Την πίτσα τη χρωστάμε στους Ναπολιτάνους, στους οποίους παρεμπιπτόντως χρωστάμε και την τηγανιτή πίτσα που αν τη δοκιμάσετε, δύσκολα θα ξαναφάτε την απλή μορφή. Ήταν ο τρόπος που είχαν οι φτωχοί κάτοικοι της συγκεκριμένης πόλης, για να εκμεταλλεύονται τα τρόφιμα που είχαν μείνει -και να είναι εύγευστα.
Πίτσα εν τω μεταξύ, είναι το πιάτο που αποτελείται από συνήθως στρογγυλή επίπεδη βάση ζύμης (που έχουμε ζυμώσει) με βάση το αλεύρι σίτου και από πάνω έχει ντομάτες, τυρί και διάφορα άλλα συστατικά. Ψήνεται σε υψηλή θερμοκρασία, παραδοσιακά σε ξυλόφουρνο. Ο εξπέρ του είδους λέγεται pizzaiolo.
Η πρώτη αναφορά που υπάρχει, ιστορικά ανήκει στον 10ο αιώνα, σε λατινικό χειρόγραφο από την πόλη του ιταλικού νότου, Gaeta στο Λάτσιο-στα σύνορα με την Καμπάνια. Από τότε έχουν προκύψει ουκ ολίγες παραλλαγές -ανάλογα με τις 'παρεμβάσεις' που έκανε όποιος την έπιανε στα χέρια του και τα γούστα της περιοχής, στην οποία δραστηριοποιείτο.
H νέα πρόταση λέγεται pinsa (προφέρεται πίνσα).
Η λέξη προέρχεται από τη λατινική λέξη 'pinsere' που σημαίνει “πιέζω με τα δάχτυλά μου”. Το ζυμάρι απλώνεται με τα χέρια και αυτό είναι κάτι που κάνουν αρτοποιοί για περισσότερα από 100 χρόνια -ήταν η 'αγροτική' πίτσα που φτιαχνόταν έξω από τα τείχη της Ρώμης, με ό,τι υπήρχε διαθέσιμο στην ύπαιθρο. Εν τούτοις, μέχρι πρότινος η pinsa δεν είχε λάβει την αναγνώριση που της άξιζε.