Μια εμπεριστατωμένη διάσταση των υποστηρικτών της Τουρκίας εντός Ευρώπης δίνει σε ανάλυσή της για το Arabnews η Sinem Cengiz, Τουρκάλα πολιτική αναλύτρια που ειδικεύεται στις σχέσεις της Τουρκίας με τη Μέση Ανατολή.
“Η πράξη εξισορρόπησης που πρέπει να διατηρήσει η Τουρκία στις σχέσεις της με την Ανατολή και τη Δύση δεν είναι κάτι νέο. Μπορεί να παρατηρηθεί σαφώς στις πολιτικές της για την Ευρώπη, στις οποίες υπάρχουν σαφείς διαφορές στην προσέγγισή της όσον αφορά στις σχέσεις, ανάλογα με το εάν οι χώρες είναι γεωπολιτικά ή ιδεολογικά, στην Ανατολή ή τη Δύση” αναφέρει η αναλύτρια.
Σύμφωνα με την Cengiz παρά την συνάντηση σε ανώτερο ευρωπαϊκό επίπεδο, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προέβλεψε πρόσφατα ότι τυχόν κυρώσεις από την ΕΕ δεν θα έχουν μεγάλο αποτέλεσμα. Πρόσθεσε ότι το ευρωπαϊκό μπλοκ δεν ενήργησε ποτέ τίμια και ουδέποτε τήρησε τις υποσχέσεις του, από το 1963 όταν υπογράφηκε η συμφωνία σύνδεσης (συμφωνία της Άγκυρας).
Καθώς οι σχέσεις με τις δυτικές πρωτεύουσες σταδιακά επιδεινώθηκαν, υπήρξε μια αυξανόμενη τάση στην Άγκυρα να αναζητήσει νέους φίλους στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη.
Η Ουγγαρία φαίνεται να είναι στην κορυφή της λίστας. Ο υπουργός Εξωτερικών της Ουγγαρίας Peter Szijjarto, υπενθυμίζει η αναλύτρια, πραγματοποίησε πρόσφατα επίσημη επίσκεψη στην Άγκυρα, κατά την οποία δήλωσε ότι η ασφάλεια της ΕΕ εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την Τουρκία και επανέλαβε το γεγονός ότι η χώρα είναι στρατηγικός εταίρος της ΕΕ σε πολλούς τομείς.
Πρόσθεσε ότι η συνεργασία μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας πρέπει να διατηρηθεί και ότι η Ουγγαρία είναι έτοιμη να βοηθήσει στη διεξαγωγή συνομιλιών μεταξύ της Άγκυρας και του ευρωπαϊκού μπλοκ. Τα τελευταία χρόνια η Τουρκία και η Ουγγαρία έχουν καταβάλει προσπάθειες για να αυξήσουν τη συνεργασία τους, ιδίως στον αμυντικό τομέα.
Η Πολωνία μπορεί να τοποθετηθεί με ασφάλεια στη δεύτερη θέση στη λίστα φιλίας της Τουρκίας. Η υποστήριξη της Άγκυρας για την ένταξη της Πολωνίας στο ΝΑΤΟ το 1999 και η υποστήριξη της Πολωνίας για ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ βοήθησαν στην ενίσχυση των πολιτικών και διμερών σχέσεων.
Οι βαθύτερες σχέσεις μεταξύ των δύο εξελίχθηκαν περαιτέρω με την υπογραφή της Διακήρυξης για την Τουρκο-Πολωνική Στρατηγική Εταιρική Σχέση το 2009. Σε πρόσφατη συνέντευξη, ο Πολωνός πρέσβης στην Τουρκία δήλωσε ότι η χώρα του ελπίζει να ενισχύσει περαιτέρω τη συνεργασία με την Τουρκία στους τομείς της άμυνας και της ασφάλειας .
Ως εταίρος του ΝΑΤΟ, η Τουρκία δίνει μεγάλη σημασία στη σχέση της με την Πολωνία, η οποία αντιπροσωπεύει ένα στρατηγικό στοιχείο στην πολιτική της Άγκυρας για την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη.
Η Ουγγαρία και η Πολωνία, χώρες της Ανατολικής Ευρώπης που κάποτε ήταν πίσω από το Σιδηρούν Παραπέτασμα, προσχώρησαν στην ΕΕ το 2004. Ωστόσο, συγκαταλέγονται μεταξύ πολλών χωρών της Ανατολικής Ευρώπης που κάποτε πολεμούσαν ενάντια στη σοβιετική καταπίεση, αλλά τώρα κυβερνώνται από κυβερνήσεις που προσελκύουν έντονη κριτική από τις Βρυξέλλες.
