Η δημόσια επιχείρηση πετρελαίου της Βενεζουέλας, η PDVSA, δέχθηκε νέο βαρύ πλήγμα την Πέμπτη, εξέλιξη που πιθανόν θα επιδεινώσει ακόμη περισσότερο την κατάσταση στο Καράκας, εν μέσω της κρίσης κρατικού χρέους με την οποία έχει βρεθεί αντιμέτωπο, παρά την υποστήριξη που εξασφάλισε από τη Ρωσία.
Η ειδική επιτροπή της διεθνούς ένωσης συμφωνιών ανταλλαγής και παραγώγων, στην οποία συμμετέχουν 15 από τις πιο σημαντικές εταιρείες του χρηματοπιστωτικού τομέα (ISDA), στην τέταρτη συνεδρίασή της για το ζήτημα στη Νέα Υόρκη αποφάσισε να θεωρήσει στάση πληρωμών την μη καταβολή τριών οφειλόμενων δόσεων από τον κρατικό όμιλο πετρελαϊκών προϊόντων της Βενεζουέλας.
Αυτή η απόφαση αναμένεται ότι θα οδηγήσει στην έναρξη μιας περίπλοκης διαδικασίας, που θα επιτρέψει στους κατόχους παραγώγων (Credit Default Swaps, ή CDS), που τους διασφάλιζαν έναντι χρεοκοπίας της PDVSA, να αποζημιωθούν.
Οι λεπτομέρειες της διαδικασίας θα διασαφηνιστούν σε νέα συνεδρίαση της επιτροπής, τη Δευτέρα.
Από την περασμένη εβδομάδα η επιτροπή της ISDA εξέταζε τις καθυστερήσεις στην αποπληρωμή οφειλών της PDVSA, το συνολικό ύψος των οποίων δεν έχει ανακοινωθεί. Πηγές είχαν κάνει λόγο για ένα ποσό που αθροιστικά έφθανε το 1,161 δισεκ. δολάρια.
Η απόφαση της Πέμπτης ηχεί άλλον έναν συναγερμό στο Καράκας έπειτα από τις αποφάσεις των δύο από τους μεγάλους οίκους αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας, των S&P Global Ratings και Fitch Ratings, να κηρύξουν σε κατάσταση επιλεκτικής χρεοκοπίας το δημόσιο της Βενεζουέλας και την PDVSA.
Μπροστά στις μεγάλες δυσκολίες εξαιτίας της πτώσης της τιμής του πετρελαίου, που της στερεί τη ρευστότητα, η κυβέρνηση του προέδρου Νικολάς Μαδούρο, η οποία είναι αντιμέτωπη ταυτόχρονα με μια σοβαρή πολιτική κρίση, δεν έχει πλέον άλλη επιλογή παρά να επαναδιαπραγματευθεί το εξωτερικό της χρέος, που αναλυτές υπολογίζουν πως ανέρχεται σε 150 δισεκατομμύρια δολάρια, την ώρα που οι πολίτες υφίστανται ήδη μεγάλες ελλείψεις τροφίμων και φαρμάκων, καθώς δεν υπάρχει ρευστό για την εισαγωγή τους.
Η Βενεζουέλα πήρε την Τετάρτη μια ανάσα χάρη στη συμφωνία στην οποία κατέληξε με τη Ρωσία, τον δεύτερο σημαντικότερο πιστωτή της έπειτα από την Κίνα. Μια αντιπροσωπεία της κυβέρνησης υπέγραψε στη Μόσχα μια συμφωνία αναδιάρθρωσης των πιστώσεων ύψους 3,15 δισεκ. δολαρίων που είχαν προσφερθεί στο Καράκας το 2011 για την αγορά των ρωσικών όπλων.
Αλλά η ρωσική χειρονομία κάθε άλλο παρά διευθετεί τις οικονομικές δυσχέρειες της κυβέρνησης στο Καράκας, η οποία δεν διαθέτει πλέον παρά μόλις 9,7 δισεκ. δολάρια σε συναλλαγματικά αποθέματα, την ώρα που οφείλει να καταβάλει τοκοχρεολύσια 1,47 δισεκ. δολαρίων ως τα τέλη της χρονιάς και 8 δισεκ. δολαρίων το 2018.
