Η Σουηδία και η Φινλανδία αναμένεται να καταθέσουν μαζί σήμερα Τετάρτη τις αιτήσεις τους για ένταξη στο ΝΑΤΟ, όπως αποκάλυψε η πρωθυπουργός της Σουηδίας Μαγκνταλένα Άντερσον.
«Στη Σουηδία και τη Φινλανδία συμφωνήσαμε να πάμε χέρι-χέρι σε όλη αυτή τη διαδικασία και αύριο (σ.σ. σήμερα) θα καταθέσουμε μαζί την αίτηση», είπε σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Φινλανδό πρόεδρο Σαούλι Νιινίστο στη σουηδική πρωτεύουσα.
Η Φινλανδία και η Σουηδία εξέφρασαν αισιοδοξία την Τρίτη ότι μπορεί να βρεθεί κοινό έδαφος με την Τουρκία σχετικά με τις αντιρρήσεις της για την ένταξή της στο ΝΑΤΟ.
Η Τουρκία εξέπληξε πολλούς συμμάχους της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας τη Δευτέρα λέγοντας ότι δεν θα υποστηρίξει την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας.
«Οι δηλώσεις από την Τουρκία άλλαξαν πολύ γρήγορα και έγιναν πιο σκληρές τις τελευταίες ημέρες», δήλωσε ο Φινλανδός πρόεδρος Σαούλι Νιινίστο κατά τη διάρκεια ομιλίας του στο κοινοβούλιο της Σουηδίας.
«Αλλά είμαι σίγουρος ότι, με τη βοήθεια εποικοδομητικών συζητήσεων, θα λύσουμε την κατάσταση».
Ο Νιινίστο είπε ότι μίλησε τηλεφωνικά με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν πριν από έναν μήνα και ότι το μήνυμα τότε ήταν υποστηρικτικό για την ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, προσθέτοντας ότι την τελευταία εβδομάδα αυτό άλλαξε: «Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να συνεχίσουμε τις συζητήσεις μας. Είμαι αισιόδοξος», τόνισε.
Το ταξίδι στην Ουάσιγκτον
Νιινίστο και Άντερσον θα ταξιδέψουν στις Ηνωμένες Πολιτείες για να συναντήσουν τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν την Πέμπτη για να συζητήσουν την πορεία ένταξης στο NATO.
Ο Φινλανδός Νιίστο μάλιστα είπε η γρήγορη επικύρωση από τις Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσε να εξομαλύνει τον δρόμο προς την ένταξη των δύο σκανδιναβικών γειτόνων, οι οποίοι εντάχθηκαν μαζί στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 1995.
«Εάν έχουμε μια γρήγορη διαδικασία εκεί, βοηθάει την όλη διαδικασία και το χρονοδιάγραμμα », είπε ο Νιινίστο σε συνέντευξη Τύπου με τον Άντερσον στη Στοκχόλμη.
Αισιοδοξία στον Λευκό Οίκο
Η κυβέρνηση Μπάιντεν είναι βέβαιη ότι το ΝΑΤΟ μπορεί να καταλήξει σε συναίνεση σχετικά με την αίτηση της Σουηδίας και της Φινλανδίας να ενταχθούν στον οργανισμό, δήλωσε την Τρίτη η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου Καρίν Ζαν-Πιερ, εν μέσω αντιδράσεων από την Τουρκία, μέλος του ΝΑΤΟ.
Οι δηλώσεις, που έγιναν σε δημοσιογράφους στο Air Force One, απηχούσαν παρόμοιες δηλώσεις του υπουργού Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν.
«Είμαστε σίγουροι… θα υπάρξει συναίνεση όσον αφορά την αίτηση της Σουηδίας και της Φινλανδίας και τις αντιρρήσεις της Τουρκίας», είπε η Ζαν Πιερ. «Γνωρίζουμε ότι υπάρχει μεγάλη υποστήριξη για την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ», τόνισε προσθέτοντας ότι «γίνονταν συνομιλίες».
Η αινιγματική δήλωση της Ζαχάροβα
Η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα, δήλωσε ότι η ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, κατόπιν πίεσης των ΗΠΑ, «λύνει τα χέρια» της Ρωσίας.
Σύμφωνα με την κυρία Ζαχάροβα, την απόφαση για την ένταξη την πήραν οι πολιτικές εξουσίες και όχι οι λαοί των δύο χωρών, όπως μεταδίδει η ΕΡΤ.
«Σήμερα, κάτω από την πίεση της Ουάσιγκτον, η Φινλανδία και η Σουηδία, που για δεκαετίες κρατούσαν στάση ουδετερότητας στα διεθνή θέματα και δεν συμμετείχαν σε κανένα στρατιωτικό μπλοκ, αναγκάζονται να ενταχθούν στην Βορειοατλαντική συμμαχία και να αλλάξουν την στρατηγική κατεύθυνση της πολιτικής τους».
Η τοποθέτηση Πούτιν
Μία ημέρα πριν στην πρώτη δημόσια τοποθέτησή του, ο Βλαντιμίρ Πούτιν εμφανίστηκε ανεκτικός (!) απέναντι στην προοπτική αυτή δηλώνοντας πως η διαφαινόμενη διεύρυνση της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας «δεν συνιστά άμεση απειλή προς τη Ρωσία».
