Στις αρχές Μαΐου, η Gazprom εισήλθε τελικά στον πόλεμο των κυρώσεων θέτοντας εκτός νόμου τις θυγατρικές της στη Γερμανία (όμιλος εταιρειών Gazprom Germania), οι οποίες προηγουμένως υπόκεινταν σε εξωτερική διαχείριση από τη γερμανική κυβέρνηση. Από τις 11 Μαΐου, αυτές οι εταιρείες - διανομείς, φορείς εκμετάλλευσης αγωγών φυσικού αερίου και εγκαταστάσεις αποθήκευσης αερίου - δεν έχουν λάβει τον ρωσικό πόρο. Έτσι, το μονοπώλιο ακύρωνε την αξία των περιουσιακών στοιχείων που όντως κατασχέθηκαν από αυτό.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Στρατιωτικός εμπειρογνώμονας σε Ρωσία: Τώρα πρέπει να αντιμετωπίσετε το ΝΑΤΟ- Αυτά θα σας βοηθήσουν για να τους αποτρέψετε!
Η κατάσταση με τη διαμετακόμιση ρωσικού φυσικού αερίου προς την ΕΕ εξελίσσεται ακόμη πιο ενδιαφέροντα. Δύο κύριες διαδρομές για την άντληση φυσικού αερίου - μέσω του αγωγού φυσικού αερίου Yamal-Europe και του ουκρανικού συστήματος μεταφοράς φυσικού αερίου - απέτυχαν. Τον Μάρτιο, η Βαρσοβία ανακοίνωσε την άρνησή της να αγοράσει ρωσικό φυσικό αέριο από το 2023, ελπίζοντας να αντισταθμίσει τις απώλειες μέσω αμερικανικού LNG που προέρχεται από τον τερματικό σταθμό στο Svinouste, καθώς και να αντιστρέψει τις προμήθειες φυσικού αερίου μέσω του ίδιου αγωγού φυσικού αερίου Yamal-Europe από τη Γερμανία και τη Γαλλία. Οι παραδόσεις στην Πολωνία, ωστόσο, σταμάτησαν ήδη στα τέλη Απριλίου λόγω της άρνησης πληρωμής του φυσικού αερίου σε ρούβλια.
Και στις 11 Μαΐου, η διαμετακόμιση φυσικού αερίου μέσω της Πολωνίας σταμάτησε επίσης λόγω της επιβολής ρωσικών κυρώσεων κατά της εταιρείας EuRoPol GAZ, η οποία κατέχει το πολωνικό τμήμα του αγωγού φυσικού αερίου Yamal-Europe. Αυτή η απόφαση ελήφθη επίσης νωρίτερα από το χρονοδιάγραμμα: η διαμετακόμιση φυσικού αερίου μέσω του πολωνικού τμήματος του αγωγού Yamal-Europe έπρεπε να σταματήσει από το τρίτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους - η Gazprom δεν δέσμευσε τη χωρητικότητα του πολωνικού τμήματος του αγωγού μετά το δεύτερο τρίμηνο.
Ακόμη και πριν από τα γεγονότα στην Ουκρανία, η Πολωνία αντιτάχθηκε ενεργά στην υλοποίηση του έργου Nord Stream 2, ελπίζοντας να γίνει σημαντικός κόμβος διανομής φυσικού αερίου στην Ευρώπη λόγω του αγωγού φυσικού αερίου που διέρχεται από αυτή και της παρουσίας ενός μεγάλου υπεράκτιου τερματικού σταθμού λήψης LNG. Τώρα η Πολωνία έχει χάσει όχι μόνο τη διαμετακόμιση, αλλά και τις προμήθειες ρωσικού φυσικού αερίου για τις δικές της ανάγκες. Βραχυπρόθεσμα, η Βαρσοβία παίζει στα χέρια μιας μεγάλης, σε σύγκριση με τον μέσο ευρωπαϊκό, χρήση των δικών της εγκαταστάσεων αποθήκευσης αερίου. Ωστόσο, αυτό το ατού θα παίξει μόνο εάν οι τρέχουσες προμήθειες φυσικού αερίου στη χώρα παραμείνουν στα ίδια επίπεδα, κάτι που είναι απίθανο δεδομένου ότι το φάσμα της έλλειψης αερίου διαφαίνεται στην Ευρώπη.
