Η απόφαση του Τιμ Κουκ να απορρίψει προ τριετίας το αίτημα του FBI να δημιουργήσει μια «πίσω πόρτα» στο iPhone έδωσε, ως γνωστόν, στην Apple μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία να εμφανιστεί ως υπέρμαχος της ιδιωτικότητας.
Ήταν μια απόφαση με την οποία ο Τιμ Κουκ ρίσκαρε ουσιαστικά το μέλλον της ίδιας της Apple ορθώνοντας ανάστημα απέναντι στo FBI, αναφέρει ο δημοσιογράφος και ιδρυτής του CultofMac, Λεάντερ Κάνεϊ, στο βιβλίο του με τίτλο «Tim Cook: The Genius Who Took Apple to the Next Level”, που κυκλοφόρησε πριν από μερικούς μήνες και όπου περιγράφει μεταξύ άλλων το δραματικό παρασκήνιο, που οδήγησε το αφεντικό της Apple σ’ αυτή του την κίνηση.
Το δραματικό παρασκήνιο της απόφασης του Τιμ Κουκ
Αργά το βράδυ της 16ης Φεβρουαρίου του 2016 ο Τιμ Κουκ και στενοί συνεργάτες του συγκεντρώθηκαν στο παλιό αρχηγείο της Apple για να συζητήσουν την εντολή Αμερικανού δικαστή προς την εταιρεία να βοηθήσει το FBI να αποκτήσει πρόσβαση στο κρυπτογραφημένο περιεχόμενο ενός iPhone που ανακτήθηκε από τον Σαγέντ Ριζουάν Φαρούκ, έναν από τους δράστες του μακελειού με τους 14 νεκρούς στο Σαν Μπερναρντίνο της Καλιφόρνια τον Δεκέμβριο του προηγούμενου έτους.
Το iPhone ήταν κλειδωμένο μ’ έναν τετραψήφιο κωδικό που δεν μπορούσε να «σπάσει» το FBI, γι’ αυτό και ζητούσε από την Apple να δημιουργήσει μια ειδική έκδοση του iOS, που θα επέτρεπε στην υπηρεσία να έχει πρόσβαση σε κλειδωμένες iPhone συσκευές. Η Apple, ωστόσο, είχε αρνηθεί γιατί ο Τιμ Κουκ κι η ομάδα του ήταν πεπεισμένοι ότι αυτό το εργαλείο μπορεί να αποδεικνυόταν πολύ επικίνδυνο αν γινόταν κατάχρησή του, αν διέρρεε, ή έπεφτε σε λάθος χέρια υπονομεύοντας έτσι την ασφάλεια εκατοντάδων εκατομμυρίων πελατών της. Όπως περιγράφει ο Μπρους Σιούελ, πρώην υψηλόβαθμο στέλεχος και σύμβουλος της Apple που συνταξιοδοτήθηκε το 2017, ο Κουκ κι οι συνεργάτες του εξέταζαν γραμμή-γραμμή τo σκεπτικό της πολυσέλιδης δικαστικής εντολής, γιατί έπρεπε να αποφασίσουν ποια στάση θα ακολουθούσε η Apple.
Όλοι τους, ο Τιμ Κουκ και οι συνεργάτες του κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η εντολή του δικαστή ήταν ένα μέσο πίεσης μπροστά στα μάτια της κοινής γνώμης προκειμένου να συμμορφωθεί η εταιρεία στις επιταγές του FBI, για να αντιμετωπίσει το τελευταίο, μια τρομοκρατική απειλή. «Ο Τιμ Κουκ γνώριζε ότι με την απόφαση του θα στοιχημάτιζε το μέλλον της εταιρείας», λέει ο Σιούελ. Έμεινε ξάγρυπνος με τους συνεργάτες του επί 16 ολόκληρες ώρες γνωρίζοντας μεν τη θέση του -ότι η Apple θα έλεγε «όχι» - αλλά θέλοντας να είναι σίγουρος ποια θα ήταν η νομική θέση της επιχείρησης, τι νομικές υποχρεώσεις είχε, αν ήταν σωστή η απόφαση, ποιος θα ήταν ο αντίκτυπός της στην κοινή γνώμη και ποια επιχειρηματολογία και φρασεολογία θα έπρεπε να χρησιμοποιηθεί.
