Ο «Μαρσελίνο», ένα 17χρονο τσιγγανόπουλο από την Αγία Βαρβάρα, άνοιξε με τραγικό τρόπο την «αυλαία» των απαγωγών στην Ελλάδα, το 1990. O πατέρας του, ο 47χρονος Γιώργος Τσατσάνης, γνωστός έμπορος στην πόλη, μπήκε ανήσυχος εκείνο το πρωί στο τοπικό Αστυνομικό Τμήμα και ενημέρωσε ότι ο Γιάννης είχε να δώσει σημεία ζωής από την προηγούμενη ημέρα, 18 Μαρτίου 1990, όταν έφυγε με το αυτοκίνητο του, ένα “Volskwagen Golf” με αριθμό κυκλοφορίας ΥΟΕ-3809.
Μέσα σε λίγες ώρες η παροιμιώδης αλληλεγγύη των Τσιγγάνων έβγαλε δεκάδες ομοφύλους του στους δρόμους, να αναζητούν τον «Μαρσελίνο», όπως τον φώναζαν, λόγω της αδυναμίας του στον βραζιλιάνο ποδοσφαιριστή και του ταλέντου του στη μπάλα. Οι έρευνες, ωστόσο, δεν είχαν αποτέλεσμα. Μέχρι που άρχισαν, την επόμενη ημέρα, τα τηλεφωνήματα στο σπίτι του εύπορου εμπόρου, στην οδό Πύργου.
Οι απαγωγείς, ένας από τους οποίους προσπάθησε να εμφανιστεί ως «Ιταλός», ζητούσαν 150 εκατομμύρια δραχμές για να τον αφήσουν ελεύθερο. Ο πατέρας του, που μπορούσε να δώσει άμεσα στους απαγωγείς 30 εκατομμύρια δραχμές, είχε την αμέριστη συμπαράσταση συγγενών και φίλων, οι οποίοι μέσα σε μια νύχτα συγκέντρωσαν άλλα τόσα χρήματα!
Το αυτοκίνητο του «Μαρσελίνο» εντοπίστηκε στις 4 Απριλίου, σταθμευμένο και κλειδωμένο σ’ ένα μικρό δρομάκι, στην οδό Σάρδεων στη Νίκαια. Οι απαγωγείς τηλεφώνησαν και πάλι στην οικογένεια Τσατσάνη, μειώνοντας τις απαιτήσεις τους στα 50 εκατομμύρια δραχμές. Μάλιστα, συνέχισαν να απαιτούν τα χρήματα, αφού είχαν ήδη σκοτώσει το θύμα τους! Το πρώτο ραντεβού για την παράδοση των λύτρων κλείστηκε στις 29 Απριλίου στο ζαχαροπλαστείο «Φλόκα» στην λεωφόρο Κηφισίας. Η Αστυνομία οργάνωσε τεράστια επιχείρηση, όμως οι δράστες δεν εμφανίστηκαν.
Στις 19 Ιουνίου 1990 το πτώμα του 17χρονου τσιγγανόπουλου βρέθηκε σε προχωρημένη αποσύνθεση, στο μαντρί του κτηνοτρόφου Χρήστου Αγάθη, στα Σκούρτα Βοιωτίας. Όπως διαπίστωσε ο ιατροδικαστής Φίλιππος Κουτσαύτης, το ένα χέρι είχε αποκοπεί, πιθανότατα από τα άγρια σκυλιά της περιοχής, ενώ στο άλλο ήταν περασμένη μια χειροπέδα με σπασμένη αλυσίδα. Στο μπουφάν του υπήρχαν κηλίδες αίματος και στην τσέπη ένας αναπτήρας. Το κεφάλι του άτυχου τσιγγανόπουλου βρέθηκε 50 μέτρα μακριά!
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Μεξικό: Νεκροί οι 2 Αμερικανοί που έπεσαν θύματα απαγωγής
Οι τραγικοί γονείς του «Μαρσελίνο» δεν βρήκαν τη δύναμη να παραστούν στην κηδεία του παιδιού τους στο Γ’ Νεκροταφείο. Την ίδια ώρα στην Ασφάλεια οι έρευνες ήταν σε πλήρη εξέλιξη. Και ήταν η μαρτυρία ενός κατοίκου της περιοχής όπου βρέθηκε το πτώμα του «Μαρσελίνο», που έβαλε το νερό στ’ αυλάκι και οδήγησε στα ίχνη των δραστών. Μίλησε για ένα ύποπτο αυτοκίνητο, με πινακίδα που το γραμματικό της μέρος ήταν ΒΝ. Τρεις ημέρες αργότερα οι αστυνομικοί συνέλαβαν πέντε από τους εννιά απαγωγείς. Ένας απ’ αυτούς μπαινόβγαινε στο σπίτι του «Μαρσελίνο» και έπαιρνε χαρτζιλίκι από τον πατέρα του για να βοηθήσει στις έρευνες, ένας άλλος είχε σηκώσει το φέρετρο του νεαρού τσιγγανόπουλου και ένας τρίτος έτρωγε με την οικογένειά του την ημέρα της κηδείας!
