Η σύγκρουση των δύο τρένων στα Τέμπη στα τέλη του περασμένου Φεβρουρίου καταγράφηκε σε βίντεο ντοκουμέντο, στο οποίο αποτυπώνεται και η μεγάλη έκρηξη που οδήγησε στον θάνατο δεκάδες επιβάτες. Από την πρώτη στιγμή γίνεται προσπάθεια να δοθεί ερμηνεία και να βρεθεί εξήγηση για αυτή την ανάφλεξη. Ειδικοί επιστήμονες προχωρούν τις έρευνες και καταλήγουν σε συμπεράσματα.
Ποιά είναι η άγνωστη ουσία που προκάλεσε την τεράστια ανάφλεξη και τη φονική φωτιά στην τραγωδία των Τεμπών; Σε αυτό το ερώτημα καλούνται να απαντήσουν ειδικοί επιστήμονες από την Ελλάδα και το εξωτερικό που εργάζονται ήδη για το συγκεκριμένο ζήτημα, δεδομένου ότι οι μέχρι τώρα οι αρχικές εκτιμήσεις δεν φαίνεται να δίνουν επιστημονικά αληθοφανείς εξηγήσεις σε αυτό που κατέγραψαν οι κάμερες.
Η θεωρία περί “εύφλεκτων ελαίων μετασχηματιστών” και “ηλεκτρικού τόξου από τα καλώδια υψηλής τάσης” που ξεκίνησε να διακινείται ήδη από την επόμενη μέρα μετά το δυστύχημα από ανώνυμες πηγές του σιδηροδρόμου (αρχικά αποδόθηκε σε “έμπειρους μηχανικούς του ΟΣΕ” και έπειτα συνέχισε να αναπαράγεται ως “δημοσιογραφική πληροφορία”), φαίνεται ότι αντιμετωπίζει σημαντικά προβλήματα ως προς την επιστημονική της τεκμηρίωση.
Όπως εξηγούν στο newsit.gr ερευνητές με μεγάλη εμπειρία σε διερευνήσεις αεροπορικών ατυχημάτων, αλλά και ατυχημάτων στη χημική βιομηχανία, υπάρχουν κάποια σημαντικά στοιχεία που δεν ταιριάζουν με τη θεωρία του “ελαίου μετασχηματιστών”:
1. Το συγκεκριμένο υγρό είναι έλαιο σιλικόνης κατηγορίας Κ3 δηλαδή της υψηλότερης δυνατής αντοχής σε ανάφλεξη, άρα είναι εξαιρετικά δύσφλεκτο και δεν κατατάσσεται στις επικίνδυνες ουσίες κάτω από οποιαδήποτε ταξινόμηση. Χαρακτηριστικό το γεγονός ότι δεν έχει κανέναν περιορισμό σε θέματα μεταφοράς, ούτε στις οδικές μεταφορές (ADR), ούτε στις ναυτικές (IMDG), αλλά ούτε ακόμα και στις αυστηρότατες προδιαγραφές ασφαλείας της ΙΑΤΑ για τις αεροπορικές μεταφορές. Με απλά λόγια, το υλικό αυτό επιτρέπεται να φορτωθεί σε οποιοδήποτε φορτηγό, τρένο, πλοίο, ακόμα και στο cargo ενός αεροσκάφους και να μεταφερθεί χωρίς την παραμικρή επιφύλαξη ως προς την επικινδυνότητά του.
2. Το ηλεκτρικό τόξο που προκαλείται από το αρχικό βραχυκύκλωμα λόγω της σύγκρουσης των δύο ηλεκτρομηχανών έχει καταγραφεί στα βίντεο ως δύο διαδοχικές λάμψεις μπλε χρώματος οι οποίες σβήνουν και επικρατεί απόλυτο σκοτάδι για περίπου μισό δευτερόλεπτο μέχρι να εμφανιστεί η αρχή της πορτοκαλί ανάφλεξης που οδηγεί έπειτα στο τεράστιο “μανιτάρι” φωτιάς. Εάν το ηλεκτρικό τόξο σχετιζόταν με την ανάφλεξη που ακολούθησε, θα έπρεπε να μην υπάρχει χρονικό κενό ανάμεσα στα δύο συμβάντα.
3. Το γεγονός ότι το έλαιο σιλικόνης βρέθηκε μετά τη σύγκρουση διασκορπισμένο παντού στον χώρο, στο έδαφος, στα συντρίμμια και στα ρούχα πολλών από τους διασωθέντες, αποδεικνύει το γεγονός ότι δεν καταναλώθηκε στην τεράστια ανάφλεξη αλλά παρέμεινε στον χώρο στην άκαυστη αρχική του μορφή.
4. Το γεγονός ότι ο μετασχηματιστής της ηλεκτρομηχανής της επιβατικής αμαξοστοιχίας διακρίνεται στις δημοσιευμένες φωτογραφίες των ειδησεογραφικών πρακτορείων να εντοπίζεται και να ανασύρεται σε σημείο που σχεδόν ακουμπάει στο βαγόνι Β3 (το οποίο δεν κάηκε), αποδεικνύει περαιτέρω το γεγονός ότι ο συγκεκριμένος μετασχηματιστής δεν ήταν η πηγή της ανάφλεξης και της πυρκαγιάς.
5. Πρακτικές εργαστηριακές δοκιμές με ίδιου τύπου έλαιο σιλικόνης δεν επιβεβαίωσαν εύφλεκτη συμπεριφορά σε συνθήκες αντίστοιχες με της σύγκρουσης.
6. Προσομοιώσεις σε υπολογιστή μέσω πιστοποιημένων μαθηματικών μοντέλων πρόβλεψης κινδύνου δεν επιβεβαιώνουν παρόμοια αποτελέσματα με την συγκεκριμένη καύσιμη ύλη ως αρχικό δεδομένο.
Επιπλέον, εκτός από την τεράστια αρχική ανάφλεξη και την άγνωστη χημική ουσία που την προκάλεσε, υπάρχει και το σημαντικό ζήτημα της περαιτέρω διάδοσης της πυρκαγιάς στα επιβατικά βαγόνια. Ερευνάται εάν τα βαγόνια διέθεταν τις απαραίτητες πιστοποιήσεις και πληρούσαν τους κανονισμούς πυρασφάλειας όπως προδιαγράφονται από τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς που θα πρέπει να εφαρμόζονται και στη χώρα μας, με ευθύνη της ΡΑΣ.
Πάντως, το ζήτημα της φωτιάς δεν εξετάζεται μόνο σε θεωρητική βάση αλλά έχει και πολύ μεγάλη σημασία και στο νομικό σκέλος και στον τομέα της απόδοσης ευθυνών. Δυστυχώς, σύμφωνα με πληροφορίες του newsit, οι αναλυτικές ιατροδικαστικές εκθέσεις που παραδόθηκαν πρόσφατα, τεκμηριώνουν και ιατροδικαστικά το γεγονός ότι κάποια από τα 57 θύματα έχασαν τη ζωή τους όχι λόγω της αρχικής σύγκρουσης αλλά σε δεύτερο χρόνο, συνεπεία της πυρκαγιάς.
Εντός του επόμενου δεκαημέρου αναμένεται και το πόρισμα της Επιτροπής Διερεύνησης που έχει συσταθεί από πραγματογνώμονες και τεχνικούς συμβούλους που διορίστηκαν από οικογένειες θυμάτων, από το οποίο εκτιμάται ότι θα προκύψουν νέα στοιχεία και ίσως κάποιες νέες κατευθύνσεις της ανάκρισης.