγγειλε σε συνέντευξή του ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Νότης Μηταράκης ετοιμάζεται νομοθετική πρωτοβουλία σε συνεργασία με το υπουργείο Εξωτερικών, προκειμένου να θεσπιστεί μια άδεια διαμονής ειδικού σκοπού, μια «ψηφιακή βίζα» για τη μαζική έλευση ανθρώπων που επιλέγουν αυτή την τεχνολογικά προηγμένη μορφή εργασίας». Αυτή αναμένεται να χορηγείται με εισοδηματικά κριτήρια και ίσως και να συνοδεύεται και με άλλες φορολογικές διευκολύνσεις με σκοπό την προσέλκυση πιο μόνιμων επενδύσεων από όσους το επιθυμούν.
Τα σχέδια της Σαντορίνης και της Ρόδου
Πολλές ελληνικές περιοχές αποτελούν υποψήφιους ελκυστικούς προορισμούς για τους «ψηφιακούς νομάδες», οι οποίοι αξιολογούν τρεις σημαντικές παραμέτρους για να εγκατασταθούν κάπου για το διάστημα που επιθυμούν (συνήθως από 2- 12 μήνες). Αυτές οι παράμετροι είναι οι υποδομές και η γρήγορη πρόσβαση στο ίντερνετ, το κόστος διαβίωσης και ο δείκτης ευτυχίας (πόσο καλά περνούν σε μια περιοχή). Στο «μικροσκόπιό» τους βρίσκονται περιοχές της Κρήτης, της Χαλκιδικής, της Πελοποννήσου, ενώ ψηλά στη λίστα τους είναι η Σαντορίνη και η Ρόδος που συνδυάζουν το θεσπέσιο φυσικό τοπίο με τα χαρακτηριστικά αστικής περιοχής. Ενεργές κοινότητες «νομάδων» υπάρχουν για παράδειγμα ήδη στη Ρόδο και στη Λέσβο. Ρόδος και Σαντορίνη έχουν προβεί ή σκοπεύουν να προβούν σε οργανωμένες ενέργειες προκειμένου να προβληθούν και να αποσπάσουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερα οφέλη από τους digital nomads.
Όπως υποστηρίζει στο enikos.gr, ο δήμαρχος Σαντορίνης, Αντώνης Σιγάλας «φιλοδοξούμε έως το τέλος του 2021 να έχουμε αποκτήσει ακόμη μεγαλύτερη δυναμική στους ψηφιακούς νομάδες. Μπαίνουμε ακόμη πιο οργανωμένα και μεθοδικά στο κομμάτι της προβολής, προκειμένου να έχουμε οφέλη από αυτού του είδους τον θεματικό τουρισμό. Άλλωστε το νησί μας έχει σημαντικά πλεονεκτήματα για να προσελκύσουμε τους ψηφιακούς νομάδες. 1) Απαιτείται εύκολη πρόσβαση που την έχουμε λόγω του αεροδρομίου μας, 2) διαθέτουμε εξαιρετικό περιβάλλον, 3) με την αναβάθμιση που γίνεται στα τηλεπικοινωνιακά δίκτυα από τις μεγάλες εταιρείες και με το έργο των οπτικών ινών που προχωράει, αναβαθμίζονται το δίκτυο και οι παροχές και 4) οι «ψηφιακοί νομάδες» συντελούν σε έναν 12μηνο θεματικό τουρισμό που σημαίνει ότι μπορούμε να καλύψουμε και τη χαμηλή σεζόν, τη χειμερινή περίοδο. Έχουμε την εμπειρία, τη γνώση και τις υποδομές για να πετύχουμε τον στόχο μας». Όσον αφορά στα οφέλη για τη Σαντορίνη από την έλευση των «ψηφιακών νομάδων» όπως είπε ο κ. Σιγάλας αυτά είναι: α) η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, β) η αναβάθμιση της ποιότητας των πελατών που έρχονται στην Ελλάδα, γ) ενισχύεται η τοπική οικονομία και οι επιμέρους δραστηριότητες και δ) είναι ευκαιρία να προβληθεί το νησί και στο εξωτερικό, καθώς οι ψηφιακοί νομάδες είναι δεινοί χρήστες του ίντερνετ και αποτελούν οι ίδιοι την καλύτερη διαφήμιση για το νησί εκτός συνόρων».