Η απαγωγή και η άγρια δολοφονία του «Μαρσελίνο»
Σύμφωνα με την δικογραφία, η ιδέα ανήκε στον Κώστα Σπινάρη, έμπιστο άνθρωπο της οικογένειας Τσατσάνη. Μαζί με τον Δημήτρη Αγαπητό, φίλο και συμπαίκτη του «Μαρσελίνο» στον Κεραυνό Αγίας Βαρβάρας, του είπαν ότι είχαν μάθει ποιος του είχε κλέψει το ραδιοκασετόφωνο του αυτοκινήτου του, μια εβδομάδα νωρίτερα. Το είχαν κλέψει, βέβαια, οι ίδιοι στο πλαίσιο του σχεδίου τους!
Τον οδήγησαν στο Σχιστό, στην ερημική περιοχή «Πυροβολεία», όπου περίμεναν ήδη ο 19χρονος κτηνοτρόφος Δημήτρης Σκαφτούρος, ο 20χρονος λιποτάκτης του Πολεμικού Ναυτικού Σταμάτης Γρυπαίος και ο 22χρονος φανοποιός Γιάννης Λαζάρου. Εμφανίστηκαν και οι τρεις οπλισμένοι με καραμπίνες και πιστόλια και άρχισαν να πυροβολούν στον αέρα. Τότε ο Σπινάρης και ο Αγαπητός έβαλαν μπροστά το αυτοκίνητο τους, εγκαταλείποντας δήθεν έντρομοι τον «Μαρσελίνο» στο έλεος των τριών απαγωγέων.
Οι δράστες πέρασαν χειροπέδες και κουκούλα στο τσιγγανόπουλο και το μετέφεραν σ’ ένα διαμέρισμα στην οδό Ρίμινι 240 στο Χαϊδάρι, όπου έμεναν ο Γιάννης Πετράκης 24 χρόνων -ο οποίος δεν γνώριζε για την απαγωγή- και η φίλη του Θεοφανία Μεσμερλή 23 χρόνων. Τη φύλαξή του ανέλαβαν Γρυπαίος και Λαζάρου, ενώ για το φαγητό φρόντιζε ο Σκαφτούρος, ο πατέρας του οποίου είχε ταβέρνα στο Σχιστό, λίγες εκατοντάδες μέτρα από το σημείο όπου στήθηκε η απαγωγή. Ο Γρυπαίος έκανε και τις επαφές με τον πατέρα του από διάφορους τηλεφωνικούς θαλάμους, προσποιούμενος τον Ιταλό. Μάλιστα οι απαγωγείς είχαν γράψει σε κασετόφωνο τη φωνή του «Μαρσελίνο» να στέλνει μηνύματα στον πατέρα του για να γίνουν πιο πειστικοί. Το λάθος του 17χρονου ήταν ότι αναγνώρισε τις φωνές των φίλων και συμπαικτών του στον Κεραυνό, Σπινάρη και Αγαπητού -η τουλάχιστον έτσι νόμισαν!- και η συμμορία αποφάσισε να τον βγάλει από τη μέση, για να του κλείσει το στόμα μια για πάντα...
Αφού τον κράτησαν τέσσερις ημέρες στο διαμέρισμα του Χαϊδαρίου, χωρίς να του βγάλουν στιγμή τις χειροπέδες και την κουκούλα, αργά το βράδυ της 22ας Μαρτίου τον έβαλαν στο αυτοκίνητο του Γιάννη Αβραμίδη, φίλου του Σπινάρη και τον οδήγησαν στα Σκούρτα, όπου εκείνος τους περίμενε με ένα φορτηγό που είχε πάρει από το φανοποιείο στο οποίο εργαζόταν. Με το φορτηγό αυτό, ο Γρυπαίος, ο Σπινάρης, ο Αγαπητός και ο Σκαφτούρος τον μετέφεραν στο μαντρί του Χρήστου Αγάθη, θείου του Σκαφτούρου, οκτώ χιλιόμετρα από τα Σκούρτα, όπου είχαν ήδη ανοίξει έναν πρόχειρο λάκκο, για να τον εξαφανίσουν. Εκεί ο Γρυπαίος χωρίς κανέναν δισταγμό, πυροβόλησε τον 17χρονο δυο φορές με ένα περίστροφο που είχε μαζί του ο Σκαφτούρος. Μία στην καρδιά και, όταν έπεσε στα γόνατα, τη χαριστική βολή στον αυχένα.
