Ο Ιούνιος είναι ένας μήνας πολύ έντονος αναφορικά με τη διεθνή διπλωματία, αφού κατά τη διάρκειά του θα λάβουν χώρα πολλά και σημαντικά γεγονότα και συναντήσεις, που θα σηματοδοτήσουν τις εξελίξεις σε μια σειρά Διεθνών θεμάτων, ενώ θα επηρεάσουν και την πορεία των Ελληνοτουρκικών σχέσεων
Συγκεκριμένα θα διεξαχθούν η σύνοδος κορυφής των G7 μεταξύ 11 και 13 Ιουνίου στο Ηνωμένο Βασίλειο, η σύνοδος κορυφής των ηγετών του ΝΑΤΟ στις 14 Ιουνίου, η σύνοδος κορυφής ΗΠΑ-Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 15 Ιουνίου, η σύνοδος κορυφής Αμερικής-Ρωσίας με τον Πρόεδρο Μπάϊντεν και τον Πρόεδρο Πούτιν να βρίσκονται στις 16 Ιουνίου στη Γενεύη, η δεύτερη διάσκεψη του Βερολίνου για τη Λιβύη στις 23 Ιουνίου, καθώς και το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 24 και 25 Ιουνίου.
Οι συνέπειες όλων αυτών των γεγονότων θα επηρεάσουν σημαντικά τις διμερείς σχέσεις της Τουρκίας με τις χώρες της Δύσης και τη γενική εξωτερική πολιτική της. Ας δούμε όλα τα ζητήματα ανά αντικείμενο:
Σχέσεις με τις ΗΠΑ: Στις 14 Ιουνίου, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Μπάϊντεν και ο Τούρκος Πρόεδρος Ερντογάν θα συναντηθούν στην πρώτη τους προσωπική συνάντηση από τότε που ο πρώτος ανέλαβε το αξίωμά του στις 20 Ιανουαρίου. Πολλοί άνθρωποι αναρωτιούνται εάν η συνάντηση θα συμβάλει στο σπάσιμο του πάγου μεταξύ των δύο ηγετών και ξεκινήσουν μια νέα εποχή στις διμερείς σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας.
Ο Ερντογάν έχει εκφράσει δύο φορές την προσδοκία του ότι η συνάντηση με τον Μπάιντεν θα ανοίξει μια νέα σελίδα στις σχέσεις των δύο χωρών, παρά τα υπάρχοντα σοβαρά προβλήματα. Η Ουάσιγκτον, από την άλλη πλευρά, ήταν προσεκτική για να αποφύγει τη χρήση τόσο ακριβούς και πολλά υποσχόμενης γλώσσας.
Σε μια συνέντευξη με την ευκαιρία της επίσκεψής της στην Άγκυρα, η υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Wendy Sherman υπογράμμισε τη σημασία της Τουρκίας ως σημαντικού συμμάχου για τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά τόνισε επίσης ότι η σύνοδος κορυφής των Βρυξελλών μεταξύ των δύο ηγετών θα έχει μια ειλικρινή και άμεση συνομιλία σχετικά με ορισμένα σοβαρά θέματα, συμπεριλαμβανομένης της επιδεινούμενης κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας στην Τουρκία.
Φαίνεται ότι η Ουάσιγκτον δεν θα βιαστεί για μια γρήγορη εξομάλυνση με την Άγκυρα, αλλά ταυτόχρονα, θα συνεχίσει να ασχολείται με αυτήν σε περιφερειακά ζητήματα όπως η Συρία, η Λιβύη και το Αφγανιστάν.
Σε συνέντευξή του στα τουρκικά μέσα μαζικής ενημέρωσης στις 31 Μαΐου, ο υπουργός Εξωτερικών Mevlüt Çavuşoğlu παραδέχτηκε ότι οι δεσμοί με την Ουάσινγκτον έχουν πληγεί περισσότερο λόγω του χαρακτηρισμού της νέας κυβέρνησης για τα γεγονότα του 1915 ως γενοκτονία των Αρμενίων, αλλά επίσης είπε: «Ενώ όλα αυτά συμβαίνουν, βλέπουμε επίσης ότι η νέα κυβέρνηση επιδιώκει καλύτερες σχέσεις με την Τουρκία. Καλύτερος διάλογος, καλύτερη συνεργασία. "
Τώρα που το είδε αυτό ο Τσαβούσογλου μόνο ο ίδιος γνωρίζει!!!