Η Βουδαπέστη και η Βαρσοβία έχουν από καιρό διαφωνήσει με την ΕΕ για δημοκρατικά ζητήματα. Μια εκτίμηση της ΕΕ για το κράτος δικαίου εξέφρασε «σοβαρή ανησυχία» σχετικά με τη δικαστική ανεξαρτησία και στις δύο χώρες.
Χρόνια κλιμάκωσης των εντάσεων έχουν πλέον εξελιχθεί σε πολιτική κρίση, με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προετοιμάζεται να αναλάβει νομική δράση εναντίον και των δύο κυβερνήσεων για παραβίαση της νομοθεσίας της ΕΕ.
Τα τελευταία χρόνια, οι διχασμοί και οι διαφωνίες εντός της ΕΕ έχουν κυριαρχήσει σε κρίσιμες συζητήσεις, και ορισμένα κράτη μέλη απογοητεύονται βαθιά από την αποτυχία της ΕΕ να επιδείξει πλήρη συνοχή. Αυτή η κατάσταση παρείχε εύφορο έδαφος σε ορισμένες άλλες χώρες, όπως η Τουρκία, η Ρωσία ή η Κίνα, να καλύψουν τα κενά.
Σε μια εποχή που η κοινή ταυτότητα και η αίσθηση της συλλογικής αλληλεγγύης εντός της ΕΕ φαίνονται ολοένα και πιο απομακρυσμένες προοπτικές, η ηγεσία της Τουρκίας δεν θεωρεί την απροθυμία των μελών να δεχτούν την Άγκυρα ως μεγάλη απώλεια. Αυτό ήταν το μήνυμα πίσω από τη δήλωση του Ερντογάν, αν και πρόσφατα είπε επίσης ότι το μέλλον της Τουρκίας βρίσκεται στην Ευρώπη.
Η Σινέμ Τσενγκίζ συνεχίζει προσδιορίζοντας την Ουκρανία ως τρίτη στη λίστα φίλων της Τουρκίας. Αν και δεν είναι μέλος της ΕΕ, κερδίζει τη θέση παράλληλα με την Ουγγαρία και την Πολωνία ως αποτέλεσμα της κοινής ιστορίας της, επί σοβιετικής εποχής. Η ΕΕ έχει μεγάλο ενδιαφέρον για αυτήν και, ως εκ τούτου, η Ουκρανία είναι εταίρος πρώτης προτεραιότητας για τις Βρυξέλλες, η οποία επιδιώκει να οικοδομήσει μια ολοένα και στενότερη σχέση που θα βασιστεί σταδιακά στην υπάρχουσα συνεργασία για να συμπεριλάβει την οικονομική ολοκλήρωση και τη βαθύτερη πολιτική συνεργασία.
Η Ουκρανία είναι ένας μακροχρόνιος υποστηρικτής του ΝΑΤΟ και ένα φιλοδυτικό πρώην σοβιετικό κράτος σε μια αμφισβητούμενη περιοχή. Ως εκ τούτου, είναι επίσης στρατηγικής σημασίας για την Τουρκία, η οποία έχει εντείνει τις προσπάθειές της για ενίσχυση των δεσμών με το Κίεβο.
Ο Πρόεδρος της Ουκρανίας Βόλοτυρ Ζελένσκι πραγματοποίησε πρόσφατα στρατηγικές επισκέψεις στα μέλη του ΝΑΤΟ, Πολωνία και Τουρκία. Το τελευταίο ταξίδι θέτει τα θεμέλια για μια πολλά υποσχόμενη συνεργασία αμυντικής συνεργασίας με την Ουκρανία εδώ και αρκετό καιρό. Οι δύο χώρες συνεργάζονται για τις στρατιωτικές εξελίξεις που αλλάζουν το παιχνίδι...
Συμφώνησαν επίσης να δημιουργήσουν ένα σχήμα Quadriga «2 + 2», σύμφωνα με το οποίο οι υπουργοί Εξωτερικών και Άμυνας από μια χώρα συναντιούνται με τους ομολόγους τους από μια άλλη. Ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας Dmytro Kuleba δήλωσε ότι ο Τούρκος ομόλογός του θα επισκεφθεί την Ουκρανία στα τέλη Δεκεμβρίου για την πρώτη συνάντηση υπό αυτή τη μορφή.
Επιπλέον, ο Ερντογάν έχει υποστηρίξει την προσφορά της Ουκρανίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ.
Η Ουγγαρία, η Πολωνία και η Ουκρανία έχουν διαφορετικά εσωτερικά ζητήματα και κίνητρα εξωτερικής πολιτικής που καθιστούν δύσκολη τη διενέργεια απολύτως ακριβών συγκρίσεων. Ωστόσο, οι προσεγγίσεις της Τουρκίας πρέπει να εξεταστούν στο ευρύτερο πλαίσιο της ΕΕ.