Ο Τιμ Κουκ ανησυχούσε για τις αντιδράσεις του κόσμου κι ότι δεν αποκλείεται να βρισκόταν η Apple με την πλάτη στον τοίχο κατηγορούμενη ότι παίρνει το μέρος τρομοκρατών. Ποια εταιρεία δεν θα βοηθούσε το FBI σε μια έρευνα κατά της τρομοκρατίας. Το διακύβευμα για τον ίδιο ήταν να πείσει ότι η Apple δίνει έμφαση στην προστασία της ιδιωτικότητας και της ασφάλειας των πελατών της κι όχι ότι υποστηρίζει την τρομοκρατία. Στις 04:30 το πρωί ο Τιμ Κουκ δημοσίευσε μια επιστολή προς τους πελάτες της Apple εξηγώντας τους λόγους που η εταιρεία απορρίπτει τη δικαστική εντολή, που «απειλεί την ασφάλεια των πελατών μας». Ο Κουκ αναφέρθηκε στους κινδύνους από τη συγκέντρωση υπερεξουσιών στα χέρια της κυβέρνησης: «οι επιπτώσεις των απαιτήσεων της κυβέρνησης είναι ανατριχιαστικές…. Η κυβέρνηση ζητάει από την Apple να χακάρει τους ίδιους τους χρήστες της και να υπονομεύσει δεκαετίες προόδου στην ασφάλεια που προστατεύει τους πελάτες μας –στους οποίους περιλαμβάνονται δεκάδες εκατομμύρια Αμερικανών πολιτών– από χάκερ που χρησιμοποιούν εξελιγμένες μεθόδους και από εγκληματίες του κυβερνοχώρου», έγραψε. Για να συμπληρώσει παρακάτω: «Δεν μπορούμε να βρούμε προηγούμενο όπου μια αμερικανική εταιρεία να εξαναγκάζεται να εκθέσει τους πελάτες της σε έναν μεγαλύτερο κίνδυνο επίθεσης».
Πώς έληξε η υπόθεση
Το επόμενο δίμηνο το πρώην αρχηγείο της Apple στο Κουπερτίνο της Καλιφόρνια μετατράπηκε σε «πολεμικό στρατηγείο» καθώς η εταιρεία προσπαθούσε να συντονίσει τις απαντήσεις στα ερωτήματα των ΜΜΕ και να διασφαλίσει ότι θα ακουστούν όσο το δυνατόν περισσότερο οι θέσεις της.
Η υπόθεση έληξε τελικά χωρίς δίκη. Ένα 24ωρο προτού η Apple βρεθεί αντιμέτωπη σε μια ολομέτωπη σύγκρουση με την κυβέρνηση σε δικαστήριο της Καλιφόρνια, η τελευταία έκανε πίσω, καθώς είχε πληρώσει σχεδόν ένα εκατομμύριο δολάρια σε χάκερς προκειμένου να σπάσουν τον κωδικό και να αποκτήσουν πρόσβαση στο iPhone. Σύμφωνα με τον Σιούελ ο Τιμ Κουκ απογοητεύτηκε με την εξέλιξη αυτή, γιατί επιθυμούσε διακαώς την εκδίκαση της υπόθεσης, όντας πεπεισμένος ότι η ετυμηγορία του δικαστηρίου θα ήταν υπέρ της Apple. Μέχρι σήμερα δεν έχει υπάρξει επίσημη απόφαση για το κατά πόσον ήταν νόμιμη η δικαστική εντολή προς την Apple.
