Το υπουργείο Υγείας προσπαθεί να βρει στην τεχνολογία σύμμαχο ώστε να υπάρξουν λύσεις για τις εφημερίες των νοσοκομείων που λυγίζουν προσωπικό και ασθενείς στο ΕΣΥ.
Με στόχο να μειώσει το βάρος συγκεκριμένων νοσοκομείων αλλά και να δημιουργήσει ένα ασφαλές δίκτυο διαδρομών, για τους πολίτες που αντιμετωπίζουν έκτακτα σοβαρά προβλήματα, μέσα στο σύστημα υγείας, η ηγεσία του υπουργείου σχεδιάζει μια ηλεκτρονική πλατφόρμα, η οποία θα τροφοδοτείται με τα Επείγοντα περιστατικά και ακολούθως θα διαχειρίζεται την κατανομή τους στα εφημερεύοντα νοσοκομεία.
«Πρόκειται για ένα πρώτο triage, μια διαλογή των περιστατικών, που θα γίνεται κεντρικά, με τη βοήθεια της τεχνολογίας αλλά και των γιατρών. Οι πολίτες που χρειάζονται ιατρική υπηρεσία για το επείγον πρόβλημα τους, θα μπορούν να μπαίνουν στην πλατφόρμα και να λαμβάνουν μια πρώτη εκτίμηση από τους γιατρούς που θα είναι διαθέσιμοι σε 24ωρη βάση. Θα καθοδηγούνται επίσης πως να κινηθούν, σε ποια δομή και σε ποιο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ) πρέπει να απευθυνθούν για τη βέλτιστη και τάχιστη εξυπηρέτησή τους» λέει στο ΘΕΜΑ, ο υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης.
Ο σχεδιασμός της πλατφόρμας βρίσκεται σε εξέλιξη και το υπουργείο ετοιμάζεται για τη νομοθετική διάταξη που θα ρυθμίσει τη λειτουργία της, με ορίζοντα για την εφαρμογή της καινοτόμου διαδικασίας μέχρι το φθινόπωρο. Άλλωστε, το θέμα των εφημεριών έχει προτεραιοποιηθεί από την ηγεσία της Αριστοτέλους, από το περασμένο καλοκαίρι που ο τότε υπουργός, Μιχάλης Χρυσοχοϊδης, είχε συστήσει ειδική ομάδα εργασίας για την ορθολογικότερη λειτουργία των ΤΕΠ και του συστήματος εφημεριών, και δρομολογούσε ως αναγκαίες τις αλλαγές.
Εικόνες όπως αυτή των δεκάδων ασθενών με φορεία στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ) από το "Γ. Γεννηματάς" που δημοσιοποιήθηκαν πρόσφατα, αλλά και εκείνες με τα δεκάδες ράντζα στους διαδρόμους του νοσοκομείου "Αττικόν", λειτουργούν όπως το… αλάτι στην πληγή. Είναι κοινή παραδοχή τόσο στον χώρο των νοσοκομείων και των Υγειονομικών Περιφερειών όσο και στο υπουργείο Υγείας ότι οι ελλείψεις προσωπικού, ιατρικού και νοσηλευτικού, προκαλούν σοβαρές δυσλειτουργίες στο ΕΣΥ, (και) στο πεδίο των εφημεριών. Ενώ και οι μεταρρυθμίσεις που επιχειρεί το υπουργείο Υγείας, όπως η άσκηση ιατρικού έργου στο ΕΣΥ από ιδιώτες, η δυνατότητα για ιδιωτικό έργο για γιατρούς του ΕΣΥ, η ολοήμερη (απογευματινή) λειτουργία των χειρουργείων αντιμετωπίζονται με επιφύλαξη από την πλειονότητα των υγειονομικών.
Το ενδιαφέρον των γιατρών αλλά και των νοσηλευτών – οι τελευταίοι μάλιστα αποτελούν τη νέα «μαύρη τρύπα» του συστήματος – είναι μικρό όταν προκηρύσσονται θέσεις και οι άγονες διαδικασίες είναι ο κανόνας, ανεξάρτητα από το αν πρόκειται για νοσοκομείο της Αττικής ή της περιφέρειας. Οι "υγειονομικές έρημοι" όπως ονομάζεται το φαινόμενο της έλλειψης υγειονομικού προσωπικού στα συστήματα υγείας της Ευρώπης, καταλαμβάνουν ολοένα μεγαλύτερες εκτάσεις στο ΕΣΥ, με τους επαγγελματίες υγείας να προσδιορίζουν ως το μεγαλύτερο πρόβλημα τις χαμηλές αμοιβές.
1,3 εκατ. πολίτες στα Επείγοντα 30 νοσοκομείων
Περισσότεροι από 4,6 εκατομμύρια πολίτες αναζήτησαν ιατρική περίθαλψη στα ΤΕΠ όλης της χώρας το περασμένο έτος, με το 28% αυτών να συγκεντρώνονται στα ΤΕΠ 30 νοσοκομείων του λεκανοπεδίου. Σε κάθε εφημερία κάθε ένα από τα μεγάλα, γενικά και πανεπιστημιακά νοσοκομεία, δέχεται εκατοντάδες ασθενείς, από 700 έως και 1.200, μέσα σε μερικές ώρες.