Ο κ. Πούτιν σχολίασε πως «δεν έχει κανένα πρόβλημα» είτε με την Σουηδία είτε με την Φινλανδία. Αν και ξεκαθάρισε «πως η διεύρυνση της στρατιωτικής υποδομής (κοντά στο ρωσικό έδαφος) θα μπορούσε να προκαλέσει μια απάντηση από μας, αναλόγως και με τις απειλές που θα μας δημιουργήσει», χωρίς ωστόσο να γίνει πιο σαφής ή απειλητικός.
Οι δηλώσεις Πούτιν έγιναν ανήμερα της ανακοίνωσης από την πλευρά της Στοκχόλμης πως θα ακολουθήσει τα χνάρια του Ελσίνκι υποβάλλοντας επίσης αίτημα για ένταξη στο ΝΑΤΟ.
Οι αιτιάσεις της Τουρκίας
Αρκετοί, ανάμεσά τους ο ΓΓ του ΝΑΤΟ και ο υπουργός Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών, έσπευσαν να διασκεδάσουν την εντύπωση που είχαν προκαλέσει οι αρχικές δηλώσεις του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και του Μεβλούτ Τσαβούσογλου, αναφορικά με την ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στη Συμμαχία. Τελικά η Τουρκία δεν θα επιμείνει, θα συζητήσουμε και θα βρούμε μια λύση – αυτή ήταν η κεντρική ιδέα των δηλώσεών τους.
Να, όμως, που ο Ερντογάν επανήλθε και μάλιστα με πολύ πιο συγκεκριμένο τρόπο και επιθετικό τόνο. «Πρώτα από όλα, δεν μπορούμε να πούμε ναι σε εκείνους που έχουν επιβάλει κυρώσεις στην Τουρκία, ώστε να ενταχθούν σε μια συμμαχία για την ασφάλεια, όπως είναι το ΝΑΤΟ», είπε χαρακτηριστικά ο Τούρκος πρόεδρος, για να προσθέσει: «Μας λένε πως θα έρθουν στην Τουρκία. Θα έρθουν, άραγε, για να μας πείσουν; Να με συγχωρείτε, αλλά δεν πρέπει καν να μπουν στον κόπο».
Και το πρωτοσέλιδο που δίνει εξηγήσεις
Το τουρκικό πρακτορείο Anadolu στην πρώτη του σελίδα, στην αγγλική του έκδοση, κάνει μια μικρή αναδρομή στην ιστορία του ΝΑΤΟ και εξηγεί ότι η διαδικασία για την ένταξη μια χώρας είναι μακρά και απαιτεί πολλά βήματα
Επισημαίνει μάλιστα ότι προκειμένου το ΝΑΤΟ να δεχτεί νέα μέλη –με τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, τη Γεωργία και την Ουκρανία να επιδιώκουν τώρα παρόμοια ένταξη– πρέπει να πληρούνται διάφορες προϋποθέσεις και να ολοκληρωθούν οι νομικές διαδικασίες.
Και θυμίζει ότι στα 73 χρόνια από την ίδρυση της συμμαχίας, ο αριθμός των μελών αυξήθηκε από 12 σε 30, μέσω οκτώ κυμάτων επέκτασης. Το πρώτο ήταν η Τουρκία και η Ελλάδα. Το 1955, η τότε Δυτική Γερμανία εντάχθηκε στις τάξεις του ΝΑΤΟ και το 1982, η Ισπανία έγινε μέλος.
Με την ένταξη της Τσεχικής Δημοκρατίας, της Ουγγαρίας και της Πολωνίας μετά τον Ψυχρό Πόλεμο το 1999, ο αριθμός των μελών αυξήθηκε σε 19.
Τα Σκόπια και το ελληνικό βέτο
Το 2004 προσχώρησαν η Ρουμανία, η Σλοβακία, η Σλοβενία και η Βουλγαρία, μαζί με τα κράτη της Βαλτικής της Λετονίας, της Λιθουανίας και της Εσθονίας.
Η Αλβανία και η Κροατία έγιναν κράτη μέλη το 2009, το Μαυροβούνιο το 2017 και τελικά η Βόρεια Μακεδονία το 2020. Στο σημείο αυτό επισημαίνει ότι «το ελληνικό βέτο κράτησε τη Βόρεια Μακεδονία να περιμένει για χρόνια»: «Η ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας κατέστη δυνατή μόνο μετά την επίλυση μιας μακροχρόνιας διαφωνίας ονόματος με την Ελλάδα. Για πολλά χρόνια, η Ελλάδα μπλόκαρε την ένταξη της στο ΝΑΤΟ με το όνομα «Μακεδονία» και συναίνεσε μόνο όταν η χώρα έγινε επίσημα Βόρεια Μακεδονία».
Τέλος, το δημοσίευμα αναφέρει ότι η για τη διαδικασία ένταξης στο ΝΑΤΟ, απαιτείται ομοφωνία
«Για να ενταχθεί μια χώρα στο ΝΑΤΟ, απαιτείται ομόφωνη έγκριση, η οποία ισούται με την έγκριση και των 30 υπαρχόντων συμμάχων χωρών».