Στη νέα Συρορθόδοξη Εκκλησία στο Ερµπίλ, την πρωτεύουσα του ιρακινού Κουρδιστάν, τα αρχαία Αρβηλα, θα χτυπήσουν οι ελληνικές καµπάνες της Ορθοδοξίας.
Τις καµπάνες προτίθεται να δωρίσει η Αποστολική ∆ιακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος, έπειτα από σχετικό αίτηµα του ελληνικού ΥΠΕΞ, ενώ η πρωτοβουλία υλοποίησης του συγκεκριµένου εγχειρήµατος ανήκει στον υφυπουργό Εξωτερικών, αρµόδιου επί Θρησκευτικών Θεµάτων, κ. Μάρκο Μπόλαρη. Ιδιαίτερα σηµαντική είναι και η συµβολή του γενικού προξένου της Ελλάδος στο Ερµπίλ, κ. Ευθυµίου Κωστόπουλου, ο οποίος ήταν αυτός που µετέφερε το αίτηµα του Συρορθόδοξου Αρχιεπισκόπου Νικόδηµου, επισκόπου Μοσούλης, Κιρκούκ και Κουρδιστάν, στο ελληνικό ΥΠΕΞ, µε αποτέλεσµα το σχέδιο να αρχίσει να παίρνει σάρκα και οστά.
Και είναι, πράγµατι, µια συγκινητική προσφορά, γιατί κάθε φορά που θα ηχούν 1 οι ελληνικές καµπάνες θα θυµίζουν σε όλους ότι οι χριστιανοί εκεί, στο µακρινό Ερµπίλ -ή στα Κουρδικά Χιουλέρ-, δεν είναι πια µόνοι. Με αυτόν τον τρόπο η Αποστολική ∆ιακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος, µε το πλούσιο ιεραποστολικό και φιλανθρωπικό της έργο, θα βάλει το δικό της λιθαράκι για να κρατήσει «ζωντανές» τις εναποµείνασες χριστιανικές κοινότητες της περιοχής.
Αξίζει να σηµειωθεί ότι λίγα µόλις χιλιόµετρα από τα Αρβηλα έλαβε χώρα η µάχη των Γαυγαµήλων, που υπήρξε η αποφασιστικότερη νίκη του Μεγάλου Αλεξάνδρου επί των Περσών – νίκη που του άνοιξε διάπλατα τον δρόµο για την κατάληψη της αχανούς Περσικής Αυτοκρατορίας. Οι περιοχές του ιρακινού Κουρδιστάν και του Βορείου Ιράκ είναι πλούσιες σε πετρέλαια, πολιτισµούς και θρησκείες, µε ιστορικές πόλεις όπως η Νινευή και η Μοσούλη. Εδώ και αιώνες το Ισλάµ (σουνιτικό και σιιτικό) συνυπήρχε µε τον χριστιανισµό (ιδίως καθολικών Χαλδαίων και Συρορθοδόξων), ενίοτε µε προβλήµατα, τον περισσότερο καιρό ειρηνικά. Επειτα, όµως, από τον πόλεµο του 2003, πολλαπλασιάστηκαν οι διαµάχες µεταξύ εθνοτικών και θρησκευτικών οµάδων.
Κατά την περίοδο εκείνη, όπως εξηγεί ο Ελληνας πρόξενος στο «Εθνος της Κυριακής», «το τότε πολυάριθµο χριστιανικό στοιχείο της περιοχής µετανάστευσε στο εξωτερικό και η χώρα έχασε, σε µεγάλο βαθµό, τον πολυπολιτισµικό της πλούτο. ∆υστυχώς, η κατάσταση επιδεινώθηκε µε την ξαφνική επέλαση του Ισλαµικού Κράτους σε εκτεταµένες περιοχές της Συρίας και του Βορείου Ιράκ το 2014. Η περίοδος κυριαρχίας του ήταν εφιαλτική για τις θρησκευτικές µειονότητες».
