Αύριο είναι μια θλιβερή μέρα για την Χριστιανοσύνη. Η μετατροπή της Αγιάς Σοφιάς σε τζαμί θα γίνει πράξη με θεματικές εκδηλώσεις. Ανησυχία βέβαια έχει υπάρξει για τις περίφημες τοιχογραφίες του ναού.
Ενδιαφέρον για τις τοιχογραφίες πέραν της ελληνικής πλευράς -και όχι μόνο-έχουν εκδηλώσει και οι Ούγγροι...
Η Αγία Σοφία για όσους δεν το γνωρίζουν έχει ένα μωσαϊκό ουγγρικής σημασίας: το πορτρέτο της Ουγγαρέζας πριγκίπισσας Πιρόσκα, συζύγου του βυζαντινού αυτοκράτορα Ιωάννη Β 'Κομνηνού, που κυβέρνησε από το 1118. Τότε, οι γάμοι μεταξύ ανατολικών και δυτικών δυναστειών αποτελούσαν συχνά αντανάκλαση συμμαχιών μεταξύ δύο εξουσιών. Ο Ιωάννης Β 'Κομνηνός και η σύζυγός του Ειρήνη, όπως μετονομάστηκε η πριγκίπισσα Πιρόσκα, ήταν ένα εξαιρετικό παράδειγμα αυτού, και εκπροσωπούνται σε ένα μωσαϊκό στην Αγία Σοφία. Η σαρκοφάγος της αυτοκράτειρας βρίσκεται επίσης στο φουαγιέ της δομής.
Το μωσαϊκό, που εκτελέστηκε μεταξύ 1122 και 1134, βρίσκεται στη νότια πλευρά της εκκλησίας. Η Ειρήνη φοράει ένα πολυτελή διακοσμημένο κόκκινο ένδυμα με φαρδιά μανίκια και ένα μακρύ, στενό και κεντητό ύφασμα, το οποίο ήταν τυλιγμένο γύρω από τον κορμό. Είναι διακοσμημένη με υπέροχα κοσμήματα, συμπεριλαμβανομένης μιας κορώνας διακοσμημένης με πολύτιμους λίθους. Τα κόκκινα μαλλιά και οι πλεξούδες της παραπέμπουν στις ουγγρικές ρίζες της. Κρατάει ένα ρολό, ένα επίσημο διάταγμα σφραγισμένο με χρυσή σφραγίδα, το οποίο παρουσιάζει στην Παναγία.
Η Πιρόσκα ήταν κόρη του Λάτζλο Ι, βασιλιά της Ουγγαρίας (1077–95) και της Κροατίας (1091–95). Μετά το θάνατο των γονιών της, το ορφανό τέθηκε υπό τη φροντίδα του διαδόχου και ανιψιού του πατέρα της, Könyves Kálmán (Coloman) της Ουγγαρίας (1095–1116). Με σκοπό να βελτιώσει τις σχέσεις του με τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία, διαπραγματεύτηκε το γάμο μεταξύ της Πιροσκας και του Ιωάννη Β 'Κομνηνού, του μεγαλύτερου γιου του αυτοκράτορα Αλέξιου Α΄ Κομνηνού (1081–1118). Ο Ιωάννης Β 'και η Πιροσκα παντρεύτηκαν το 1104.
Η Πιρόσκα μετονομάστηκε Ειρήνη. Η Ειρήνη έκανε πολλά φιλανθρωπικά έργα, μόνη μάλιστα πήγαινε σε φτωχικές καλύβες για να δώσει όχι μόνο χρήματα, αλλά και ανώτερη ενίσχυση και παρηγοριά της ελπίδας στο Χριστό. Επίσης έκτισε γηροκομεία και ξενώνες και άφησε σε αυτά μεγάλα χρηματικά ποσά για την ασφαλή και άνετη συντήρησή τους. Ο Ιωάννης Β΄ σε μια εκστρατεία του στη Συρία το 1143, πέθανε. Αργότερα το ίδιο συνέβη και με τα δύο από τα τέσσερα αγόρια της. Αφού πήρε τη συγκατάθεση του βασιλιά γιου της Μανουήλ Α΄, αποσύρθηκε στη μονή Παντοκράτορος, όπου και έγινε μοναχή, μετονομασθείσα Ξένη. Εκεί την βρήκε ο θάνατος και την κήδευσαν με μεγάλη απλότητα, όπως η ίδια το επιθυμούσε. Διότι λίγο πριν πεθάνει έλεγε, ότι η βασίλισσα Ειρήνη είχε πεθάνει προ πολλού και δεν έμενε πλέον παρά μόνο η μοναχή Ξένη.
