Το Ισραήλ είναι μια χώρα γνωστή για την παράδοση της αποτρεπτικής ισχύος του μέσα από προηγμένα τεχνολογικά μέσα, όπως το μαχητικό F-35, λόγω των αμυντικών αναγκών που απορρέουν από την επιθετικότητα διαφόρων παραγόντων στην περιοχή της Μέσης Ανατολής. Η ραχοκοκαλιά των Ισραηλινών Ενόπλων Δυνάμεων ήταν ανέκαθεν τα χερσαία τμήματα του στρατού, με κάποια από τα πιο ανεπτυγμένα αντιαεροπορικά συστήματα και τεθωρακισμένα οχήματα στον κόσμο στις τάξεις του. Αυτό φαίνεται να αλλάζει, λαμβάνοντας υπόψη την ναυπήγηση των νέων κορβετών Sa’ar 6. Τα τέσσερα αυτά πλοία γερμανικής κατασκευής, εκτοπίσματος 2.000 τόνων, των οποίων η παράδοση είναι προγραμματισμένη για τον επόμενο χρόνο, θα δώσουν στο Τελ-Αβίβ τη δυνατότητα να «θωρακίσει» τα ενεργειακά κοιτάσματα της ισραηλινής ΑΟΖ.
Σε πρόσφατη δήλωσή του, ο Ισραηλινός Υποναύαρχος Eli Sharvit είπε πως «Η προστασία της ΑΟΖ και των συμφερόντων του Ισραήλ στην θάλασσα, είναι ένα πολύ σημαντικό ζήτημα για το Ισραηλινό Πολεμικό Ναυτικό. Τα στρατηγικά μας συμφέροντα στην θάλασσα είναι κομβικής σημασίας για την επιχειρησιακή συνοχή του κράτους μας και η προστασία τους είναι μείζονος σημασίας». Η ΑΟΖ του Ισραήλ εκτείνεται σε μια έκταση περίπου διπλάσια από την χερσαία έκταση του κράτους. Οι περιοχές στις οποίες έχει διαπιστωθεί η ύπαρξη υδρογονανθράκων, είναι εύκολο να απειληθούν από χερσαίες δυνάμεις μέσω της χρήσης πυραύλων, τόσο από το Λίβανο όσο και από την Γάζα. Το Ισραήλ έχει ξαναέρθει αντιμέτωπο με μια τέτοια απειλή στο παρελθόν, όταν το 2006 η Χεζμπολά χτύπησε την κορβέτα INS Hanit στα ανοιχτά του Λιβάνου.
Πρόσφατα δημοσιεύματα παρουσιάζουν την πιθανότητα η Χεζμπολά να έχει πρόσβαση σε ρωσικούς πυραύλους Yakhont. Η οργάνωση ήδη έχει συγκεντρώσει ένα απόθεμα 150.000 πυραύλων με την βοήθεια του Ιράν ενώ παράλληλα αναπτύσσει κατευθυνόμενες ρουκέτες ακριβείας. Η σοβαρότητα της απειλής πυραύλων κατά θαλασσίων μέσων είναι κάτι το ευρέως γνωστό, ειδικά μετά την επίθεση του κινήματος Houthi κατά πλοίων ανοιχτά της Υεμένης και την επίθεση κατά Αιγυπτιακών πλοίων στη Γάζα το 2015. Το 1982, στον πόλεμο των Φώλκλαντς, αρκετά βρετανικά πλοία χτυπήθηκαν από πυραύλους Exocet που εκτοξεύθηκαν από πολεμικά αεροσκάφη της Αργεντινής, ενώ στον πόλεμο Ιράν-Ιράκ το 1987 το USS Stark χτυπήθηκε από Ιρακινό μαχητικό που έφερε πυραύλους ίδιου τύπου.