Σχέσεις με την ΕΕ: Μια σειρά συναντήσεων έως τον Ιούνιο θα αντανακλά επίσης την πορεία των δεσμών μεταξύ της Τουρκίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η επίσκεψη του Çavuşoğlu στην Αθήνα, όπου συναντήθηκε με τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια, φαίνεται ότι είχε ως αποτέλεσμα αμοιβαία κατανόηση για την αποφυγή κρίσεων στη Μεσόγειο και εστίαση σε ζητήματα που θα ωφελήσουν και τις δύο πλευρές.
Επιπλέον, οι δύο υπουργοί συμφώνησαν επίσης σε συνάντηση μεταξύ του Ερντογάν και του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο περιθώριο της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες. Ο συνεχιζόμενος πολιτικός διάλογος και οι συνομιλίες στρατιωτικών αντιπροσωπειών των δύο χωρών για ορισμένα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, θα διευκολύνουν σίγουρα τον διάλογο Άγκυρας-Βρυξελλών.
Μια άλλη σημαντική εξέλιξη ήταν το γεγονός ότι η Γαλλία και η Γερμανία τόνισαν τη σημασία της συνεργασίας με την Τουρκία σε κοινή δήλωση στις 31 Μαΐου.
Ωστόσο, το πιο σημαντικό μήνυμα για το μέλλον αυτών των δεσμών θα έρθει κατά τη διάρκεια της συνόδου του συμβουλίου της ΕΕ. Σύμφωνα με το ψήφισμα του Συμβουλίου της ΕΕ τον Απρίλιο, η Τουρκία αναμένει την επίσημη έναρξη διαπραγματεύσεων για τον εκσυγχρονισμό της τελωνειακής ένωσης και την ανανέωση της δήλωσης του Μαρτίου 2016 σχετικά με τους Σύριους πρόσφυγες.
Ο Çavuşoğlu υπενθύμισε ότι είναι καιρός η ένωση να εκπληρώσει τις υποσχέσεις της στην Τουρκία, εκφράζοντας παράλληλα τις προσδοκίες της Άγκυρας να δει τη θετική ατζέντα που είχαν ήδη περιγράψει οι Βρυξέλλες.
Σε αυτό το πλαίσιο, οι ευρωπαίοι ηγέτες πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι η περαιτέρω καθυστέρηση ως αποτέλεσμα του ελληνοκυπριακού βέτο θα μπορούσε να καταστρέψει τον υπάρχοντα διάλογο και την καλή θέληση μεταξύ των μερών.
Υπάρχουν σίγουρα ορισμένα κράτη μέλη που δεν είναι πλήρως πεπεισμένα για την αλλαγή του τόνου στην τουρκική διπλωματία, αφού πιστεύουν ότι όλα αυτά εντάσσονται στο πλαίσιο τακτικών κινήσεων και διπλωματικών ελιγμών από πλευράς Τουρκίας και δεν είναι πραγματική η στροφή της τουρκικής διπλωματίας προς τη Δύση
Ωστόσο, η σύγκρουση στη Λιβύη και οι προσπάθειες για την περαιτέρω προώθηση της ενδολιβυκής πολιτικής διαδικασίας θα διαδραματίσουν επίσης καθοριστικό ρόλο, καθώς η Τουρκία έχει συχνά πει να αποσύρει τους Σύριους μισθοφόρους από τη χώρα αν το πράξουν νωρίτερα και άλλες χώρες, ενώ για στρατεύματά της αναφέρει πως αυτά βρίσκονται κατόπιν συμφωνίας της Τουρκίας με την κυβέρνηση Σάρατζ.
