Το Πενταπόσταγμα εδώ και χρόνια γράφει για τις φιλοδοξίες Ερντογάν. Είναι το μοναδικό ΜΜΕ στην Ελλάδα και ένα από τα λίγα παγκοσμίως που έχει κάνει δεκάδες αναλύσεις επί του ζητήματος. Το καθεστώς του Ερντογάν πιστεύει ότι τα πυρηνικά όπλα θα προσφέρουν την ευκαιρία στην Τουρκία να αναλάβει πρωταρχικό ρόλο στον ισλαμικό κόσμο.
Τον Φεβρουάριο μάλιστα επιβεβαιώθηκε και από ένα άρθρο-προειδοποίηση του Economist σύμφωνα με το οποίο Η Τουρκία ετοιμάζεται να αποκτήσει πυρηνικά!''
Οι νέοι λόγοι ανησυχίας έρχονται από μια ανάλυση στην ημερήσια εφημερίδα PÚBLICO υπό τον τίτλο «Η επικίνδυνη πυρηνική εμμονή της Τουρκίας». Όσα αναφέρει στην ανάλυσή του ο José Pedro Teixeira Fernandes, ερευνητής του Πορτογαλικού Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων (ΙPRI) του Πανεπιστημίου NOVA της Λισσαβώνας είναι άκρως ανησυχητικά...
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Μεγάλο ''φάουλ'' Μπάιντεν - Διορίζει ως πρέσβη στην Άγκυρα φιλότουρκο που δεν αναγνωρίζει την Αρμενική Γενοκτονία!
Ακόμα κι αν είναι μόνο για πολιτικούς σκοπούς, η πυρηνική εμμονή της Τουρκίας είναι επικίνδυνη όσον αφορά την ανθρώπινη και περιβαλλοντική ασφάλεια. Εάν στο μέλλον είναι επίσης στρατιωτική - που δεν είναι παράλογη υπόθεση - η Ευρώπη θα έχει ένα άλλο σοβαρό πυρηνικό πρόβλημα στο κατώφλι της, αναφέρει εξα αρχής ο ειδικός.
Σύμφωνα με τον José Pedro Teixeira Fernandes εάν ρωτήσουμε τις μεγάλες παγκόσμιες δυνάμεις, τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, εάν επιθυμούν να δουν άλλα κράτη στον κόσμο με πυρηνική-στρατιωτική δύναμη, σίγουρα η ομόφωνη απάντηση θα είναι ένα ηχηρό όχι. Αν και η διεθνής πολιτική είναι ένας τομέας που χαρακτηρίζεται από έλλειψη ειλικρίνειας και από διφορούμενες και μεταβαλλόμενες δηλώσεις μια τέτοια απάντηση είναι πιθανό να προκαλέσει πραγματική αντίθεση. Επομένως, η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο διάφορα κράτη - η Ινδία, το Πακιστάν, το Ισραήλ και η Βόρεια Κορέα - κατάφεραν να μετατραπούν σε πυρηνικές-στρατιωτικές δυνάμεις εκτός της Συνθήκης για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών Όπλων (NPT) είναι κάτι ιδιαίτερα σημαντικό.
Ο αναλυτής εστιάζει στο πως μπορεί μια χώρα να ξεπεράσει τα εμπόδια και, αργά ή γρήγορα, να μεταβεί σε πυρηνικό-στρατιωτικό επίπεδο.
Τέσσερις στρατηγικές αξίζουν ιδιαίτερης προσοχής σύμφωνα με τον ειδικό:
1) Κρίσιμες προόδους σε κατάλληλο πολιτικό χρόνο
2) Εκμετάλλευση στην εγγύτητα με μια καθιερωμένη πυρηνική ενέργεια και να εκμεταλλευτείτε παράλληλα τις αντιπαλότητες μεταξύ μεγάλων δυνάμεων
3) Απόκτηση όσο το δυνατόν περισσότερης πυρηνικής τεχνολογίας διπλής χρήσης πολιτικού-στρατιωτικού επιπέδου ·
4) Εμπόριο για να κερδίσετε χρόνο και να κερδίσετε πλεονεκτήματα σε αντάλλαγμα
Όσον αφορά την πρώτη στρατηγική, η κλασική περίπτωση είναι αυτή της Βόρειας Κορέας. Όταν το 2003 ο κόσμος αποσπάστηκε από την εισβολή των ΗΠΑ στο Ιράκ, η Βόρεια Κορέα έκανε τα αποφασιστικά βήματα, για την επίτευξη του πυρηνικού-στρατιωτικού στόχου της.
