Ήταν 14 Ιουλίου 1992, όταν η επίθεση με ρουκέτα της τρομοκρατικής οργάνωσης 17 Νοέμβρη, κατά του τότε υπουργού Οικονομικών Γιάννη Παλαιοκρασσά, προκάλεσε τον θάνατο του 22χρονου Θάνου Αξαρλιάν.
Ήταν «τυφλό» δολοφονικό χτύπημα με ρουκέτα σε ένα από το κεντρικότερα σημεία της Αθήνας (Βουλής και Καραγεώργη Σερβίας), κυριολεκτικά μέρα – μεσημέρι.
«ΤΑ ΝΕΑ» της επομένης αφηγούνται λεπτό προς λεπτό όσα συνέβησαν εκείνο το απόγευμα. Η ωμότητα του χτυπήματος και η ταυτότητα του 22χρονου Θάνου, που απλώς έτυχε να περνάει από το σημείο της επίθεσης, όπως και τόσοι άλλοι περαστικοί σόκαραν το πανελλήνιο.
Στη στροφή
«Η ώρα ήταν 4.10 το απόγευμα. Ο υπουργός Οικονομικών κ. Γιάννης Παλαιοκρασσάς κατέβηκε τη στιγμή εκείνη από το υπουργείο για να πάει στο σπίτι του.
»Τον συνόδευαν η γυναίκα του και ο οδηγός του. Μπήκαν στο θωρακισμένο αυτοκίνητο. Ο κ. Παλαιοκρασάς κάθησε στη θέση του οδηγού. Πλάι του κάθησε ο οδηγός του και στο πίσω κάθισμα η γυναίκα του.
»Τριάντα μέτρα από την είσοδο του υπουργείου και τη στιγμή που το θωρακισμένο αυτοκίνητο έστριβε στην οδό Καραγεώργη Σερβίας για να μπει στην οδό Βουλής, έγινε η έκρηξη.
»Η ρουκέτα πυροδοτήθηκε με σύστημα τηλεχειρισμού από απόσταση 20 έως 30 μέτρων, όπως υπολογίζεται. Αλλά δεν έπληξε καίρια το στόχο της. Το βλήμα χτύπησε στο κατάστρωμα του δρόμου και εξερράγη κάτω από το αυτοκίνητο μεταξύ της μηχανής και της θέσεως του οδηγού. (…)
Κρατήρας διαστάσεων 20Χ5 δημιουργήθηκε στην άσφαλτο. Το υπουργικό αυτοκίνητο ακινητοποιήθηκε και έπαθε σοβαρές ζημιές. Ένα άλλο αυτοκίνητο τύπου “Φίατ 128” που ήταν παρκαρισμένο στην αριστερή πλευρά της οδού Βουλής, καταστράφηκε, ενώ ένα δεύτερο που ήταν επίσης σταθμευμένο στο σημείο εκείνο έπαθε σημαντικές ζημιές.
»Η έκρηξη ήταν τρομακτική και έσπασαν τα τζάμια καταστημάτων και γραφείων σε ακτίνα μεγαλύτερη των 30 μέτρων. (…)
»Ο υπουργός, η γυναίκα του και ο οδηγός του επέστρεψαν πεζοί στο υπουργείο, ενώ την ίδια στιγμή ο νεαρός φοιτητής Αθανάσιος Αξαρλιάν είχε πέσει νεκρός στο πεζοδρόμιο μπροστά στην γκαλερί “Παλέττα” και πέντε άλλοι περαστικοί τραυματισμένοι από την έκρηξη καλούσαν σε βοήθεια.
»Κανένας όμως από τους περαστικούς δεν πλησίαζε προς το σημείο εκείνο. Όλοι έτρεχαν να απομακρυθούν.
Ένα από τους τραυματίες της δολοφονικής επίθεσης περιγράφει όσα έζησε:
“Δεν κατάλαβα τίποτα. Ανέβαινα την Καραγεώργη Σερβίας και βρισκόμουν λίγα μέτρα πριν από την Βουλής.
Από την έκρηξη εκτινάχθηκα λίγα μέτρα πιο πίσω και στη συνέχεια έπεσα κάτω. Τραυματίστηκα από γυαλιά στο μάτι.
