Οργάνωση υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατηγορεί την Apple, τη Microsoft, την Tesla, την Alphabet (μητρική της Google) και τη Dell — καθώς και άλλα βαριά ονόματα του τομέα της τεχνολογίας — ότι επωφελούνται από την εργασία παιδιών ακόμα και έξι ετών σε μεταλλεία κοβαλτίου στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και υπέβαλε ομαδική προσφυγή εναντίον τους στη δικαιοσύνη των ΗΠΑ.
Η προσφυγή κατατέθηκε την Κυριακή από την αμερικανική οργάνωση Υπερασπιστές των Διεθνών Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (International Rights Advocates, IRA) σε δικαστήριο της Ουάσινγκτον, εξ ονόματος 14 θυμάτων που δεν κατονομάζονται, οικογενειών παιδιών που έχασαν τη ζωή τους όταν κατέρρευσαν στοές ή τοιχώματα σε μεταλλεία, καθώς και παιδιών που ακρωτηριάστηκαν υπό τις ίδιες περιστάσεις.
Το κοβάλτιο είναι σπάνιο μέταλλο, κρίσιμο για την κατασκευή των μπαταριών ιόντων λιθίου που αξιοποιούν τα κινητά τηλέφωνα, οι φορητοί υπολογιστές, ή τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Όμως οι συνθήκες εξόρυξης και εμπορικής διάθεσής του στη ΛΔ Κονγκό, τη χώρα που κατατάσσεται στην πρώτη θέση του καταλόγου των κρατών που το εξάγουν παγκοσμίως, προκαλούν έντονες διαμαρτυρίες.
«Η εκρηκτική ανάπτυξη του τομέα των τεχνολογιών οδήγησε σε εκρηκτική ανάπτυξη της ζήτησης κοβαλτίου», σημείωσε η οργάνωση σε ανακοίνωσή της.
Όμως το κοβάλτιο εξορύσσεται και διατίθεται στη ΛΔ Κονγκό υπό συνθήκες αντάξιες της «λίθινης εποχής, εξαιρετικά επικίνδυνες», καθώς γίνεται από «παιδιά, τα οποία πληρώνονται ένα ως δύο δολάρια την ημέρα», για «έξι ημέρες την εβδομάδα», προκειμένου να εξασφαλίζεται σε φθηνή τιμή η πρώτη ύλη που αξιοποιείται στα «γκάτζετ που κατασκευάζονται από ορισμένες από τις πιο πλούσιες εταιρείες του κόσμου», συνεχίζει το κείμενο.
Σύμφωνα με την προσφυγή, όλες οι εναγόμενες εταιρείες γνωρίζουν τις συνθήκες υπό τις οποίες εξορύσσεται το κοβάλτιο. Αν το διακύβευμα «δεν ήταν τόσο σοβαρό», τονίζεται, θα ήταν «αξιογέλαστα» τα μηδαμινά μέτρα που έχουν προτείνει για να διορθωθεί η κατάσταση, προστίθεται στην ανακοίνωση.
Η οργάνωση σκοπεύει να προσθέσει και άλλους τεχνολογικούς ομίλους στον κατάλογο των εταιρειών εναντίον των οποίων προσέφυγε.
Η ΛΔ Κονγκό, παρότι διαθέτει υπεραφθονία ορυκτού πλούτου, παραμένει μια από τις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες στον πλανήτη. Χειρότερα, ο πλούτος του υπεδάφους της συνέβαλε να τροφοδοτηθούν οι ένοπλες συρράξεις οι οποίες αιματοκυλίζουν το ανατολικό τμήμα της χώρας της Αφρικής τα τελευταία 20 και πλέον χρόνια.
Αυτή είναι η πρώτη φορά που η βιομηχανία της τεχνολογίας βρίσκεται αντιμέτωπη με νομική προσφυγή για τον τρόπο με τον οποίο προμηθεύεται κοβάλτιο — και την εξαναγκαστική εργασία, τους θανάτους και τους τραυματισμούς παιδιών που συνεπάγεται.
Η προσφυγή συνοδεύεται από φωτογραφικό υλικό στο οποίο εικονίζονται νεκρά παιδιά και άλλα με παραμορφωμένα ή ακρωτηριασμένο άκρα. Έξι από τα παιδιά των 14 οικογενειών εξ ονόματος των οποίων υποβλήθηκε σκοτώθηκαν σε καταρρεύσεις στοών και τοιχωμάτων, ενώ τα υπόλοιπα υπέστησαν τραυματισμούς που θα τα επηρεάζουν για το υπόλοιπο της ζωής τους, συμπεριλαμβανομένης και της παράλυσης ορισμένων, σύμφωνα με την οργάνωση International Rights Advocates.
Η παγκόσμια ζήτηση κοβαλτίου αναμένεται να αυξάνεται με ρυθμό από 7% ως 13% σε ετήσια βάση την επόμενη δεκαετία, σύμφωνα με μελέτη που εκπόνησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 2018.
Η Dell, ερωτηθείσα για την προσφυγή, αντέτεινε μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ότι «ουδέποτε προμηθεύτηκε εν γνώσει της» πρώτες ύλες που εξορύχτηκαν με την εκμετάλλευση παιδικής εργασίας και ότι θα ερευνήσει τις κατηγορίες της υπόθεσης. Δεν ήταν διαθέσιμοι εκπρόσωποι των Tesla, Apple, Google, Microsoft και Glencore — βρετανικής εταιρείας κολοσσού του τομέα των μεταλλευμάτων — για σχόλια.
«Ουδέποτε ξανασυνάντησα ή κατέγραψα τόσο ακραία ασυμμετρία στην κατανομή του εισοδήματος μεταξύ της κορυφής της εφοδιαστικής αλυσίδας και της βάσης της», σχολίασε ο Σιντάρθ Κάρα, ερευνητής ειδικευμένος στο φαινόμενο της σύγχρονης δουλείας, που έχει κληθεί ως μάρτυρας κατηγορίας.
Αυτό το τεράστιο χάσμα, πρόσθεσε ο Κάρα, κάνει αυτή την περίπτωση «πιθανόν τη χειρότερη περίπτωση αδικίας» μεταξύ των κρουσμάτων «σύγχρονης δουλείας και εκμετάλλευσης παιδικής εργασίας που έχω δει τις δύο δεκαετίες που κάνω έρευνα» για το φαινόμενο.
Τουλάχιστον 40 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως υπομένουν σήμερα σύγχρονες μορφές δουλείας, όπως η καταναγκαστική εργασία ή οι εξαναγκαστικοί γάμοι, υπολογίζουν η οργάνωση Walk Free και η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας (ΔΟΕ) του ΟΗΕ.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