«Φέρθηκαν με βαρβαρότητα»
Οι χριστιανοί εγκατέλειψαν τις πατρογονικές τους εστίες, ενώ πολλοί Γεζίντι, µέλη µιας αρχαίας θρησκείας, κατέληξαν σκλάβοι. Περίπου 3.000 Γεζίντι εξακολουθούν να αγνοούνται έως σήµερα. Το 2014 το Ισλαµικό Κράτος κατέλαβε τη Μοσούλη, τη δεύτερη µεγαλύτερη πόλη του Ιράκ. Ο Συρορθόδοξος Αρχιεπίσκοπος Νικόδηµος ήταν ο τελευταίος θρησκευτικός ηγέτης που εγκατάλειψε την πόλη, ενώ οι µαχητές του Ισλαµικού Κράτους ήταν µόλις 300 µέτρα από το Επισκοπικό του Μέγαρο. «Το Ισλαµικό Κράτος φέρθηκε µε βαρβαρότητα σε ό,τι χριστιανικό υπήρχε στην περιοχή» αναφέρει ο Ελληνας πρόξενος, ενώ η περιγραφή του είναι συγκλονιστική.
«Ο κυριότερος ναός των Συρορθοδόξων της Μοσούλης, χρονολογούµενος από τον 7ο αιώνα, ισοπεδώθηκε και έγινε πάρκινγκ. Την ίδια τύχη είχε και η γειτονική επαρχία των Συρορθόδοξων του Ιράκ, υπό τον ελληνοµαθή Αρχιεπίσκοπο Τιµόθεο. Το Ισλαµικό Κράτος έφτασε µέχρι τους πρόποδες του όρους στο οποίο βρίσκεται το πανέµορφο µοναστήρι του Μαρ Ματά (Αγίου Ματθαίου), έδρα της Αρχιεπισκοπής, αλλά υποχώρησε. Η γειτονική πόλη Μπαρτέλα, την οποία επισκέφθηκα, δεν ήταν εξίσου τυχερή. Κατελήφθη από το Ισλαµικό Κράτος του οποίου οι οπαδοί έκαψαν και τις δύο εκκλησίες, ενώ παραµόρφωσαν το πρόσωπο και ακρωτηρίασαν τα χέρια του αγάλµατος ενός Πατριάρχη µε καταγωγή από την πόλη αυτή που βρισκόταν στο προαύλιο µίας εκ των εκκλησιών» προσθέτει ο κ. Κωστόπουλος.
Το Ισλαµικό Κράτος άφησε, επίσης, τα ίχνη του και στο γειτονικό χριστιανικό πολιτιστικό κέντρο. Σύµφωνα µε τον Ελληνα γενικό πρόξενο, πέρα από τις µεγάλες φθορές που προκάλεσε, µέλη του ζωγράφισαν τη σηµαία του στον τοίχο και γκρέµισαν έναν τοίχο όπου υπήρχε ένας ανάγλυφος σταυρός. Ετσι οι θρησκευτικοί ηγέτες και µεγάλο µέρος από τους χριστιανούς της περιοχής βρήκε τότε καταφύγιο στο φιλόξενο ιρακινό Κουρδιστάν. Εκεί, πλέον, ανασυγκροτείται η χριστιανική παρουσία, µε επίκεντρο τη χριστιανική πόλη Ανκάουα, δίπλα από το Ερµπίλ.
«Εκεί συναντώ τακτικά τον Αρχιεπίσκοπο Νικόδηµο, στο νέο του Επισκοπικό Μέγαρο, που εγκαινίασε ο Συρορθόδοξος Πατριάρχης Αντιοχείας Ιγνάτιος- Εφραίµ Β’ τον περασµένο Ιανουάριο» µας πληροφορεί ο γενικός πρόξενος της Ελλάδος. Και συνεχίζει: «Σε αυτό ο Αρχιεπίσκοπος Νικόδηµος µου ζήτησε για πρώτη φορά τη βοήθεια των αδελφών του Ελλήνων (ο ίδιος έχει σπουδάσει έναν χρόνο στην Ελλάδα) για την προµήθεια των κωδώνων της νέας του εκκλησίας. Με πολύ πάθος και θέληση δουλεύει για να αποκαταστήσει την κανονικότητα για το ποίµνιό του, µε στόχο να µην εγκαταλείψουν και άλλοι τη γη των προγόνων τους, µια γη µε χριστιανική παρουσία από τις απαρχές του χριστιανισµού».