Άρχισα να φωνάζω βοήθεια αλλά επικρατούσε πανικός».
«Πού είναι το παιδί μου… πού το πήγαν»
«Στο κτίριο της οδού Περικλέους 7, που βρίσκεται το εργαστήριο κοσμημάτων της οικογένειας του θύματος, ο γείτονας του 6ου ορόφου κ. Αλέξανδρος Καράγιωργας, συζητούσε, πέντε λεπτά πριν την έκρηξη, με την μητέρα του νεκρού, Ρούλα Αξαρλιάν.
“Λίγο πριν την έκρηξη η μητέρα του Θανάση τον είχε στείλει για δουλειά στην οδό Καραγεώργη Σερβίας.
Ήταν κεφάτη, συζητάγαμε και αστειευόμασταν.
Ξαφνικά, μόλις άκουσε το θόρυβο άνοιξε την τζαμαρία του παραθύρου και άρχισε να φωνάζει:
‘Πού είναι το παιδί μου, πού το πηγαν!’
Είχε καταλάβει από ένστικτο ότι ο γιος της ήταν νεκρός.
Προσπάθησα να την ηρεμήσω, λέγοντας ότι ο Θανάσης είναι καλά, και προς στιγμήν τα κατάφερα.
Όμως, λίγα λεπτά αργότερα άρχισε να κλαίει σπαρακτικά. Είχε καταλάβει πως ο γιος της ήταν νεκρός»
«ΤΟ ΒΗΜΑ» της 19ης Ιουλίου 1992 γράφει:
«Θρήνος και οδύνη στο Γ΄Νεκροταφείο, όπου κηδεύτηκε την περασμένη Τετάρτη ο άτυχος Αθαν. Αξαρλιάν, θύμα της τελευταίας τρομοκρατικής επιθέσης. Παρών στην κηδεία και ο άμεσος στόχος των τρομοκρατών, ο υπουργός Οικονομικών κ. Ι. Παλαιοκρασσάς.
»Ένα νέο παιδί έχασε τη ζωή του, αλλα ο φάκελος της επίθεσης οδεύει προς το αρχείο, όπως έγινε με τόσες άλλε. Όπως δείχνουν τα πράγματα, ούτε και αυτή τη φορά υπάρχουν ίχνη. Και ίσως το μόνο παρήγορο είναι ότι τώρα τα πολιτικά κόμματα δείχνουν διάθεση να καθήσουν στο ίδιο τραπέζι και να επεξεργασθούν μια πολιτική αντιμετώπισης της τρομοκρατίας».
Στη δίκη
Τελικά για να φτάσουν οι αρχές στα ίχνη της 17 Νοέμβρη, χρειάστηκε ένα τεχνικό λάθος που οδήγησε στον σοβαρό τραυματισμό του μέλους της οργάνωσης, Σάββα Ξηρού, την ώρα που τοποθετούσε εκρηκτικό μηχανισμό στον Πειραιά το καλοκαίρι του 2002. Τον Μάρτιο του 2003 ξεκίνησε η δίκη και σε αυτήν, τα μέλη της 17 Νοέμβρη κλήθηκαν να απολογηθούν και για τη δολοφονία του Θάνου Αξαρλιάν.
Γράφουν «ΤΑ ΝΕΑ» της 11ης Απριλίου 2003:
«Έως και οι κατηγορούμενοι, οι οποίοι συνήθως παρακαλουθούν τις περιγραφές των επιθέσεων της 17Ν, ευαισθητοποιήθηκαν από την κάταθεση της μητέρας του 20χρονου Θάνου Αξαρλιάν».
«Δεν με ενδιαφέρει»
Για τη μητέρα του δολοφονημένου νέου όσα έλεγαν οι κατηγορούμενοι ήταν λόγια κενά. «Δεν με ενδιαφέρει. Οι άνθρωποι αυτοί δεν υπάρχουν για μένα», είπε
λακωνικά, χωρίς να ρίξει ένα βλέμμα στο εδώλιο. Η σιωπή της ήταν… εκκωφαντική κάθε φορά που ένας κατηγορούμενος απευθυνόταν σε εκείνην
εκφράζοντας τη θλίψη του.
