Στις μπάρες, δίπλα από τα ποτήρια με τα ποτά, φαίνεται ότι επανήλθαν τα πακέτα με τα βιομηχανικά τσιγάρα και οι θήκες με τον καπνό. Αυτό συμβαίνει καθώς ο Αντικαπνιστικός Νόμος φαίνεται να παραβιάζεται καθημερινά, ιδίως μετά τα μεσάνυχτα, σε μπαρ και κέντρα διασκέδασης. Παράλληλα, τα στοιχεία δείχνουν ότι στα εστιατόρια η συμμόρφωση προς τη σχετική νομοθεσία έχει επιτευχθεί σχεδόν κατά 100%.
Στα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος της πρωτεύουσας, τόσο οι έλεγχοι που έγιναν όσο και τα πρόστιμα που επεβλήθησαν κατά τη διάρκεια του 2023 ήταν τριπλάσιοι, με τον διευθυντή της Δημοτικής Αστυνομίας του Δήμου Αθηναίων, Γιώργο Βλάχο, να υπογραμμίζει μιλώντας στα «ΝΕΑ Σαββατοκύριακο» ότι «συνεχίζουν δυναμικά τους ελέγχους προς όφελος της δημόσιας υγείας». Ο ίδιος μάλιστα συμφωνεί απολύτως με την πρόταση που διατυπώνει στα «ΝΕΑ Σαββατοκύριακο» ο πρόεδρος του Σωματείου BARECA, Ηρακλής Ζησιμόπουλος, για αυστηροποίηση των προστίμων στους παραβάτες καπνιστές προκειμένου να γίνει η τήρηση του αντικαπνιστικού νόμου στην πράξη πιο αποτελεσματική. Σύμφωνα με στοιχεία της Δημοτικής Αστυνομίας του Δήμου Αθηναίων, εντός του 2023 έγιναν 1.508 έλεγχοι, κατά τους οποίους επιβλήθησαν 406 πρόστιμα.
Το πρόβλημα. Αντίστοιχα, το 2022 είχαν διεξαχθεί 468 έλεγχοι, κατά τη διάρκεια των οποίων είχαν επιβληθεί 123 πρόστιμα. «Μέσα στο 2023 τριπλασιάσαμε τους ελέγχους. Το καλό είναι ότι τα εστιατόρια τηρούν τη σχετική νομοθεσία στο 100%. Το πρόβλημα είναι στο ποτό και κυρίως μετά τις 2 το βράδυ. Εμείς έχουμε εντείνει τους ελέγχους παρόλο που είμαστε υποστελεχωμένοι. Πηγαίνουμε σε εστιατόρια, σε μπαρ, σε κέντρα διασκέδασης, ακόμα και σε φούρνους και σε κομμωτήρια, όπου και εκεί έχει τύχει να επιβάλουμε πρόστιμα. Και το 2024 συνεχίζουμε δυναμικά τους ελέγχους. Στόχος μας να εφαρμοστεί πλήρως ο αντικαπνιστικός νόμος που είναι προς όφελος της δημόσιας υγείας» σημειώνει ο Γιώργος Βλάχος.
Από την πλευρά των μπαρ, των εστιατορίων, των καφετεριών και των κέντρων διασκέδασης, ο πρόεδρος του Σωματείου BARECA, Ηρακλής Ζησιμόπουλος, θεωρεί ότι είναι παράλογο να επωμίζονται την ευθύνη τήρησης του αντικαπνιστικού νόμου οι ιδιοκτήτες των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος, ενώ ταυτόχρονα ζητά από την πολιτεία την αυστηροποίηση των προστίμων για τους ίδιους τους παραβάτες καπνιστές. «Θεωρώ προβληματικό τον τρόπο με τον οποίο έχει σχεδιαστεί ο νόμος. Tο λάθος είναι ότι προσπαθεί ο νομοθέτης να φορτώσει στον επιχειρηματία το μεγάλο κόστος της παράνομης πράξης ενός άλλου και όχι σε εκείνον που παρανομεί. Υπάρχουν πελάτες που τα 100 ευρώ τα θεωρούν ανάξια λόγου και καπνίζουν λέγοντας «ας πληρώσω πρόστιμο».
