Με τους φόβους ότι η Ρωσία μπορεί να διακόψει τις προμήθειες φυσικού αερίου στην Ευρώπη, η Τουρκία επεξεργάζεται σχέδια για να εισάγει φυσικό αέριο από το Τουρκμενιστάν και έχει αρχίσει να μεταφέρει φυσικό αέριο στη γειτονική Βουλγαρία, η οποία έχει ήδη διακόψει τις προμήθειες ρωσικού φυσικού αερίου.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Καθηγητής Φίλης: Ο Θεός να μας φυλάει αν σε περίπτωση Ελληνοτουρκικής σύγκρουσης ... (Βίντεο)
Ο Τούρκος αντιπρόεδρος Φουάτ Οκτάι ανακοίνωσε στις 2 Ιουνίου ότι η Άγκυρα διερευνά τρεις εναλλακτικές διαδρομές για τη διέλευση φυσικού αερίου από το Τουρκμενιστάν στο Αζερμπαϊτζάν και στον αγωγό TANAP, ο οποίος διασχίζει την Τουρκία προς την Ελλάδα.
Ο Οκτάι δεν δήλωσε ρητά ότι ο στόχος ήταν η παροχή φυσικού αερίου στην Ευρώπη, αλλά με την ίδια την Τουρκία να μην αντιμετωπίζει άμεσες ελλείψεις φυσικού αερίου και τους ευρωπαίους ηγέτες να φλερτάρουν ενεργά την Τουρκία και τους παραγωγούς φυσικού αερίου της Κασπίας για να αυξήσουν τις ροές μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η πρόθεση φαίνεται ξεκάθαρη.
Έδωσε λίγες λεπτομέρειες για τα ίδια τα έργα, περιγράφοντάς τα μόνο ως «μια συμφωνία ανταλλαγής» και «έναν συνδυασμό αγωγού και πλοίων» και είπε: «Είμαστε κοντά στο τέλος».
Η αναφορά ανταλλαγής αφορά σχεδόν σίγουρα μια υπάρχουσα τριμερή συμφωνία που υπογράφηκε τον Δεκέμβριο του περασμένου έτους, βάσει της οποίας το Τουρκμενιστάν θα προμηθεύει 1,5-2,0 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως σε φυσικό αέριο στο βορειοανατολικό Ιράν, το οποίο έχει ανεπαρκές φυσικό αέριο και ο ίδιος όγκος διέρχεται από τα βορειοδυτικά του Ιράν, που έχει πλεόνασμα φυσικού αερίου, στο Αζερμπαϊτζάν.
Η συμφωνία επέτρεψε στο Αζερμπαϊτζάν να εξάγει περισσότερο φυσικό αέριο στην Ευρώπη μέσω του αγωγού TANAP μέσω της Τουρκίας και να καλύψει τη δική του αυξανόμενη εγχώρια ζήτηση. Η επιτυχία του πυροδότησε εικασίες ότι θα μπορούσε να επεκταθεί για να επιτρέψει την αποστολή περισσότερου αερίου στην Ευρώπη.
Η φύση του αγωγού που αναφέρθηκε ο Οκτάι είναι λιγότερο σαφής, αλλά το τεράστιο κόστος ενός μεγάλου αγωγού μέσω της Κασπίας Θάλασσας από τα κύρια κοιτάσματα φυσικού αερίου του Τουρκμενιστάν φαίνεται να το αποκλείει προς το παρόν. Ήταν πιο πιθανό να εννοούσε τον αγωγό μήκους 48 μιλίων που πρότεινε η εταιρεία Trans Caspian Resources (TCR), με έδρα τις ΗΠΑ, η οποία σχεδιάζει να μεταφέρει αέριο από ένα νέο κοίτασμα πετρελαίου του Τουρκμενιστάν στην Κασπία σε ένα κοίτασμα πετρελαίου και φυσικού αερίου του Αζερμπαϊτζάν, από το οποίο άλλοι αγωγοί θα μπορούσαν να μεταφέρουν το αέριο στην ξηρά στο Αζερμπαϊτζάν για διαμετακόμιση στην Τουρκία.
Η επιλογή συνδυασμού αναφέρεται πιθανώς στο συμπιεσμένο φυσικό αέριο (CNG) παρά στο πολύ πιο ακριβό στην παραγωγή υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG). Το CNG μπορεί να παραχθεί φθηνά και ήδη μεταφέρεται με πλοία σε ορισμένα μέρη του κόσμου.
Και οι τρεις εναλλακτικές αντιμετωπίζουν πιθανά προβλήματα. Και οι τρεις βασίζονται στη διαμετακόμιση φυσικού αερίου μέσω του Αζερμπαϊτζάν, οι αξιωματούχοι του οποίου, παρόλο που δήλωσαν ότι είναι ανοιχτοί στην επέκταση των εξαγωγών φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, δεν έχουν συμφωνήσει να μεταφέρουν φυσικό αέριο από άλλες χώρες.
