Ο γεωπόνος – εντομολόγος και επικεφαλής της Γενικής Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφέρειας Θεσσαλίας κ. Δημήτρης Σταυρίδης μιλά στο onlarissa.gr και δίνει την επιστημονική προσέγγιση του θέματος.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Ένα ασύλληπτα μεγάλο σμήνος από έντομα κάλυψε την Λάρισα
«Αυτό το φαινόμενο, σημειώνει, συμβαίνει για δεύτερη συνεχή χρονιά κι επειδή είναι δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, επιδεινώνει λίγο την κατάσταση γιατί αυξάνονται οι πληθυσμοί. Είχαμε και πέρυσι ήπιες θερμοκρασίες, όχι χαμηλές, τόσο ώστε να θανατώνεται ένα μέρος από τους πληθυσμούς των χειμαζουσών μορφών. Δυστυχώς το ίδιο ακριβώς φαινόμενο αντιμετωπίσαμε και για δεύτερη συνεχή χρονιά, με αποτέλεσμα να έχουμε μία επιβίωση των διαχειμαζόντων αυτών μορφών και να φθάσουμε στους μεγάλους πληθυσμούς το καλοκαίρι. Ένας ακόμη παράγοντας είναι οι υψηλές θερμοκρασίες από την αρχή της χρονιάς που ευνόησε την ανάπτυξη. Πιθανόν να έχει συντελέσει και η μείωση των θηρευτών τους, δηλαδή σαύρες, αράχνες, σκορπιοί, πτηνά κ.α. που μπορεί να μειώθηκαν ίσως και από τις πλημμύρες, αν και αυτό είναι ένα μικρό ενδεχόμενο.
Η κλιματική αλλαγή εντείνει τη συχνότητα του φαινομένου;
Δεδομένου πως η κλιματική αλλαγή είναι εδώ μπορούμε να πούμε πως οι κατσαρίδες ήρθαν για να μείνουν; Στο ερώτημα αυτό ο κ. Σταυρίδης συνιστά ψυχραιμία, σημειώνοντας πως αφενός δεν πρόκειται για ένα τοπικό φαινόμενο, αλλά για παγκόσμιο (λέγοντας μάλιστα πως στη Νέα Υόρκη περπατούν σε κεντρικές οδούς), αλλά και πως η ίδια η φύση λαμβάνει τα… μέτρα της ώστε να διατηρείται μία κάποια ισορροπία.
Εξηγεί συγκεκριμένα: «Οι κατσαρίδες είναι σε ορισμένες περιοχές δεν είναι εκτεταμένο το φαινόμενο, υπάρχουν κάποιες περιοχές που υπάρχουν περισσότερες και κάποιες λιγότερες. Υπάρχει αντίστοιχα φαινόμενο αυξημένων πληθυσμών και σε άλλες χώρες. Πρόσφατα που ήμασταν στη Νέα Υόρκη εκεί περπατούσαν και μέσα στους δρόμους. Δε μπορούμε να πούμε ότι είναι τοπικό το φαινόμενο και συνήθως έχει και κάποια κύματα. Υπάρχουν αυξήσεις κάποιων πληθυσμών, μετά από λίγο υπάρχει αύξηση των θηρευτών και ακολούθως μειώνεται η καμπύλη και επανέρχεται η ισορροπία στην φύση. Σίγουρα δεν τρομοκρατούμαστε, αλλά παρακολουθούμε τα φαινόμενα και είμαστε σε επιφυλακή.
Το παράδειγμα των τριζονιών και του δάκου
Το γιατί φέτος είδαμε τη Λάρισα να γεμίζει από τριζόνια ίσως να αποδίδεται στον αναπαραγωγικό κύκλο που λαμβάνει χώρα ανά κάποια έτη. Όπως εξηγεί ο κ. Σταυρίδης, «χαρακτηριστικό είναι το φαινόμενο με τους γρύλους που είναι στην τάξη των αυτοπτέρων. Στην Αμερική αυτή την περίοδο εμφανίστηκαν δύο διαφορετικά είδη ταυτόχρονα, ένα που κάνει την εμφάνιση των ενηλίκων κάθε 7 χρόνια και ένα άλλο κάθε 13 χρόνια με αποτέλεσμα να υπάρξει έξαρση. Υπάρχει δηλαδή μία επανάληψη κατά περιόδους, με βάση και τις κλιματικές συνθήκες.
Όσον αφορά τα τριζόνια όμως οφείλουμε να επισημάνουμε πως δεν δημιουργούν πρόβλημα στην ανθρώπινη υγεία, άρα δε χρειάζονται επεμβάσεις, γιατί αν γίνουν επεμβάσεις σε κοινόχρηστους χώρους είναι πολύ πιο επικίνδυνο για ανθρώπους, παιδιά και κατοικίδια».
Η ίδια η αύξηση της θερμοκρασίας πάντως, δε λειτουργεί πάντα αρνητικά και αυτό μαρτυρά το παράδειγμα του δάκου, ενός εντόμου που είχε προκαλέσει πολλές καταστροφές το 2018 όταν ήταν σε πληθυσμιακή έξαρση. Φέτος, εξηγεί ο κ. Σταυρίδης, «ενώ είχαμε αύξηση στους πληθυσμούς, δεν είχαμε μεγάλες ζημιές και αυτό αποδίδεται στο ότι είχαμε υψηλές θερμοκρασίες. O δάκος σε θερμοκρασίες από 32 βαθμούς Κελσίου δε μπορεί να αναπτυχθεί, ενώ σε θερμοκρασίες άνω των 38 βαθμών Κελσίου πεθαίνει».