Το να βάζει ο νόμος το προσωπικό ενός μαγαζιού να εκτελεί χρέη δημοτικού αστυνόμου ή αστυνόμου είναι εντελώς λάθος. Υποχρέωση του μαγαζιού είναι να έχει παντού σήμανση απαγόρευσης καπνίσματος, να μην έχει τασάκια, να ενημερώνει τον πελάτη, αλλά δεν μπορεί και να επιβάλλει τον νόμο. Πρέπει το πρόστιμο το μεγάλο να είναι για τον παραβάτη. Είναι δουλειά της ΕΛ.ΑΣ. και της Δημοτικής Αστυνομίας να κάνουν ελέγχους και οι παραβάτες να πληρώνουν οι ίδιοι. Γιατί αν βάλεις τον παραβάτη να πληρώσει πρόστιμο 3.000 και 5.000 και 10.000, όπως πληρώνουν τα μαγαζιά, ε, νομίζω θα το σκεφτεί πάρα πολύ να είναι θεριακλής εντός εσωτερικού χώρου. Θα βγει να καπνίσει έξω, όπως κάνουν οι πελάτες μαγαζιών σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Οσο πληρώνει άλλος για την παρανομία κάποιου τόσο θα συνεχίζουν να παίρνουν το ρίσκο οι παραβάτες και το μέτρο θα παραμένει αναποτελεσματικό» αναφέρει ο Ηρακλής Ζησιμόπουλος
«Η αύξηση του προστίμου για τον παραβάτη προφανώς θα βοηθούσε. Αλλο είναι τα 100 ευρώ πρόστιμο και άλλο τα 500 και τα 1.000 ευρώ. Εκεί τα πράγματα ζορίζουν» σχολιάζει ο διευθυντής της Δημοτικής Αστυνομίας του Δήμου Αθηναίων.
Τον κώδωνα του κινδύνου για τη δημόσια υγεία από τη μη τήρηση του αντικαπνιστικού νόμου σε χώρους εστίασης κρούει ο καθηγητής Πνευμονολογίας Παναγιώτης Μπεχράκης, επισημαίνοντας τον επιβλαβή ρόλο των ηλεκτρονικών τσιγάρων που είναι ιδιαίτερα διαδεδομένα τα τελευταία χρόνια στις νεαρές ηλικίες. «Η χρήση προϊόντων καπνού έχει μειωθεί σημαντικά στη χώρα μας την τελευταία δεκαετία, ιδίως μάλιστα στις μικρές ηλικίες, της έναρξης δηλαδή του καπνίσματος. Η ανεμπόδιστη προώθηση όμως των ηλεκτρονικών τσιγάρων με την προσθήκη ελκυστικών αρωματικών χημικών ουσιών και γεύσεων, καθώς και με το σύνθημα ότι δήθεν αυτά τα καπνικά προϊόντα δεν βλάπτουν ή ότι δεν γνωρίζουμε ακόμη τι προκαλούν, φέρνει μια αναστροφή του θετικού για τη δημόσια υγεία κλίματος που με πολύ κόπο οικοδομήθηκε στη χώρα μας.
Σήμερα, η πρωτοβουλία SMOKE FREE GREECE της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας καλεί την κυβέρνηση να ενδιαφερθεί ουσιαστικά για την εφαρμογή της τρέχουσας νομοθεσίας που η ίδια έχει ψηφίσει και να επιδείξει στοιχειώδη συνέπεια προς τις διεθνείς συμβατικές της υποχρεώσεις προκειμένου να μην ξαναγίνουμε η χειρότερη χώρα του κόσμου στο κάπνισμα».