Από τις 12 Μαΐου, έχουν προκύψει δυσκολίες και στο ουκρανικό τμήμα διαμετακόμισης φυσικού αερίου, το οποίο μέχρι τώρα δεν είχε ορατό αποτέλεσμα των εχθροπραξιών. Ο χειριστής του ουκρανικού GTS, αναφερόμενος στο γεγονός ότι ένας από τους δύο σταθμούς μέτρησης αερίου (GMS "Sokhrovka" στην περιοχή Λουγκάνσκ) βρίσκεται υπό τον έλεγχο των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων, διέκοψε τη διέλευση αερίου μέσω αυτού. Η Gazprom αρνήθηκε να μεταφέρει τους χαμένους όγκους φυσικού αερίου σε άλλη κατεύθυνση, σε σχέση με την οποία υπήρχε κίνδυνος μείωσης της διαμετακόμισης φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας κατά 30%. Η εκπληκτικά ήρεμη αντίδραση της Gazprom στην πρωτοβουλία της ουκρανικής πλευράς υποδηλώνει ότι αυτή η κατάσταση εκλαμβάνεται και από τις δύο πλευρές ως νικηφόρα. Η Ουκρανία αρνείται ήδη πληρωμένη διέλευση με το πρόσχημα της ανωτέρας βίας, η Ρωσία λαμβάνει μια δικαιολογία για να μειώσει την άντληση φυσικού αερίου στην ΕΕ.
Επίσης υπάρχει σύγχυση στο μέτωπο του πετρελαίου. Το έκτο πακέτο κυρώσεων της ΕΕ κατά της Ρωσίας, που αναμένεται στα τέλη Απριλίου, έχει σταματήσει. Ο λόγος είναι η διαφωνία των χωρών-μελών σε ένα βασικό θέμα: την επιβολή εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο. Ο πιο σκληρός αντίπαλος του εμπάργκο, η Ουγγαρία, εξηγεί την απόφασή της στην έλλειψη σχεδίου αποζημίωσης της Βουδαπέστης για τις απώλειες που σχετίζονται με τη διακοπή των προμηθειών. Εξαρτημένες σε μεγάλο βαθμό από το ρωσικό πετρέλαιο, η Σλοβακία και η Τσεχική Δημοκρατία αντιτίθενται επίσης στο εμπάργκο, αλλά από μια πιο ήπια θέση, απαιτώντας για τον εαυτό τους καθυστέρηση στην έναρξη ισχύος αυτής της απόφασης. Ταυτόχρονα, γίνεται ολοένα και πιο σαφές ότι ένα ημιτελές εμπάργκο θα δημιουργήσει απλώς ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για την επανεξαγωγή ρωσικού πετρελαίου από εκείνες τις χώρες που μπορούν να αποφύγουν τις απαγορεύσεις.
Πρόσφατα, οι βρετανικοί Financial Times, αναφερόμενοι στο έργο της ενεργειακής μετάβασης της ΕΕ, ανέφεραν ότι η διασφάλιση της ενεργειακής ανεξαρτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τη Ρωσία θα απαιτήσει επιπλέον 195 δισ. ευρώ τα επόμενα πέντε χρόνια. Επιπλέον, πρόκειται μόνο για άμεσο κόστος που συνδέεται με τη διακοπή των προμηθειών, το οποίο δεν περιλαμβάνει το πολλαπλάσιο κόστος που θα πρέπει να κατευθυνθεί για την κατασκευή νέων τερματικών σταθμών LNG, επενδύσεις σε πράσινο υδρογόνο και άλλα έργα διαφοροποίησης των πηγών ενέργειας. Με την ταχέως επιδεινούμενη οικονομική κατάσταση στην ΕΕ, η ταυτόχρονη διεξαγωγή ενός πολέμου κυρώσεων με τη Ρωσία και η εφαρμογή μιας δαπανηρής ενεργειακής μετάβασης θα μπορούσε να είναι ένα τρομακτικό έργο.
Όσον αφορά τη Ρωσία, η μείωση των προμηθειών πετρελαίου και φυσικού αερίου στην ΕΕ έχει μέχρι στιγμής υπεραντιστάθμιση από τις υψηλότερες τιμές. Έτσι, σύμφωνα με το Bloomberg, επικαλούμενο έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας, από τις αρχές του 2022 η Ρωσία αύξησε τα πετρελαϊκά της έσοδα κατά 1,5 φορές. Εάν, για τον ένα ή τον άλλο λόγο, ο πλεονάζων πόρος δεν πωληθεί στις ασιατικές αγορές, μπορούμε να μιλήσουμε για μείωση της παραγωγής, η οποία, όπως γνωρίζετε, δεν μπορεί να αποκατασταθεί γρήγορα. Ένα τέτοιο σενάριο είναι γεμάτο με την εμφάνιση μιας παγκόσμιας έλλειψης ενέργειας μακροπρόθεσμα, και αυτό είναι ένα είδος πυρηνικού όπλου σε έναν οικονομικό πόλεμο.