Η δεύτερη στρατηγική είναι επίσης μία από τις πιο συνηθισμένες. Αυτό συνέβη στην περίπτωση του Ισραήλ, το οποίο χρησιμοποίησε την εγγύτητά του με τη Γαλλία μετά την κρίση της διώρυγας του Σουέζ του 1956 και, αργότερα, με τις ΗΠΑ. Κάτι παρόμοιο συνέβη με το Πακιστάν και τη Βόρεια Κορέα, όπου η πολιτική εγγύτητα με την Κίνα συνέβαλε καθοριστικά στην απόκτηση τεχνολογίας και τεχνικής βοήθειας. Όσο για την Ινδία και το Πακιστάν, έπαιξαν με τις σοβιετικές-αμερικανικές αντιπαλότητες του Ψυχρού Πολέμου. Η Ινδία έλαβε κάποια τεχνολογική υποστήριξη και, πάνω απ 'όλα, πολιτική...συμπάθεια από τη Σοβιετική Ένωση, η οποία έβλεπε την Ινδία ως αντίβαρο στη δυτική πυρηνική τριάδα, ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο και Γαλλία. Το Πακιστάν κέρδισε την αμερικανική πολιτική εφησυχασμού σε μια εποχή που οι ΗΠΑ χρειάζονταν τη χώρα για έναν πόλεμο... αντιπροσώπων εναντίον των Σοβιετικών στο Αφγανιστάν.
Όσον αφορά την τρίτη στρατηγική, εκμεταλλεύεται τη διπλή πολιτική στρατιωτική χρήση της τεχνολογίας πυρηνικής σχάσης, η οποία για μη στρατιωτικούς σκοπούς είναι σύμφωνη με τη διεθνή νομιμότητα. Υπάρχουν επίσης παράνομα δίκτυα πυρηνικών προϊόντων και τεχνολογίας, η πιο γνωστή περίπτωση είναι το δίκτυο που εφαρμόζεται από τον Πακιστανό πυρηνικό επιστήμονα Abdul Qadeer Khan.
Στην περίπτωση της τέταρτης και τελευταίας στρατηγικής, η Βόρεια Κορέα και το Ιράν δείχνουν πώς μπορούν να κερδίσουν χρόνο στις διεθνείς διαπραγματεύσεις και να αποκτήσουν πλεονεκτήματα σε αντάλλαγμα.
Τουρκία
Στη σημερινή Μέση Ανατολή, πέρα από το Ιράν, υπάρχει μια δηλωμένη πυρηνική φιλοδοξία στην Τουρκία. Υπάρχουν ακόμα περιπτώσεις όπως η Σαουδική Αραβία αλλά αυτό είναι αντικείμεο άλλης ανάλυσης. Στην περίπτωση της Τουρκίας, εάν λάβουμε σοβαρά υπόψη τις δηλώσεις του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν - συχνά απλώς εμπρηστική ρητορική - οδηγούμαστε να πιστεύουμε ότι η πυρηνική φιλοδοξία της Τουρκίας μπορεί να περιλαμβάνει στρατιωτικούς σκοπούς, υπογραμμίζει ο αναλυτής.
Το 2019, επέκρινε την τρέχουσα παγκόσμια τάξη ενώπιον της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, δηλώνοντας, μεταξύ άλλων, ότι η Συνθήκη για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών Όπλων (NPT) απαγορεύει σε κράτη όπως η Τουρκία να αναπτύξουν πυρηνικά όπλα, αλλά αγνοεί άλλα κράτη που έχουν τέτοια όπλα εκτός της NPT. Λίγο καιρό νωρίτερα, για εσωτερική κατανάλωση, στο Κεντρικό Οικονομικό Φόρουμ της Ανατολίας, είχε δηλώσει ότι ήταν απαράδεκτο οι πυρηνικά οπλισμένες μεγάλες δυνάμεις να απαγορεύσουν στην Τουρκία να αποκτήσει τα δικά της πυρηνικά όπλα. Υπάρχουν όμως σημαντικοί περιορισμοί σε αυτό το μονοπάτι. Η Τουρκία είναι μέρος της NPT και έχει επικυρώσει τη Συνολική Απαγόρευση Πυρηνικών Δοκιμών. Στην αεροπορική βάση Incirlik, που βρίσκεται στην επικράτειά της, υπάρχουν πυρηνικά όπλα των ΗΠΑ-ΝΑΤΟ που βρίσκονται εκεί από τον Ψυχρό Πόλεμο (τότε για να το προστατεύσουν από τη ρωσική απειλή). Ωστόσο, μπορεί να θεωρηθεί ως αναμονή από άλλη εποχή και πως είναι προς το συμφέρον των ΗΠΑ να αποσύρουν αυτά τα όπλα.