Τις επόμενες ημέρες αποκαλύφθηκε ότι ρόλο στην απαγωγή έπαιξε και ο 20χρονος Βασίλης Βασιλείου - ή «Τζίνο», όπως τον ήξεραν στην Αγία Βαρβάρα. Ο πεθερός του ήταν εξάδελφος του «Μαρσελίνο»! Οι αστυνομικοί είπαν ότι αυτός έβαλε την ιδέα της απαγωγής στους Αγαπητό και Σπινάρη και αγόρασε το κασετόφωνο για να καταγράφουν τη φωνή του άτυχου τσιγγανόπουλου. Ο ίδιος αρνήθηκε κάθε εμπλοκή στην απαγωγή, όπως και όλοι οι κατηγορούμενοι άλλωστε, ισχυριζόμενος ότι τον εκβίαζαν ότι θα σκοτώσουν το παιδί του, ηλικίας μόλις δέκα μηνών, εάν δεν τους έδινε πληροφορίες για τις κινήσεις του πατέρα του «Μαρσελίνο».
Οι αστυνομικοί φρουρούσαν τα σπίτια των εμπλεκομένων στην απαγωγή που βρίσκονταν λίγες δεκάδες μέτρα μακριά απ’ αυτό της οικογένειας Τσατσάνη, αλλά δεν πρόλαβαν να σώσουν τον Κώστα Σπινάρη από την οργή κάποιων συγγενών και φίλων του «Μαρσελίνο», οι οποίοι τον πυροβόλησαν και τον τραυμάτισα σοβαρά μέσα στο περιπολικό της Ασφάλειας, την ώρα της σύλληψής του στο Χαϊδάρι!
Οι ποινές
Το Δεκέμβριο του 1991 οι απαγωγείς καταδικάστηκαν από το Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο Αθηνών σε πολύ βαριές ποινές και οδηγήθηκαν στη φυλακή, πλην της Θεοφανίας Μεσμερλή, της οποίας η ποινή, για παρασιώπηση εγκλήματος, ήταν εξαγοράσιμη. Γρυπαίος και Σπινάρης καταδικάστηκαν σε θάνατο, ο πρώτος ως φυσικός και ο δεύτερος ως ηθικός αυτουργός της δολοφονίας. Ο Αγαπητός σε ισόβια και επιπλέον κάθειρξη 17 ετών και οι άλλοι τέσσερις σε κάθειρξη 10 - 15,5 ετών.
Μετά από τέσσερις αναβολές, το δευτεροβάθμιο δικαστήριο έγινε τον Ιανουάριο του 1999. Στο εδώλιο κάθισαν μόνο ο Αγαπητός και ο Πετράκης, καθώς η έφεση του Γρυπαίου απορρίφθηκε ως απαράδεκτη, ενώ ο Σπινάρης δεν ¬άσκησε καν έφεση, από φόβο όπως ισχυρίστηκε. Το Μικτό Ορκωτό Εφετείο καταδίκασε τον Αγαπητό σε ισόβια και επιπλέον κάθειρξη 17 ετών και τον Πετράκη σε κάθειρξη 10 ετών για απλή συνέργεια στην αρπαγή του «Μαρσελίνο».
Χρειάστηκε η παρουσία ισχυρής αστυνομικής δύναμης για να φύγουν από τη δικαστική αίθουσα χωρίς να τους επιτεθούν οι συγγενείς του θύματός τους για να τους λιντσάρουν, όπως έγινε στην έναρξη της διαδικασίας.
Ο Σπινάρης απέδρασε μετά από τακτική άδεια από τις φυλακές της Νέας Αλικαρνασσού το Νοέμβριο του 2005 και συνελήφθη τέσσερις μήνες αργότερα σε σκάφος ανοικτά των τουρκικών ακτών απέναντι από τη Ρόδο, μέσα στο οποίο βρέθηκαν περισσότερα από 40 κιλά ηρωίνης. Τον Ιούνιο του 2015 εκδόθηκε στην Ελλάδα. Για τον εντοπισμό του Δημήτρη Σκαφτούρου χρειάστηκαν 18 ολόκληρα χρόνια. Συνελήφθη στο Νιου Τζέρσει των Ηνωμένων Πολιτειών, στα τέλη Μαΐου του 2008.