Μια καινούργια αρχή
Ο νέος καθεδρικός ναός, δίπλα από το Επισκοπικό Μέγαρο στην Ανκάουα, που οι εργασίες του δεν έχουν ακόµη ολοκληρωθεί, θα συµβολίζει αυτήν τη µάχη για µια νέα αρχή για τους χριστιανούς της περιοχής. Χτίζεται µε χρήµατα της περιφερειακής κυβέρνησης, που θέλει να στηρίξει τις θρησκευτικές µειονότητες της περιοχής.
Ο Συρορθόδοξος Αρχιεπίσκοπος Νικόδηµος, είπε οτι υπήρξαν αρκετές ανθρωπιστικές οργανώσεις που τους βοήθησαν κατά τη διάρκεια της κρίσης που πέρασαν. Οπως λέει, «συνέδραµαν πραγµατικά και µε όλες τις δυνάµεις τους οι κυβερνήσεις της Ουγγαρίας και της Γερµανίας. Επίσης, έχουµε λάβει υποσχέσεις για βοήθεια και ότι θα σταθούν δίπλα µας και από τις ΗΠΑ». Οσον αφορά στη δωρεά των κωδώνων από την Εκκλησία της Ελλάδος, ο Αρχιεπίσκοπος Νικόδηµος αναφέρει ότι «κάθε φορά που θα χτυπούν αυτές οι καµπάνες θα είναι πάντα στη σκέψη µας η αλληλεγγύη που έδειξαν τα αδέλφια µας στην Ελλάδα προς εµάς.
Είµαστε ευγνώµονες γι’ αυτήν τη γενναιόδωρη πράξη από τα αδέλφια µας στην Ελλάδα, από την Εκκλησία, τον απλό κόσµο και την κυβέρνηση. Αυτή η πρωτοβουλία µάς χαροποίησε πολύ. Επιπλέον, ως προς τις άλλες µας ανάγκες, χρειαζόµαστε πρώτιστα τις προσευχές σας. Οτιδήποτε προσφέρει ο ελληνικός λαός στα ορθόδοξα αδέλφια στο Ιράκ πιστεύουµε ότι θα αποτελέσει πηγή ευλογίας για εµάς». Τέλος, ο Αρχιεπίσκοπος Νικόδηµος δεν ξεχνά ποτέ την ηµέρα που αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη Μοσούλη και να εγκατασταθεί στο Ερµπίλ. «Η πρώτη γραµµή του ISIS απείχε από εµάς 300 µέτρα. Ευχαριστώ τον Θεό που µε προστάτεψε και µε βοήθησε να διαφύγω πριν οι δυνάµεις των εξτρεµιστών φτάσουν και καταλάβουν το Επισκοπικό Μέγαρο όπου διέµενα.
Οι τροµοκράτες κατέστρεψαν όλες τις εκκλησίες στη Μοσούλη, καθώς και το Επισκοπικό Μέγαρο, οπότε δηµιουργήθηκε η ανάγκη να βρεθεί ένα κέντρο για να συνεχίσουµε τις λειτουργίες για το ποίµνιο της Αρχιεπισκοπής µας. Ως εκ τούτου οικοδοµήσαµε το νέο Αρχιεπισκοπικό Μέγαρο στο Ερµπιλ - Ανκάουα, χάρη σε µια γενναία χορηγία του Ιδρύµατος του “Barnabas”. Αυτό δεν σηµαίνει ότι λησµονούµε τις εκκλησίες και τα υπόλοιπα κτίριά µας στη Μοσούλη. Η Ανκάουα ανήκει στην επικράτεια της Αρχιεπισκοπής µας.
Μόνο εκεί διαµένουν 1.200 Συρορθόδοξες οικογένειες, για να µην αναφέρω τις εκατοντάδες οικογένειες που έχουν παραµείνει διάσπαρτες στην Αρχιεπισκοπή µας. ∆ιακαής µας πόθος είναι να µπορέσουµε να επιστρέψουµε και να ξαναχτίσουµε τις εκκλησίες µας στη Μοσούλη, καθώς και στα χωριά της Νινευή. Ωστόσο, θα πρέπει να εξασφαλιστούν εγγυήσεις για εµάς ότι θα διαθέτουµε ασφάλεια ώστε να ζήσουµε εκεί µε αξιοπρέπεια» καταλήγει.