Αυτή τη στιγμή, η Τουρκία έχει ξεκινήσει ένα πυρηνικό πρόγραμμα, αλλά για πολιτικούς σκοπούς. Προβλέπει την κατασκευή τριών πυρηνικών σταθμών: έναν στο Akkuyu, το οποίο βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο κατασκευής, στις ακτές της Μεσογείου κοντά στην πόλη Mersin, λιγότερο από 100 χλμ. από το νησί της Κύπρου. Έναν άλλο στην Σινώπη στην ακτή της Μαύρης Θάλασσας στα βόρεια και τον τρίτο στην Igneada (Θυνιάς) στην Ανατολική Θράκη, επίσης στην ακτή της Μαύρης Θάλασσας και μερικές δεκάδες χιλιόμετρα από τη Βουλγαρία. Σύμφωνα με την εξήγηση της τουρκικής κυβέρνησης, η πυρηνική ενέργεια αποσκοπεί στη μείωση της εξάρτησης από ξένους προμηθευτές - τη Ρωσία και το Ιράν. Ωστόσο, οι επενδύσεις που πραγματοποιήθηκαν την τελευταία δεκαετία στον τομέα της παραγωγής ενέργειας και η χαμηλή οικονομική ανάπτυξη των τελευταίων ετών δεν υποδηλώνουν επενδύσεις κερδοφορίας σε πυρηνικούς σταθμούς . Το επιχείρημα της ενεργειακής ανεξαρτησίας είναι επίσης μη πειστικό. Αφού είναι η Rosatom, η κρατική εταιρεία πυρηνικής ενέργειας της Ρωσίας, η οποία κατασκευάζει το εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας στο Akkuyu και θα προμηθεύει το πυρηνικό καύσιμο καθ 'όλη τη διάρκεια της ζωής του, διασφαλίζοντας τη λειτουργία του. Ακόμα πιο αλλόκοτο είναι πως, ο πυρηνικός σταθμός στο Akkuyu κατασκευάζεται σε μια τουριστική μεσογειακή παράκτια ζώνη που βρίσκεται μεταξύ της ανατολικής ζώνης της Ανατολίας και της κεντρικής ζώνης της Ανατολίας. Ο κίνδυνος οικολογικών ζημιών επιδεινώνεται κι από το λιγότερο καθησυχαστικό ιστορικό σοβαρών σεισμών της χώρας.
Στρατιωτικός στόχος
Ο χαμηλός οικονομικός ορθολογισμός των επενδύσεων σε πυρηνικά κέρδη αποκτά στρατηγική λογική εάν ο απώτερος στόχος είναι επίσης στρατιωτικός. Εκτός από τις προαναφερθείσες δηλώσεις του Ερντογάν, υπάρχουν πολλά σημάδια που δείχνουν προς αυτήν την κατεύθυνση, υποστηρίζει ο καθηγητής, και συμπληρώνει πως η Τουρκία εκμεταλλεύεται την εγγύτητα με μια καθιερωμένη πυρηνική δύναμη (ΗΠΑ) και εκμεταλλεύεται τις αντιπαλότητες μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων. Το παιχνίδι της Τουρκίας με ΗΠΑ-ΝΑΤΟ αλλά και τη Ρωσία - για παράδειγμα, με την απόκτηση του ρωσικού συστήματος αεράμυνας S-400 και την τεχνογνωσία παραγωγής πυρηνικής ενέργειας - υποδηλώνει ότι θέλει να εκμεταλλευτεί την αντιπαλότητα μεταξύ αυτών των δύο μεγάλων δυνάμεων υπέρ της. Ο στόχος είναι να εκβιασθούν όσο το δυνατόν περισσότερες παραχωρήσεις από το καθένα και να χρησιμοποιηθεί η μία για να καθησυχάσει την άλλη, εκτιμάει ο αναλυτής και συμπληρώνει πως υπάρχουν επίσης ενδείξεις ότι επιδιώκει να αποκτήσει πυρηνική τεχνολογία διπλής χρήσης χρησιμοποιώντας πολιτικό χρονοδιάγραμμα που είναι ευνοϊκό γι 'αυτήν (η προσοχή εστιάζεται στην πυρηνική τεχνολογία του Ιράν). Σε αυτό προστίθεται η εντατικοποίηση της πολιτικής-στρατιωτικής συνεργασίας με το Πακιστάν, κάτι που ανησυχεί δεδομένης της ιστορίας της πυρηνικής διάδοσης αυτής της χώρας. Παρόλο που προορίζεται μόνο για πολιτικούς σκοπούς, η πυρηνική εμμονή της Τουρκίας είναι επικίνδυνη όσον αφορά την ανθρώπινη και περιβαλλοντική ασφάλεια. Εάν στο μέλλον είναι επίσης στρατιωτικής μορφής - που δεν είναι παράλογη υπόθεση - η Ευρώπη θα έχει ένα άλλο σοβαρό πυρηνικό πρόβλημα στο κατώφλι της, καταλήγει το άρθρο....