Εγώ θα εκφράσω τη βαθιά μας λύπη», ακούστηκε η φωνή του Δημήτρη Κουφοντίνα, ο οποίος λίγο αργότερα ζήτησε και προσωπικά συγγνώμη.
Β. Μαρκής (αναπληρωτής εισαγγελέας): Σας άκουσα να απευθύνεστε στην κ. Αξαρλιάν με έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο απ’ ό,τι σας έχω συνηθίσει
όλο αυτό τον καιρό. Στη συγκεκριμένη υπόθεση εσείς ήσαστε εκεί;
Δ. Κουφοντίνας: Ειδικά σε αυτή την περίπτωση εξέφρασα τη βαθιά μας λύπη, όπως το κάναμε και την ημέρα της ενέργειας. Ζήτησα, επίσης,
προσωπικά συγγνώμη. Δεν έχω να πω τίποτα.
Β. Μαρκής: Εντάξει, καταλαβαίνω.
Αμέσως μετά η σκυτάλη πέρασε στον Κ. Τέλιο και τον Βασ. Τζωρτζάτο.
Χρ. Λάμπρου (εισαγγελέας): Ήσασταν εκεί;
Κ. Τέλιος: Θέλω να εκφράσω τη βαθύτατη συντριβή και την οδύνη
μου για το περιστατικό. Ήμουν παρών μαζί με άλλους. Επιφυλάσσομαι να σας πω τα
υπόλοιπα στην απολογία μου.
Χρ. Λάμπρου: Εσείς είχατε συμμετοχή;
Β. Τζωρτζάτος: Θα ήθελα να εκφράσω τη βαθιά μου θλίψη για τον άδικο θάνατο του Αξαρλιάν. Εγώ δεν είχα καμία σχέση.
Δάκρυα στο εδώλιο
»Το «κατηγορώ» και η οδύνη της μητέρας του Θάνου Αξαρλιάν άλλαξαν το κλίμα και στο εδώλιο. Όλοι οι κατηγορούμενοι την άκουγαν με σκυφτά τα κεφάλια, ενώ ο
δάσκαλος Κων. Τέλιος στο μεγαλύτερο μέρος της κατάθεσή της είχε διπλωθεί στο κάθισμα και, με σκεπασμένο το κεφάλι του, έκλαιγε. Από την πρώτη στιγμή, άλλωστε, έλεγε ότι αυτό το χτύπημα «άλλαξε» τη σχέση του με την οργάνωση, ενώ και χθες εξέφρασε τη «συντριβή» του. Μετά ήρθε και η «συγγνώμη» του Κουφοντίνα…
«Η κατάθεση της μάνας του Αξαρλιάν», γράφει η Ιωάννα Μάνδρου στο «ΒΗΜΑ» της 13ης Απριλίου 2003, «υπήρξε ίσως από τις πιο σημαντικές στιγμές αυτής της δίκης. Συγκλόνισε με την παρουσία της και την περιγραφή μιας απουσίας και ενός πόνου που αποκωδικοποιούν με τρόπο τραγικό το τι πραγματικά σημαίνει “παράπλευρη απώλεια” και τι σήμαινει για όλους μας τρομοκρατία».
O Θάνος Αξαρλιάν έπεσε νεκρός σε ηλικία μόλις 22 ετών εξαιτίας ενός «τυφλού» τρομοκρατικού χτυπήματος, που θα ήταν αδύνατο να μην έχει παράπλευρες απώλειες, όπως κινητικότατα χαρακτήρισαν οι θύτες τον θάνατό του. Η άδικη αυτή θυσία όμως, προκάλεσε και ένα θετικό αποτέλεσμα.
Έκανε μια όχι ασήμαντη μερίδα της κοινωνίας να δει την πραγματικότητα, ότι πίσω από τα λάβαρα και τις πολυσέλιδες προκηρύξεις της 17 Νοέμβρη, δεν κρύβονταν κάποιου είδους τιμωροί και διώκτες των κοινωνικών αδικιών αλλά αιμοσταγείς εγκληματίες που έπαιζαν και αυτοί το δικό τους παιχνίδι.