Αναμένεται ότι θα ασκηθεί πίεση σε χώρες όπως η Τουρκία, η οποία έχει στρατιωτική παρουσία στη Λιβύη, στη Διάσκεψη του Βερολίνου. Κανείς δεν περιμένει ωστόσο απόσυρση των τουρκικών στρατευμάτων εν μία νυκτί, αλλά μερικοί αναμένουν μια χειρονομία από την Άγκυρα σε αυτό το μέτωπο εν μέσω ελπίδων ότι άλλοι θα ακολουθήσουν μετά από αυτήν.
Εν ολίγοις, όλα αυτά τα γεγονότα και οι έντονες συνομιλίες θα καθορίσουν πώς εξελίσσονται οι σχέσεις της Τουρκίας με τους Δυτικούς συμμάχους της την προσεχή περίοδο.
Εκτίμηση είναι ότι η Τουρκία με μεγάλα λόγια και υποσχέσεις θα προσπαθήσει να βελτιώσει τις σχέσεις της με ΗΠΑ-ΕΕ. Ωστόσο αν και φαινομενικά οι παραπάνω θα φανεί ότι πείθονται για τις τουρκικές προθέσεις για αλλαγή πλεύσης της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας και την επιστροφή της στη Δύση, στην πραγματικότητα θα απαιτήσουν από την Τουρκία να προβεί σε ανάλογες πράξεις και εδώ είναι τα δύσκολα για τον Ερντογάν.
Όπως προείπαμε ο Μπάϊντεν έχει ψηλά στην ατζέντα το θέμα σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της Δημοκρατίας. Τι θα κάνει ο Ερντογάν αν ο Μπάϊντεν του ζητήσει την απελευθέρωση του Προέδρου του κουρδικού κόμματος HDP Demirtas και του ανθρωπιστή Kavala που είναι φυλακισμένοι;
Θα τους απελευθερώσει; Αν το κάνει ο Τούρκος Πρόεδρος θα είναι σαν να ακυρώνει τον εαυτό του αναφορικά με την πολιτική που ακολούθησε μέχρι τώρα. Επιπλέον το κουρδικό κόμμα HDP αλλά και οι πολιτική του αντίπαλοι θα το δούν ως κίνηση αδυναμίας από πλευράς Ερντογάν και θα το προβάλλουν ανάλογα με αποτέλεσμα δημοσκοπικά τα ποσοστά όλων να ανεβούν, ενώ του Τούρκου Προέδρου να πέσουν ακόμη χαμηλότερα.
Με τη Λιβύη αν του ζητήσουν να φύγει ολοκληρωτικά η Τουρκία από τη χώρα θα το κάνει; Πως μετά θα μπορεί να πιέσει η Τουρκία την νέα κυβέρνηση της Λιβύης που θα εκπηγάσει μετά τις εκλογές του Δεκεμβρίου 2021 για την εφαρμογή του παράνομου μνημονίου για τις ΑΟΖ;
Πολύ αμφιβάλλουμε για όλα αυτά αν τελικά θα τα πράξει η Τουρκία, αφού θα αναγκαστεί σε τρομερή αναδίπλωση ο Ερντογάν, ο θιασώτης της "Γαλάζιας Πατρίδας" και της ανασύστασης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Τέλος στα Ελληντουρκικά, καλά τα τελευταία ευχολόγια μεταξύ των ΥΠΕΞ των δύο χωρών, αλλά επί της ουσίας τι θα κάνει ο Ερντογάν με τις παράνομες δραστηριότητές του στη ΝΑ Μεσόγειο και την επιθετικότητά του σε βάρος Ελλάδας και Κύπρου, όταν ο ίδιος προαναγγέλει την εγκαινίαση βάσης drone στο Λευκόνικο στα κατεχόμενα στην Κύπρο και γεωτρήσεις εντός Ελληνικής και Κυπριακής ΑΟΖ σύντομα;
Κλείνοντας θα λέγαμε ότι ο Ερντογάν με τα λόγια θα δείξει ότι επιθυμεί να επανέλθει στη Δύση, αλλά οι πράξεις που θα απαιτηθούν από αυτόν να γίνουν, δεν θα υλοποιηθούν , με αποτέλεσμα το "τουρκικό πυροτέχνημα αλλαγής στάσης" να σβήσει άδοξα και σύντομα.