Επιστήμονες στις ΗΠΑ και την Ευρώπη δημιουργούν επικίνδυνους ιούς που εξαπλώνονται, με σκοπό να αναπτύξουν ιικά εμβόλια, προειδοποιεί μια νέα έκθεση που δημοσιεύθηκε στο Science. Σύμφωνα με την έκθεση, ορισμένοι επιστήμονες προσπαθούν να τροποποιήσουν τους ιούς στο εργαστήριο ώστε να εξαπλώνονται εύκολα μεταξύ των ξενιστών.
Τα εμβόλια που εξαπλώνονται σαν ασθένεια είναι δυνητικά επικίνδυνα και δύσκολα διαχειρίσιμα και «γενετικά πολύ ασταθή για να χρησιμοποιηθούν με ασφάλεια εκτός περιορισμένων εγκαταστάσεων», προειδοποιούν οι συγγραφείς, με επικεφαλής την Φίλιππα Λέντζος, ερευνήτρια βιοασφάλειας στο King’s College του Λονδίνου και τον Γκάι Ριβς από το Ινστιτούτο Max Planck για την Εξελικτική Βιολογία.
Οι συγγραφείς προειδοποιούν ότι η έρευνα θα μπορούσε να έχει «μη αναστρέψιμες συνέπειες για τον πλανήτη».
«Η έρευνα για τα εμβόλια που εξαπλώνονται συνεχίζει να προχωρά παρά την έλλειψη νέων πληροφοριών που θα μπορούσαν να αντικρούσουν με πειστικό τρόπο τις μακροχρόνιες, βασισμένες σε αποδείξεις, νόρμες στην ιολογία, την εξελικτική βιολογία, την ανάπτυξη εμβολίων, το διεθνές δίκαιο, τη δημόσια υγεία, την εκτίμηση κινδύνου και άλλους κλάδους», γράφουν οι συγγραφείς.
Τα συγκεκριμένα εμβόλια είναι αναμφισβήτητα μια ενδιαφέρουσα ιδέα. Θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την προστασία των ζώων από ασθένειες και/ή να τα εμποδίσουν να φιλοξενήσουν ιούς επικίνδυνους για τον άνθρωπο. Αξιοποιώντας τη δυνατότητα εξάπλωσης των ιών, οι επιστήμονες θα μπορούσαν να δημιουργήσουν βιολογικούς παράγοντες που πολλαπλασιάζονται γρήγορα σε έναν πληθυσμό-στόχο, με τους ιούς να εκτελούν συγκεκριμένα καθήκοντα.
Όπως επισημαίνεται στην έκθεση, το ενδιαφέρον για αυτή την έρευνα έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, με την Ευρωπαϊκή Ένωση (μέσω του προγράμματός της «Horizon 2020»), τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας των ΗΠΑ και την Υπηρεσία Προηγμένων Αμυντικών Ερευνητικών Προγραμμάτων των ΗΠΑ να εκτελούν επί του παρόντος προγράμματα για τη διερεύνηση ενός ευρέος φάσματος πιθανών εφαρμογών της.
Οι συγγραφείς της έκθεσης λένε ότι ήρθε η ώρα να «πατήσουμε φρένο και να εξετάσουμε τις συνέπειες αυτής της έρευνας και όλους τους παράγοντες που απαιτούνται για να λειτουργήσει κάτι τέτοιο».
Δεν είναι άμεσα σαφές, υποστηρίζουν οι επιστήμονες, ότι οι συγκεκριμένοι ιοί μπορούν να περιοριστούν ή να απομακρυνθούν από ένα περιβάλλον μόλις απελευθερωθούν, ή ποιος θα είναι υπεύθυνος για τον βιοέλεγχο σε περίπτωση που ο ιός συμπεριφερθεί απροσδόκητα ή περάσει τα εθνικά σύνορα.