Το νοσοκομείο που δέχθηκε το 2023 τον μεγαλύτερο αριθμό περιστατικών στα Επείγοντα της Αττικής είναι το Γενικό Κρατικό Νίκαιας που δέχθηκε και διαχειρίστηκε 109.104 περιστατικά, αυξημένα μάλιστα κατά περίπου 5.500 σε σχέση με το 2022. Άλλα νοσοκομεία που κατέγραψαν προσελεύσεις -ρεκόρ στα Επείγοντα είναι: ΚΑΤ (87.042), «Γ. Γεννηματάς» (80.349), «Ερυθρός Σταυρός» (77.000), «Ευαγγελισμός» (76.000), Τζάνειο (75.230), Αττικόν (74.817), Θριάσιο (66.111), Ασκληπιείο (59.673) και Λαϊκό (45.883). Στα δε ΤΕΠ των παιδιατρικών νοσοκομείων της Αττικής συνολικά εξετάστηκαν 345.313 παιδιά το 2023, αριθμός που αντιστοιχεί στον πληθυσμό του Ηρακλείου και του Ρεθύμνου μαζί.
Οι αριθμοί αποτυπώνουν την τεράστια πίεση που υφίστανται οι εργαζόμενοι των νοσοκομείων και εξηγούν τις πολύωρες, έως και 7 ώρες, αναμονές των ασθενών στα Επείγοντα αλλά και σε ράντζα για κάποιο χρονικό διάστημα, μετά την εισαγωγή τους για νοσηλεία.
«Κάθε 4 ημέρες στο νοσοκομείο μας, γινόμαστε στο ίδιο έργο θεατές, με δεκάδες ασθενείς να στοιβάζονται στα Επείγοντα, να αναμένουν για ώρες μέχρι να διευθετηθούν, να στριμώχνονται με τέτοιο τρόπο που καθιστά ακόμα και την εύρεση χώρου για εξέταση και νοσηλευτική πράξη πρόκληση. Η ασφάλεια των ασθενών μας και η δική μας παίζεται στα ζάρια γιατί δουλεύουμε με εξαντλητικούς ρυθμούς, με μια βαρύτατη υποστελέχωση που μας αναγκάζει σε διπλοβάρδιες, απλήρωτες υπερωρίες στην προσπάθεια να κρατήσουμε το νοσοκομείο μας όρθιο», σημειώνουν σε επιστολή τους προς το υπουργείο Υγείας εργαζόμενοι του «Γ. Γεννηματάς», που βρέθηκε προ 15νθήμερου στο προσκήνιο, λόγω της πίεσης που δέχθηκε στην εφημερία του – όπως αυτή αποτυπώθηκε σε φωτογραφίες που δημοσιοποιήθηκαν.
Η απάντηση της 1ης Υγειονομικής Περιφέρειας για το τι συνέβη το Σάββατο 11 Μαϊου στο «Γ. Γεννηματάς» συμπυκνώνει όλες τις παθογένειες του ΕΣΥ, και των εφημεριών των νοσοκομείων: «Οι προσελεύσεις στο νοσοκομείο Αθηνών «Γ. Γεννηματάς» ανήλθαν σε 983 και οι εισαγωγές ασθενών σε 180». Δηλαδή η επείγουσα κατάσταση που επέβαλλε την εισαγωγή και τη νοσηλεία ασθενών αφορούσε μόλις το 18% των πολιτών που εξετάσθηκαν στα Επείγοντα του τριτοβάθμιου νοσοκομείου. Ωστόσο, όλος αυτός ο όγκος των ασθενών έπρεπε να διαχειριστεί από το μη επαρκές αριθμητικά προσωπικό του νοσοκομείου.
Τα δομικά κενά (και) στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ) δεν επιτρέπουν να σηκωθεί ένα ανάχωμα στα Κέντρα Υγείας ώστε να συγκρατούνται τα ελαφρύτερα επείγοντα περιστατικά και να μην καταλήγουν με ορμή αλλά και μαζί με βαριά περιστατικά στα ΤΕΠ των εφημερευόντων νοσοκομείων. Για παράδειγμα, αν λειτουργούσαν με πλήρη στελέχωση και συνεπώς εφημέρευση τα Κέντρα Υγείας Αλεξάνδρας και Βύρωνα, ο αριθμός των ασθενών στα ΤΕΠ των μεγάλων νοσοκομείων της Αθήνας θα ήταν συρρικνωμένος. Ομοίως, αν λειτουργούσαν ενισχυμένα τα Κέντρα Υγείας πλησίον των νοσοκομείων Αττικόν και Νίκαιας, όπου επίσης εξετάζονται πάνω από 1.000 άτομα σε κάθε εφημερία. Η λειτουργία συγκεκριμένων μόνο ΤΕΠ σε νοσοκομεία αναφοράς στην Επείγουσα Ιατρική που έχει προκριθεί από το υπουργείο θεωρείται μια καλή λύση εφόσον εξασφαλισθεί η οργάνωση και η στελέχωση των ΤΕΠ αλλά και όλων των υποστηρικτικών τμημάτων, όπως τα μικροβιολογικά, ακτινολογικά, απεικονιστικά εργαστήρια.