Τα νέα πολεμικά πλοία Sa’ar 6 του Ισραηλινού Ναυτικού αλλάζουν το παιχνίδι
Για αυτόν το λόγο, το Ισραήλ αποκτά αναβαθμισμένα πλοία τεχνολογίας stealth, τα οποία είναι εξοπλισμένα με ραντάρ τύπου Adir και αισθητήρες ειδικά σχεδιασμένους για την προστασία του πλοίου από πυραύλους. Πολλά από τα οπλικά συστήματα των Sa’ar 6 είναι ολοκαίνουργια και στη συντριπτική πλειοψηφία τους Ισραηλινής κατασκευής. Συγκεκριμένα, η Rafael Advanced Defense Systems θα παρέχει το σύστημα αντιμέτρων C-Gem που θα προστατεύει τις κορβέτες από πυραυλικές επιθέσεις, ενώ η πλατφόρμα ηλεκτρονικού πολέμου της Elbit σε συνδυασμό με τους πυραύλους Barak θα βοηθήσουν στην δημιουργία μιας θαλάσσιας έκδοσης του «Ατσάλινου Θόλου» του Ισραηλ. Οι Ισραηλινοί έχουν κάνει τρομερά άλματα προόδου σε αυτού του είδους την τεχνολογία τα τελευταία χρόνια, σε μια προσπάθεια που αποσκοπεί στην αντιστάθμιση των απειλών που εκτοξεύονται από το Ιράν και τη Χεζμπολά. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι η επιτυχημένη δοκιμή των πυραύλων θαλάσσης-θαλάσσης, προϊόν της συνεργασίας της ΙΑΙ και της Υπηρεσίας Έρευνας και Ανάπτυξης του Ισραηλινού Υπουργείου Εθνικής Άμυνας. Μετά την δοκιμή, κυβερνητικοί κύκλοι ανέφεραν ότι το νέο σύστημα προσφέρει επιθετικές δυνατότητες μεγάλης ακρίβειας, μεγαλύτερο βεληνεκές και αυξημένη προσαρμοστικότητα, ανάλογα με τον χαρακτήρα της απειλής που αντιμετωπίζει.
Σύμφωνα με το ισραηλινό πολεμικό ναυτικό, το πρώτο πλοίο της κατηγορίας θα παραδοθεί στις 11 Νοεμβρίου, ωστόσο θα παραμείνει για λίγο καιρό στις εγκαταστάσεις της Thyssenkrupp Marine Systems στο Kiel της Γερμανίας. Αργότερα θα μεταφερθεί στο Ισραήλ, όπου θα πραγματοποιηθεί η εγκατάσταση και η ρύθμιση των οπλικών συστημάτων της κορβέτας. Έπειτα από την ολοκλήρωση των παραπάνω διεργασιών, ακολουθεί η επιχειρησιακή ενεργοποίηση του INS Magen, το οποίο και θα ηγηθεί της προστασίας των στρατηγικών συμφερόντων του Ισραήλ και της ΑΟΖ.
Το όνομα Magen προέρχεται από τον εβραϊκό όρο για την λέξη «ασπίδα». Ο λόγος έγκειται και στον ρόλο του πλοίου δηλαδή ως ασπίδα για τις πλατφόρμες εξόρυξης και τις παράκτιες εγκαταστάσεις στις οποίες επενδύει το Ισραήλ. Μέρος αυτών των επενδύσεων και του ευρύτερου αναβαθμισμένου ρόλου του Τελ Αβίβ στην περιοχή (μέσω και του Mediterranean Gas Forum) αποτελεί και η κατασκευή του αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου προς την Κύπρο και την Ελλάδα. Η Αθήνα, η Λευκωσία και το Κάιρο έχουν εξελιχθεί σε ολοένα και σημαντικότερους ναυτικούς συμμάχους του Ισραήλ. Εν μέσω αυξανόμενης έντασης μεταξύ Ελλάδας-Τουρκίας, η Άγκυρα απλώνει τις διεκδικήσεις τις μέχρι την Λιβύη, γεγονός το οποίο θέτει σε κίνδυνο την κατασκευή του αγωγού. Το τουρκικό πολεμικό ναυτικό παρενόχλησε ισραηλινό πλοίο τον Δεκέμβριο του 2019 σε ακόμα ένα δείγμα της αυξανόμενης τουρκικής επιθετικότητας στην περιοχή. Οι Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις έχουν οδηγηθεί στο συμπέρασμα ότι η Άγκυρα αποτελεί ένα μελλοντικό πρόβλημα, ενώ βρετανικά μέσα ενημέρωσης αναφέρουν ότι η Mossad βλέπει την Τουρκία ξεκάθαρα ως μελλοντική απειλή για την ασφάλεια στην περιοχή.