Για τον Τζόιντιπ Μούχερτζι, τον επικεφαλής αναλυτή του Στάνταρντ εντ Πουρς για τα κράτη της Λατινικής Αμερικής, η ρωσική πρωτοβουλία δεν αρκεί για να ξεδιαλύνει τις αμφιβολίες και τις ανησυχίες για τις άλλες πληρωμές που υποχρεούται να κάνει η Βενεζουέλα, ειδικά για τέσσερις οφειλές η προθεσμία για την εξόφληση των οποίων έχει ήδη παρέλθει.
Οι αναλυτές στο σύνολό τους εμφανίζονται εξαιρετικά απαισιόδοξοι για τις πιθανότητες επιτυχούς επαναδιαπραγμάτευσης με τους πιστωτές της Βενεζουέλας—το 70% εξ αυτών είναι βορειοαμερικανοί (ΗΠΑ, Καναδάς), σύμφωνα με το Καράκας.
Κυρίως διότι η αμερικανική κυβέρνηση, η οποία χαρακτηρίζει την κυβέρνηση του Νικολάς Μαδούρο δικτατορία, έχει απαγορεύσει στους πολίτες και στις τράπεζές της να συνάψουν ή να αποδεχθούν οποιαδήποτε συμφωνία με τις αρχές της Βενεζουέλας.
Οι αμερικανικές κυρώσεις θα εμποδίσουν να γίνει φυσιολογικά μια διαπραγμάτευση για την αναδιάρθρωση του χρέους της Βενεζουέλας, αφού εμποδίζουν τους αμερικανούς πολίτες και τους χρηματοπιστωτικούς θεσμούς που εδρεύουν στις ΗΠΑ να αγοράσουν νέα ομόλογα στην έκδοση των οποίων μπορεί να προχωρήσει το Καράκας.
Ο πρόεδρος Μαδούρο δήλωσε την Πέμπτη πως περιμένει από την αντιπολίτευση της Βενεζουέλας, με την οποία η κυβέρνησή του αναμένεται να ξαναρχίσει συνομιλίες τις πρώτες ημέρες του Δεκεμβρίου, να ζητήσει από τις ΗΠΑ να άρουν τις κυρώσεις εναντίον του Καράκας, ενόψει των προεδρικών εκλογών του 2018.
Τα στελέχη της αντιπολίτευσης πρέπει να «δεσμευτούν να μιλήσουν» με την Ουάσινγκτον για να διεξαχθούν οι εκλογές «με οικονομικές εγγυήσεις, για να πάψουν οι κυρώσεις των ΗΠΑ, ο οικονομικός διωγμός», είπε ο Μαδούρο.
Εξαιτίας των κυρώσεων η Βενεζουέλα, άλλοτε μια από τις πλουσιότερες χώρες της Λατινικής Αμερικής, είναι αποκλεισμένη από τις αγορές δανεισμού, όπως και η PDVSA—η τελευταία ενδέχεται πλέον να βρεθεί αντιμέτωπη με προσφυγές στη δικαιοσύνη εναντίον της και κατασχέσεις περιουσιακών στοιχείων της ιδίας και της Citgo, της θυγατρικής της στις ΗΠΑ, στο εξωτερικό.
Πέραν των ομολόγων του δημοσίου το χρέος της Βενεζουέλας συνιστούν κυρίως διάφορα εταιρικά αξιόγραφα, όπως τα έξι δισεκ. δολάρια που είχε λάβει εκ των προτέρων η PDVSA από τη ρωσική Rosneft (η οποία είναι εν μέρει δημόσια), στο πλαίσιο μιας διμερούς συμφωνίας. Η οφειλή αυτή δεν καλύπτεται από τη συμφωνία που υπεγράφη την Τετάρτη.
Η κυβέρνηση της Βενεζουέλας αντιμετωπίζει εξάλλου πίεση και από άλλους παράγοντες της διεθνούς κοινότητας. Τη Δευτέρα η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε να επιβάλλει κυρώσεις, συμπεριλαμβανομένου ενός εμπάργκο όπλων.
Μολαταύτα το Καράκας μοιάζει να δίνει προτεραιότητα στην αποπληρωμή του εξωτερικού χρέους παρότι μεγάλο μέρος του πληθυσμού στερείται ακόμη και είδη πρώτης ανάγκης