Με τη σειρά του ο αντιδήμαρχος Τουρισμού στον Δήμο Ρόδου, Κωνσταντίνος Ταρασλιάς τονίζει στο enikos.gr ότι «η Ρόδος είναι μια περιοχή που έχει ιδανικές συνθήκες για ψηφιακούς νομάδες. Αποτελεί εξαιρετικό τουριστικό προορισμό (φύση- παραλίες- κλίμα) και ταυτόχρονα έχει χαρακτηριστικά αστικής περιοχής, με μεγάλη προσφορά ενοικιαζόμενων διαμερισμάτων, κατοικιών και αυτοκινήτων, πολλά καταστήματα, αθλητικούς χώρους, διεθνές αεροδρόμιο και νοσοκομείο». Όπως υποστηρίζει ο κ. Ταρασλιάς «η Ρόδος είναι «πολυπολιτισμική» καθώς ήδη πολλοί ξένοι εργάζονται στον τουριστικό τομέα – αν και εποχικά- ενώ υπάρχουν και αρκετοί Βρετανοί συνταξιούχοι που μένουν μόνιμα στο νησί. Υπάρχει δε, ένα μεγάλο «κύμα» ψηφιακών νομάδων από τη Φινλανδία που θέλουμε να προσελκύσουμε, καθώς οι Φινλανδοί αναζητούν τόπους «λουσμένους» με φως – γιατί αυτό είναι που τους λείπει- ώστε να μπορούν να εργάζονται τους χειμερινούς μήνες. Ευελπιστούμε να είμαστε από τις πρώτες περιοχές που θα διεκδικήσουν αξιόλογο ποσοστό των «ψηφιακών νομάδων» γενικότερα. Έχουμε ήδη δημιουργήσει το Παρατηρητήριο Ψηφιακών Νομάδων, που εξετάζει και αξιολογεί ποια είναι τα πράγματα εκείνα που τους διευκολύνουν, που έχει επικοινωνία και συνεργασία και με χώρες του εξωτερικού που «επενδύουν» σε αυτού του είδους τον τουρισμό, όπως η Κύπρος ώστε και να υπάρχει μια συγκριτική εικόνα τι συμβαίνει αλλού, αλλά και για τη δημιουργία workspaces, προκειμένου να υπάρχει συνεργασία με άλλους νομάδες ανά τον κόσμο».
Οι κορυφαίοι προορισμοί
Στους κορυφαίους ευρωπαϊκούς προορισμούς για digital nomads, στις δημοφιλέστερες θέσεις είναι η Λισσαβώνα (Πορτογαλία), το Βερολίνο (Γερμανία), το Λας Πάλμας και η Τενερίφη (Ισπανία), στην έκτη θέση είναι το Οπόρτο (Πορτογαλία), στην έβδομη η Κωνσταντινούπολη (Τουρκία), η Πράγα (Τσεχία) και το Λονδίνο (Μεγάλη Βρετανία).
Η Ponta del Sol στη νότια ακτή της Μαδέρα αποτελεί ένα χωριό – πρότυπο για ψηφιακούς νομάδες. Ένα γραφικό χωριό που συγκεντρώνει ιστορία, πολιτισμό, γεωργία, γαστρονομία και κοινότητα. Με δωρεάν χώρο εργασίας, στο κέντρο του χωριού, λίγα μόλις βήματα από τοπικά εστιατόρια, παμπ, καφετέριες και, το πιο σημαντικό, από τον όμορφο ωκεανό όπου μπορεί να απολαύσει κάποιος το εκπληκτικό ηλιοβασίλεμα! Με τις παραπάνω περιγραφές διαφημίζεται η Ponta del Sol, η οποία συγκεντρώνει τις ιδανικές συνθήκες για νομάδες που αναζητούν ζεστό καιρό, ήλιο και έναν ήσυχο τρόπο ζωής που περιβάλλεται από τη φύση.
Αυτή η περιοχή λοιπόν, με τους 8.200 κατοίκους, η οποία θεωρείται ο πιο ζεστός δήμος του νησιού, μετατρέπεται στο 1ο Χωριό Ψηφιακών Νομάδων (Digital Nomads Madeira Islands), και προσκαλεί από την 1η Φεβρουαρίου έως τις 30 Ιουνίου 2021 επαγγελματίες απ’ όλον τον κόσμο και ψηφιακούς επιχειρηματίες, να επιλέξουν ως τόπο εργασίας και παραμονής τους την Ponta del Sol, ζώντας ως ντόπιοι στις κοινότητες του νησιού.