Η επιλογή του Ισραήλ να στραφεί σε μια στρατηγική με βάση τη ναυτική του δύναμη δεν είναι σχετιζόμενη αποκλειστικά με την Τουρκία, αλλά έχει ως στόχο την ανάπτυξη επιχειρησιακής δυνατότητας σε μεγαλύτερες αποστάσεις από τις ακτές του. Μέχρι πρόσφατα, το Ισραήλ βασιζόταν σε μικρά περιπολικά σκάφη για την αντιμετώπιση των τρομοκρατικών απειλών από τη Γάζα. Επίσης, υπήρχαν 6 ενεργά υποβρύχια από τα μέσα της δεκαετίας του ’90. Πλέον με 4 κορβέτες Sa’ar 6, 3 κορβέτες Sa’ar 5 και 8 πυραυλακάτους, θα έχει μια δύναμη 15 πλοίων επιφανείας. Η απόφαση για την κατασκευή των Sa’ar 6 πάρθηκε το 2013 και αποτελεί μία από τις βασικές επενδύσεις του ισραηλινού ναυτικού. Η τελευταία φορά που το Τελ-Αβίβ προχώρησε σε παρόμοιας κλίμακας ανανέωση του στόλου του ήταν την δεκαετία του ’90. Οι Sa’ar 6, οι οποίες προορίζονται να γίνουν η «ραχοκοκαλιά» του ναυτικού για τα επόμενα 30 χρόνια, συνδυαστικά με τα υποβρύχια τύπου Dolphin, θα προσφέρουν στους Ισραηλινούς ναυτικά οπλικά συστήματα τελευταίας τεχνολογίας.
Στις αρχές του μήνα, το Ισραηλινό Ναυτικό εξέδωσε ενημέρωση σχετικά με τα νέα πλοία στην οποία αναλύονται οι επιχειρησιακές τους δυνατότητες, συμπεριλαμβανομένου της δυνατότητας να σταθμεύει σε γεωτρητικές πλατφόρμες για μεγάλα χρονικά διαστήματα, την μεταφορά ελικοπτέρων μεγέθους, όπως τα Seahawk, τα οποία και θα πλαισιώσουν τις κορβέτες Sa’ar 6. Έτσι, τα νέα πλοία θα καλύπτουν ένα πολυδιάστατο φάσμα αμυντικών δυνατοτήτων.
Το Ισραήλ έχει πλέον αναπτύξει μια διαφορετική αντίληψη τα τελευταία χρόνια σχετικά με τις απειλές που έχει να αντιμετωπίσει. Στο παρελθόν, η χώρα έπρεπε να αντιμετωπίσει συμβατικές απειλές στο πεδίο της μάχης πολεμώντας τους -εξοπλισμένους από τους Σοβιετικούς- Αιγύπτιους και τους Σύριους τις δεκαετίες του ’60 και του ’70.Την δεκαετία του 1990, οι υπάρχουσες απειλές ήταν περισσότερο «κινηματικού» χαρακτήρα, ενώ πλέον διανύουμε αυτό που οι Ισραηλινοί αποκαλούν «ο τρίτος κύκλος», όρος που χρησιμοποιείται για το Ιράν. Το Τελ-Αβίβ ενέταξε την αντίληψη αυτή στο εξοπλιστικό σχέδιο Momentum, το οποίο προέβλεπε σταδιακή απόσυρση παλαιότερων μονάδων, ενώ το πεζικό, βασιζόμενο στην επικοινωνία, σε αλγορίθμους, την τεχνητή νοημοσύνη και άλλους τρόπους λήψης πληροφοριών κατά τη διάρκεια μιας σύγκρουσης , ανέλαβε έναν πιο «πολυδιάστατο» ρόλο. Όλα τα παραπάνω συνθέτουν ένα σύστημα το οποίο έχει τη δυνατότητα να βγάλει «νοκ-άουτ» τον αντίπαλο με ένα αποφασιστικό χτύπημα.