Ιρανοί αξιωματούχοι έχουν επισημάνει το ενδιαφέρον τους για τη διαμετακόμιση περισσότερου φυσικού αερίου τουλάχιστον μέχρι το Αζερμπαϊτζάν, αλλά είναι λιγότερο σαφές πώς η διέλευση αυτού του φυσικού αερίου στην Ευρώπη θα ισοδυναμούσε με τις υπάρχουσες διεθνείς κυρώσεις. Δεν είναι επίσης σαφές πόσο φυσικό αέριο θα μπορούσε να διαμετακομίσει το Ιράν με μια δεκαετία κυρώσεων που άφησαν το δίκτυο φυσικού αερίου της Ισλαμικής Δημοκρατίας σε κακή κατάσταση.
Ομοίως, χωρίς να υπάρχουν επί του παρόντος διαθέσιμα δεξαμενόπλοια CNG στην Κασπία, τα πλοία θα έπρεπε είτε να κατασκευαστούν είτε να μετατραπούν από υπάρχοντα πλοία. Δεν είναι σαφές πόσο γρήγορα θα μπορούσε να επιτευχθεί αυτό και πόσο αέριο θα μπορούσαν να μεταφέρουν.
Η TCR ισχυρίζεται ότι ο αγωγός της θα μπορούσε να ολοκληρωθεί σε μόλις ένα χρόνο και να μεταφέρει έως και 12 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως. Ωστόσο, παρόλο που είναι το πνευματικό τέκνο του συνιδιοκτήτη του, πρώην πρεσβευτή των ΗΠΑ στο Τουρκμενιστάν Άλαν Μάσταρντ (Allan Mustard), η TCR δεν έχει ακόμη προσελκύσει επενδυτές, μια διαδικασία που δεδομένων των περιφερειακών αβεβαιοτήτων θα μπορούσε να διαρκέσει περισσότερο από το ίδιο το έργο.
Εν τω μεταξύ, η Άγκυρα έχει ήδη αρχίσει αθόρυβα να εξάγει φυσικό αέριο στη Βουλγαρία. Η Μόσχα διέκοψε τις εξαγωγές φυσικού αερίου στη Βουλγαρία στα τέλη Απριλίου ως αποτέλεσμα των κυρώσεων της ΕΕ μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, αφήνοντας τη Βουλγαρία, η οποία βασίζεται στη Ρωσία για τις περισσότερες από τις εισαγωγές φυσικού αερίου της, ελλιπής.
Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης της Βουλγαρίας, Ασέν Βασίλεφ, ανακοίνωσε στις 6 Ιουνίου ότι η Βουλγαρία άρχισε να εισάγει LNG από τις Ηνωμένες Πολιτείες μέσω Τουρκίας.
Η κρατική εταιρεία φυσικού αερίου της Τουρκίας Botas, μέσω του τερματικού LNG της οποίας έγιναν οι εισαγωγές, δεν έχει σχολιάσει το θέμα. Ωστόσο, τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα το ενεργειακό χρηματιστήριο της Τουρκίας, EPIAS, επιβεβαίωσαν ότι η εξαγωγική ικανότητα είχε κατανεμηθεί στον αγωγό φυσικού αερίου μεταξύ Τουρκίας και Βουλγαρίας μεταξύ 31 Μαΐου και 10 Ιουνίου ως δοκιμαστική περίοδος, την περίοδο κατά την οποία το φυσικό αέριο φαίνεται να εξήχθη.
Ωστόσο, αυτά τα δεδομένα στη συνέχεια διαγράφηκαν χωρίς να δόθηκε λόγος ούτε καμία ένδειξη για το πότε ή εάν θα γίνουν νέες εισαγωγές LNG για τον εφοδιασμό της Βουλγαρίας. Αξιωματούχοι που γνωρίζουν το θέμα επιβεβαίωσαν στο Al-Monitor ότι το φυσικό αέριο θα είχε διαμετακομιστεί σε «δοκιμαστική βάση», καθώς δεν υπάρχει ακόμη επίσημη συμφωνία που να επιτρέπει εξαγωγές φυσικού αερίου από την Τουρκία στη Βουλγαρία, και έχουν προτείνει ότι η έλλειψη πληροφοριών μπορεί να οφείλονται στους φόβους ότι η Μόσχα μπορεί να απαντήσει σε αντίποινα κατά της Τουρκίας εάν φανεί ότι η Άγκυρα επωφελείται από την περικοπή φυσικού αερίου προς τους ευρωπαίους γείτονες της Τουρκίας.
Εάν ναι, μπορεί να αποδειχθεί ακόμη προβληματικό για τα σχέδια της Τουρκίας για το αέριο του Τουρκμενιστάν, ανεξάρτητα από το πού διοχετεύεται.