Η Ισραηλινή Αεροπορία από την άλλη, εκπαιδεύεται ολοένα και περισσότερο μαζί με την αντίστοιχη των ΗΠΑ, χρησιμοποιώντας αεροσκάφη F-35, από τα οποία θα παραλάβει τουλάχιστον 50 αεροσκάφη τα οποία θα πλαισιώσουν τις σμηναρχίες της. Στόχος των Ισραηλινών επιχειρήσεων είναι η αντιμετώπιση της απειλής του Ιράν και της εμπλοκής της Τεχεράνης στην Συρία, ώστε να παρατείνει το περισσότερο δυνατό την τρέχουσα περίοδο ειρήνης πριν τον επόμενο πόλεμο· για αυτό το λόγο η εκστρατεία αυτή ονομάζεται «Εκστρατεία του Μεσοπολέμου». Στη θάλασσα, αυτό συνεπάγεται επιτυχή αντιμετώπιση πυραυλικών απειλών από μέρη όπως ο Λίβανος. Ακόμα και αν ένας μόλις πύραυλος καταφέρει να περάσει από το δίχτυ ασφαλείας του Ισραήλ, είναι αρκετός για να προκαλέσει ζημιά στις πλατφόρμες φυσικού αερίου. Έτσι, η απόκτηση των πλοίων που ενεργοποιεί το Ισραήλ και η αφομοίωση τους στο συνολικό σύστημα άμυνας της χώρας, ήταν επιτακτική ανάγκη.
Η πλειοψηφία της εμπορικής δραστηριότητας του Ισραήλ προέρχεται κυρίως από την θάλασσα. Η Χάιφα και το Ασντόντ, τα 2 μεσογειακά λιμάνια της χώρας, αντιστοιχεί ακολούθως το 43% και το 53% της εμπορικής δραστηριότητας του Ισραήλ. Αντιθέτως στο Ειλάτ, λιμάνι της Ερυθράς Θάλασσας, υπολογίζεται ότι αντιστοιχεί περίπου 4%. Η πρόοδος των σχέσεων και η νέα συμφωνία κατασκευής αγωγού μεταφοράς αερίου με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα αλλάζει το τοπίο. Η στρατηγική μεταβολή του Ισραήλ σήμανε την ανάγκη αποστολής πλοίων στα 3 σημεία εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων, λαμβάνοντας υπόψιν την πιθανότητα απουσίας ενός πλοίου σε άλλη αποστολή ή σε κάποιο λιμάνι. Επίσης, σήμανε την ανάγκη ανάπτυξης καλύτερης διασύνδεσης ναυτικών-αεροπορικών συστημάτων και πολυδιάστατης αμυντικής στρατηγικής, το οποίο ουσιαστικά μεταφράζεται σε επέκταση του «Ατσάλινου Θόλου» και της «Σφεντόνας του Δαυίδ» στην θάλασσα. Πρόσφατες επιχειρήσεις του Ιράν, όπως η επιδρομή drone στην Σαουδική Αραβία, καταδεικνύουν τον τύπο των απειλών που έχει να αντιμετωπίσει το Ισραήλ.
Ακολουθώντας την τάση του Ισραηλινού Ναυτικού, το οποίο έχει σταθερά αυξανόμενο αριθμό γυναικών στις τάξεις του, το ¼ του πληρώματος 80 ατόμων των Sa’ar 6 θα αποτελείται από γυναίκες, πράγμα που το καθιστά (πέρα από τεχνολογικό) και κοινωνικό επίτευγμα για την χώρα.
Το πλοίο σχεδιάστηκε ειδικά, ώστε να έχει δυνατότητες stealth και χώρους για την εγκατάσταση των ισραηλινών οπλικών συστημάτων. Πρόκειται για αναβάθμιση ήδη υπάρχουσας έκδοσης κορβέτας. Πολλές χώρες έχουν επιδοθεί σε αγώνα δρόμου για το ποιος θα κατασκευάσει το καλύτερο πλοίο, ειδικά όσο συνεχίζεται ο εξοπλιστικός ανταγωνισμός στον Ειρηνικό και σε άλλα σημεία του κόσμου. Ωστόσο, δεν είναι όλα τα νέα σχέδια πλοίων επιτυχημένα, όπως προδίδουν και τα αμερικάνικα πλοία τύπου Zumwalt. Σχεδιαστικά, οι Ισραηλινοί έπρεπε να λύσουν ζητήματα όπως το βάρος του τεραστίων διαστάσεων radar και η ευελιξία. Ισχυρίζονται ότι είναι το πλοίο με την μεγαλύτερη δύναμη πυρός ανά τετραγωνικό μέτρο. Τέλος, εκτός από τα πυραυλικά συστήματα, είναι εξοπλισμένο και με ένα πυροβόλο των 76mm. Συνολικά, αποτελεί μια επιλογή που ανατρέπει τα δεδομένα προς όφελος του Τελ-Αβίβ.
μετάφραση: Νίκος Χριστοφορίδης για το infognomonpolitics.gr από το meforum.org
